Rozdział 40
Zmiażdżenie głowy Węża
Wizja 14 — Objawienie 20:1-10
Treść: Wtrącenie Szatana do otchłani, Tysiącletnie Panowanie, ostateczne wypróbowanie ludzkości oraz zgładzenie Szatana
Czas spełnienia: Od końca wielkiego ucisku do zniszczenia Szatana
1. Jak dalece spełniło się już pierwsze proroctwo biblijne?
CZY przypominasz sobie pierwsze proroctwo biblijne? Jehowa Bóg powiedział do węża: „Ustanowię (...) nieprzyjaźń między tobą a niewiastą i między nasieniem twoim a jej nasieniem. On rozgniecie ci głowę, a ty mu rozgnieciesz piętę” (Rodzaju [1 Mojżeszowa] 3:15, NW). Zbliża się ostateczne urzeczywistnienie tego proroctwa. Prześledziliśmy już dzieje wojny Szatana z niebiańską organizacją Jehowy, przyrównaną do niewiasty (Objawienie 12:1, 9). Ziemskie nasienie Węża, obejmujące religię, politykę i wielką finansjerę, wszczęło na ziemi okrutne prześladowania nasienia niewiasty — Jezusa Chrystusa oraz 144 000 jego namaszczonych naśladowców (Jana 8:37, 44; Galacjan 3:16, 29). Szatan zgotował Jezusowi męczeńską śmierć. Ale okazała się ona niejako zranieniem w piętę, bo na trzeci dzień Bóg wskrzesił swego wiernego Syna (Dzieje 10:38-40).
2. Jak skończy Wąż i co się stanie z jego ziemskim nasieniem?
2 Co się stanie z Wężem i jego nasieniem? Około roku 56 n.e. apostoł Paweł napisał długi list do chrześcijan w Rzymie. Pod koniec dodał im otuchy słowami: „A Bóg pokoju rychło zetrze szatana pod stopami waszymi” (Rzymian 16:20). Nie chodzi tu o jakieś niegroźne zgniecenie. Szatan ma być starty! Paweł użył w tym miejscu greckiego słowa syn·triʹbo, które znaczy: rozgnieść na miazgę, rozdeptać, zetrzeć w proch. Jeśli chodzi o ziemskie nasienie Węża, to w dniu Pańskim doznaje ono prawdziwych męczarni, które osiągną punkt kulminacyjny podczas wielkiego ucisku, gdy Babilon Wielki oraz systemy polityczne tego świata zostaną całkowicie zmiażdżone, a wraz z nimi ich poplecznicy ze sfer handlowych i wojskowych (Objawienie, rozdziały 18 i 19). W ten sposób Jehowa zakończy nieprzyjaźń między jednym a drugim nasieniem. Nasienie niewiasty Bożej odniesie tryumf nad ziemskim nasieniem Węża, które przestanie istnieć.
Wtrącenie Szatana do otchłani
3. Co w myśl słów Jana ma się stać z Szatanem?
3 Jaki los czeka więc Szatana i jego demony? Jan opowiada: „I ujrzałem anioła zstępującego z nieba z kluczem od otchłani i wielkim łańcuchem w swej ręce. I schwytał smoka, pradawnego węża, którym jest Diabeł i Szatan, i związał go na tysiąc lat. I wrzucił go do otchłani, i zamknął ją, i nad nim opieczętował, żeby już nie wprowadzał w błąd narodów, aż się skończy tysiąc lat. Potem ma być wypuszczony na krótki czas” (Objawienie 20:1-3).
4. Kto jest aniołem mającym klucz od otchłani i skąd o tym wiemy?
4 Co to za anioł? Musi być niesłychanie potężny, skoro potrafi się rozprawić z arcywrogiem Jehowy. Ma „klucz od otchłani i wielki łańcuch”. Czy to nie przypomina pewnej wcześniejszej wizji? Tak jest, „aniołem otchłani” został przecież nazwany król szarańczy! (Objawienie 9:11). A zatem ponownie obserwujemy tu w działaniu wyniesionego do chwały Jezusa Chrystusa, Naczelnego Obrońcę czci Jehowy. Archanioł ten, który wyrzucił Szatana z nieba, a potem osądził Babilon Wielki i unicestwił w Armagedonie ‛królów ziemi i ich wojska’, na pewno nie wyręczy się aniołem niższej rangi w wykonaniu tak chlubnego zadania, jak wtrącenie Szatana do otchłani (Objawienie 12:7-9; 18:1, 2; 19:11-21).
