Czy skutecznie przekonujesz na podstawie Pisma Świętego?
„Stosownie do swego zwyczaju Paweł wszedł tam do nich i przez trzy sabaty przekonywał ich na podstawie Pism” (Dzieje 17:2).
1. Dlaczego Biblia ma dla nas tak wielką wartość?
JAKŻE cennym skarbem jest Słowo Boże! Udziela odpowiedzi na ważne pytania, których rozstrzygnięcia próżno by szukać w innych źródłach. Biblia nie przedstawia tylko jednego z wielu poglądów na życie; księga ta zawiera prawdę. Jehowa mówi nam w swoim Słowie, czego od nas oczekuje, a wszystkie Jego wymagania służą naszemu dobru (Ps. 19:8-12, Biblia Tysiąclecia; Izaj. 48:17).
2. (a) Jak podczas głoszenia możemy wskazywać drugim na źródło, z którego pochodzi nasze orędzie? (b) Jakie pytania powinniśmy zadać sobie samym?
2 Ponieważ Świadkowie Jehowy są przekonani, że Biblia naprawdę pochodzi od Boga i że jej treść potrafi skłonić ludzi ku dobremu, gorąco ją polecają innym (Hebr. 4:12). W swej publicznej służbie kaznodziejskiej pragną uzmysłowić każdemu, że orędzie, które głoszą, nie pochodzi od nich samych, lecz ze Słowa samego Boga. Toteż gdy tylko mają możliwość, bezpośrednio odczytują drugim stosowne fragmenty z Biblii. Czy ty również tak robisz? Czy umiesz tak przekonywać szczerych ludzi na podstawie Pisma Świętego, by mogli zrozumieć i uznać zawarte w nim nauki? (2 Tym. 2:15).
3, 4. (a) Jak za dni Jeremiasza podkreślono wagę zwiastowania słów pochodzących od Jehowy? (b) Do kogo i do czego chcemy kierować ludzi, których nauczamy?
3 Doniosłe znaczenie udostępniania innym wypowiedzi Bożych, a nie własnych poglądów, podkreślono już za czasów proroka Jeremiasza. Były one proroczym wyobrażeniem naszych dni. Większość proroków działających wtedy w Jeruzalem zamiast obwieszczać lojalnie słowa Jehowy, mówiła to, co ich zdaniem ludzie chcieli usłyszeć. Dlatego Jehowa powiedział: „Zwiastują wam urojenia swego serca, nie zaś to, co pochodzi z ust Jahwe”. Następnie dodał z naciskiem: „Kto miałby moje słowo, niech wiernie opowiada moje słowo!” (Jer. 23:16-28, BT).
4 Jeremiasz ‛wiernie opowiadał słowo Jehowy’. My również powinniśmy poczuwać się do obowiązku ścisłego trzymania się Pisma Świętego, gdy nauczamy drugich. Nie chcemy, by się stawali naszymi uczniami. Pragniemy, żeby oddawali cześć Jehowie, naśladowali Jezusa Chrystusa i cenili organizację, przez którą Bóg prowadzi obecnie swoich sług (por. 1 Kor. 1:11-13; 3:5-7).
5. Jakie wskazówki zawiera Ewangelia według Jana 7:16-18: (a) dla starszych? (b) dla wszystkich biorących udział w służbie polowej?
5 Jezus sam powiedział: „To, czego nauczam, nie pochodzi ode mnie, lecz od Tego, który mnie posłał. Jeśli ktoś chce spełniać wolę Bożą, będzie wiedział, czy to, czego nauczam, pochodzi od Boga, czy ode mnie samego. Kto mówi we własnym imieniu, ten szuka uznania dla siebie” (Jana 7:16-18, Przekład współczesny). Nawet doskonały Syn Boży starannie unikał mówienia czegoś od siebie. Tym bardziej my powinniśmy się tego wystrzegać! Jakże słuszne jest więc wymaganie, że „co się tyczy umiejętności nauczania”, starsi muszą „trzymać się mocno wiernego słowa” (Tyt. 1:9). Jakże stosowna jest też rada z Listu 2 do Tymoteusza 4:2: „Głoś słowo!” Postępujemy według tego wzoru zarówno w zborze, jak i poza nim w służbie polowej.
