CAPÍTULO 9
Fin del mundo qayllapiña
1. ¿Pitaj yachan imachus qhepaman jamunanta?
1 NOTICIASTA uyarishaspaqa, ichapis niyta yachanchej: “Imastawanrajchus rikusunpis”, nispa. Jallpʼantinpeqa imaymana llakiykuna tiyan. Runasqa runa masinkuta imatapis ruwashallankuña. Nitaj yachanchejchu imastawanrajchus rikunanchejtaqa (Santiago 4:14). Diosninchejrí yachan imachus qhepaman jamunanta (Isaías 46:10). Payqa unayña Palabranpi willarqa, imachus kay tiempopi kananta. Chantapis willallarqataj imaynachus kausay aswan qhepaman kananta.
2, 3. 1) ¿Imatataj yachachisqasnin Jesusta tapukusqanku? 2) ¿Imatataj Jesús kutichisqa?
2 Bibliaqa fin del mundomanta chayri juicio pʼunchaymanta parlaspa, mana kay jallpʼanchej chinkachisqa kananmantachu parlashan, manachayqa sajra kausayta Dios chinkachinanmanta parlashan. Jesusqa yachacherqa Diospa churasqan Gobierno kay jallpʼata gobernamunanta (Lucas 4:43). Jesuspa yachachisqasnintaj, maykʼajchus chay Gobierno gobernamunanta yachayta munarqanku. Chayrayku Jesusta taporqanku: “Willawayku: ¿Maykʼajtaj chay imas kanqa? Chantá, ¿ima señaltaj kanqa kutimunayki tiempomanta, kay mundoj imasninpa tukukuyninmantawan?”, nispa (Mateo 24:3). Jesustajrí maykʼajchus kanantaqa mana willarqachu. Astawanpis payqa willarqa, kay sajra mundoj tukukuynin qayllapiña kashajtin, imaschus kananta. Chay nisqantaj kay tiempopi juntʼakushan.
3 Kunanqa yachakusunchej, fin del mundoqa qayllitapiña kashasqanta imaschus rikuchiwasqanchejta. Jinapis ñaupajtaqa yachakusunchej, imaraykuchus kay jallpʼanchejpi may sajra kausay kashasqanta. Chaypajtaj cielopi uj guerra kasqanmanta parlarisunchej.
CIELOPI UJ GUERRA KARQA
4, 5. 1) ¿Imataj kasqa Jesús cielopi gobernayta qallarisqantawan? 2) ¿Imataj jallpʼapi kasqa Satanás cielomanta wijchʼuchikamusqantawan?
4 Pusaj capitulopi yachakorqanchej, Jesusqa 1914 watapi gobernayta qallarisqanta (Daniel 7:13, 14). Jesús gobernayta qallarisqantawan, “jatun maqanakuy cielopi qallarerqa: Miguelqa angelesnintin sierpewan maqanakorqanku. Sierpepis angelesnintin maqanakullarqankutaj”.a Satanaswan sajra angelesninwan chay guerrapi atipachikorqanku, jallpʼamantaj wijchʼuchikamorqanku. Angelestaj maytapuni chaymanta kusikorqanku. Jallpʼapitajrí mana jinachu karqa. Runaspajqa aswan llakiy kausay qallarerqa. Imaraykuchus Diabloqa manchay phiñasqa uraykamorqa, “paypaj pisi tiempollaña kasqanta yachaspa” (Apocalipsis 12:7, 9, 12).
5 Diabloqa tukuy imatapuni ruwashan, aswan llakiy kausayta kay jallpʼapi rikhurichinanpaj. Payqa yachan, Jehová Diosqa tumpitamantawan payta chinkachinanta, chayrayku manchay phiñasqapuni kashan. Qhepan parrafospi yachakusunchej, imatachus Jesús kay qhepa pʼunchaykunamanta nisqanta (“Qhepa pʼunchaykuna” nisqata leeriy).
