„Przepaszcie się uniżeniem umysłu”

„Bóg przeciwstawia się wyniosłym, lecz pokornych obdarza niezasłużoną życzliwością” (1 PIOTRA 5:5).

 1, 2. Jakie dwie odmienne postawy umysłu wywierają przemożny wpływ na zachowanie człowieka?

SŁOWO BOŻE kieruje uwagę na dwie odmienne postawy umysłu, które wywierają przemożny wpływ na zachowanie człowieka. Pierwszą z nich nazwano „uniżeniem umysłu” (1 Piotra 5:5). Według pewnego słownika „uniżony” to „pokorny w duchu lub sposobie zachowania; wolny od pychy”. Uniżenie umysłu jest równoznaczne z pokorą i z Bożego punktu widzenia stanowi przymiot bardzo pożądany.

² Jego przeciwieństwem jest pycha. Definiuje się ją jako „wysokie mniemanie o sobie; dumę, wyniosłość, zarozumiałość”. Ludzie pyszni są egoistami i samolubnie szukają własnych korzyści, na przykład materialnych, bez względu na to, jak się to odbije na innych. Biblia ukazuje wynik takiego postępowania: „Człowiek panuje nad człowiekiem ku jego szkodzie”. Czytamy w niej także, iż „rywalizowanie jednego z drugim” to „pogoń za wiatrem”, ponieważ po śmierci człowiek „nie weźmie niczego, co mógłby zabrać ze sobą”. W oczach Bożych pycha jest czymś wysoce niepożądanym (Kaznodziei 4:4; 5:15; 8:9).

Duch dominujący w tym świecie

 3. Jaki duch dominuje w świecie?

³ Która z tych dwu postaw charakteryzuje dzisiejszy świat? Jaki duch w nim dominuje? W pewnej publikacji powiedziano: „W żadnym innym stuleciu nie było tyle barbarzyńskiej przemocy, co w XX wieku” (World Military and Social Expenditures 1996). W wyniku rywalizacji o władzę polityczną i wpływy gospodarcze, a także konfliktów o podłożu nacjonalistycznym, religijnym, plemiennym i etnicznym zginęło w tym stuleciu ponad 100 milionów ludzi. Również poszczególne osoby zachowują się coraz bardziej samolubnie. W gazecie Chicago Tribune napisano: „Do bolączek społecznych należy zaliczyć bezmyślną przemoc, wykorzystywanie dzieci, rozwody, pijaństwo, AIDS, samobójstwa nastolatków, narkotyki, gangi uliczne, gwałty, nieślubne dzieci, aborcję, pornografię, (...) kłamstwa, oszustwa, korupcję (...) Pojęcie dobra i zła w sferze moralnej przestało funkcjonować”. Dlatego też w pewnym wydawnictwie ONZ zamieszczono ostrzeżenie: „Społeczeństwa się rozpadają” (UN Chronicle).

 4, 5. Jak w proroctwie biblijnym odnoszącym się do naszych czasów trafnie opisano ducha tego świata?

⁴ Tak dzieje się na całej ziemi. Dokładnie sprawdza się proroctwo biblijne o naszych czasach: „W dniach ostatnich nastaną krytyczne czasy trudne do zniesienia. Albowiem ludzie będą rozmiłowani w samych sobie, rozmiłowani w pieniądzach, zarozumiali, wyniośli, bluźniercy, nieposłuszni rodzicom, niewdzięczni, nielojalni, wyzuci z naturalnego uczucia, nieskłonni do jakiejkolwiek ugody, oszczercy, nie panujący nad sobą, zajadli, nie miłujący dobroci, zdrajcy, nieprzejednani, nadęci pychą” (2 Tymoteusza 3:1-4).

⁵ Jest to niewątpliwie trafny opis ducha tego świata. Dominuje w nim samolubstwo i egoizm. Rywalizacja między narodami znajduje odbicie w rywalizacji między ludźmi. Na przykład niejeden sportowiec dąży do zwycięstwa za wszelką cenę, bez względu na fizyczne czy psychiczne szkody współzawodników. Taki egocentryzm wszczepiany jest już dzieciom, które potem kierują się nim w wielu dziedzinach dorosłego życia. Jego następstwem są „nieprzyjaźnie, waśń, zazdrość, napady gniewu, swary, rozdźwięki” (Galatów 5:19-21).

