Starsi, rozsądzajcie sprawiedliwie

„Wysłuchujcie waszych braci i rozsądzajcie sprawiedliwie” (5 MOJŻESZOWA 1:16).

 1. Jakie przekazanie władzy nastąpiło w dziedzinie sądownictwa i co z tego wynika dla ludzi działających w roli sędziów?

JEHOWA, Najwyższy Sędzia, przekazał władzę sądowniczą swojemu Synowi (Jana 5:27). Z kolei Chrystus jako Głowa zboru chrześcijańskiego posługuje się klasą niewolnika wiernego i rozumnego oraz jej Ciałem Kierowniczym, aby mianować starszych, którzy niekiedy muszą się podejmować roli sędziów (Mateusza 24:45-47; 1 Koryntian 5:12, 13; Tytusa 1:5, 9). Owi zastępczy sędziowie mają obowiązek ścisłego naśladowania przykładu niebiańskich Sędziów — Jehowy i Chrystusa Jezusa.

Chrystus wzorowym Sędzią

 2, 3. (a) Jakie proroctwo mesjańskie wyjawia zalety Chrystusa jako Sędziego? (b) Które szczegóły zasługują na specjalną uwagę?

² Na temat Chrystusa jako Sędziego napisano proroczo: „Spocznie na nim Duch Jahwe: duch mądrości i rozumu, duch rady i męstwa, duch umiejętności i bojaźni Jahwe. I w bojaźni Jahwe znajdzie upodobanie. Nie będzie osądzał według tego, co oczy widzą, ani rozstrzygał według tego, co uszy posłyszą. W sprawiedliwości przyzna prawo biednym, w prawości ujmie się za uciśnionymi na ziemi” (Izajasza 11:2-4, Biblia poznańska).

³ Zwróćmy uwagę, jak w tym proroctwie uwypuklono zalety, dzięki którym Chrystus będzie w stanie ‛sądzić świat sprawiedliwie’ (Dzieje 17:31). Sądzi on w zgodzie z duchem Jehowy, z Boską mądrością, rozumem, radą i umiejętnością. Zauważmy również, że sądzi w bojaźni Jehowy. Tym samym „trybunał Chrystusa” reprezentuje „trybunał Boga” (2 Koryntian 5:10, Bp; Rzymian 14:10, Bp). Chrystus pilnie się stara tak rozstrzygać sprawy, jakby to czynił sam Bóg (Jana 8:16). Nie sądzi z pozorów ani na podstawie zwykłych pogłosek. Przy sądzeniu pokornych i uniżonych kieruje się prawością. Jakiż to wspaniały Sędzia! I jaki nadzwyczajny wzór dla niedoskonałych ludzi powoływanych dzisiaj do sprawowania sądów!

Ziemscy sędziowie

 4. (a) Co będzie należało do zadań grona 144 000 podczas Tysiącletniego Królowania Chrystusa? (b) Jakie proroctwo wskazuje, że niektórzy z namaszczonych chrześcijan mieli być powołani na sędziów jeszcze na ziemi?

⁴ Z Pisma Świętego jasno wynika, że stosunkowo niewielkie grono chrześcijan namaszczonych duchem, zapoczątkowane przez 12 apostołów, będzie w okresie Millennium pełniło funkcje współsędziów u boku Chrystusa Jezusa (Łukasza 22:28-30; 1 Koryntian 6:2; Objawienie 20:4). Ziemski ostatek namaszczonych członków Izraela duchowego sam był poddany osądzeniu, a następnie odrodził się w latach 1918-1919 (Malachiasza 3:2-4). Tego właśnie odrodzenia Izraela duchowego dotyczyło proroctwo: „Przywrócę twych sędziów, jak było pierwotnie, i twych doradców, jak było w zaraniu” (Izajasza 1:26, Bp). Tak więc postępując podobnie jak „w zaraniu” cielesnego Izraela, Jehowa dał odrodzonemu ostatkowi sprawiedliwych sędziów i doradców.