5. Co anioł otchłani robi z Szatanem Diabłem i dlaczego?
5 Kiedy wielkiego smoka barwy ognistej zrzucono z nieba, nazwano go „pradawnym wężem”, „Diabłem i Szatanem, który wprowadza w błąd całą zamieszkaną ziemię” (Objawienie 12:3, 9). Teraz, gdy jest schwytany i ma być zamknięty w otchłani, ponownie użyto jego pełnego imienia: „Smok, pradawny wąż, którym jest Diabeł i Szatan”. Ten osławiony pożeracz, zwodziciel, oszczerca i przeciwnik zostaje spętany łańcuchem i wtrącony „do otchłani”, którą się nad nim starannie zamyka i pieczętuje, „żeby już nie wprowadzał w błąd narodów”. Szatan trafia do otchłani na tysiąc lat, w czasie których nie będzie miał żadnego wpływu na ludzkość, jak nie ma go więzień siedzący w głębokim lochu. Anioł otchłani uniemożliwia Szatanowi jakikolwiek kontakt z Królestwem sprawiedliwości. Jakaż to ulga dla rodzaju ludzkiego!
6. (a) Co świadczy o tym, że również demony trafią do otchłani? (b) Co może się teraz rozpocząć i dlaczego?
6 A co z demonami? One również są ‛zachowane na sąd’ (2 Piotra 2:4). Szatan jest nazywany „Belzebubem, władcą demonów” (Łukasza 11:15, 18; Mateusza 10:25). Czy ze względu na długotrwałą współpracę z Szatanem nie powinna ich dosięgnąć taka sama kara? Demony już od dawien dawna boją się otchłani; kiedyś przy spotkaniu z Jezusem „prosiły go, aby im nie nakazywał odejść w otchłań” (Łukasza 8:31). Kiedy jednak zostanie do niej wtrącony Szatan, na pewno trafią tam również jego aniołowie (porównaj Izajasza 24:21, 22). Po uwięzieniu Szatana i demonów będzie się mogło rozpocząć Tysiącletnie Panowanie Jezusa Chrystusa.
7. (a) W jakim stanie będą się znajdować w otchłani Szatan oraz jego demony i skąd o tym wiemy? (b) Czy otchłań i Hades to jedno i to samo? (Zobacz przypis).
7 Czy Szatan i jego demony zachowają w otchłani aktywność? Przypomnijmy sobie szkarłatną bestię o siedmiu głowach, która „była, lecz jej nie ma, a jednak właśnie ma wystąpić z otchłani” (Objawienie 17:8). Gdy się tam znajdowała, ‛nie było jej’. Przestała funkcjonować, zastygła w bezruchu, stała się niejako martwa. Podobną myśl wyraził apostoł Paweł, gdy powiedział o Jezusie: „Kto zstąpi do otchłani? To znaczy, aby Chrystusa wywieść z martwych w górę” (Rzymian 10:7). Podczas pobytu w tej otchłani Jezus był martwy.a Wobec tego rozsądny jest wniosek, że przez tysiącletni okres uwięzienia w otchłani Szatan i jego demony znajdą się w stanie zupełnej nieaktywności przypominającej śmierć. Jakaż to pomyślna nowina dla miłujących sprawiedliwość!
Sędziowie na tysiąc lat
8, 9. Co Jan mówi o tych, którzy zasiadają na tronach, i kim oni są?
8 Po upływie tysiąca lat Szatan zostanie na krótko wypuszczony z otchłani. Dlaczego? Zanim Jan odpowie na to pytanie, zwraca uwagę na początek tego okresu. Czytamy: „I ujrzałem trony, i byli ci, którzy na nich zasiedli, i dano im władzę sądzenia” (Objawienie 20:4a). Kim są ci, którzy zasiadają na tronach i panują w niebiosach razem z wyniesionym do chwały Jezusem?
9 Są to ‛święci’, którzy według relacji Daniela panują w Królestwie wespół z kimś „podobnym do Syna Człowieczego” (Daniela 7:13, 14, 18). Przedstawiono ich też jako 24 starszych zasiadających na tronach niebiańskich w obecności samego Jehowy (Objawienie 4:4). Znajduje się wśród nich 12 apostołów, którym Jezus obiecał: „Przy odtworzeniu, gdy Syn człowieczy zasiądzie na swym chwalebnym tronie, wy, którzy poszliście w moje ślady, sami także będziecie zasiadać na dwunastu tronach, sądząc dwanaście plemion Izraela” (Mateusza 19:28, NW). Do grona tego należy także Paweł oraz trwający w wierności chrześcijanie z Koryntu (1 Koryntian 4:8; 6:2, 3). Obejmuje ono również tych członków zboru w Laodycei, którzy odnieśli zwycięstwo (Objawienie 3:21).