6. Co zazwyczaj jest potrzebne oprócz odczytania wersetów biblijnych? Unaocznij to.
6 Nie znaczy to jednak, że mamy tylko odczytywać wersety biblijne i nic więcej nie mówić. Jeżeli słuchacz ma w pełni zrozumieć ich znaczenie, to musi wiedzieć, do czego się odnoszą. Tak było w wypadku etiopskiego eunucha, opisanego w Dziejach Apostolskich 8:26-38. Czytał on proroctwo Izajasza, ale go nie rozumiał. Kiedy jednak otrzymał odpowiedzi na swoje pytania, pojął sens tego, co czytał, oraz uświadomił sobie, jak to dotyczy jego osoby — został chrześcijaninem. Podobnej pomocy powinniśmy udzielać szczerym ludziom w dobie obecnej, zważając na to, by słowem prawdy posługiwać się właściwie.
JAK JEZUS POSŁUGIWAŁ SIĘ PISMEM ŚWIĘTYM
7. Czyj przykład może nam bardzo dużo pomóc w udoskonaleniu zdolności przekonywania na podstawie Pisma Świętego?
7 Jezus Chrystus dał najlepszy przykład skutecznego posługiwania się Pismem Świętym (Mat. 7:28, 29; Jana 7:45, 46). Dokładne zapoznanie się z jego sposobem nauczania może nam pomóc w ulepszeniu naszej umiejętności przekonywania na podstawie Biblii. Rozważmy następujący przykład:
8. (a) Jakie pytanie zadał Jezusowi pewien człowiek „obeznany z Prawem”? (b) Jak postąpił Jezus i dlaczego?
8 W 10 rozdziale Ewangelii według Łukasza, wersetach od 25 do 28, czytamy o „pewnym człowieku obeznanym z Prawem”, który chcąc wystawić Jezusa na próbę, zadał mu pytanie: „Nauczycielu, co mam czynić, żeby odziedziczyć życie wieczne?” Jak byś na to odpowiedział? A jak postąpił Jezus? Z łatwością mógł dać prawidłową odpowiedź, ale zorientował się, że ten człowiek ma już wyrobiony pogląd na sprawę. Dlatego zapytał o jego zdanie, mówiąc: „Co napisano w Prawie? Jak czytasz?” Tamten odparł: „‛Będziesz miłował Jehowę, twego Boga, całym swym sercem i całą swą duszą, i całą swoją siłą, i całym swym umysłem’, a ‛bliźniego twego jak siebie samego’”. Jezus odrzekł: „Odpowiedziałeś poprawnie”, po czym sparafrazował fragment Księgi Kapłańskiej 18:5, oświadczając: „Czyń tak stale, a osiągniesz życie”. Przy innej okazji Jezus w odpowiedzi na pewne pytanie sam przytoczył oba te przykazania (Marka 12:28-31). Ale tym razem jego rozmówca znał Prawo Mojżeszowe i najwidoczniej chciał się przekonać, czy Jezus zgadza się z tym, czego on się z niego nauczył. Syn Boży pozwolił mu więc zaznać zadowolenia z samodzielnego udzielenia odpowiedzi.
9. (a) Jak Jezus pomógł swemu rozmówcy pojąć sens zacytowanego przezeń wersetu? (b) Dlaczego ta metoda była skuteczna?
9 Niemniej jednak ów mężczyzna nie w pełni pojmował sens wersetów, które sam zacytował. Toteż „chcąc przedstawić się jako sprawiedliwy”, zapytał Jezusa: „Kto właściwie jest moim bliźnim?” W odpowiedzi Jezus nie przytoczył mu już fragmentów z Pisma Świętego. Nie podał też definicji, do której człowiek ten mógłby mieć jakieś zastrzeżenia. Uczynił coś zgoła innego — posłużył się przypowieścią, znakomitym wręcz unaocznieniem, które rzeczywiście odpowiadało potrzebom jego słuchacza i pomogło mu zastanowić się nad znaczeniem omawianego tekstu. Opowiedział mu mianowicie, jak to miłosierny Samarytanin pośpieszył z pomocą ograbionemu i pobitemu podróżnemu, podczas gdy nie uczynił tego ani kapłan, ani lewita. Pod wpływem tej przypowieści słowo „bliźni” nabrało dla owego człowieka znaczenia, którego przedtem nawet się nie domyślał; w dodatku przykład został tak dobrany, by trafił mu do serca. Aby się upewnić czy rozmówca dobrze wszystko zrozumiał, Jezus zadał mu na koniec pytanie, a następnie zachęcił go do wprowadzenia w czyn tego, o czym dyskutowali (Łuk. 10:29-37).