 6. Kto rozbudza w ludziach egoizm i jak Jehowa zapatruje się na taki sposób myślenia?

⁶ W Biblii wykazano, że samolubny duch tego świata odzwierciedla postawę „Diabła i Szatana, który wprowadza w błąd całą zamieszkaną ziemię”. Przepowiedziano też, jaki wpływ Szatan będzie wywierał na ludzi w krytycznych dniach ostatnich: „Biada ziemi (...) ponieważ zstąpił do was Diabeł, pałając wielkim gniewem, bo wie, że mało ma czasu” (Objawienie 12:9-12). Tak więc Szatan i jego demony ze wzmożoną energią starają się upowszechnić wśród ludzi samolubny sposób myślenia. A jak na taką postawę zapatruje się Jehowa? W Jego Słowie czytamy: „Każdy, kto ma pychę w sercu, jest dla Jehowy obrzydliwością” (Przysłów 16:5).

Jehowa jest z uniżonymi

 7. Jak Jehowa zapatruje się na ludzi uniżonych i czego ich uczy?

⁷ Z drugiej strony Jehowa błogosławi tym, którzy odznaczają się uniżeniem umysłu. W pieśni skierowanej do Boga król Dawid zaznaczył: „Lud pokorny wybawisz; lecz twoje oczy są przeciwko wyniosłym, byś mógł ich poniżyć” (2 Samuela 22:1, 28). Dlatego Słowo Boże radzi: „Szukajcie Jehowy, wszyscy potulni ziemi (...) Szukajcie prawości, szukajcie potulności. Zapewne będziecie mogli zostać ukryci w dniu gniewu Jehowy” (Sofoniasza 2:3). Tych, którzy pokornie szukają Jehowy, poucza On, jak pielęgnować zupełnie innego ducha niż ten świat. „Będzie potulnych uczył swej drogi” (Psalm 25:9; Izajasza 54:13). Jest to droga miłości. Polega na postępowaniu zgodnym z miernikami Bożymi. Jak mówi Biblia, taka miłość oparta na zasadach „nie przechwala się, nie nadyma się, (...) nie szuka własnych korzyści” (1 Koryntian 13:1-8). Jej przejawem jest także uniżenie umysłu.

 8, 9. (a) Kto jest źródłem miłości opartej na zasadach? (b) Jak ważne jest naśladowanie miłości i pokory Jezusa?

⁸ Paweł i inni chrześcijanie z I wieku poznali tę miłość dzięki naukom Jezusa, który z kolei nauczył się jej od swego Ojca. Biblia mówi o Jehowie: „Bóg jest miłością” (1 Jana 4:8). Jezus wiedział, że wolą Bożą było, by kierował się w życiu prawem miłości, i tak też czynił (Jana 6:38). Właśnie dlatego okazywał współczucie uciśnionym, ubogim i grzesznikom (Mateusza 9:36). Zapraszał ich: „Przyjdźcie do mnie wszyscy, którzy się mozolicie i jesteście obciążeni, a ja was pokrzepię. Weźcie na siebie moje jarzmo i uczcie się ode mnie, bo jestem łagodnie usposobiony i uniżony w sercu” (Mateusza 11:28, 29).

⁹ Aby wykazać uczniom, jak ważne jest naśladowanie jego miłości i pokory, Jezus oznajmił: „Po tym wszyscy poznają, że jesteście moimi uczniami, jeśli będzie wśród was miłość” (Jana 13:35). Mieli się zdecydowanie odróżniać od egoistycznie usposobionych ludzi. To dlatego Jezus mógł powiedzieć o swych naśladowcach: „Nie są częścią świata” (Jana 17:14). Rzeczywiście, nie odzwierciedlają dumnego, samolubnego ducha szatańskiego świata, lecz raczej ducha miłości i pokory, jakim odznaczał się Jezus.