10. (a) Jak Jan opisuje teraz 144 000 królów? (b) Kto według wcześniejszej wypowiedzi Jana należy do królewskiego grona 144 000?
10 Dla namaszczonych zwycięzców, którzy „zostali kupieni spośród ludzkości jako pierwociny dla Boga i dla Baranka”, przygotowano 144 000 tronów (Objawienie 14:1, 4). Jan donosi dalej: „Tak, ujrzałem dusze straconych toporem za świadectwo, które składali o Jezusie, i za mówienie o Bogu, i tych, którzy nie oddali czci ani bestii, ani jej wizerunkowi i którzy nie przyjęli znamienia na swe czoło ani na swą rękę” (Objawienie 20:4b). Wśród owych królów są zatem namaszczeni duchem męczennicy chrześcijańscy, którzy przedtem, po otwarciu piątej pieczęci, pytali Jehowę, jak długo jeszcze będzie się wstrzymywał z pomszczeniem ich krwi. Dano im wówczas białe szaty i kazano jeszcze trochę poczekać. Teraz jednak zostali pomszczeni — Babilon Wielki uległ spustoszeniu, narody poginęły z ręki Króla królów i Pana panów, a Szatan trafił do otchłani (Objawienie 6:9-11; 17:16; 19:15, 16).
11. (a) Jak należy rozumieć wyrażenie „straceni toporem”? (b) Dlaczego można powiedzieć, że wszyscy należący do 144 000 umierają śmiercią ofiarną?
11 Czy każdy ze 144 000 królów i sędziów został literalnie ‛stracony toporem’? Najprawdopodobniej spotkało to stosunkowo niewielu. Niemniej słowa te bez wątpienia odnoszą się do tych namaszczonych chrześcijan, którzy giną taką czy inną śmiercią męczeńskąb (Mateusza 10:22, 28). Z pewnością Szatan chętnie kazałby ściąć toporem wszystkich namaszczonych duchem braci Jezusa, jednak nie każdy z nich umiera jako męczennik. Wielu kończy życie wskutek choroby lub sędziwego wieku. Ale i oni należą do grupy, którą teraz widzi Jan. Śmierć każdego z jej członków ma w pewnym sensie charakter ofiarny (Rzymian 6:3-5). Poza tym żaden z nich nie należał do tego świata. Dlatego świat nienawidził ich wszystkich i uważał za martwych (Jana 15:19; 1 Koryntian 4:13). Nikt z tego grona nie oddawał czci bestii ani jej posągowi i w chwili śmierci nie nosił znamienia bestii. Wszyscy oni umarli jako zwycięzcy (1 Jana 5:4; Objawienie 2:7; 3:12; 12:11).
12. Co Jan mówi o 144 000 królów i kiedy oni ‛ożywają’?
12 A teraz ci zwycięzcy znowu żyją! Jan oznajmia: „I ożyli, i królowali z Chrystusem przez tysiąc lat” (Objawienie 20:4c). Czy to znaczy, że owi sędziowie zostaną wskrzeszeni dopiero po zniszczeniu narodów i wtrąceniu do otchłani Szatana z jego demonami? Nie. Większość z nich już żyje, bo przecież w Armagedonie stoczyli u boku Jezusa wojnę z narodami (Objawienie 2:26, 27; 19:14). Paweł wskazuje, że wskrzeszanie ich rozpoczęło się wkrótce po inauguracji obecności Jezusa w roku 1914 i że niektórzy dostępują zmartwychwstania wcześniej niż inni (1 Koryntian 15:51-54; 1 Tesaloniczan 4:15-17). A zatem ich ‛ożywanie’ rozciąga się na pewien okres, w którym poszczególne osoby otrzymują dar nieśmiertelnego życia w niebie (2 Tesaloniczan 1:7; 2 Piotra 3:11-14).
13. (a) Jak należy rozumieć tysiąc lat panowania 144 000 i dlaczego? (b) Jak Papiasz z Hierapolis zapatrywał się na ten okres tysiąca lat? (Zobacz przypis).
