Oddawaj cześć Stwórcy, a nie stworzeniu

„Będziesz oddawać cześć Jehowie, twemu Bogu, i tylko dla Niego będziesz pełnić świętą służbę” (ŁUKASZA 4:8).

 1. Co oznacza wyrażenie „oddawać cześć” i na czym ma polegać oddawanie takiej czci?

„ODDAWAĆ cześć” znaczy według pewnego słownika: „odnosić się do kogoś z wielkim, a nawet wyjątkowym respektem, szacunkiem lub oddaniem”.a Komu należy się takie uwielbienie? Jezus Chrystus powiedział: „Będziesz miłować Jehowę, twego Boga, całym swym sercem i całą swą duszą, i całym swoim umysłem” (Mateusza 22:37). A gdy Szatan zaproponował mu wszystkie królestwa świata w zamian za dokonanie przed nim chociaż jednego „aktu uwielbienia”, Jezus odmówił, oświadczając: „Będziesz oddawać cześć Jehowie, twemu Bogu, i tylko dla Niego będziesz pełnić świętą służbę” (Łukasza 4:7, 8). Ze słów i czynów Jezusa wyraźnie wynika, że oddawać cześć trzeba wyłącznie Bogu Jehowie. W zakres tego wchodzi pełnienie „świętej służby”, gdyż „wiara bez uczynków jest martwa” (Jakuba 2:26).

 2. Dlaczego należy wielbić wyłącznie Stwórcę?

² Takie wielbienie Jehowy jest najzupełniej stosowne, jest On bowiem Najwyższym Władcą całego wszechświata, Stwórcą majestatycznych niebios oraz ziemi z wszelkimi istniejącymi na niej formami życia. Właśnie dlatego wyłącznie On zasługuje na to, by ludzie odnosili się do Niego „z wielkim, a nawet wyjątkowym respektem, szacunkiem lub oddaniem”. W Biblii napisano: „Godzien jesteś Jehowo, nasz Boże, przyjmować chwałę i szacunek, i moc, ponieważ Ty stworzyłeś wszystko i ponieważ z Twojej woli to zaistniało i zostało stworzone” (Objawienie 4:11). Niewątpliwie żaden człowiek ani żaden przedmiot — żywy lub nieożywiony — nie zasługuje na taki „respekt, szacunek lub oddanie”. Tylko Jehowie należy się „wyłączne oddanie” (Wyjścia 20:3-6).

Kwestia nader pilna

 3. Dlaczego oddawanie czci Bogu jest dziś sprawą nie cierpiącą zwłoki?

³ Żyjemy w okresie sądu i dlatego oddawanie czci Bogu we właściwy sposób jest sprawą nie cierpiącą zwłoki. Rozstrzyga się wieczysta przyszłość wszystkich ludzi. Prorocze Słowo Boże informuje nas, że w obecnych „dniach ostatnich” teraźniejszego systemu rzeczy Chrystus Jezus przybył w niebiańskiej chwale, a „z nim wszyscy aniołowie”. W jakim celu? Wyjaśnił to sam Jezus, gdy zapowiedział: „Wszystkie narody będą zebrane przed nim i będzie oddzielał ludzi jednych od drugich, tak jak pasterz oddziela owce od kozłów”. Owce odejdą „do życia wiecznego”, kozły natomiast „na wieczne odcięcie” (2 Tymoteusza 3:1-5; Mateusza 25:31, 32, 46).

 4. (a) Jak apostoł Paweł opisał tych, którzy przy końcu obecnego świata mają zginąć na zawsze? (b) Jakim usposobieniem odznaczają się osoby, które mają uzyskać życie wieczne?

⁴ Apostoł Paweł pisał o „objawieniu się z nieba Pana Jezusa wraz z potężnymi aniołami w ogniu płomienistym, gdy wywrze pomstę na tych, którzy nie znają Boga i którzy nie są posłuszni dobrej nowinie o naszym Panu, Jezusie. Właśnie ci zasądzeni będą na karę wiecznej zguby” (2 Tesaloniczan 1:7-9). Tak więc ludzi upartych, którzy mają usposobienie kozłów i którzy pomimo sprzyjających okoliczności nie chcą poznać zamierzeń Bożych ani podjąć odpowiednich działań, spotka wieczna zagłada. Natomiast osoby pokorne, o usposobieniu owiec, które chcą poznać Jehowę, słuchają Jego pouczeń i potem podporządkowują się Jego woli, czeka „życie wieczne”. Biblia zapewnia: „Świat przemija i tak jest z jego pragnieniem, ale kto pełni wolę Boga, pozostanie na zawsze” (1 Jana 2:17; zobacz też 2 Piotra 2:12).