10. Co w naszych czasach Jehowa czyni dla osób uniżonych?

¹⁰ W Słowie Bożym przepowiedziano, że w tych dniach ostatnich ludzie pokorni zostaną zgromadzeni w ogólnoświatowej społeczności, zbudowanej na fundamencie miłości i pokory. Chociaż więc świat jest coraz bardziej wyniosły, słudzy Jehowy zachowują odmienną postawę — uniżenie umysłu. Oznajmiają: „Wstąpmy na górę Jehowy [wywyższone prawdziwe wielbienie], (...) a on będzie nas pouczał o swoich drogach i będziemy chodzić jego ścieżkami” (Izajasza 2:2, 3). Tę ogólnoziemską społeczność kroczącą ścieżkami Boga tworzą Świadkowie Jehowy. W jej skład wchodzi coraz liczniejsza „wielka rzesza, której żaden człowiek nie zdołał policzyć, ze wszystkich narodów i plemion, i ludów, i języków” (Objawienie 7:9). Ta wielka rzesza liczy obecnie miliony osób. Jak Jehowa uczy je pokory?

Uczenie się uniżenia umysłu

11, 12. Jak słudzy Boży okazują uniżenie umysłu?

¹¹ Do przezwyciężania niegodziwego ducha tego świata uzdalnia sług Jehowy oddziaływanie ducha Bożego, dzięki któremu uczą się też wydawać jego owoce, takie jak: „miłość, radość, pokój, wielkoduszna cierpliwość, życzliwość, dobroć, wiara, łagodność, panowanie nad sobą” (Galatów 5:22, 23). W rozwijaniu tych przymiotów pomaga im rada, by ‛nie popadali w próżność, pobudzając się wzajemnie do współzawodnictwa, jedni wobec drugich pałając zawiścią’ (Galatów 5:26). W innym miejscu apostoł Paweł oznajmił: „Mówię każdemu wśród was, żeby nie myślał o sobie więcej niż należy myśleć; ale niech myśli o tym, by mieć trzeźwy umysł” (Rzymian 12:3).

¹² Słowo Boże nakazuje prawdziwym chrześcijanom, by ‛niczego nie czynili ze swarliwości czy z próżności, ale z uniżeniem umysłu uważali drugich [sług Bożych] za wyższych od siebie, mając na oku nie tylko osobiste zainteresowanie własnymi sprawami, ale także osobiste zainteresowanie sprawami drugich’ (Filipian 2:3, 4). „Niech każdy szuka korzyści nie swojej własnej, lecz drugiego” (1 Koryntian 10:24). „Miłość buduje” innych niesamolubnymi słowami i czynami (1 Koryntian 8:1). Pobudza do współpracy, a nie do współzawodnictwa. Wśród sług Jehowy nie ma więc miejsca na egoizm.

13. Dlaczego uniżenia umysłu trzeba się uczyć i jak można to robić?

¹³ Jednakże z powodu odziedziczonej niedoskonałości uniżenie umysłu nie jest cechą wrodzoną (Psalm 51:5). Musimy się nauczyć ją przejawiać. Może to być trudne dla tych, którzy nie byli od dzieciństwa przysposabiani do kroczenia drogami Jehowy, lecz poznali je później. Ukształtowali swą osobowość na podstawie wzorców zachowań typowych dla tego starego świata. Muszą się więc nauczyć, jak „odrzucić starą osobowość, która odpowiada (...) [ich] poprzedniemu sposobowi postępowania”, i „przyoblec się w nową osobowość, stworzoną według woli Bożej w rzeczywistej prawości i lojalności” (Efezjan 4:22, 24). Z pomocą Boga szczerym ludziom udaje się zastosować do Jego zachęty: „Przyodziejcie się w tkliwe uczucia: współczucie, życzliwość, uniżenie umysłu, łagodność i wielkoduszną cierpliwość” (Kolosan 3:12).