QHEPA PʼUNCHAYKUNA
6. ¿Jesús nisqanman jinapunichu guerras kashan?
6 Guerras. Jesusqa nerqa: “Uj aylloqa waj aylloj contranta oqharikonqa, uj suyupis waj suyoj contranta”, nispa (Mateo 24:7). Ni jaykʼaj jina, 1914 watamantapacha may chhika runas guerraspi wañorqanku. Jesús kay jallpʼaman jamusqanmantapacha 1914 watakamaqa, 1900 watas pasarqa. Chay chhika wataspitaj, runasqa 30 millones jina guerraspi wañorqanku. Kay 1914 watamanta 2000 watakamataj, ni 100 wataspis pasarqachu. Jinapis 100 millonesmanta astawan runas guerraspi wañorqanku. Guerrasqa may chhika runastapuni ñakʼarichin.
7. ¿Jesús nisqanman jinapunichu yarqhaykuna kashan?
7 Yarqhay. Jesusqa nerqa: “Kanqa yarqhaykuna”, nispa (Mateo 24:7). Jesuspa nisqantaj juntʼakushanpuni. May chhika runas mikhunata pisichikushanku. Ashkha runaspataqa mana qolqenku kanchu mikhunata rantikunankupaj, chayri mana jallpʼanku kanchu tarpukunankupaj. Jallpʼantinpeqa waranqa millones kurajpuni allin wajchas kanku, mikhunankupajpis ñakʼayllataña alcanzachikunku. Chantapis sapa wata, may chhika wawas mikhunamanta pisichikusqankurayku wañunku.
8. ¿Jesús nisqanman jinapunichu terremotos kashan?
8 Terremotos. Jesusqa nillarqataj: “Kallanqataj sinchʼi jallpʼa ikhakuykuna”, nispa (Lucas 21:11). Sapa wata jallpʼa ikhakuykuna chayri terremotos kallanpuni. Terremotosqa 1900 watamantapacha, iskay millonmanta astawan runastaña wañuchin. Computadoraspi qhawaspa maypichus terremotos kananta yachakojtinpis, terremotosqa ashkha runasta wañuchillanpuni.
9. ¿Jesús nisqanman jinapunichu onqoykuna kashan?
9 Onqoykuna. Jesusqa nillarqataj “wañuchej onqoykuna” kananta. Wañuchej onqoykunaqa usqhayllata jallpʼantinman juntʼaykunan karqa, runastataj wañuchinan karqa (Lucas 21:11). Doctores ashkha onqoykunataña jampiyta atinku chaypis, wakin onqoykunapajqa mana jampi kanchu. Sapa wata may chhika runas wañunku cancerwan, tuberculosis onqoywan, waj onqoykunawan ima. Doctoresqa pasaj 40 watasllapi 30 mosoj onqoykunatawan tarinku, chaykunamanta wakinpajtaj mana jampi kanchu.
¿IMAYNATAJ RUNAS KANANKU KARQA?
10. ¿Imaynataj kay tiempo runas kananku karqa?
10 Bibliaqa nin: “Qhepa pʼunchaykunapeqa, kausay may llakiy kanqa, maytataj sajrayanqa”, nispa (2 Timoteo 3:1-5). Apóstol Pabloqa nerqa, qhepa pʼunchaykunapi runasqa kay jina kanankuta:
Paykunallata munakojkuna.
Qolqeta munakojkuna.
Tatasninkuta mana kasukojkuna.
Wasanchajkuna.
Runa masinkuta mana munakojkuna.
Munayninkuwan atipachikojkuna.
Manchay phiñas.
Diosta munakunamanta nisqaqa, paykunaj munaynillankuta maskʼajkuna.
Diosta yupaychajkunaman rijchʼakuspapis, mana kasukojkuna.
11. ¿Imatataj Dios ruwanqa sajra runasta?