13 Ich działalność w charakterze królów i sędziów ma trwać tysiąc lat. Czy chodzi tu o literalne tysiąclecie, czy też należy je pojmować symbolicznie, jako bliżej nie określony, długi okres? Słowo „tysiące” może oznaczać jakąś wielką, nie ustaloną liczbę — tak jest na przykład w Księdze 1 Samuela 21:12 (BT). Ale w tym miejscu wyraz „tysiąc” trzeba rozumieć dosłownie, ponieważ w greckim tekście Objawienia 20:5-7 trzykrotnie występuje on z rodzajnikiem określonym. Paweł nazywa ów czas sądu „dniem”, pisząc: „[Bóg] wyznaczył dzień, w którym będzie sądził świat sprawiedliwie” (Dzieje 17:31). A skoro Piotr mówi, że u Jehowy jeden dzień to jak tysiąc lat, jest rzeczą słuszną, by ten Dzień Sądu trwał tysiąc literalnych latc (2 Piotra 3:8).
Pozostali z umarłych
14. (a) Co Jan wtrąca na temat „pozostałych z umarłych”? (b) Jak słowa apostoła Pawła pomagają zrozumieć określenie „ożyli”?
14 Kogo jednak ci królowie będą sądzić, jeśli — jak dopowiada tu apostoł Jan — „(pozostali z umarłych nie ożyli, aż się skończyło tysiąc lat)”? (Objawienie 20:5a). Również w tym wypadku słowo „ożyli” należy rozpatrywać w świetle kontekstu, bo zależnie od okoliczności może ono mieć różne znaczenie. Na przykład Paweł powiedział o namaszczonych współchrześcijanach: „I was [Bóg] ożywił, którzyście byli umarli w upadkach i w grzechach” (Efezjan 2:1, Bg). Namaszczeni duchem chrześcijanie faktycznie zostali ‛ożywieni’ już w I wieku przez uznanie ich za sprawiedliwych na podstawie wiary w ofiarę Jezusa (Rzymian 3:23, 24).
15. (a) Za kogo Jehowa uznawał swych przedchrześcijańskich świadków? (b) Jak ‛ożyją’ drugie owce i kiedy faktycznie posiądą ziemię?
15 Również przedchrześcijańscy świadkowie na rzecz Jehowy zostali uznani za sprawiedliwych — jako przyjaciele Boga; a o Abrahamie, Izaaku i Jakubie powiedziano, że są „żywi”, chociaż w gruncie rzeczy byli martwi (Mateusza 22:31, 32; Jakuba 2:21, 23). Jednakże zarówno ci słudzy Boży, jak i inni zmartwychwstali, a także wielka rzesza wiernych ludzi, którzy jako drugie owce przeżyją Armagedon, oraz dzieci zrodzone przez nich w nowym świecie — wszyscy oni będą jeszcze musieli zostać doprowadzeni do ludzkiej doskonałości. Dokona tego podczas tysiącletniego Dnia Sądu Chrystus oraz jego współkrólowie i współkapłani, opierając się na Jezusowej ofierze okupu. Zanim ów Dzień dobiegnie końca, „pozostali z umarłych” także ‛ożyją’ w tym sensie, że dostąpią człowieczej doskonałości. Jak się dowiemy, będą jeszcze musieli zostać poddani ostatecznemu wypróbowaniu, lecz już jako ludzie doskonali. Gdy przejdą tę próbę, Bóg uzna ich za godnych życia wiecznego, za sprawiedliwych w najpełniejszym tego słowa znaczeniu. Przekonają się o prawdziwości obietnicy: „Sprawiedliwi posiądą ziemię i zamieszkają w niej na wieki” (Psalm 37:29). Jakże cudowna przyszłość czeka posłusznych ludzi!
Pierwsze zmartwychwstanie
16. Jak Jan określa zmartwychwstanie, którego dostępują panujący z Chrystusem jako królowie, i dlaczego tak je nazywa?
16 Wracając myślą do tych, którzy ‛ożyli i królowali z Chrystusem przez tysiąc lat’, Jan pisze: „To jest pierwsze zmartwychwstanie” (Objawienie 20:5b). Pod jakim względem pierwsze? Jest ono „pierwszym zmartwychwstaniem”, jeśli chodzi o czas, ponieważ dostępujący go są „pierwocinami dla Boga i dla Baranka” (Objawienie 14:4). Jest ono też pierwsze co do rangi, bo mający w nim udział stają się współwładcami Jezusa w jego niebiańskim Królestwie i sądzą pozostałą część ludzkości. Na koniec jest ono pierwsze z uwagi na swój charakter. Z Biblii wynika, że wskrzeszeni podczas pierwszego zmartwychwstania są poza Jezusem Chrystusem jedynymi stworzeniami, które otrzymują nieśmiertelność (1 Koryntian 15:53; 1 Tymoteusza 6:16).