 5, 6. (a) Co trzeba zrobić, by znaleźć prawdę o Jehowie i Jego zamierzeniach? (b) Dlaczego możemy być pewni, że poszukiwacze prawdy w końcu ją znajdą, bez względu na swą sytuację życiową?

⁵ Osoby przyrównane do owiec gotowe są poświęcać czas, siły i środki materialne na poszukiwanie prawdy. Postępują zgodnie z Księgą Przysłów 2:1-5: „Synu mój, jeśli przyjmiesz moje wypowiedzi i nagromadzisz u siebie skarby moich przykazań, aby uchem swoim zwracać uwagę na mądrość i przez to skłonić serce ku rozeznaniu, jeśli ponadto zawołasz na zrozumienie i wydasz głos za rozeznaniem, jeśli będziesz tego szukać jak srebra i jak skarby ukryte tropić to będziesz — wtedy zrozumiesz bojaźń Jehowy i wiedzę o Bogu znajdziesz”.

⁶ Ludzie podobni do owiec różnią się więc od symbolicznych kozłów gotowością poznawania Jehowy. „Jeżeli będziesz Go poszukiwać, pozwoli się tobie znaleźć; ale jeśli Go zostawisz, odrzuci cię na zawsze” (1 Kronik 28:9). A zatem bez względu na rasę, narodowość, wykształcenie lub stopień zamożności każdy, kto szczerze szuka prawdy o Bogu, na pewno ją znajdzie. Chrystus i jego aniołowie, patrząc ze swego niebiańskiego punktu obserwacyjnego, zadbają o to, by każdy taki poszukiwacz, niezależnie od miejsca zamieszkania, zetknął się z prawdą. A jak zostanie nagrodzona jego dociekliwość? Jezus zapewnił: „To znaczy życie wieczne: nabywanie przez nich wiedzy o Tobie, jedynym prawdziwym Bogu, i o tym, któregoś posłał, Jezusie Chrystusie” (Jana 17:3; zobacz też Ezechiela 9:4).

Wystrzeganie się czczenia stworzeń

 7, 8. (a) Jakie niebezpieczeństwo kryje się w oddawaniu czci ludziom? (b) Opisz „wyjątkowy respekt, szacunek lub oddanie”, z jakim ludzie odnoszą się do Marii.

⁷ Jak świat długi i szeroki, mnóstwo osób odnosi się do innych stworzeń ludzkich — żywych lub zmarłych — z „wyjątkowym respektem, szacunkiem lub oddaniem”. Mogą sobie co prawda myśleć, że wchodzi to w zakres oddawania czci Bogu, ale w rzeczywistości praktyki takie odciągają je od prawdziwego wielbienia Stwórcy. Narażają się przez to na przyjęcie doktryn i zwyczajów jawnie sprzecznych z wolą Bożą. Wymownym przykładem tego jest sposób, w jaki miliony ludzi zamieszkujących zarówno kraje katolickie, jak i prawosławne traktują Marię, matkę Jezusa.

⁸ Kłaniają się oni ze czcią obrazom i ikonom przedstawiającym Marię, której oficjalna doktryna kościelna przyznaje miano „Marii Panny, Bożej rodzicielki”. Ostatnie z tych określeń jest odpowiednikiem greckiego słowa the·o·toʹkos, dawniej oddawanego po polsku przez „Bogurodzicę” albo „Matkę Boską”. W dziele pt. New Catholic Encyclopedia wyjaśniono: „Maria jest Matką Bożą. (...) Jeśli Maria nie jest rzeczywiście Matką Bożą, to również Chrystus nie jest prawdziwym Bogiem i prawdziwym człowiekiem”. Tak więc w ramach doktryny o Trójcy religie te uczą, że Jezus był Bogiem Wszechmocnym w ludzkiej postaci i wobec tego Maria staje się „Matką Bożą”. W tym samym źródle dodano, że na kult Marii składa się: „1) uwielbienie, czyli pełne szacunku uznawanie godności Najświętszej Panny, Matki Bożej; 2) błagania, czyli wzywanie Najświętszej Panny o matczyne i królewskie wstawiennictwo; (...) a także kierowanie [do Marii] osobistych modlitw”.