11 Runasqa tukuynejpi ajina kanku, diamanta día astawan sajrayashanku. Diosninchejtaj tumpamantawan paykunata chinkarparichenqa. Pay niwanchej: “Sajra runasqa qhora jina wiñanku. Tukuy sajrata ruwajkunataj tʼika jina phancharinku, ruthusqa, wiñaypaj chinkarisqa kanallankupaj”, nispa (Salmo 92:7).
ALLIN IMASPIS KANALLANTAJ KARQA
12, 13. ¿Imastataj Diosninchej 1914 watamantapacha kamachisninman sutʼinchasqa?
12 Bibliaqa unayña nerqa, qhepa pʼunchaykunapeqa llakiykunalla, ñakʼariykunalla kananta. Mana chayllachu, Bibliaqa sumaj imas kanantapis nillarqataj.
13 Bibliata aswan chʼuwata entiendekunan karqa. Profeta Danielqa imachus qhepa pʼunchaykunamanta nerqa: “Yachayniyoj runastajrí tukuy imata allinta unanchakonqanku”, nispa (Daniel 12:9, 10). Chaytaj juntʼakorqapuni. Jehová Diosqa kamachisninta 1914 watamantapacha yanaparqa, Bibliata aswan sutʼita entiendenankupaj. Payqa kamachisninman astawan chʼuwata entiendecherqa: sutinmanta, jallpʼapaj imatachus ruwayta munasqanmanta, Jesús kausayninta qosqanmanta, wañuspa imapichus tukusqanchejmanta, wañusqas kausarimunankumantapis. Sutʼinchallarqataj Diospa Gobiernollan tukuy imata allinchananta, kusisqa kausakunapaj imatachus ruwananchejta, imayna kausaytachus Dios chejnisqantapis. Diospa kamachisnintaj, chay yachakusqankutaqa mana paykunallapajchu japʼikapunku. Bibliaqa willawanchej, imatachus chay yachasqankuwan ruwasqankuta (“Jesusqa noqanchejrayku wañorqa” nisqata leeriy, chantá “Wañusqas kausarimonqanku” nisqata leeriy).
14. 1) ¿Mashkha nacionespitaj Diospa Gobiernonmanta willakushan? 2) ¿Pikunataj runasman Diosmanta willashanku?
14 Jallpʼantinpi willakunan karqa. Jesusqa qhepa pʼunchaykunamanta parlashaspa nerqa: “Diospa Gobiernonmanta sumaj willaykunapis jallpʼantinpi willakonqa”, nispa (Mateo 24:3, 14). Diospa Gobiernonmanta sumaj willaykunataqa 230 kuraj nacionespi willakushan, 700 kuraj parlaykunapitaj. Jehovaj testigosnenqa “tukuy nacionesmanta, tukuy ayllusmanta” kanku. Paykunaqa runasta yachachishanku Diospa Gobiernonmanta, imatachus chay Gobierno ruwananmanta ima (Apocalipsis 7:9). Chaytataj ruwashanku mana pagota japʼispalla. Jehovaj testigosnenqa chejnisqa kaspapis, runas ñakʼarichejtinkupis, Diosmanta willashallankupuni Jesús nisqanman jina (Lucas 21:17).
¿IMATÁ RUWANANCHEJ TIYAN?
15. 1) ¿Qhepa pʼunchaykunapiñachu kausakushanchej? 2) ¿Imataj kanqa Diosta mana kasukojkunawan? 3) Diosta kasukojkunarí, ¿imatá rikonqanku?
