NAMIOT

Składane pomieszczenie z tkaniny lub skór rozpiętych na słupach. Namioty należały do najwcześniejszych siedlisk człowieka (Rdz 4:20; 9:21) i były powszechnie używane przez koczowników na Bliskim Wschodzie (Rdz 9:27; Ps 83:6).

Biblia zawiera pewne szczegóły dotyczące konstrukcji i użytkowania namiotów. Dodatkowych informacji na ten temat dostarczają namioty wykonywane przez Arabów w nowszych czasach, zapewne nie różniące się zbytnio od używanych w czasach biblijnych. Zdaniem wielu uczonych pierwsze namioty robiono ze skór (Rdz 3:21; Wj 26:14). Współcześni beduini na ogół wykorzystują do tego celu czarną tkaninę z koziej sierści (por. Wj 36:14; PnP 1:5). Pasy tego materiału zszywa się ze sobą, a wielkość prostokątnego namiotu zależy od zamożności właściciela i liczby mieszkańców. Namiot opiera się na kilku słupach o wysokości 1,5—2 m, z których najwyższy znajduje się blisko środka; stabilność całej konstrukcji podczas wiatru gwarantują linki przymocowane do palików namiotowych (Sdz 4:21). Płótna zwisające z boków chronią przed wiatrem i zapewniają prywatność; można je jednak podnieść lub zdjąć, żeby przewietrzyć wnętrze.

Jak się wydaje, w czasach biblijnych większe namioty były na ogół podzielone zasłonami przynajmniej na dwie części. Wspomnianym w Rodzaju 24:67 „namiotem Sary” mogła być zajmowana przez nią część albo oddzielna konstrukcja, gdyż bogatsi ludzie posiadali wiele namiotów i kobiety nieraz miały swoje własne (Rdz 13:5; 31:33). Na ziemi prawdopodobnie rozkładano maty.

Namioty odróżniały koczowników od ludzi prowadzących osiadły tryb życia, którzy mieli domy. Dlatego o Abrahamie powiedziano, że „mieszkał w namiotach” — „oczekiwał bowiem miasta mającego rzeczywiste fundamenty” (Heb 11:9, 10). Podczas pobytu w Egipcie większość Izraelitów mieszkała chyba w domach, a nie w namiotach (Wj 12:7). Natomiast po wyjściu z Egiptu i w trakcie 40-letniej wędrówki po pustkowiu mieszkali w namiotach (Wj 16:16; Kpł 14:8; Lb 16:26). W tym okresie szczególne znaczenie miały dwa namioty: „przybytek” oraz namiot Mojżesza (Wj 25:8, 9; 26:1; 33:7; zob. NAMIOT SPOTKANIA; PRZYBYTEK).

Gdy Izraelici podbili już Ziemię Obiecaną, namiotów nadal używali czasami pasterze lub rolnicy na polu (PnP 1:8). Zapewne o takich właśnie namiotach wspomniano w Zachariasza 12:7, ponieważ w wypadku ataku wroga na Jerozolimę one pierwsze by ucierpiały i potrzebowały ochrony. Podczas dalekich wypraw wojennych z namiotów korzystali zarówno żołnierze, jak i dowódcy (1Sm 17:54; 2Kl 7:7; por. Dn 11:45).

Okoliczność, iż Izraelici od dawna używali namiotów, niewątpliwie wpłynęła na to, że w języku poetyckim „namiot” odnosił się do każdego miejsca zamieszkania, także do normalnych domów (Wj 12:23, 30; 1Sm 13:2; 1Kl 12:16; Ps 78:51).

Znaczenie przenośne. O powszechności namiotów świadczą również częste nawiązania do nich w biblijnych wypowiedziach o charakterze przenośnym. Ezechiasz, przeczuwając swą rychłą śmierć, oświadczył: „Moje miejsce zamieszkania wyrwano i zabrano mi jak namiot pasterzy” (Iz 38:12). Wydawało mu się, że jego miejsce w krainie żywych jest tymczasowe i łatwe do odebrania — podobnie jak namiot, który po wyjęciu słupów i wyrwaniu palików można szybko zwinąć. Elifaz przyrównał śmierć do wyciągnięcia linki namiotowej, co powoduje przewrócenie się całej konstrukcji (Hi 4:21).

W dość podobny sposób Paweł użył metafory namiotu, mówiąc o człowieczym ciele chrześcijan zrodzonych z ducha. Składany namiot jest mniej wytrzymały i trwały niż normalny dom. Chrześcijanie, którzy otrzymali ducha Bożego jako zadatek przyszłego życia w niebie, pozostają na ziemi w śmiertelnym ciele, ale wyczekują „budowli od Boga”, czyli niebiańskiego ciała, wiecznego i niezniszczalnego (1Ko 15:50-53; 2Ko 5:1-5; por. 2Pt 1:13, 14).

Opisując nadchodzącą zagładę Żydów, Jeremiasz także wspomniał o namiocie (Jer 4:20). Przyrównał spustoszony kraj do kobiety, której namiot się przewrócił, a linki zostały zerwane. Co gorsza, jej synów zabrano i nie ma nikogo, kto by jej pomógł postawić i rozpiąć namiot (Jer 10:20). Gdy Babilończycy spustoszyli Jerozolimę, można było nazwać to miasto „namiotem córy syjońskiej”, do którego Bóg wlał swą złość (Lam 2:4).

Kilkakrotnie „namiot” występuje jeszcze w innym znaczeniu przenośnym. Namiot był miejscem odpoczynku i schronienia w razie uciążliwej pogody (Rdz 18:1). Ze względu na zwyczajową gościnność przybysz zaproszony do czyjegoś namiotu mógł się spodziewać, że gospodarz się nim zaopiekuje i okaże mu szacunek. Dlatego wypowiedź z Objawienia 7:15 dotycząca członków wielkiej rzeszy, że Bóg „rozpostrze nad nimi swój namiot”, wskazuje na otoczenie ich opieką i zapewnienie bezpieczeństwa (Ps 61:3, 4). Izajasz opisał przygotowania symbolicznej małżonki Bożej, Syjonu, mającej urodzić synów. Powiedziano jej: „Poszerz miejsce swego namiotu” (Iz 54:2). Miała więc powiększyć miejsce zapewniające dzieciom bezpieczne schronienie.

W Objawieniu 21:1-3 Bóg ukazał Janowi wizję dotyczącą Tysiącletniego Panowania Chrystusa i oznajmił: „Oto namiot Boga jest z ludźmi i On będzie przebywać [lub „mieszkać w namiocie”] z nimi”. Bóg nie zamieszka z ludźmi literalnie, lecz symbolicznie — czego pierwowzorem na pustkowiu był namiot (przybytek) — a Jego pośrednikiem w kontaktach z ludzkością będzie „Baranek Boży”, pełniący rolę „wielkiego arcykapłana” (Jn 1:29; Heb 4:14; Wj 25:8; 33:20).