FUNDAMENT
Osadzona w gruncie podstawa, na której wzniesiona jest budowla i która przekazuje na grunt jej nacisk. Ponieważ stabilność i trwałość budynku zależą w znacznej mierze od solidności fundamentu, do jego wykonania powinno się przywiązywać wielką wagę. W Palestynie dobry fundament był bardzo potrzebny nie tylko ze względu na ulewne deszcze, silne wiatry i powodzie, lecz także na trzęsienia ziemi, często występujące w tym rejonie. Kilka hebrajskich określeń tłumaczonych na „fundament” wywodzi się od rdzenia jasád, który znaczy „założyć; założyć fundament; mocno osadzić” (Iz 23:13; 51:13; Ps 24:2). Grecki odpowiednik „fundamentu” to themélios; w sensie dosłownym występuje w Dziejach 16:26.
Kiedy Jehowa, Mistrzowski Budowniczy, odpowiadał Hiobowi z wichru, przyrównał glob ziemski do budowli (Hi 38:4-7). Chociaż ziemia jest zawieszona na niczym, to niejako ma trwałe fundamenty i nic nią nie zachwieje, gdyż niezmienne prawa rządzące wszechświatem utrzymują ją w stałym miejscu, a Boże zamierzenie co do niej pozostaje niezmienione (Hi 26:7; 38:33; Ps 104:5; Mal 3:6). Natomiast niesprawiedliwość i nieprzestrzeganie prawa Bożego w gruncie rzeczy burzą zasady stabilizujące daną krainę, przez co prowadzą do zachwiania fundamentów symbolicznej ziemi (ludzi i ustanowionych przez nich systemów) (Ps 82; 11:3; Prz 29:4).
Położenia fundamentów ziemi nie należy mylić z „założeniem [gr. katabolés] świata”. Ze słów Jezusa z Łukasza 11:48-51 wynika, że Abel żył w okresie założenia świata, który w tym wypadku oznacza ludzkość. Fundamenty planety Ziemi zostały położone znacznie wcześniej (zob. ABEL 1; ŚWIAT).
Kładzenie fundamentów najwyraźniej było radosnym wydarzeniem. Gdy Bóg ‛zakładał ziemię’, aniołowie „zaczęli z uznaniem wykrzykiwać”. Wielka radość towarzyszyła również zakładaniu fundamentów świątyni Zerubbabela, choć ci, którzy widzieli chwałę poprzedniej świątyni, płakali (Hi 38:4, 6, 7; Ezd 3:10-13).
Salomon wykonał fundamenty świątyni z wielkich, kosztownych ciosanych kamieni i podobnie Bóg położył cenny fundament pod „duchowy dom”, którego „żywymi kamieniami” są namaszczeni naśladowcy Jezusa. Sam Jezus jest fundamentowym kamieniem narożnym, a na fundamencie apostołów i chrześcijańskich proroków są budowani pozostali święci, aby stanowić „miejsce, w którym Bóg zamieszka przez ducha”. Wszystkie „kamienie” tworzące ten duchowy dom zostały wybrane przez Jehowę (1Pt 2:4-6; Ef 2:19-22; zob. KAMIEŃ NAROŻNY).
Dwanaście symbolicznych kamieni fundamentowych Nowej Jerozolimy, noszących imiona 12 apostołów Baranka, słusznie przyozdobiono drogocennymi kamieniami (Obj 21:14, 19, 20). Nowa Jerozolima opisana w Księdze Objawienia składa się ze 144 000 osób obiecanych w małżeństwo oblubieńcowi. „Jerozolima niebiańska”, wspomniana w Hebrajczyków 12:22, obejmuje 144 001 osób, przy czym tą dodatkową osobą jest oblubieniec, Król. Właśnie tego miasta, mającego rzeczywiste fundamenty, oczekiwał Abraham (Heb 11:10). A zatem biblijne księgi Hebrajczyków i Objawienia ukazują bliski związek między „Jerozolimą niebiańską” i Nową Jerozolimą.
Jezus, który w swym bycie przedludzkim jako Mistrzowski Wykonawca współpracował z Ojcem przy zakładaniu fundamentów ziemi, dobrze rozumiał znaczenie solidnego fundamentu. Ukazuje to jego przypowieść o roztropnym człowieku, który założył głęboki fundament swego domu na masywie skalnym, podczas gdy głupi zbudował swój dom na piasku i poniósł dotkliwe straty (Prz 8:29, 30; Mt 7:24-27; Łk 6:47-49). Podobnie apostoł Paweł, porównując dzieło czynienia chrześcijan do budowania, podkreślił, że kto nie chce doznać szkód, ten musi budować z materiałów ogniotrwałych na fundamencie, którym jest Jezus Chrystus (1Ko 3:10-15).
Do fundamentu Paweł przyrównał również najważniejsze nauki biblijne i zachęcił Hebrajczyków, by nie poprzestawali na poznaniu podstawowych prawd o Chrystusie, lecz by parli do dojrzałości (Heb 6:1, 2; zob. DOM; ZIEMIA).