ROZDZIAŁ 3
„Święty, święty, święty jest Jehowa”
1, 2. Jaką wizję otrzymał prorok Izajasz i czego dowiadujemy się z niej o Jehowie?
IZAJASZ zobaczył coś, co wzbudziło w nim szacunek, podziw i lęk. Zobaczył wizję od Boga — tak realistyczną, że później napisał, iż wysoko na tronie ujrzał samego Jehowę. Fałdy Jego szat wypełniały wielką świątynię jerozolimską (Izajasza 6:1, 2).
2 Ogromne wrażenie wywarło na Izajaszu również to, co usłyszał — śpiew tak donośny, że cała świątynia drżała w posadach. Chór serafów, stworzeń duchowych zajmujących wysoką pozycję, obwieszczał proste, lecz majestatyczne słowa: „Święty, święty, święty jest Jehowa Zastępów. Cała ziemia pełna jest jego chwały” (Izajasza 6:3, 4). Trzykrotne powtórzenie wyrazu „święty” miało go szczególnie uwypuklić. I słusznie, bo Jehowa jest święty w najwyższym stopniu (Objawienie 4:8). Kładzie na to nacisk cała Biblia. Zawiera ona setki wersetów, w których Jego imię występuje razem ze słowami „święty” bądź „świętość”.
3. Jak pod wpływem błędnych poglądów na świętość wielu odwraca się od Jehowy, zamiast się doń zbliżyć?
3 A zatem jedną z najważniejszych rzeczy, które zdaniem Jehowy powinniśmy rozumieć, jest Jego świętość. Tymczasem często samo to pojęcie działa na ludzi odpychająco. Niektórzy mylą świętość z zadufaniem w sobie lub ze świętoszkowatością. Inni — oceniający siebie krytycznie — są nią onieśmieleni. Obawiają się, że nigdy nie będą godni zbliżyć się do takiego świętego Boga. Dlatego wielu się od Niego odwraca. To bardzo smutne, bo w gruncie rzeczy świętość powinna ich przyciągać. Dlaczego? Zanim odpowiemy na to pytanie, omówimy najpierw, czym jest prawdziwa świętość.
Czym jest świętość?
4, 5. (a) Czym jest, a czym nie jest świętość? (b) Z jakich dwóch zasadniczych względów Jehowa jest „oddzielony”?
4 To, że Bóg jest święty, bynajmniej nie oznacza, iż jest wyniosły, pyszny lub pełen pogardy dla innych. Przeciwnie, On nienawidzi takich cech (Przysłów 16:5; Jakuba 4:6). Jak zatem rozumieć słowo „święty”? W biblijnym języku hebrajskim wywodzi się ono od terminu tłumaczonego na „oddzielony”. W sensie religijnym odnosi się do tego, co zostało „oddzielone” od codziennego użytku i uznane za święte. Wyraźnie kryje w sobie również myśl o czystości. W jakim więc znaczeniu święty jest Jehowa? Czy jest „oddzielony” od niedoskonałych ludzi — daleki nam wszystkim?
5 W żadnym wypadku. Jehowa, „Święty Izraela”, powiedział, że przebywa „pośród” swego ludu, chociaż ten był grzeszny (Izajasza 12:6; Ozeasza 11:9). Świętość zatem wcale Go od nas nie odsuwa. Wobec tego pod jakim względem jest „oddzielony”? W grę wchodzą dwie istotne sprawy. Po pierwsze, jest „oddzielony” od całego stworzenia jako Najwyższy. Odznacza się czystością absolutną, nieskończoną (Psalm 40:5; 83:18). Po drugie, jest całkowicie „oddzielony” od wszelkiego grzechu. Myśl ta dodaje nam otuchy. Dlaczego?