14. Co Jezus mówił o wywyższaniu się?

¹⁴ Tego samego musieli się nauczyć uczniowie Jezusa. Kiedy zostali jego naśladowcami, byli już dorosłymi ludźmi, w których zdążył się zakorzenić świecki duch rywalizacji. Gdy matka dwóch apostołów zabiegała o zaszczyty dla swych synów, Jezus odrzekł: „Władcy narodów panoszą się wśród nich, a wielcy dzierżą władzę nad nimi. Nie tak jest wśród was; lecz kto by się chciał stać wielkim wśród was, ma być waszym sługą, a kto by chciał być pierwszym wśród was, ma być waszym niewolnikiem. Tak jak Syn Człowieczy [Jezus] nie przyszedł po to, by mu usługiwano, lecz by usługiwać i dać swoją duszę jako okup w zamian za wielu” (Mateusza 20:20-28). Jezus powiedział też uczniom, by nie próbowali się wywyższać używaniem zaszczytnych tytułów, i dodał: „Wy wszyscy jesteście braćmi” (Mateusza 23:8).

15. Jaka postawa powinna wyróżniać osoby ubiegające się o urząd nadzorcy?

¹⁵ Prawdziwy naśladowca Jezusa jest sługą, a nawet niewolnikiem współchrześcijan (Galatów 5:13). Dotyczy to zwłaszcza tych, którzy ubiegają się o przywilej nadzorcy w zborze. Nigdy nie powinni rywalizować o zaszczyty lub władzę; nie mają ‛panoszyć się wśród tych, którzy są dziedzictwem Bożym, lecz stać się przykładami dla trzody’ (1 Piotra 5:3). Gdy ktoś myśli tylko o sobie, to znak, że nie nadaje się na nadzorcę. Taka osoba przynosiłaby szkodę zborowi. ‛Ubieganie się o urząd nadzorcy’ jest rzecz jasna stosowne, ale ma wypływać z chęci usługiwania współchrześcijanom. Urząd ten nie oznacza wysokiego stanowiska ani władzy, toteż nadzorcy powinni należeć do najpokorniejszych członków zboru (1 Tymoteusza 3:1, 6).

16. Dlaczego w Słowie Bożym potępiono Diotrefesa?

¹⁶ Apostoł Jan zwrócił naszą uwagę na kogoś, kto miał niewłaściwe spojrzenie na tę sprawę: „Napisałem coś do zboru, ale Diotrefes, który lubi zajmować wśród nich pierwsze miejsce, niczego od nas nie przyjmuje z respektem”. Człowiek ten próbował się wywyższać, odnosząc się do innych bez szacunku. Duch Boży pobudził jednak Jana, by skarcił Diotrefesa za samolubne skłonności, co zostało utrwalone w Biblii (3 Jana 9, 10).

Właściwa postawa

17. Jak Piotr, Paweł i Barnabas dali dowód uniżenia umysłu?

¹⁷ W Piśmie Świętym możemy znaleźć wiele przykładów właściwej postawy, jaką jest uniżenie umysłu. Kiedy Piotr wszedł do domu Korneliusza, ten „przypadł do jego [Piotra] stóp i złożył mu hołd”. Ale zamiast przyjąć wyrazy uwielbienia, „Piotr podniósł go, mówiąc: ‚Wstań; ja też jestem człowiekiem’” (Dzieje 10:25, 26). Podczas pobytu z Barnabasem w Listrze Paweł uzdrowił mężczyznę ułomnego od urodzenia. Ujrzawszy to, tłumy zaczęły nazywać tych apostołów bogami. Jednakże „Barnabas i Paweł rozdarli swe szaty wierzchnie i wpadli w tłum, wołając i mówiąc: ‚Mężowie, dlaczego to czynicie? My też jesteśmy ludźmi i podlegamy tym samym ułomnościom, co wy’” (Dzieje 14:8-15). Ci pokorni chrześcijanie nie przyjmowali hołdu od innych.