17. (a) W jaki sposób Jan opisuje cudowne widoki otwierające się przed namaszczonymi chrześcijanami? (b) Czym jest „druga śmierć” i dlaczego „nie ma władzy” nad zwycięskim gronem 144 000?
17 Cóż za cudowne perspektywy otwierają się przed tymi pomazańcami! Jan słusznie pisze: „Szczęśliwy i święty jest każdy, kto ma udział w pierwszym zmartwychwstaniu; nad tymi druga śmierć nie ma władzy” (Objawienie 20:6a). Jezus obiecał chrześcijanom w Smyrnie, że zwycięzcom dostępującym „pierwszego zmartwychwstania” nie będzie już zagrażać „druga śmierć”, która oznacza unicestwienie, zagładę bez nadziei na zmartwychwstanie (Objawienie 2:11; 20:14). Druga śmierć „nie ma władzy” nad tymi zwycięzcami, ponieważ przyoblekli się w nieskażoność i nieśmiertelność (1 Koryntian 15:53).
18. Co Jan mówi teraz o nowych władcach ziemi i czego oni dokonają?
18 Jakże będą się oni różnić od ziemskich królów z czasów panowania Szatana! Ci ostatni dzierżyli władzę co najwyżej 50—60 lat, a najczęściej zaledwie kilka — kilkanaście lat. Wielu z nich ciemiężyło ludzkość. A czy narody mogły odnieść jakiś trwały pożytek z panowania coraz to innych władców, stale zmieniających swą politykę? Tymczasem Jan tak mówi o nowych władcach ziemi: „Lecz będą kapłanami Boga i Chrystusa i będą z nim królować przez tysiąc lat” (Objawienie 20:6b). Razem z Jezusem będą przez tysiąc lat stanowić jedyny rząd. Usługując jako kapłani, spożytkują wartość doskonałej człowieczej ofiary Jezusa, by podnieść posłuszną ludzkość do stanu doskonałości duchowej, moralnej i cielesnej. Ich służba w charakterze królów zaowocuje utworzeniem ogólnoziemskiego społeczeństwa ludzi odzwierciedlających sprawiedliwość i świętość Jehowy. Jako sędziowie urzędujący przez tysiąc lat, będą wespół z Jezusem życzliwie pomagać pokornym ludziom w osiągnięciu życia wiecznego (Jana 3:16).
Ostateczne wypróbowanie
19. W jakim stanie znajdzie się ziemia i ludzkość pod koniec Tysiącletniego Panowania i co wtedy zrobi Jezus?
19 Pod koniec Tysiącletniego Panowania cała ziemia będzie przypominać pierwotny Eden. Stanie się prawdziwym rajem. Doskonała ludzkość nie będzie już potrzebować arcykapłana, który by się wstawiał za nią przed Bogiem, gdyż po grzechu Adama zniknie wszelki ślad, a ostatni wróg — śmierć — zostanie unicestwiony. Królestwo Chrystusa urzeczywistni zamierzenie Boże, by cały świat podlegał jednemu rządowi. A wtedy Jezus „przekaże królestwo swemu Bogu i Ojcu” (1 Koryntian 15:22-26, NW; Rzymian 15:12).
20. Co w myśl słów Jana stanie się w czasie ostatecznej próby?
20 Nadeszła pora ostatecznego wypróbowania. Czy w przeciwieństwie do pierwszych ludzi, żyjących w Edenie, ludzkość doprowadzona do stanu doskonałości zachowa niezachwianą prawość? Oto relacja Jana o przyszłym biegu wydarzeń: „A gdy tylko się skończy tysiąc lat, Szatan zostanie wypuszczony ze swego więzienia i wyjdzie, by wprowadzać w błąd narody na czterech narożnikach ziemi, Goga i Magoga, aby je zgromadzić na wojnę. Liczba ich jak piasek morza. I wystąpili na szerokość ziemi, i okrążyli obóz świętych i miasto umiłowane” (Objawienie 20:7-9a).
21. Jak się powiodą Szatanowi jego ostatnie wysiłki i dlaczego nie powinniśmy być zaskoczeni, że niektórzy pójdą za nim nawet po Tysiącletnim Panowaniu?