6. Dlaczego pokrzepia nas świadomość, że Jehowa jest całkowicie „oddzielony” od grzechu?
6 Żyjemy w świecie, w którym prawdziwa świętość należy do rzadkości. Wszystko, co ma związek z niewiernym Bogu społeczeństwem ludzkim, jest w jakiś sposób skażone, skalane grzechem i niedoskonałością. Każdy z nas musi też walczyć z własną skłonnością do grzechu. I każdemu grozi w tej walce porażka, gdy przestanie czuwać (Rzymian 7:15-25; 1 Koryntian 10:12). Natomiast Jehowie nic takiego nie grozi. Nie ma On nic wspólnego z grzechem, toteż nigdy nawet w najmniejszym stopniu nie będzie nim zbrukany. Utwierdza nas to w przekonaniu, że jest idealnym Ojcem, i oznacza, iż możemy Mu bezgranicznie ufać. W odróżnieniu od wielu grzesznych człowieczych ojców Jehowa nigdy się nie zdemoralizuje ani nie zacznie wyrządzać krzywdy. Jego świętość sprawia, że jest to zupełnie niemożliwe. Czasem nawet na nią przysięgał, bo nie istnieje nic bardziej godnego zaufania (Amosa 4:2). Czyż to nie podnosi nas na duchu?
7. Dlaczego można powiedzieć, że świętość jest nieodłączną cechą Jehowy?
7 Świętość należy do nieodłącznych cech Jehowy. Co to oznacza? Oto przykład: Kiedy mówimy o czymś ludzkim, od razu nasuwa nam się myśl, że chodzi o coś niedoskonałego. Co bowiem ludzkie, to ułomne. Niedoskonałość stanowi wrodzoną cechę człowieka i odbija się na wszelkich jego poczynaniach. Zupełnie inaczej ma się rzecz z Jehową, który natychmiast kojarzy nam się ze świętością. Istotnie, jest On na wskroś święty. Wszystko z Nim związane jest czyste, prawe i prostolinijne. Nie zdołamy w pełni Go poznać, jeśli nie pojmiemy, co tak naprawdę kryje w sobie doniosłe słowo „święty”.
„Świętość należy do Jehowy”
8, 9. Co dowodzi, że Jehowa pomaga niedoskonałym ludziom osiągnąć względną świętość?
8 Ponieważ Jehowa jest uosobieniem świętości, słusznie można powiedzieć, że jest źródłem wszelkich jej przejawów. Nie rezerwuje tej bezcennej cechy wyłącznie dla siebie, lecz szczodrze obdarza nią innych. Gdy za pośrednictwem anioła rozmawiał z Mojżeszem, nawet ziemia przy płonącym krzewie stała się święta (Wyjścia 3:5).
9 Czy więc z pomocą Jehowy niedoskonali ludzie mogą stać się święci? Do pewnego stopnia tak. Izraelitom Bóg zapowiedział, że będą mogli zostać „narodem świętym” (Wyjścia 19:6). Dał im czystą, świętą religię. Dlatego w Prawie Mojżeszowym wielokrotnie nawiązano do świętości. Arcykapłan nosił na przedniej stronie zawoju lśniącą złotą płytkę, na której wszyscy widzieli wyryty napis: „Świętość należy do Jehowy” (Wyjścia 28:36). A zatem ich religia i życie codzienne miały się wyróżniać wyjątkową czystością. Jehowa oświadczył im: „Macie być święci, ponieważ ja, Jehowa, wasz Bóg, jestem święty” (Kapłańska 19:2). Dopóki Izraelici trzymali się rad Bożych tak dalece, jak to możliwe dla niedoskonałych ludzi, byli do pewnego stopnia święci.
10. Jak świętość odróżniała starożytnych Izraelitów od sąsiednich narodów?
10 Ten nacisk na świętość zdecydowanie odróżniał religię Izraelitów od kultów sąsiednich narodów. Czciły one bogów, których samo istnienie było wierutnym kłamstwem i których przedstawiano jako gwałtownych, chciwych i rozwiązłych. Nie mieli więc ani krzty świętości. Lud, który oddawał cześć takim bóstwom, też nie mógł być święty. Dlatego Jehowa ostrzegł swych sług, by trzymali się z dala od pogan oraz ich plugawych praktyk religijnych (Kapłańska 18:24-28; 1 Królów 11:1, 2).