 5. (a) Kogo ‛dobierano na sędziów’ po odrodzeniu się Izraela duchowego i jak ich przedstawiono w Księdze Objawienia? (b) Kto obecnie wspiera namaszczonych nadzorców w działalności sądowniczej i jak ci mężczyźni są szkoleni do lepszego wywiązywania się z zadań sędziowskich?

⁵ Początkowo tymi ‛ludźmi roztropnymi’, których ‛dobierano na sędziów’, byli bez wyjątku starsi należący do pomazańców (1 Koryntian 6:4, 5, Kowalski). Wiernych, cieszących się szacunkiem nadzorców namaszczonych duchem przedstawiono w Księdze Objawienia na prawicy Jezusa, a więc pod jego kierownictwem i kontrolą (Objawienie 1:16, 20; 2:1). Od roku 1935 pomazańców lojalnie wspiera coraz liczniejsza „wielka rzesza” tych, którzy mają nadzieję ocaleć z „wielkiego ucisku” i żyć wiecznie na rajskiej ziemi (Objawienie 7:9, 10, 14-17, NW). W miarę zbliżania się „wesela Baranka” coraz więcej mężczyzn z tej grupy jest mianowanych przez namaszczone Ciało Kierownicze do usługiwania na całej ziemi w charakterze starszych i sędziów w ponad 66 000 zborów Świadków Jehowya (Objawienie 19:7-9). Na specjalnych szkoleniach zaprawia się ich do odpowiedzialnych zadań w społeczeństwie „nowej ziemi” (2 Piotra 3:13). Kurs Służby Królestwa, przeprowadzony w wielu krajach pod koniec roku 1991, kładł duży nacisk na właściwe załatwianie spraw sądowniczych. Starsi usługujący w roli sędziów są obowiązani iść za przykładem Jehowy i Chrystusa Jezusa, których sądy są prawdziwe i sprawiedliwe (Jana 5:30; 8:16; Objawienie 19:1, 2).

Sędziowie, którzy ‛trwają w bojaźni Bożej’

 6. Dlaczego starsi usługujący w komitetach sądowniczych powinni ‛trwać w bojaźni Bożej’?

⁶ Skoro sam Chrystus sądzi w bojaźni Jehowy i z pomocą Jego ducha, to tym bardziej powinni tak czynić niedoskonali starsi! Kiedy zostają przydzieleni do usługiwania w komitecie sądowniczym, muszą ‛trwać w bojaźni Bożej’, wzywając Ojca, „który sądzi wszystkich bez względu na osobę”, żeby im pomógł wydać sprawiedliwe orzeczenie (1 Piotra 1:17, Współczesny przekład). Powinni pamiętać, że w grę wchodzi życie ludzi, ich „dusze”, i że „zdadzą z tego sprawę” (Hebrajczyków 13:17). W tym stanie rzeczy z całą pewnością będą też odpowiadać przed Jehową za każdą popełnioną, a możliwą do uniknięcia omyłkę sędziowską. J. H. A. Ebrard tak skomentował List do Hebrajczyków 13:17: „Pasterz ma obowiązek czuwać nad duszami powierzonymi jego pieczy oraz (...) musi zdać rachunek z nich wszystkich, również z tych, które zaginęły wskutek jego niedopisania. Jest to nader ważkie słowo. Niech każdy kaznodzieja słowa weźmie pod uwagę, że dobrowolnie podjął się piastowania tego strasznie [ogromnie] odpowiedzialnego urzędu”. (Porównaj Jana 17:12; Jakuba 3:1).

 7. (a) O czym mają pamiętać dzisiejsi sędziowie i do czego powinni zmierzać? (b) Czego starsi powinni się nauczyć z Mateusza 18:18-20?