10. (a) Jaki pożytek możemy odnieść z lekcji poglądowej udzielonej przez Jezusa? (b) Jak można zastosować niektóre z wyszczególnionych tu punktów, posługując się w służbie polowej bieżącym tematem do rozmów?
10 Czego możemy się nauczyć z tej lekcji poglądowej? Czy zwróciłeś uwagę na następujące szczegóły: (1) Odpowiadając na wstępne pytanie Jezus skierował uwagę na Pismo Święte. (2) Zachęcił rozmówcę do wypowiedzenia się i szczerze go pochwalił za trafną odpowiedź. (3) Zadbał o to, by w trakcie rozmowy utrzymać związek między pytaniem a Biblią, co wynika z wersetu 28. (4) Chcąc być pewnym, że słuchacz pojmie zasadniczy sens jego odpowiedzi, przemówił mu do serca, wprowadziwszy trafny przykład. Naśladowanie tego wzoru pomoże nam skutecznie przekonywać drugich na podstawie Pisma Świętego.
„NAUCZYCIELU, POWIEDZIAŁEŚ DOBRZE”
11. (a) Jaką nieoczekiwaną odpowiedź Jezus dał saduceuszom, gdy w związku ze zmartwychwstaniem zadali mu pytanie dotyczące małżeństwa? (b) Dlaczego na tym nie poprzestał?
11 W rozdziale 20 Ewangelii według Łukasza, wersetach od 27 do 40, podano inny wyborny przykład skutecznego posługiwania się Słowem Bożym. Kilku saduceuszy zwróciło się do Jezusa z pewnym pytaniem. Opisali mu sytuację, która ich zdaniem ujawniała, jak niedorzeczna jest wiara w to, że umarli będą znowu żyć. Opowiedzieli o kobiecie, która kolejno poślubiła siedmiu mężczyzn. „Zatem którego z nich żoną zostanie przy zmartwychwstaniu?” — zapytali na koniec. Odpowiedź Jezusa zupełnie ich zaskoczyła. Widocznie nigdy nie brali pod uwagę możliwości, że wskrzeszeni z martwych w ogóle nie będą się pobierać, lecz pod tym względem będą podobni aniołom. Aby ich jednak przekonać, trzeba było czegoś więcej.
12. (a) Jakimi argumentami Jezus poparł wiarę w zmartwychwstanie? (b) Dlaczego były one stosowne zwłaszcza dla saduceuszy?
12 Jezus dobrze wiedział, że sedno sprawy tkwi w tym, iż jego rozmówcy nie wierzą w zmartwychwstanie. Toteż na to właśnie zwrócił szczególną uwagę. Sięgnął po argument do pism Mojżesza, które saduceusze rzekomo uznawali, konkretnie do Księgi Wyjścia 3:6. Posłuchajmy, jak go użył: „A że zmarli podlegają wskrzeszeniu, wyjawił to Mojżesz w doniesieniu o krzaku ciernistym, gdy nazwał Jehowę ‛Bogiem Abrahama i Bogiem Izaaka, i Bogiem Jakuba’”. Czy jednak saduceusze zdołali się dopatrzyć w tych słowach aluzji do zmartwychwstania? Dostrzegli ją dopiero wtedy, gdy Jezus dodał: „On nie jest Bogiem martwych, lecz żywych, bo dla Niego ci wszyscy są żywi”. Rzecz była oczywista: martwe przedmioty, a także ludzie, mogą mieć Stwórcę, ale tylko żywi ludzie mogą mieć Boga, to znaczy Tego, któremu się oddają i którego czczą. Gdyby Abraham, Izaak i Jakub umarli i zostali pogrzebani bez żadnych widoków na przyszłe życie, Jehowa mógłby powiedzieć do Mojżesza: ‛Byłem ich Bogiem’. Tymczasem wyraził się inaczej. Czyż więc można się dziwić, że po wysłuchaniu tej argumentacji, którą Jezus przeprowadził na podstawie Słowa Bożego, niektórzy uczeni w Piśmie orzekli: „Nauczycielu, powiedziałeś dobrze”?