11. Jak świętość niebiańskiej organizacji Jehowy odzwierciedlają: (a) aniołowie? (b) serafowie? (c) Jezus?
11 Starożytny Izrael — wybrany naród Jehowy — w najlepszym wypadku mógł być tylko słabym odbiciem świętości niebiańskiej organizacji Bożej. Miliony istot duchowych, które lojalnie służą Bogu, nazwano Jego „świętymi miriadami” (Powtórzonego Prawa 33:2; Judy 14). W doskonały sposób odzwierciedlają one nieskazitelne piękno Jego świętości. Przypomnijmy sobie serafów ujrzanych w wizji przez Izajasza. Słowa ich pieśni wskazują, że te potężne byty duchowe odgrywają doniosłą rolę w obwieszczaniu świętości Jehowy w całym wszechświecie. Ale wszystkie je przewyższa jedno stworzenie duchowe — jednorodzony Syn Boży. Jezus odzwierciedla świętość Jehowy w najdoskonalszy sposób. Nie bez racji jest znany jako „Święty Boży” (Jana 6:68, 69).
Święte imię, święty duch
12, 13. (a) Dlaczego imię Boże słusznie nazwano „świętym”? (b) Dlaczego imię Boże musi być uświęcone?
12 A co z imieniem Bożym? Jak się dowiedzieliśmy z rozdziału 1, imię to nie jest zwykłym tytułem czy określeniem. Reprezentuje Jehowę Boga wraz ze wszystkimi Jego przymiotami. Dlatego Biblia mówi, że ono również „jest święte” (Izajasza 57:15). Za bluźnierstwo przeciwko niemu Prawo Mojżeszowe przewidywało karę śmierci (Kapłańska 24:16). Zwróćmy także uwagę, co Jezus postawił na pierwszym miejscu w modlitwie: „Nasz Ojcze w niebiosach, niech będzie uświęcone twoje imię” (Mateusza 6:9). Uświęcić coś to uczynić to świętym i otaczać czcią. Ale po co czynić świętym coś już tak czystego, jak imię Boga?
13 Święte imię Boże zostało zszargane, zniesławione kłamstwami i oszczerstwami. W Edenie Szatan przedstawił Jehowę w fałszywym świetle i zasugerował, że jest On niesprawiedliwym Władcą (Rodzaju 3:1-5). Od tamtej pory Szatan rządzi światem wyzutym ze świętości i dba o to, żeby kłamstwa o Bogu się rozpowszechniały (Jana 8:44; 12:31; Objawienie 12:9). Różne religie dają do zrozumienia, że Bóg jest despotyczny, niedostępny bądź okrutny. Twierdzą, że mają Jego poparcie w czasie krwawych wojen. Jego cudowne dzieła stwórcze często przypisuje się ślepemu przypadkowi, to znaczy ewolucji. Imię Boże rzeczywiście jest złośliwie oczerniane. Musi więc być uświęcone — musi odzyskać należną mu chwałę. Ponieważ pragniemy uświęcenia tego imienia oraz wykazania słuszności Bożego zwierzchnictwa, z radością uczestniczymy we wszystkim, co służy temu wspaniałemu celowi.
14. Dlaczego duch Boży jest nazywany świętym i dlaczego bluźnierstwo przeciw niemu to niezwykle poważna sprawa?
14 Jest jeszcze coś innego nierozerwalnie związanego z Jehową, co prawie zawsze bywa nazywane świętym. Chodzi o Jego ducha, to jest czynną siłę (Rodzaju 1:2). Jehowa używa tej niezrównanej siły do realizowania swych zamierzeń. Wszystkiego dokonuje w sposób święty i czysty, toteż Jego czynna siła słusznie jest określana mianem ducha świętego lub ducha świętości (Łukasza 11:13; Rzymian 1:4). Bluźnierstwo przeciw temu duchowi — obejmujące rozmyślne przeciwstawianie się zamiarom Jehowy — to niewybaczalny grzech (Marka 3:29).