18. Jak potężny anioł w rozmowie z Janem okazał pokorę?

¹⁸ „Objawienie od Jezusa Chrystusa” zostało przekazane apostołowi Janowi przez anioła (Objawienie 1:1). Skoro jeden anioł jest tak potężny, że w ciągu nocy unicestwił 185 000 Asyryjczyków, łatwo nam zrozumieć, dlaczego Jan był przejęty lękiem (2 Królów 19:35). Napisał: „Gdy usłyszałem i ujrzałem, upadłem, by oddać cześć u stóp anioła, który mi to pokazywał. Ale on mi mówi: ‚Uważaj! Nie czyń tego! Jestem tylko współniewolnikiem twoim i twoich braci (...) Oddaj cześć Bogu’” (Objawienie 22:8, 9). Jakież uniżenie umysłu okazał ten potężny anioł!

19, 20. Wykaż różnicę między wyniosłością zwycięskich wodzów rzymskich a uniżeniem umysłu Jezusa.

¹⁹ Najlepszy przykład uniżenia umysłu dał Jezus. Był jednorodzonym Synem Boga i przyszłym Królem niebiańskiego Królestwa Bożego. Kiedy objawiał ludziom swą pozycję, nie czynił tego tak, jak to było wówczas w zwyczaju zwycięskich wodzów rzymskich. Na ich cześć urządzano wielkie pochody. Jechali wtedy w rydwanach zdobionych złotem i kością słoniową, zaprzężonych w białe konie albo nawet w słonie, lwy lub tygrysy. Śpiewacy w tym pochodzie wykonywali pieśni zwycięstwa, na wozach wieziono łupy i ogromne wizerunki przedstawiające sceny bitewne. Prowadzono też jeńców wojennych — królów, książąt i wodzów wraz z rodzinami — których w celu upokorzenia często rozbierano do naga. Cała uroczystość była przesiąknięta pychą i wyniosłością.

²⁰ Warto porównać to z postawą Jezusa. Chętnie i pokornie dostosował się on do proroczej zapowiedzi: „Oto przychodzi do ciebie twój król. Jest on prawy, tak, wybawiony; pokorny, jedzie na ośle”. Potulnie wsiadł na juczne zwierzę, a nie na rydwan zaprzężony we wspaniałe rumaki (Zachariasza 9:9; Mateusza 21:4, 5). Jakże się cieszą pokorni ludzie, że na Króla całej ziemi w nowym świecie Jehowa wybrał właśnie Jezusa! (Izajasza 9:6, 7; Filipian 2:5-8).

21. Czego nie oznacza uniżenie umysłu?

²¹ Okoliczność, iż Jezus, Piotr, Paweł i inni wierni mężczyźni i kobiety w czasach biblijnych odznaczali się uniżeniem umysłu, pokazuje, że nie jest ono oznaką słabości. Wręcz przeciwnie, świadczy o sile charakteru, gdyż ludzie ci byli odważni i gorliwi. Dzięki wielkiej sile moralnej i psychicznej przetrwali ogromne przeciwności (Hebrajczyków, rozdział 11). Kiedy w naszych czasach słudzy Jehowy przejawiają uniżenie umysłu, Bóg za pośrednictwem swego potężnego ducha świętego udziela im podobnej siły. Dlatego usilnie nas zachęcono: „Wszyscy zaś jedni wobec drugich przepaszcie się uniżeniem umysłu, ponieważ Bóg przeciwstawia się wyniosłym, lecz pokornych obdarza niezasłużoną życzliwością. Ukorzcie się zatem pod potężną ręką Boga, aby was wywyższył w stosownym czasie” (1 Piotra 5:5, 6; 2 Koryntian 4:7).

22. Co zostanie omówione w następnym artykule?

²² Słudzy Boży muszą jednak przejawiać uniżenie umysłu jeszcze w inny piękny sposób, który wydatnie przyczynia się do rozwijania w zborach ducha miłości i współpracy. Ten przymiot nierozerwalnie związany z uniżeniem umysłu zostanie omówiony w następnym artykule.

Powtórka

◻ Opisz ducha dominującego w tym świecie.

◻ Jak Bóg okazuje względy osobom przejawiającym uniżenie umysłu?

◻ Dlaczego uniżenia umysłu trzeba się uczyć?

◻ Jakie przykłady osób wyróżniających się uniżeniem umysłu znajdujemy w Biblii?

[Ilustracja na stronie 15]

Anioł powiedział do Jana: „Nie czyń tego! Jestem tylko współniewolnikiem”