21 Jaki skutek odniosą ostatnie zabiegi Szatana? Wprowadzi on w błąd „narody na czterech narożnikach ziemi, Goga i Magoga”, i powiedzie je na „wojnę”. Czy to możliwe, żeby po tysiącu lat radosnego i budującego życia pod teokratycznymi rządami ktoś stanął po stronie Szatana? Nie zapominajmy, że zdołał on zwieść doskonałych ludzi, Adama i Ewę, gdy rozkoszowali się życiem w rajskim Edenie. Udało mu się też sprowadzić na złą drogę niebiańskich aniołów, którzy byli świadkami złych następstw pierwszego buntu (2 Piotra 2:4; Judy 6). Nie powinniśmy się zatem dziwić, że nawet po tysiącleciu zachwycającego panowania Królestwa Bożego niektórzy doskonali ludzie dadzą się namówić do pójścia za Szatanem.
22. (a) Na co wskazuje wyrażenie „narody na czterech narożnikach ziemi”? (b) Dlaczego buntowników nazwano „Gogiem i Magogiem”?
22 Biblia nazywa tych buntowników „narodami na czterech narożnikach ziemi”. Nie znaczy to, iż ludzkość znowu będzie podzielona na niezależne i odrębne państwa. Dano tu po prostu do zrozumienia, że buntownicy odłączą się od sprawiedliwych, lojalnych sług Jehowy i będą przejawiać równie nikczemnego ducha jak dzisiejsze narody. Podobnie jak Gog z Magog, wspomniany w proroctwie Ezechiela, ‛obmyślą złośliwy plan’ w celu obalenia teokratycznej władzy na ziemi (Ezechiela 38:3, 10-12, Bp). Dlatego nazwano ich „Gogiem i Magogiem”.
23. O czym świadczy fakt, że liczba buntowników jest „jak piasek morza”?
23 Liczba tych, którzy się przyłączą do buntu Szatana, będzie „jak piasek morza”. Ile wyniesie? Nie została wyznaczona z góry (porównaj Jozuego 11:4; Sędziów 7:12). Ostateczna liczebność buntowników zależy od tego, jak poszczególne jednostki zareagują na matactwa Szatana. Niewątpliwie jednak będzie ich dość dużo, skoro poczują się na tyle silni, żeby się pokusić o zdobycie „obozu świętych i miasta umiłowanego”.
24. (a) Czym jest „miasto umiłowane” i jak może być okrążone? (b) Co wyobraża „obóz świętych”?
24 „Miasto umiłowane” jest zapewne tym samym miastem, o którym wyniesiony do chwały Jezus Chrystus wspomniał swym naśladowcom w Objawieniu 3:12, mówiąc o nim: „miasto Boga mojego, nowe Jeruzalem, które zstępuje z nieba od Boga mojego”. Skoro wyobraża ono organizację niebiańską, to w jaki sposób te ziemskie hordy mogą je ‛okrążyć’? Przez otoczenie „obozu świętych”. Obóz rozbija się poza miastem, toteż „obóz świętych” musi przedstawiać ludzi, którzy na ziemi — a więc poza obrębem niebiańskiego Nowego Jeruzalem — lojalnie popierają rząd Jehowy. Kiedy buntownicy pod wodzą Szatana ich zaatakują, Pan Jezus uzna to za napaść na niego samego (Mateusza 25:40, 45). „Narody” będą próbowały obrócić wniwecz wszystkie osiągnięcia niebiańskiego Nowego Jeruzalem, które przeobraziło ziemię w raj. Ich atak na „obóz świętych” będzie równoznaczny ze szturmem na „miasto umiłowane”.
Jezioro ognia i siarki
25. Jak Jan opisuje wynik ataku buntowników na „obóz świętych” i co to będzie oznaczać dla Szatana?
25 Czy Szatanowi powiodą się te ostatnie wysiłki? Na pewno nie — podobnie jak nie uda się atak, który Gog z Magog ma za naszych czasów przypuścić na Izrael duchowy (Ezechiela 38:18-23). Jan sugestywnie opisuje koniec buntowników: „Ale z nieba zstąpił ogień i ich pożarł. A Diabeł, który ich wprowadzał w błąd, został wrzucony do jeziora ognia i siarki, gdzie już się znaleźli zarówno bestia, jak i fałszywy prorok” (Objawienie 20:9b-10a). Szatana, pradawnego Węża, czeka tym razem coś gorszego niż otchłań — zostanie faktycznie wymazany z listy żyjących, starty na proch, unicestwiony jakby w ogniu.