Dlaczego świętość Jehowy przyciąga nas do Niego
15. Dlaczego lęk jest stosowną reakcją na świętość Jehowy i na czym on polega?
15 Nietrudno więc zrozumieć, dlaczego w Biblii wskazano, że świętość Boga przejmuje człowieka lękiem. Na przykład w Psalmie 99:3 czytamy: „Niech sławią twoje imię. Wielkie i budzące lęk — jest święte”. Nie chodzi tu jednak o chorobliwy strach, lecz o głęboki respekt w najszlachetniejszej formie. Uczucie to jest stosowne, skoro Bóg tak bardzo góruje nad nami swą świętością — świętością absolutnie nieskazitelną i chwalebną. Ale nie powinna nas ona onieśmielać. Przeciwnie, jeśli wyrobimy sobie na nią właściwy pogląd, zapragniemy zbliżyć się do Boga. Dlaczego?
Piękno nas przyciąga — i podobnie powinno być ze świętością
16. (a) Jaki związek ma świętość z pięknem? Podaj przykład. (b) Jak opisy wizji ukazujących Jehowę nawiązują do czystości i blasku światła?
16 Przede wszystkim w Biblii powiązano świętość z pięknem. W Księdze Izajasza 63:15 przedstawiono niebo jako „wzniosłe miejsce pobytu [Boga], święte i piękne”. Piękno nas pociąga. Przyjrzyjmy się chociażby ilustracji na stronie 33. Czyż nie urzeka nas ten zakątek? Ale właściwie dlaczego? Widać tu krystaliczną wodę. Czyste jest też powietrze, o czym świadczy błękitne niebo i krajobraz przesycony światłem. Gdyby jednak coś się tu zmieniło — gdyby strumyk wypełniały śmieci, gdyby drzewa i skały były upstrzone graffiti, a w powietrzu wisiał smog — miejsce to nie przyciągałoby nas, lecz odpychało. Piękno kojarzy nam się bowiem z czymś czystym, pełnym blasku. W ten sam sposób można scharakteryzować świętość Jehowy. Nic dziwnego, że tak fascynują nas opisy wizji, w których ukazano Jego Osobę! Piękno naszego świętego Boga jest jak lśnienie światła, jak migotanie drogich kamieni, jak płomień ognia lub blask najczystszych i najjaśniejszych metali szlachetnych (Ezechiela 1:25-28; Objawienie 4:2, 3).
17, 18. (a) Jaki wpływ początkowo wywarła na Izajasza omawiana wizja? (b) Jak Jehowa posłużył się serafem, by pocieszyć Izajasza, i jakie to miało znaczenie?
17 Czy ze względu na świętość Boga nie czujemy się mało znaczący? Oczywiście. Przecież w porównaniu z Nim jesteśmy — mówiąc bardzo delikatnie — znikomi. Ale czy miałoby to nas do Niego zrażać? Zwróćmy uwagę, jak zareagował Izajasz, gdy usłyszał serafów opiewających świętość Jehowy. „Powiedziałem: ‚Biada mi! Bo jestem wprost zmuszony do milczenia, gdyż jestem człowiekiem o nieczystych wargach i mieszkam pośród ludu o wargach nieczystych; bo oczy moje ujrzały Króla, Jehowę Zastępów!’” (Izajasza 6:5). Nieskończona świętość Jehowy przypomniała Izajaszowi, jaki jest grzeszny i niedoskonały. Początkowo był tym zdruzgotany. Ale Jehowa nie pozostawił go w takim stanie.
18 Proroka natychmiast pocieszył jeden z serafów. W jaki sposób? Zbliżył się do ołtarza, wziął stamtąd węgielek i dotknął nim warg Izajasza. Może się to wydawać bardziej bolesne niż pokrzepiające. Pamiętajmy jednak, że była to pełna symboli wizja. Izajasz, wierny Żyd, doskonale wiedział o codziennym składaniu na ołtarzu świątynnym ofiar przebłagalnych za grzechy. Seraf więc życzliwie przypomniał mu, że choć ma „nieczyste wargi”, czyli jest niedoskonały, w oczach Bożych może stać się czysty.a Jehowa gotów był uznać niedoskonałego, grzesznego człowieka za świętego — przynajmniej w pewnej mierze (Izajasza 6:6, 7).