15 Tukuy imapis Biblia nisqanman jinapuni juntʼakushan. Chaytaj rikuchiwanchej qhepa pʼunchaykunapipuni kashasqanchejta. Tumpamantawan, Jehová Diosqa kamachenqa amaña sumaj willaykuna willakunanta, “chaypachamá tukukoyqa jamonqa” (Mateo 24:14). Bibliapi ‘tukukuy jamonqa’ nispaqa, Armagedonmanta parlashan. Armagedonpitaj Jehová Diosqa tukuy sajra kausayta chinkachenqa. Pikunachus payta, Wawantapis mana kasukuyta munankuchu, chaykunatapis chinkachillanqataj. Diosqa chayta ruwanqa Jesusnejta, atiyniyoj angelesninnejta ima (2 Tesalonicenses 1:6-9). Chaymantataj, Diablowan sajra angelesninwanqa, runasta manaña pantachenqankuchu. Pikunachus Diosta kasukunku, Gobiernonpitaj kayta munanku chaykunataj, Diospa nisqasninta juntʼakojta rikonqanku (Apocalipsis 20:1-3; 21:3-5).
16. Kay sajra mundowan khuska mana chinkachisqa kanapaj, ¿imatataj ruwananchej kasqa?
16 Supaypa sajra mundonqa, tumpamantawan chinkachisqa kanqa. Mana chinkachisqa kananchejpajqa, Diosmanta yachakunapaj kallpachakunallapuni tiyan. Diosqa munan tukuy atisqanchejta Bibliamanta yachakunanchejta (Juan 17:3). Jehovaj testigosnenqa sapa semana tantakunku. Chay tantakuykunaqa yanapawanchej Bibliamanta astawan yachakunapaj. Chayrayku mana faltakuspa rinanchej tiyan (Hebreos 10:24, 25 leey). Chantapis sichus reparanchej imapipis cambiananchej kasqanta chayqa, cambiananchej tiyan. Chayta ruwaspaqa Jehová Diosman astawan qayllaykusunchej(Santiago 4:8).
17. ¿Imaynatataj tukukuy pʼunchay chayamonqa?
17 Apóstol Pabloqa sutʼincharqa, sajra runaspa tukukuynenqa mana suyashajtillanchej jamunanta, “imaynatachus uj suwa tuta jamun, ajinata” (1 Tesalonicenses 5:2). Jesuspis nillarqataj, ashkha runasqa qhepa pʼunchaykunapi kashasqanchejta yachaspapis, mana kasukunankuta. Pay nerqa: “Imaynachus Noejpa tiemponpi karqa, ajinallataj kanqa noqa kutimunay tiempopis. Chay tiempomanta runasqa manaraj Jatun Para chayamushajtin, mikhusharqanku, ujyasharqanku, casarakusharqanku, arcaman Noé yaykunan pʼunchaykama. Paykunaqa mana reparakorqankuchu Jatun Para chayamunankama, tukuyninkutaj chinkachisqa karqanku. Ajinallataj kanqa noqa kutimunay tiempopis”, nispa (Mateo 24:37-39).
18. ¿Imamanta qhawarikunanchejtataj Jesús nisqa?
18 Jesusqa nerqa: “Allinta qhawarikuychej, pajtataj sonqoykichej atipachikunman anchata mikhuywan, anchata ujyaywan, kay kausaypa llakiykunasninwan ima. Jinallapitaj chay pʼunchay ujllata qankunata taripasunkichejman, imaynatachus uj trampa animalta ujllata japʼirparin, ajinata. Chay pʼunchayqa tukuy kay jallpʼa patapi kausajkunaman chayamonqa. Rijchʼarisqallapuni kaychej, tukuy tiempo Diosmanta mañakuspa, chay tukuy jamoj imasmanta lluspʼinaykichejpaj, noqaj ñaupaqeypitaj kanaykichejpaj” (Lucas 21:34-36). Jesuspa nisqanta sumajta japʼikuna. Tumpamantawan Supaypa sajra mundonqa chinkachisqa kanqa. Pikunachus Jehová Diospa ñaupaqenpi, jinallataj Wawanpa ñaupaqenpi allinpaj qhawasqa kanqanku, chaykunalla salvakonqanku, wiñaypajtaj kay jallpʼapi kausakonqanku (Juan 3:16; 2 Pedro 3:13).
a Jesucristoj ujnin sutenqa Miguel. Astawan yachanaykipajqa “Arcángel Miguel” nisqata leeriy.