26. Dlaczego „jezioro ognia i siarki” nie może być literalnym miejscem męki?
26 Wspomnieliśmy już, że „jezioro ognia i siarki” nie może być literalnym miejscem męki (Objawienie 19:20). Gdyby Szatan miał tam po wieczne czasy znosić straszliwe katusze, to Jehowa musiałby pozostawić go przy życiu, a przecież życie jest darem, nie karą. Grzech karany jest śmiercią, a według Biblii umarli nie czują bólu (Rzymian 6:23; Kaznodziei 9:5, 10). Ponadto nieco dalej czytamy, że do tego samego jeziora ognia i siarki trafia nawet śmierć i Hades. Z całą pewnością ani śmierć, ani Hades nie może odczuwać bólu (Objawienie 20:14).
27. Jak los Sodomy i Gomory pomaga zrozumieć, czym jest jezioro ognia i siarki?
27 Wszystko to potwierdza słuszność poglądu, że jezioro ognia i siarki jest symbolem. Ponadto wzmianka o ogniu i siarce przywodzi na myśl los starożytnej Sodomy i Gomory, które Bóg zniszczył za skandaliczną niegodziwość. Gdy nadszedł czas, „Jahwe spuścił na Sodomę i Gomorę deszcz siarki i ognia od Jahwe z nieba” (Rodzaju 19:24, BT). To, co je spotkało, nazwano „karą ognia wiecznego” (Judy 7). Te dwa miasta nie cierpią jednak wiecznych mąk. Przeciwnie, wraz ze swymi zdeprawowanymi mieszkańcami zostały obrócone wniwecz, unicestwione na zawsze. Dzisiaj nie istnieją i nikt nie potrafi dokładnie wskazać, gdzie leżały.
28. Co oznacza jezioro ognia i siarki oraz czym się różni od śmierci, Hadesu i otchłani?
28 Powyższe wyjaśnienia harmonizują ze słowami samej Biblii: „To oznacza drugą śmierć: jezioro ognia” (Objawienie 20:14). Niewątpliwie jezioro to jest tożsame z Gehenną, o której mówił Jezus, a więc stanowi miejsce nieodwracalnej zagłady niegodziwych, nie zaś miejsce wiecznych męczarni (Mateusza 10:28). Oznacza całkowite, doszczętne unicestwienie, bez widoków na zmartwychwstanie. Chociaż bowiem czytamy o kluczach śmierci, Hadesu i otchłani, nie znajdziemy jednak żadnej wzmianki o kluczu otwierającym jezioro ognia i siarki (Objawienie 1:18; 20:1). Nigdy nie uwolni ono tych, których w nim uwięziono (porównaj Marka 9:43-47).
Wieczne katusze dniem i nocą
29, 30. Co Jan mówi o Diable, bestii oraz fałszywym proroku i jak to rozumieć?
29 Mówiąc o Diable, bestii i fałszywym proroku, Jan oznajmia: „Będą dręczeni katuszami dzień i noc na wieki wieków” (Objawienie 20:10b). Co to może znaczyć? Jak już wspomniano, nielogiczne byłoby twierdzenie, iż symbole, takie jak bestia i fałszywy prorok czy śmierć i Hades, mogą zaznawać literalnych męczarni. Nie ma więc powodu, aby przypuszczać, że Szatan będzie cierpieć przez całe wieki. Po prostu zostanie unicestwiony.
30 Greckie słowo ba·sa·niʹzo, przetłumaczone tu na ‛dręczyć katuszami’, znaczy przede wszystkim „trzeć [metal] o kamień probierczy”. Dopiero w dalszej kolejności podano znaczenie „badać na torturach” (Słownik grecko-polski pod redakcją Z. Abramowiczówny). W świetle kontekstu użycie tego greckiego wyrazu dowodzi, że los Szatana będzie po wszystkie czasy kamieniem probierczym w kwestii słuszności i prawowitości panowania Jehowy. Owa kwestia sporna co do zwierzchnictwa zostanie rozstrzygnięta raz na zawsze. Już żadne wyzwanie rzucone suwerennemu panowaniu Jehowy nie będzie musiało być poddawane długotrwałej próbie w celu wykazania jego fałszywości (porównaj Psalm 92:2, 16).
