Biblijny punkt widzenia
Czy Bóg się zmienia?
ANTROPOLOG George Dorsey opisał Boga „Starego Testamentu” jako „barbarzyńcę”. „Jahwe jest (...) zupełnie wyzuty z miłości” — dodał. „To Bóg grabieży, tortur, wojen, podbojów”. Do podobnych wniosków na temat Jahwe (czyli Jehowy), Boga „Starego Testamentu”, dochodzą również inni. Niektórzy więc zastanawiają się, czy rzeczywiście Jehowa był okrutny, a z czasem zmienił osobowość i stał się życzliwym i miłosiernym Bogiem „Nowego Testamentu”.
Taki obraz Boga Biblii nie jest niczym nowym. Po raz pierwszy przedstawił go w II wieku n.e. Marcjon, zaliczany do gnostyków. Nie uznawał on Boga „Starego Testamentu”, uważał Go bowiem za bezwzględnego, mściwego tyrana, który za oddawanie Mu czci obiecywał nagrody materialne. Natomiast Boga „Nowego Testamentu”, objawionego przez Jezusa Chrystusa, Marcjon opisał jako doskonałego Boga czystej miłości i miłosierdzia, łaski i przebaczenia.
Jehowa uwzględnia różne okoliczności
Imię Boże, Jehowa, oznacza „On powoduje, że się staje”. Jak z tego wynika, Jehowa staje się Realizatorem wszystkich swych obietnic. Kiedy Mojżesz spytał o imię Boga, Jehowa tak rozwinął jego znaczenie: „Okażę się, kim się okażę” (Wyjścia 3:14). Przekład Rotherhama oddaje te słowa następująco: „Stanę się, kimkolwiek zechcę”.
A zatem Jehowa okazuje się tym, kimkolwiek trzeba, by zrealizować swe słuszne zamierzenia i obietnice. Dowodzą tego Jego liczne tytuły i określenia: Jehowa Zastępów, Zazdrosny, Pan Wszechwładny, Stwórca, Ojciec, Wspaniały Nauczyciel, Pasterz, ‛Ten, który wysłuchuje modlitw’, Wykupiciel, szczęśliwy Bóg i wiele innych. Staje się tym wszystkim — i nie tylko tym — aby spełnić swe miłościwe zamierzenie (Wyjścia 34:14; Sędziów 11:27; Psalm 23:1; 65:2; 73:28; 89:26; Izajasza 8:13; 30:20; 40:28; 41:14; 1 Tymoteusza 1:11).
Czy to oznacza, że osobowość Boga albo Jego mierniki ulegają zmianom? Nie. W Liście Jakuba 1:17 tak powiedziano o Bogu: „U niego nie ma zmienności obracania się cienia”. Ale skoro pozostaje On taki sam, jak potrafi dostosowywać się do różnych okoliczności?
Ilustruje to przykład troskliwych rodziców, którzy dla dobra dzieci odgrywają przeróżne role. W ciągu zaledwie jednego dnia matka lub ojciec mogą wykonywać zadania kucharza, sprzątaczki, elektryka, pielęgniarki, przyjaciela, doradcy, nauczyciela, osoby udzielającej skarcenia i wiele innych. Wypełniając te obowiązki, rodzice nie zmieniają osobowości — po prostu dostosowują się do bieżących potrzeb. Tak samo postępuje Jehowa, lecz na znacznie większą skalę. Nic nie ogranicza Jego zdolności stawania się, kimkolwiek zechce, w celu zrealizowania swych zamierzeń oraz dla dobra swych stworzeń (Rzymian 11:33).
Zarówno Pisma Hebrajskie, jak i Chrześcijańskie Pisma Greckie przedstawiają Jehowę jako Boga okazującego miłość i miłosierdzie. W VIII wieku p.n.e. prorok Micheasz zapytał: „Kto jest Bogiem takim jak ty, przebaczającym przewinienie i przechodzącym do porządku nad występkiem ostatka swego dziedzictwa? Nie będzie na zawsze trwał w swoim gniewie, gdyż ma upodobanie w lojalnej życzliwości” (Micheasza 7:18). W tym samym duchu apostoł Jan napisał słynne słowa: „Bóg jest miłością” (1 Jana 4:8).
Zarazem jednak w obu częściach Pisma Świętego Jehowa jest ukazany jako sprawiedliwy Sędzia tych, którzy ciągle i jawnie gwałcą Jego prawa, krzywdzą bliźnich i nie okazują skruchy. „Wszystkich niegodziwców [Jehowa] unicestwi” — oznajmił psalmista (Psalm 145:20). Podobną myśl znajdujemy w Ewangelii według Jana 3:36: „Kto wierzy w Syna, ma życie wieczne; kto jest nieposłuszny Synowi, nie ujrzy życia, lecz pozostaje na nim srogi gniew Boży”.
Niezmienne przymioty
Osobowość Jehowy i Jego główne przymioty — miłość, mądrość, sprawiedliwość i moc — nie ulegają zmianom. Sam Bóg powiedział przecież do Izraela: „Ja bowiem jestem Jehowa; ja się nie zmieniłem” (Malachiasza 3:6). Słowa te padły jakieś 3500 lat po stworzeniu rodzaju ludzkiego. I rzeczywiście, dokładne zbadanie całego Pisma Świętego wskazuje, że mierniki i przymioty Boże są niezmienne. Nie było żadnego wielowiekowego procesu łagodnienia Jehowy — wcale nie było to potrzebne.
Stanowcze obstawanie Boga przy prawości, widoczne w całej Biblii, nie jest teraz ani trochę słabsze, a Jego miłość ani trochę większa niż na początku, gdy miał do czynienia z ludźmi w Edenie. Pozorne różnice w postępowaniu Boga, opisane w poszczególnych częściach Pisma Świętego, to w rzeczywistości jedynie rozmaite aspekty tej samej, niezmiennej osobowości. Wiążą się one z odmiennymi okolicznościami i osobami, z którymi Bóg się stykał i które wymagały innego podejścia lub potraktowania.
A zatem Biblia wyraźnie wskazuje, że przez wieki osobowość Boga nie uległa zmianie ani nie zmieni się w przyszłości. Jehowa jest wręcz uosobieniem stałości i konsekwentnego działania. W każdej sytuacji okazuje się godny zaufania. Zawsze możemy na Nim polegać.
[Ilustracje na stronach 16, 17]
Ten sam Bóg, który zniszczył Sodomę i Gomorę...
...zaprowadzi sprawiedliwy nowy świat