⁷ Starsi pełniący funkcje sądownicze powinni pamiętać, że w każdej sprawie rzeczywistymi Sędziami są Jehowa i Chrystus Jezus. Przypomnijmy sobie, co powiedziano sędziom w Izraelu: „Nie dla ludzi sądzicie, ale dla Pana, i On jest przy was, gdy wydajecie wyrok. Niechaj więc ogarnia was strach przed Panem (...); tak postępujcie, a nie obciążajcie się winą” (2 Kronik 19:6-10). Przejęci lękiem i szacunkiem starsi rozsądzający jakąś sprawę powinni uczynić wszystko, co w ich mocy, aby uzyskać pewność, iż Jehowa naprawdę ‛jest przy nich, gdy wydają wyrok’. Decyzja ich ma ściśle odpowiadać temu, jak na daną kwestię zapatrują się Jehowa i Chrystus. Jeśli coś symbolicznie ‛zwiążą’ (uznają za winę) albo ‛rozwiążą’ (uniewinnią) na ziemi, powinno to być już wcześniej związane lub rozwiązane w niebie — co da się ustalić na podstawie wyjaśnień spisanych w natchnionym Słowie Bożym. Jeżeli modlą się do Jehowy w imię Jezusa, ten ostatni będzie „pośród nich”, aby ich wspierać (Mateusza 18:18-20; zobacz rozdział 63 książki Największy ze wszystkich ludzi, wydanej przez Towarzystwo Strażnica). Atmosfera panująca na przesłuchaniu ma potwierdzać, że naprawdę jest tam obecny Chrystus.

Pełnoczasowi pasterze

 8. Co jest głównym obowiązkiem starszych wobec trzody, jak to widać na przykładzie Jehowy oraz Jezusa Chrystusa? (Izajasza 40:10, 11; Jana 10:11, 27-29).

⁸ Starsi nie są przez cały czas sędziami. Natomiast są pełnoczasowymi pasterzami. Do ich głównych zadań należy uzdrawianie, a nie karanie (Jakuba 5:13-16). Podstawowe znaczenie greckiego odpowiednika słowa nadzorca (e·piʹsko·pos) wiąże się z zapewnieniem opieki i ochrony. Dzieło zatytułowane Theological Dictionary of the New Testament (Słownik teologiczny Nowego Testamentu) podaje: „Uzupełniając pojęcie pasterza [z 1 Piotra 2:25], określenie to [e·piʹsko·pos] sugeruje pracę pasterską polegającą na czuwaniu bądź strzeżeniu”. Tak więc najważniejszym obowiązkiem nadzorców jest czuwanie nad owcami i strzeżenie ich, żeby pozostawały w obrębie trzody.

 9, 10. (a) Jak Paweł uwypuklił podstawową powinność starszych i jakie pytanie można słusznie postawić? (b) Co wynika ze słów Pawła zapisanych w Dziejach Apostolskich 20:29 i jak starsi mogą dążyć do zmniejszenia liczby spraw sądowniczych?

⁹ Przemawiając do starszych zboru w Efezie, apostoł Paweł położył nacisk na właściwe słowa: „Zważajcie na samych siebie i na całą trzodę, pośród której duch święty ustanowił was nadzorcami, abyście paśli zbór Boga, nabyty przez Niego krwią własnego Syna” (Dzieje 20:28, NW). Paweł zaakcentował sprawę pasienia, a nie karania. Niektórzy starsi mogliby się zastanowić nad następującym pytaniem: Czy nie udałoby się nam zaoszczędzić sporo czasu spędzanego na rozpatrywaniu i załatwianiu spraw sądowniczych, gdybyśmy więcej czasu i sił poświęcali na pracę pasterską?

¹⁰ Prawdą jest, że Paweł ostrzegał przed „ciemięskimi wilkami”. A co im zarzucał? Czyż nie to, iż ‛nie obchodzą się z trzodą czule’? (Dzieje 20:29, NW). I choć sugerował, że wierni nadzorcy powinni owe „wilki” przepędzać, to czy jego słowa nie wskazują zarazem, iż pozostałych członków trzody mieli traktować „czule”? Kiedy owca słabnie duchowo i schodzi na manowce, czego potrzebuje — bicia czy leczenia, karania czy karmienia? (Jakuba 5:14, 15). Toteż starsi winni systematycznie rezerwować sobie czas na pracę pasterską. Dzięki temu może mniej będą go musieli poświęcać na czasochłonne sprawy sądownicze dotyczące chrześcijan, którzy popadli w grzech. Rzecz jasna, starsi powinni przede wszystkim starać się nieść ulgę i pokrzepienie, by w ten sposób krzewić wśród ludu Jehowy pokój, zgodę i bezpieczeństwo (Izajasza 32:1, 2).