13. Jakie podane tu wskazówki mogą nam pomóc w doskonaleniu umiejętności przekonywania na podstawie Pisma Świętego? Dlaczego twoim zdaniem każda z nich jest ważna?
13 Jak ty możesz zdobyć taką umiejętność przekonywania za pomocą Pisma Świętego lub w niej się doskonalić? Potrzeba do tego kilku rzeczy: (1) Musisz dobrze znać Biblię. Chcąc posiąść jej znajomość, należy systematycznie prowadzić studium osobiste i chodzić na zebrania. (2) Znajduj czas na rozmyślanie, na przetrawianie w umyśle prawd biblijnych z różnego punktu widzenia oraz na pogłębianie ich doceniania. (3) Kiedy studiujesz, nie poprzestawaj na zapoznaniu się z objaśnieniem jakiegoś wersetu, ale szukaj biblijnego uzasadnienia takich wyjaśnień. Notuj je sobie obok tekstów, które chcesz dokładniej przeanalizować. (4) Zastanawiaj się, jak byś wytłumaczył poszczególne fragmenty Biblii ludziom różnego pokroju. (5) Przemyśl również, jak ukazać pewne sprawy na przykładach. Wszystko to jest pomocne w rozwijaniu zdolności przekonywania na podstawie Pisma Świętego.
ARGUMENTY DOSTOSOWANE DO SŁUCHACZY
14. Na jakie wybitne cechy metody nauczania stosowanej przez Pawła kierują uwagę Dzieje Apostolskie 17:2, 3?
14 Apostoł Paweł także był znakomitym nauczycielem i z jego doświadczeń możemy odnieść dużo korzyści. Przez jakiś czas podróżował z nim lekarz imieniem Łukasz, który sporządził opis działalności Pawła. Oto godny uwagi fragment tego sprawozdania: „Przybyli do Tesaloniki, gdzie była synagoga żydowska. Toteż stosownie do swego zwyczaju Paweł wszedł tam do nich i przez trzy sabaty przekonywał ich na podstawie Pism; wyjaśniał i dowodził cytatami, że było konieczne, aby Chrystus cierpiał i powstał z martwych, a także mówił: ‛To właśnie jest Chrystus, ten Jezus, którego wam obwieszczam’”. Jaki był tego rezultat? Jehowa pobłogosławił wysiłki Pawła: „Niektórzy z nich stali się wierzącymi (...); tak postąpiło też wielkie mnóstwo Greków oddających cześć Bogu i niemało znamienitych niewiast”. Na szczególną uwagę zasługuje sposób, w jaki Paweł nauczał: Nie ograniczał się do czytania Pisma Świętego; przekonywał na jego podstawie, a tok rozumowania dostosowywał do słuchaczy. Nie tylko opowiadał im o dobrej nowinie, lecz także objaśniał ją i przedstawiał odpowiednie dowody z natchnionego Słowa Bożego (Dzieje 17:1-4). Rozpatrzmy dwa przykłady, ilustrujące jego metodę nauczania:
15. (a) Jak Paweł, przemawiając w Antiochii Pizydyjskiej, postarał się o znalezienie płaszczyzny porozumienia ze swymi żydowskimi słuchaczami? (b) Dlaczego twoim zdaniem opieranie rozmowy na takiej wspólnej płaszczyźnie jest ważne w naszej działalności świadczenia?
15 W Księdze Dziejów Apostolskich 13:16-41 zanotowano przemówienie, które Paweł wygłosił do Żydów w Antiochii Pizydyjskiej. Najpierw postarał się znaleźć wspólną płaszczyznę porozumienia (zob. wersety 16 i 17). Do czego było mu to potrzebne? Chciał w ten sposób skłonić ich do zastanowienia się nad tym, co zamierzał powiedzieć. Nie przedstawił się jako członek zboru chrześcijańskiego, który ma dla nich orędzie o Jezusie Chrystusie. Mówił do Żydów, toteż wziął pod uwagę ich sposób myślenia. Przyznał, że jego audytorium składa się z ludzi bogobojnych, i zaznaczył, że — jak większość z nich — jest rodowitym Hebrajczykiem. Ponadto przypomniał ważne wydarzenia z historii Izraela. Ale jak zdołał utrzymać tę wspólną płaszczyznę, kiedy zaczął potem mówić o Jezusie Chrystusie?