 9. Czy Biblia uczy, że Maria była „Matką Bożą”?

⁹ Jednakże w natchnionym Piśmie Świętym słowo the·o·toʹkos w ogóle nie występuje. Nigdzie też w Biblii nie powiedziano, jakoby Maria była „Matką Bożą”. Poglądu takiego nie wpajał Jezus ani jego naśladowcy z I wieku. Ponadto z Biblii wyraźnie wynika, że Jezus nie był Bogiem Wszechmocnym w ludzkiej postaci, lecz Synem Bożym.b Przecież anioł, który poinformował Marię, że urodzi syna, powiedział: „Duch święty przyjdzie na ciebie, a moc Najwyższego cię ocieni. Dlatego też to, co się narodzi, będzie nazywane świętym, Synem Bożym” (Łukasza 1:35). Jezus był zatem synem Boga, a nie Bogiem-człowiekiem, Maria zaś była matką Syna Bożego, Jezusa, a nie matką Boga w ludzkiej postaci. I dlatego ani Chrystus, ani jego uczniowie nigdy nie nazywali Marii „Matką Boską”.

10, 11. (a) Podaj przykłady ilustrujące, jak Jezus zapatrywał się na swą matkę. (b) Jak apostołowie i inni uczniowie Jezusa odnosili się do jego matki?

¹⁰ Stosunek Jezusa do matki trafnie ukazuje jej właściwą pozycję. W ewangelicznym opisie uczty weselnej w Kanie czytamy według katolickiego przekładu zwanego Biblią Tysiąclecia: „A kiedy zabrakło wina, Matka Jezusa mówi do Niego: ‛Nie mają już wina’. Jezus Jej odpowiedział: ‛Czy to moja lub Twoja sprawa, Niewiasto?’” Inny przekład również katolicki, nazywany Biblią poznańską, podaje te słowa dosadniej: „Czego chcesz ode mnie, niewiasto?” (Jana 2:3, 4). Kiedy indziej ktoś rzekł do niego: „Szczęśliwe łono, które cię nosiło, i piersi, któreś ssał!” Mogła to być dla Jezusa wyśmienita sposobność do okazania matce szczególnego szacunku i dania w ten sposób przykładu innym ludziom. Tymczasem Jezus odparł: „Nie, ale raczej: Szczęśliwi ci, którzy słuchają słowa Bożego i je zachowują!” (Łukasza 11:27, 28).

¹¹ Wersety te poświadczają, że Jezus pilnie zważał, by nie odnosić się do Marii z przesadnym szacunkiem lub uwielbieniem, ani nie stosował do niej specjalnych tytułów. Nie uległ wpływowi łączącej ich więzi rodzinnej. Za jego przykładem poszli apostołowie i drudzy uczniowie, gdyż w swoich natchnionych pismach nigdzie nie przyznają Marii szczególnej czci, tytułu ani autorytetu. Wprawdzie mieli ją w poszanowaniu jako matkę Jezusa, ale nic ponadto. Z całą pewnością nigdy nie zwracali się do niej jako do „Matki Boskiej”. Wiedzieli, że Jezus nie był Bogiem Wszechmocnym w ludzkiej postaci, i w związku z tym Maria też nie mogła być matką Boga, a więc kimś znacznie wyższym niż to podaje Pismo Święte.

Kult bogini-matki

12. Gdzie i kiedy rozwinęła się nauka, że Maria była „Matką Boską”?

¹² Wobec tego skąd się wywodzi ta idea? Stopniowo wkradała się do nauk odstępczego chrześcijaństwa w III i IV wieku naszej ery. Dokonywało się to zwłaszcza po roku 325 n.e., w którym sobór nicejski przyjął niebiblijną doktrynę, jakoby Chrystus był Bogiem. Po zaakceptowaniu tego błędnego poglądu łatwiej już było nauczać, że Maria jest „Matką Boską”. W związku z tym The New Encyclopædia Britannica wyjaśnia: „Tytuł ten [‛Matka Boska’] wszedł do użytku w języku religijnym, jak się wydaje, około III lub IV wieku — najprawdopodobniej w Aleksandrii (...). Do końca IV wieku określenie Theotokos przyjęło się na stałe na różnych obszarach”. A w dziele New Catholic Encyclopedia podano, że doktrynę tę głosi się oficjalnie „od soboru efeskiego z roku 431”.

13. Co mogło przesądzić o tym, że sobór efeski w 431 roku oficjalnie uznał Marię za „Matkę Boską”?

¹³ Rzeczą interesującą jest miejsce i przyczyna zwołania tego soboru. E.O. James nadmienia w książce pt. The Cult of the Mother-Goddess (Kult bogini-matki): „Sobór efeski zebrał się w roku 431 w bazylice pod wezwaniem Theotokos. Gdzie jak gdzie, ale w mieście słynącym z żarliwego kultu Artemidy, zwanej przez Rzymian Dianą, oraz z przechowywania jej posągu, który rzekomo spadł z nieba, w cieniu wielkiej świątyni poświęconej od roku 330 Wielkiej Matce i stanowiącej — jak głosi tradycja — doczesną rezydencję Marii, trudno było się spodziewać niezatwierdzenia tytułu ‛Bożej rodzicielki’”.