Kojące usługiwanie sędziów i pasterzy

11. Dlaczego starszym usługującym w komitetach sądowniczych potrzebna jest bezstronność i ‛mądrość z góry’?

¹¹ Bardziej wytężona praca pasterska, wykonana zanim chrześcijanin uczyni fałszywy krok, zapewne zredukowałaby liczbę spraw sądowniczych pośród ludu Jehowy. (Porównaj Galacjan 6:1). Niemniej ze względu na ludzką niedoskonałość i grzeszność nadzorcom chrześcijańskim i tak nieraz wypadnie zająć się czyimś występkiem. Jakimi zasadami powinni się wtedy kierować? Tymi samymi, które obowiązywały w czasach Mojżesza bądź pierwszych chrześcijan. W dalszym ciągu aktualne są słowa Mojżesza, skierowane do sędziów w Izraelu: „Wysłuchujcie waszych braci i rozsądzajcie sprawiedliwie (...). Nie bądźcie stronniczy w sądzie” (5 Mojżeszowa [Powtórzonego Prawa] 1:16, 17). Bezstronność to cecha charakterystyczna „mądrości, która jest z góry”, mądrości tak potrzebnej starszym usługującym w komitetach sądowniczych (Jakuba 3:17; Przypowieści [Przysłów] 24:23). Mądrość taka pomoże im wychwycić różnicę między słabością a nikczemnością.

12. W jakim sensie sędziowie mają być nie tylko ludźmi sprawiedliwymi, lecz także dobrymi?

¹² Starsi muszą ‛rozsądzać sprawiedliwie’, zgodnie z miernikami dobra i zła ustalonymi przez Jehowę (Psalm 19:10). Ale podejmując wysiłki, żeby być ludźmi sprawiedliwymi, powinni też starać się być dobrymi w takim sensie, w jakim owe dwa przymioty rozróżnia Paweł w Rzymian 5:7, 8. Dzieło Insight on the Scriptures (Wnikliwe poznawanie Pism) tak komentuje te wersety pod hasłem „Sprawiedliwość”: „Użycie tego greckiego określenia wskazuje, iż osoba ceniona za dobroć, a więc znana z niej, to taka, która zarówno chce dobrze (ma dobrą wolę, czyli skłania się ku dobremu, z pożytkiem dla drugich), jak też czyni dobrze (aktywnie daje wyraz tej dobroci). Nie interesuje się tylko zrobieniem tego, czego wymaga sprawiedliwość, lecz idzie dalej, kierując się zdrową troską o innych oraz pragnieniem dopomożenia im i przysporzenia korzyści” (tom 2, strona 809). Starsi, którzy są nie tylko sprawiedliwi, lecz także dobrzy, będą się odnosić do winowajców wyrozumiale i życzliwie (Rzymian 2:4). Powinni pragnąć okazywać miłosierdzie i współczucie. Powinni zrobić, co w ich mocy, by pomóc winowajcy dostrzec potrzebę okazania skruchy, choćby początkowo nie reagował na ich wysiłki.

Właściwa postawa podczas przesłuchań

13. (a) Kim nie przestaje być starszy, który występuje w roli sędziego? (b) Jaka rada Pawła odnosi się również do przesłuchań przed komitetem sądowniczym?

¹³ Kiedy sytuacja wymaga przesłuchania przed komitetem sądowniczym, nadzorcom nie wolno zapominać, że w dalszym ciągu są pasterzami, którzy mają do czynienia z owcami Jehowy i podlegają „dobremu pasterzowi” (Jana 10:11). Rada Pawła, dotycząca normalnej pomocy udzielanej owcom, które zabrnęły w kłopoty, odnosi się w nie mniejszej mierze do przesłuchań sądowniczych. Napisał tak: „Bracia, nawet gdyby ktoś nieopatrznie postawił fałszywy krok, wy mający kwalifikacje duchowe starajcie się skorygować takiego w duchu łagodności; niech przy tym każdy z was baczy na siebie, żeby sam nie uległ pokusie. Noście brzemiona jeden drugiemu, a tak wypełniajcie prawo Chrystusa” (Galatów 6:1, 2, NW).b