31. Jak dwa greckie wyrazy pokrewne słowu oddanemu przez ‛dręczyć katuszami’ pomagają zrozumieć, jaką karę poniesie Szatan?
31 Poza tym pokrewne słowo ba·sa·ni·stesʹ („oprawca, kat”) jest używane w Biblii w znaczeniu „dozorca więzienny” (Mateusza 18:34, Kingdom Interlinear Translation). Wobec tego Szatan będzie uwięziony w jeziorze ognia na zawsze — nigdy go nie opuści. Dodajmy jeszcze, że w greckiej Septuagincie, dobrze znanej Janowi, występuje inne pokrewne słowo, baʹsa·nos, łączone z upokorzeniem prowadzącym do śmierci (Ezechiela 32:24, 30). Pomaga to zrozumieć, iż karą wymierzoną Szatanowi jest upokarzająca, wiecznotrwała śmierć w jeziorze ognia i siarki. Razem z nim przepadną jego dzieła (1 Jana 3:8).
32. Jaka kara spotka demony i skąd o tym wiemy?
32 Również w tym wersecie nie ma wzmianki o demonach. Czy po upływie tysiąca lat zostaną wypuszczone z Szatanem, a potem wespół z nim poniosą karę wieczystej śmierci? Dowody przemawiają za słusznością takiego wniosku. W przypowieści o owcach i kozłach Jezus oświadczył, że kozły odejdą „w ogień wieczny, przygotowany diabłu i jego aniołom” (Mateusza 25:41, BT). Wyrażenie „ogień wieczny” zapewne odnosi się do jeziora ognia i siarki, do którego ma być wtrącony Szatan. Aniołowie Diabła zostali wraz z nim wyrzuceni z nieba. Nie ulega wątpliwości, że na początku Tysiącletniego Panowania razem znajdą się w otchłani. A zatem razem ulegną też zagładzie w jeziorze ognia i siarki (Mateusza 8:29).
33. Jaki ostatni szczegół z Księgi Rodzaju 3:15 spełni się w tym czasie i na co teraz kieruje uwagę Jana duch Jehowy?
33 W ten sposób spełni się ostatni szczegół proroctwa z Księgi Rodzaju 3:15. Po wrzuceniu do jeziora ognia Szatan stanie się martwy jak wąż, któremu zmiażdżono głowę żelaznym obcasem. Zniknie na zawsze, a z nim jego demony. W dalszej części Księgi Objawienia nie ma już o nich żadnej wzmianki. Po proroczym opisie ich unicestwienia duch Jehowy kieruje uwagę na sprawy, które niezmiernie interesują osoby żywiące nadzieję ziemską: Co dadzą ludzkości niebiańskie rządy „Króla królów” i tych, „którzy są z nim powołani i wybrani, i wierni”? (Objawienie 17:14). Odpowiadając na to pytanie, Jan jeszcze raz przenosi nas na początek Tysiącletniego Panowania.
[Przypisy]
a Z innych wersetów wynika, że Jezus po śmierci przebywał w Hadesie (Dzieje 2:31, NW). Nie należy jednak wyciągać stąd wniosku, iż Hades oznacza zawsze to samo, co otchłań. Bestia i Szatan trafiają do otchłani, ale tylko o ludziach mówi się, że idą do Hadesu, gdzie aż do zmartwychwstania śpią w śmierci (Joba 14:13, BT; Objawienie 20:13).
b Topór (po grecku peʹle·kus) prawdopodobnie był w Rzymie tradycyjnym narzędziem katowskim, chociaż za czasów Jana częściej używano miecza (Dzieje 12:2). Dlatego użyte tu greckie słowo pe·pe·le·kis·meʹnon („straceni toporem”) znaczy po prostu „straceni”.
c Co ciekawe, w IV wieku historyk Euzebiusz napisał o Papiaszu z Hierapolis — który podobno swą wiedzę biblijną zaczerpnął po części od uczniów Jana, pisarza Objawienia — iż wierzył w literalne Tysiącletnie Panowanie Chrystusa (choć sam Euzebiusz zdecydowanie się z nim nie zgadzał) (Euzebiusz, Historia Kościoła, III, 39).
[Ilustracja na stronie 293]
Morze Martwe. To tutaj przypuszczalnie leżała Sodoma i Gomora
[Ilustracje na stronie 294]
„Ustanowię też nieprzyjaźń między tobą a niewiastą i między nasieniem twoim a jej nasieniem. On rozgniecie ci głowę, a ty mu rozgnieciesz piętę”