14. Jak historia potwierdza pogańskie pochodzenie tej doktryny?

¹⁴ A zatem nauka o „Matce Boskiej”, podobnie jak doktryna o Trójcy, jest w gruncie rzeczy zamaskowaną nauką pogańską, przedstawianą jako wierzenie chrześcijańskie. Pojęcie to odgrywało ważną rolę w religiach pogańskich setki lat przed Chrystusem. The New Encyclopædia Britannica pod hasłem „bogini matka” podaje: „Każde z rozmaitych bóstw żeńskich albo macierzyńskich symboli stwarzania, narodzin, płodności, stosunku płciowego, karmienia oraz cyklu rozwojowego. Terminem tym określa się też figury tak od siebie odmienne, jak Wenus paleolityczna i Maria Panna. (...) Nie ma kultury, która by przy przedstawianiu swoich bóstw nie stosowała jakichś symboli macierzyńskich. (...) Jest ona opiekunką i karmicielką boskiego dzieciątka, a w szerszym ujęciu — całej ludzkości”. Nic więc dziwnego, że ksiądz katolicki Andrew Greely, autor książki pt. The Making of the Popes 1978 (Wybór papieży w roku 1978), oświadczył: „Symbol Marii bezpośrednio łączy chrystianizm ze starożytnymi [pogańskimi] kultami bogiń-matek”.

Zdrożny kult

15. (a) Jaki stosunek do Marii rozwinął się w chrześcijaństwie? (b) Jedynie kto, według Biblii, może wstawiać się za nami u Boga?

¹⁵ Utrzymywanie, iż Maria jest „Matką Bożą”, nadaje jej tak wysoką rangę, że pobudza to ludzi do oddawania jej czci; od stuleci coś takiego rzeczywiście ma miejsce. Setki milionów osób w wielu krajach modli się do niej lub za jej pośrednictwem oraz odprawia nabożeństwa przed jej figurami i ikonami. Wprawdzie teolodzy usiłują to usprawiedliwiać, tłumacząc, że cała ta adoracja stanowi jedynie pośrednią formę wielbienia Boga, ale z Jego punktu widzenia rzecz się przedstawia inaczej. „Jeden bowiem jest Bóg, jeden także pośrednik między Bogiem a ludźmi, człowiek Chrystus Jezus” (1 Tymoteusza 2:5; 1 Jana 2:1, 2). A sam Jezus powiedział: „Ja jestem drogą i prawdą, i życiem. Nikt nie przychodzi do Ojca, chyba że przeze mnie” (Jana 14:6).

16. Jak Piotr i Jan dobitnie wykazali, że czcić należy tylko Jehowę?

¹⁶ Bezpośredni lub pośredni kult Marii, modlenie się do niej oraz kłanianie się jej obrazom lub ikonom stanowi oddawanie czci stworzeniu zamiast Stwórcy. Jest to bałwochwalstwem, a przecież chrześcijan obowiązuje polecenie: „Uciekajcie od bałwochwalstwa” (1 Koryntian 10:14). Weźmy pod uwagę, co się stało, gdy poganin Korneliusz z religijnym uszanowaniem pokłonił się apostołowi Piotrowi: „A gdy Piotr miał wejść, Korneliusz wyszedł mu naprzeciw, padł do nóg jego i złożył mu pokłon. Piotr zaś podniósł go, mówiąc: Wstań, i ja jestem tylko człowiekiem” (Dzieje Apostolskie 10:25, 26, Bw). Składanie nabożnego hołdu człowiekowi jest niestosowne i dlatego Piotr nie mógł tego przyjąć. A oto, co napisał apostoł Jan, gdy anioł przekazał mu pewną wizję: „Upadłem, by oddać cześć przed stopami anioła, który mi to pokazał. Ale on mówi do mnie: ‛Uważaj! Nie czyń tego! Jestem tylko współniewolnikiem twoim i twoich braci proroków oraz tych, którzy przestrzegają słów tego zwoju. Cześć oddaj Bogu’” (Objawienie 22:8, 9). Jeżeli nie można czcić nawet aniołów Bożych, to tym bardziej nie zasługują na to zwykli ludzie ani ich wizerunki.