14. Jak nadzorcy powinni się zapatrywać na przesłuchania i jaka ma być ich postawa wobec winowajcy?

¹⁴ Zamiast uważać siebie za nadrzędnych sędziów spotykających się w celu wymierzenia kary, starsi usługujący w komitecie sądowniczym powinni traktować przesłuchanie jako jeszcze jeden aspekt pracy pasterskiej. Jedna z owiec Jehowy popadła w tarapaty. Co można zrobić, aby ją uratować? Czy jest już za późno, by pomóc owcy, która się odłączyła od trzody? Miejmy nadzieję, że nie. Starsi powinni być gotowi okazać miłosierdzie, jeśli tylko byłoby to stosowne. Nie znaczy to, jakoby mieli obniżać mierniki Jehowy, gdy popełniono ciężki grzech. Niemniej świadomość istnienia jakichś okoliczności łagodzących dopomoże im okazać miłosierdzie, gdzie to możliwe (Psalm 103:8-10; 130:3). Trzeba niestety powiedzieć, że niektórzy winowajcy są tak uparci, iż starsi są zmuszeni do okazania im stanowczości, choć nigdy nie będą wobec nich szorstcy (1 Koryntian 5:13).

Cel przesłuchań przed komitetem

15. Co przede wszystkim należy ustalić, gdy między pojedynczymi osobami wyniknie poważny problem?

¹⁵ Kiedy między poszczególnymi osobami wyniknie poważny problem, mądrzy starsi najpierw ustalą, czy próbowały same załatwić tę sprawę w duchu wersetów z Mateusza 5:23, 24 albo 18:15. Jeżeli to nie osiągnęło celu, może wystarczy udzielenie rady przez jednego lub dwóch starszych. Postępowanie sądowe jest konieczne dopiero w razie popełnienia rażącego grzechu, za który mogłoby grozić wykluczenie ze społeczności (Mateusza 18:17; 1 Koryntian 5:11). Do powołania komitetu sądowniczego trzeba mieć solidną podstawę biblijną. (Zobacz Strażnicę z 15 września 1989 roku, strona 18). Kiedy taki komitet jest tworzony, wybiera się do niego starszych, którzy się najlepiej nadają do rozstrzygnięcia danej sprawy.

16. Co starają się osiągnąć starsi podczas postępowania sądowniczego?

¹⁶ Co starsi starają się osiągnąć podczas przesłuchania sądowniczego? Przede wszystkim nie można niczego osądzić sprawiedliwie, dopóki się nie zna prawdziwego stanu rzeczy. Podobnie jak w Izraelu, poważne kwestie muszą być ‛należycie zbadane’ (5 Mojżeszowa 13:15; 17:4). A zatem jednym z celów przesłuchania jest poznanie faktów związanych z daną sprawą. Ale można i trzeba to uczynić w duchu miłości (1 Koryntian 13:4, 6, 7). Kiedy okoliczności będą już znane, starsi podejmą wszelkie niezbędne środki, aby ochronić zbór, dopilnować przestrzegania w nim wysokich mierników Jehowy oraz zapewnić mu swobodny dopływ ducha Bożego (1 Koryntian 5:7, 8). Jednakże do celów przesłuchania należy też uratowanie zagrożonego grzesznika — jeśli to w ogóle będzie możliwe. (Porównaj Łukasza 15:8-10).

17. (a) Jak podczas przesłuchania należy traktować obwinionego i do czego powinno się zmierzać? (b) Czego to będzie wymagać od członków komitetu sądowniczego?