19. W jakim sensie możemy być święci mimo niedoskonałości?
19 Tak samo jest dzisiaj. Wszystkie ofiary składane na ołtarzu w Jerozolimie były tylko cieniem czegoś większego: jednej doskonałej ofiary, złożonej przez Jezusa Chrystusa w roku 33 n.e. (Hebrajczyków 9:11-14). Gdy szczerze żałujemy za swe grzechy, korygujemy niewłaściwe postępowanie i wierzymy w tę ofiarę — uzyskujemy przebaczenie (1 Jana 2:2). Nas też Bóg może uznać za czystych. Apostoł Piotr przypomina więc: „Jest napisane: ‚Macie być święci, ponieważ ja jestem święty’” (1 Piotra 1:16). Zauważmy, że Jehowa nie powiedział, iż mamy być równie święci jak On. Nigdy nie wymaga od nas rzeczy niemożliwych (Psalm 103:13, 14). Mówi natomiast, abyśmy byli święci, ponieważ On jest święty. Będąc „dziećmi umiłowanymi”, staramy się Go naśladować najlepiej, jak potrafimy, mimo swej niedoskonałości (Efezjan 5:1). A zatem dążenie do świętości jest procesem ciągłym. Rozwijając się pod względem duchowym, dzień w dzień pracujemy nad ‛doskonaleniem świętości’ (2 Koryntian 7:1).
20. (a) Dlaczego zrozumienie, że możemy być czyści w oczach naszego świętego Boga, jest takie ważne? (b) Jak zareagował Izajasz na przypomnienie, że za jego grzechy dokonano zadośćuczynienia?
20 Jehowa miłuje to, co prawe i czyste, a nienawidzi grzechu (Habakuka 1:13). Ale nie czuje nienawiści do nas. Dopóki zapatrujemy się na grzech tak jak On — czyli nienawidzimy zła, a miłujemy dobro — i staramy się naśladować doskonały wzór Chrystusa Jezusa, Jehowa przebacza nasze występki (Amosa 5:15; 1 Piotra 2:21). Zrozumienie, że możemy być czyści w oczach naszego świętego Boga, ma dla nas ogromne znaczenie. Jak pamiętamy, świętość Jehowy najpierw przypomniała Izajaszowi o tym, że sam jest nieczysty. Zawołał wtedy: „Biada mi!” Ale gdy uświadomił sobie, że za jego grzechy dokonano zadośćuczynienia, zmienił nastawienie. Kiedy Jehowa zapytał, kto wykona pewną misję, Izajasz od razu się zgłosił, choć nie wiedział nawet, na czym będzie ona polegać. Oznajmił: „Oto jestem! Mnie poślij” (Izajasza 6:5-8).
21. Na jakiej podstawie żywimy przekonanie, że możemy dążyć do świętości?
21 Jesteśmy stworzeni na obraz świętego Boga, zostaliśmy więc obdarzeni poczuciem moralności oraz zdolnością rozumienia spraw duchowych (Rodzaju 1:26). Wszyscy nosimy w sobie zadatki świętości. Kiedy ją rozwijamy, Jehowa z radością nam pomaga. Jednocześnie coraz bardziej zbliżamy się do naszego świętego Boga. A gdy w następnych rozdziałach będziemy analizować Jego przymioty, przekonamy się, że mamy naprawdę wiele ważnych powodów, by nawiązać z Nim zażyłą więź!
a Uwaga o „nieczystych wargach” jest trafna, jako że w Biblii wargi często są symbolem mowy lub języka. U wszystkich niedoskonałych ludzi znaczna część grzechów ma swe źródło w niewłaściwym korzystaniu z daru mowy (Przysłów 10:19; Jakuba 3:2, 6).