CIERŃ

Każda z wielu roślin mających kolce lub ciernie. W Izraelu rośnie ponad 70 gatunków kolczastych roślin, m.in. biedrzeniec, kapary cierniste, akant, kolcowój i głóg. Chociaż ciernie przysparzają ludziom kłopotów, nie są zupełnie bezużyteczne. Sadzono je jako żywopłoty (Oz 2:6), używano ich na opał (Kzn 7:6), a ponadto żywiły się nimi osły, wielbłądy i kozy. W nowszych czasach, być może podobnie jak w starożytności, na żywopłoty wykorzystywano zwłaszcza kolcowój i jeżynę, a biedrzeniec ścinano na opał do pieców do wypalania wapna (Iz 33:12).

Potomkowie Adama wyraźnie odczuwali skutki przeklęcia ziemi, do których należało zmaganie się z cierniami i ostami (Rdz 3:17, 18), gdyż Lamech, ojciec Noego, wspomniał o ‛bólu rąk z powodu ziemi, którą Jehowa przeklął’ (Rdz 5:29). Po potopie Jehowa pobłogosławił Noego z synami i oznajmił, że mają napełnić ziemię (Rdz 9:1). Przekleństwo ciążące na ziemi najwyraźniej zostało zdjęte (Rdz 13:10). Ale Noemu i jego rodzinie, w przeciwieństwie do doskonałego Adama, Jehowa nie powiedział, żeby ‛opanowali ziemię’ (por. Rdz 1:28 z Rdz 8:21 do 9:2). Wynika stąd, że bez Bożego kierownictwa niedoskonały człowiek nigdy nie opanuje ziemi w sposób zgodny z pierwotnym zamierzeniem Stwórcy. Wciąż będzie się zmagał przy uprawie roli z różnymi trudnościami, m.in. z uciążliwymi roślinami, jak ciernie i osty. A niewłaściwe korzystanie z naturalnych zasobów ziemi niewątpliwie jeszcze potęguje te problemy.

W Ziemi Obiecanej, „ziemi mlekiem i miodem płynącej” (Wj 3:8), Izraelici musieli pracować, by pola nie zarastały cierniami i innymi chwastami, które szybko się plenią na nieuprawianej, zaniedbanej ziemi (Iz 5:6; 7:23-25; 34:13). W końcu na skutek nieposłuszeństwa wobec Jehowy naród ten, stanowiący Jego „dziedzictwo”, popadł w duchową ruinę, co sprawiło, że zarówno w sensie przenośnym, jak i dosłownym Izraelici trudzili się na próżno: siali pszenicę, ale zbierali ciernie (Jer 12:7, 13).

Ciernie utrudniają wzrost uprawianych roślin, co podkreśla przykład Jezusa o siewcy (Mt 13:7; Łk 8:7). Zanim więc przystępowano do uprawy pola zarośniętego cierniami i ostami, chwasty te usuwano, na ogół przez wypalenie (Heb 6:8). Ciernie zwiększały też zagrożenie pożarowe. Zwłaszcza w okresie żniw wyschnięte ciernie rosnące obok zboża łatwo się zapalają, a ogień może się szybko przenieść na stojące zboże i strawić całe pole (Wj 22:6).

Rzymscy żołnierze, szydząc z Jezusa, włożyli mu na głowę koronę uplecioną z cierni (Mk 15:17; Jn 19:2). Chociaż zdaniem wielu komentatorów chodzi tu o dwukolczak ciernisty (Paliurus spina-christi), krzew osiągający 6 m wysokości, który ma giętkie gałązki ze sztywnymi kolcami, nie da się potwierdzić tej identyfikacji.

Znaczenie przenośne. „Ciernie” często są wspominane w Biblii w znaczeniu przenośnym. Choć Asyryjczycy byli splątani niczym ciernie, mieli zostać strawieni jak zupełnie sucha ścierń (Nah 1:10). Ciernie niekiedy symbolizują ludzi, także władców, których ze względu na złe postępowanie czeka niepomyślny wyrok (2Kl 14:9, 10; Iz 9:18, 19; 10:17-19). O niegodziwych wrogach sługi Jehowy powiedziano, że zostaną zgaszeni jak ognisko z krzewów ciernistych (Ps 118:10, 12). Jezus Chrystus nawiązał do cierni, gdy wyjaśniał, że ludzi można poznać po owocach (Mt 7:16).

Ciernie symbolizują osoby i rzeczy szkodliwe lub uciążliwe (Lb 33:55; Prz 22:5; Eze 28:24). Dla Pawła ‛cierniem w ciele’ (2Ko 12:7) mogła być dolegliwość oczu bądź jakaś inna ułomność (por. Dz 23:1-5; Gal 4:15; 6:11); mogło też chodzić o fałszywych apostołów oraz innych przeciwników, którzy kwestionowali jego kwalifikacje apostolskie i jego działalność (zob. 2Ko 11:5, 6, 12-15; Gal 1:6-9; 5:12; 6:17). Jehowa poprzez swego proroka Jeremiasza przyrównał serca mieszkańców Judy i Jerozolimy do ziemi pokrytej cierniami, gdyż były pełne nieprawdy, niesprawiedliwości i nieprawości (Jer 4:1-4; por. Oz 10:12, 13). Trafnym symbolem przywrócenia łaski Bożej jest zastąpienie cierni drzewami (Iz 55:13; zob. CHWASTY; CIERNISTY KRZEW; KOLCZASTA ROŚLINA; KRZEW; SZYDLICA).