¹⁷ Osoby obwinionej nigdy nie należy traktować inaczej niż jako owcę Bożą. Trzeba się z nią obchodzić z czułością. Jeżeli popełniono grzech (lub grzechy), sprawiedliwi sędziowie będą dążyli do udzielenia grzesznikowi pomocy, by się poprawił, zrozumiał, że zszedł na złą drogę, okazał skruchę, i w ten sposób wyrwał się „z sideł Diabła”. Potrzebna im będzie do tego „umiejętność nauczania” oraz ‛pouczanie z łagodnością’ (2 Tymoteusza 2:24-26, NW; 4:2, NW). A jak postąpić, gdy winowajca uzna swój błąd i naprawdę poruszony do głębi serca będzie prosił Jehowę o przebaczenie? (Porównaj Dzieje 2:37). Jeżeli komitet jest przekonany, że ta osoba szczerze pragnie pomocy, na ogół nie zajdzie potrzeba wykluczenia jej ze społeczności. (Zobacz Strażnicę numer 8 z roku 1984, strona 27, akapit 5).

18. (a) Kiedy komitet sądowniczy powinien okazać stanowczość i wykluczyć winowajcę? (b) W związku z jaką przykrą sytuacją starsi powinni tym usilniej starać się dopomóc błądzącej owcy?

¹⁸ Z drugiej strony, gdy członkowie komitetu sądowniczego zetkną się z wypadkiem jawnego, pozbawionego skrupułów odstępstwa, z rozmyślnym buntem przeciw prawom Jehowy albo ze zwyczajną podłością, mają obowiązek chronić pozostałych członków zboru przez usunięcie takiego zatwardziałego grzesznika. Jeżeli najwyraźniej nie przejawia zbożnego smutku, komitet sądowniczy nie jest zobowiązany do wielokrotnego spotykania się z nim ani do wkładania mu słów w usta, by go nakłonić do okazania skruchy.c W ostatnich latach wykluczenia ze społeczności obejmowały w skali całego świata mniej więcej 1 procent liczby głosicieli. Znaczy to, iż na sto owiec pozostających w owczarni jedna się zabłąkała — przynajmniej chwilowo. Jeżeli wziąć pod uwagę czas i wysiłki, jakich wymaga wprowadzenie kogoś do owczarni, czy nie boli świadomość, że co roku kilkadziesiąt tysięcy osób bywa ‛oddanych Szatanowi’? (1 Koryntian 5:5).

19. O czym nigdy nie wolno zapominać starszym usługującym w komitecie sądowniczym i co powinni stawiać sobie za cel?

¹⁹ Starsi przystępujący do rozpatrzenia sprawy sądowniczej powinni pamiętać, że w większości wypadków grzech w zborze wynika ze słabości, a nie z nikczemności. Niech nigdy nie zapominają przypowieści Jezusa o zaginionej owcy — przypowieści zakończonej słowami: „Powiadam wam: Większa będzie radość w niebie z jednego grzesznika, który się upamięta, niż z dziewięćdziesięciu dziewięciu sprawiedliwych, którzy nie potrzebują upamiętania” (Łukasza 15:7). Doprawdy, „Jehowa (...) pragnie, żeby nikt nie uległ zagładzie, ale by wszyscy zdobyli się na skruchę” (2 Piotra 3:9, NW). Oby komitety sądownicze na całym świecie czyniły z pomocą Jehowy, co tylko leży w ich mocy, żeby wywoływać radość w niebie, oby dopomagały winowajcom dostrzec potrzebę okazania skruchy i ponownie wejść na wąską drogę, która prowadzi do życia wiecznego! (Mateusza 7:13, 14).

[Przypisy]

Pytania powtórkowe

◻ Czym głównie powinni się interesować starsi, idąc za przykładem Wielkiego Pasterza i Dobrego Pasterza?

◻ W jaki sposób starsi mogą dążyć do zmniejszenia liczby spraw sądowniczych?

◻ W jakim sensie sędziowie mają być nie tylko sprawiedliwi, lecz także dobrzy?

◻ Jak w czasie przesłuchania powinno się traktować winowajcę i do czego należy zmierzać?

◻ Dlaczego wykluczenie ze społeczności to ostateczność?

[Ilustracja na stronie 16]

Kiedy zawczasu wykonuje się pracę pasterską, da się uniknąć wielu spraw sądowniczych

[Ilustracja na stronie 18]

Nawet w trakcie przesłuchania przed komitetem sądowniczym starsi powinni starać się korygować winowajcę w duchu łagodności