16. W jaki sposób Paweł zdołał zachować wspólną płaszczyznę porozumienia, mówiąc Żydom o Jezusie?
16 Paweł przedstawił Jezusa jako potomka Dawida oraz tego, którego rozpoznał Jan Chrzciciel, powszechnie uznany przez lud za proroka Bożego (Dzieje 13:22-25; Łuk. 20:4-6). Pamiętał jednak, że jego słuchacze wiedzą, iż ich przywódcy z Jeruzalem odrzucili Jezusa, toteż sam poruszył tę sprawę. Wyjaśnił, że nawet odrzucenie i stracenie go było spełnieniem proroctwa (Dzieje 13:27-29). Podkreślił, że sam Bóg zadziałał na rzecz Jezusa, wzbudzając go z martwych, i że wśród Żydów są naoczni świadkowie tego faktu (Dzieje 13:30, 31). Zdawał sobie sprawę, iż wielu słuchaczom trudno będzie się z tym pogodzić; wyjaśnił więc, że to, co im głosi, jest „dobrą nowiną o obietnicy danej praojcom”. Na dowód tego zacytował najpierw Psalm 2:7, potem Księgę Izajasza 55:3 i wreszcie Psalm 16:10. Następnie zatrzymał się na ostatnim z tych wersetów i wykazał, że owo proroctwo nie mogło się spełnić na Dawidzie, który „ujrzał skażenie”. Musiało więc dotyczyć tego, który „nie ujrzał skażenia”, gdyż Bóg wskrzesił go z martwych (Dzieje 13:32-37). Omówiwszy tę kwestię Paweł przeszedł do zakończenia, w którym pobudził słuchaczy do działania. Wiedział, jak wielkie znaczenie ma dla nich poważne potraktowanie tego, co usłyszeli. Wielu z nich zareagowało pozytywnie (Dzieje 13:38-43).
17. (a) Dlaczego w Atenach Paweł głosił prawdę w inny sposób? (b) Czego możemy się nauczyć z tego, jak się wówczas zachował?
17 Przemawiając do nie-Żydów Paweł stosował podobne metody nauczania. Tak więc na Areopagu w Atenach dobrał argumentację do okoliczności i do toku myślenia Ateńczyków. Starając się stworzyć wspólną płaszczyznę, pochwalił słuchaczy za ich pobożność. Wspomniał, że w mieście znajduje się ołtarz z napisem: „Nieznanemu Bogu”. Oświadczył, że właśnie o tym Bogu im głosi (Dzieje 17:22, 23). Następnie sparafrazował fragmenty natchnionych Pism i oparł na nich swoje wywody. A ponieważ znał nieco literaturę grecką, przytoczył również ich poetów. Nie znaczy to, jakoby uważał tychże za autorytety; chciał jednak wykazać, że i oni potwierdzają pewne rzeczy z tego, co mówi. W rezultacie niektórzy uwierzyli (Dzieje 17:24-31, 34).
18. Dzięki czemu wysiłki, jakie wkładamy w przekonywanie innych na podstawie Biblii, zostaną uwieńczone powodzeniem?
18 Dobra nowina głoszona przez Pawła w Atenach była tym samym orędziem, które przedstawił w Antiochii. Różnica w sposobie przemawiania wynikała z tego, iż wiedział, co jest potrzebne, by przekonać słuchaczy. Tak bardzo mu na nich zależało, że podjął dodatkowe starania. I dało to pożądany rezultat. Obyśmy i my nie szczędzili trudu, ubiegając się o pobłogosławienie naszych wysiłków przy przekonywaniu innych na podstawie Pisma Świętego, aby owocnie dzielić się dobrą nowiną z ludźmi wszelkiego pokroju (1 Kor. 9:19-23).
Czego się nauczyliśmy:
◼ Dlaczego to takie ważne, by w naszej służbie kaznodziejskiej posługiwać się Biblią?
◼ Jakie wspaniałe cechy nauczania zostały zilustrowane w Ewangelii według Łukasza 10:25-37?
◼ Co może nam pomóc w opanowaniu umiejętności przekonywania na podstawie Pisma Świętego?
◼ W jakim stopniu pochodzenie naszych rozmówców może wpłynąć na sposób przedstawiania argumentacji?