17. Co przyznano w pewnej encyklopedii katolickiej, jeśli chodzi o następstwa kultu maryjnego?

¹⁷ W przytaczanej już pracy pt. The Catholic Encyclopedia przyznano, że nabożny szacunek dla Marii może prowadzić do niestosownego oddawania jej czci. W jednym z wcześniejszych wydań tego dzieła przyznano: „Nie da się zaprzeczyć, że popularnemu kultowi Najświętszej Marii Panny często towarzyszą przesadne praktyki oraz nadużycia”.

18. Jakie jest wobec tego pochodzenie tej niebiblijnej doktryny?

¹⁸ Skąd może się wywodzić taka niebiblijna doktryna? Jej ukrytym źródłem jest bez wątpienia przeciwnik Boży, Szatan Diabeł (Jana 8:44). Jaki cel miałby w szerzeniu tej nauki? Posługuje się nią do poniżania, przysłaniania osoby Pana Wszechwładnego, Jehowy, i jednocześnie do wywyższania ludzi, aby w sumie wywołać zamieszanie. W ten sposób odciąga ich od czystego wielbienia i sprawia, że szukają wybawienia u stworzeń. Co więcej, przez całe wieki umacniało to władzę duchowieństwa nad prostym ludem, który uczono, że musi się całkowicie podporządkować przywódcom religijnym, bo tylko oni znają się na tak zawiłej teologii.

19, 20. (a) Dlaczego możemy być pewni, że ludzie o usposobieniu owiec poznają prawdę, zanim Bóg wykona swoje wyroki? (b) Jakie kwestie zostaną omówione w następnym artykule?

¹⁹ Tymczasem Jezus przepowiedział: „Ta dobra nowina o Królestwie będzie głoszona po całej zamieszkanej ziemi na świadectwo wszystkim narodom, a wtedy nadejdzie koniec” (Mateusza 24:14). Jehowa ze swej strony obiecuje, że w wyniku tego ogłaszania Królestwa zbierze wszystkich ludzi o usposobieniu owiec w celu ‛pouczenia ich o swoich drogach, by mogli chodzić Jego ścieżkami’ (Izajasza 2:2-4). Gromadzą się oni wokół czystego wielbienia Jehowy i dlatego Jezus słusznie rzekł o takich osobach: „Poznacie prawdę, a prawda was wyswobodzi” (Jana 8:32). Zatem ludzie szczerze szukający prawdy znajdą ją i zostaną uwolnieni od fałszywych nauk religijnych, które powstrzymują od spełniania woli Bożej.

²⁰ Są jeszcze inne powszechnie uznawane poglądy i praktyki religijne, które odciągnęły masy ludzkie od właściwego oddawania czci Stwórcy i skłoniły je do kultu stworzeń. Na czym one polegają i do czego doprowadziły? Co wchodzi w zakres czystego wielbienia Boga? Kwestie te zostaną omówione w następnym artykule.

[Przypisy]

 1. Jak powinniśmy uzewnętrzniać miłość do Boga i czym to zaowocuje?

NAWIĄZUJĄC do podstawowego obowiązku wszystkich ludzi, jakim jest oddawanie czci Stwórcy, Jezus rzekł: „Będziesz miłować Jehowę, twego Boga, całym swym sercem i całą swą duszą, i całym swoim umysłem” (Mateusza 22:37). Jak powinna się taka miłość uzewnętrzniać? Biblia odpowiada: „Na tym bowiem polega miłość do Boga, że przestrzegamy Jego przykazań” (1 Jana 5:3). Jakie dobrodziejstwa przynosi to osobom, które tak postępują? Apostoł Jan wyjaśnił: „Kto pozostaje w miłości, ten pozostaje w jedności z Bogiem” (1 Jana 4:16b).

 2. Jedynie komu mamy oddawać cześć?

² Jeżeli miłujemy Boga, to nie będziemy oddawać czci żadnemu stworzeniu — żywemu ani martwemu — lecz wyłącznie Stwórcy (Łukasza 4:7, 8). Apostoł Piotr, a nawet pewien anioł, odmówili przyjęcia od ludzi wyrazów hołdu (Dzieje Apostolskie 10:25, 26; Objawienie 22:8, 9). Ponadto Jezus pokazał, że jego matce Marii nie powinno się okazywać nabożnego uwielbienia, przysługuje ono bowiem tylko Bogu (Łukasza 11:27, 28; Jana 2:3, 4; Objawienie 4:11). Obdarzanie czcią kogoś innego prowadzi do naruszenia przykazań Bożych, gdyż „nikt nie potrafi być niewolnikiem dwóch panów” (Mateusza 6:24).