39 YACHACHIKUY
¿Ima nintaq Jehova Dios yawarmanta?
Mana yawarwanqa manam pipas kawsachwanchu. Diosninchik unanchawasqanchikraykum paylla yawarmanta imatapas niwananchikpaq derechoyuq. Chaynaqa, ¿imatam Dios nin yawarmanta? ¿Yawarta mikuchwanchu chaynataq unquspapas churachikuchwanchu? Chaymantapas, ¿imam yanapawachwan yawarmanta Diospa nisqanta kasukunapaq?
1. ¿Ima nintaq Jehova Diosqa yawarmanta?
Jehova Diosmi bibliapi nin: “Amam imapa yawarnintapas mikunkichikchu yawarwan kawsasqanrayku”, nispa (Levitico 17:14). Payqa yachanmi runakunapas chaynataq animalkunapas yawarllawan kawsasqanta, chaymi yawarqa Diospaqqa ancha valorniyuq.
2. ¿Yawartaqa mikuchwanchu utaq unquspapas churachikuchwanchu?
Jesuspa tiemponmanta ñawpaqtaraqmi Diosqa kamachirqaña yawarta pipas ama mikunanpaq (leey Genesis 9:4; Levitico 17:10). Jesuspa wañukusqan qipamanpas hina chaynallatam nirqa. Chaymi apostolkunawan punta apaqkuna iñiqmasinkuta kaynata nirqa: “Amayá yawartaqa servichikuychikchu”, nispa (leey Hechos 15:28, 29).
¿Ima ninantaq chayqa? Doctorkuna “amam tragota tomankichu” nichkasuptiki, ¿yaqachu tragowan ruwasqa mikuykunata mikuwaq utaq venantakama churachikuwaq? Manam ¿aw? Yaqa chaynam Diospa yawarmanta kamachiwasqanchikpas. Chaymi yawartaqa mana mikunanchikchu nitaq tomananchikchu. Manataqmi yawarwan ruwasqa mikuykunatapas mikunanchikchu, nitaqmi yawarpa pasasqan aychatapas mikunanchikchu.
Ichaqa ¿hampichikuchwanchu yawarwan? Hampichikuspaqa manam churachikunanchikchu yawartapas nitaq yawarpi kaq globulos rojos, globulos blancos, plaquetas hinaspa plasma nisqankutapas. Chaykunapiqa tukuy imakunaraqmi kachkan, chaytam ninku “fracciones sanguineas” nispa. Chaykunawan hampichikunapaqqa sapakamam tantiakunanchik, sapakamataqmi tantiakunanchik kikinchikpa yawarninchikwan operachikuspa churachikuymantapas (Galatas 6:5).a
ASTAWAN YACHAYKUSUN
Hampichikuspaqa allintam yachananchik imaynata hampichikunapaq. Chaymantam kaypi yachaykusunchik.
3. Diospa kamachisqanman hinam tantiakunanchik
¿Imaynatam yachawaq hampichikunaykipaq tantiakusqayki Diospa munasqanman hina kasqanta? VIDEOTA qawaykuychik hinaspa imaynata allinta tantiakunaykipaq qatiqninmanta rimariychik:
Jehova Diosta mañakuy yachayta qusunaykipaq (Santiago 1:5).
Bibliapi maskay yawarmanta Diospa ima nisqankunata (Proverbios 13:16).
Doctorkuna imaynata hinaspa imakunawan hampisqankumanta sumaqta yachaykuy.
Chayta yachaykuspayki tantiakuy imakunawan hampichikuyta manapuni munasqaykita.
Yuyaymanay tantiakusqaykiwan imayna tarikunaykipi (Hechos 24:16).b
Manam qusayki, warmiki, utaq yachachiqniki kaspapas, nitaq iñiqkunapi punta apaqkunapas nisunkimanchu “kaynata utaq waknata, kaywan utaq wakwan hampikuruy” nispaqa (Romanos 14:12).
Imayna hampichikunaykipaq tantiakusqaykitapas qillqay.
4. Testigokunaqa allin hampichikuytam munanchik
Yawarta mana churachikuspapas munanchikmi allinta hampichikuyta. VIDEOTA qawaykuychik.
Leeychik Tito 3:2 hinaspa qatiqninmanta rimariychik:
¿Imanasqataq hampiwaqninchik doctorkunata sumaqta uyarinanchik hinaspa respetowan parlapayananchik?
Manam churachikunachu: |
Sapakamam tantiakunanchik: |
|---|---|
A. Plasma sanguineo |
Plasma nisqankumanta hurqusqankuta |
B. Globulos blancos |
Globulos blancos nisqankumanta hurqusqankuta |
C. Plaquetas |
Plaquetas nisqankumanta hurqusqankuta |
D. Globulos rojos |
Globulos rojos nisqankumanta hurqusqankuta |
5. ¿Imawan hampichikunapaqmi kikinchik tantiakunanchik?
Yawarpim kachkan: Globulos rojos, globulos blancos, plaquetas hinaspa plasma. Chaykunapiqa tukuy imakunaraqmi kachkan, chaytam ninku “fracciones sanguineas” nispa.c Hinaspam chaykunawan hampikunata ruwanku.
Fracciones sanguineas nisqawan hampichikunapaqqa sapakamam tantiakunanchik bibliapi yawarmanta yachachisqanta sumaqta yachaykuspa. Chaymi wakinkuqa tantiakunmanku chaynata hampichikunankupaq, wakinñataqmi manapuni munanmankuchu.
Manaraq tantiakuchkaspaykim kaynata nikunayki:
“¿Imaynatam doctorkunaman willayman fracciones sanguineas nisqata chaskikusqayta utaq mana chaskikusqayta?”, nispa.
WAKIN RUNAKUNAM NISUNKIMAN: “Achka runakunam yawarta churachikuspanku wañuymanta salvakunku, hinaptinqa ¿imanasqataq yawarta churachikuyqa mana allinchu kanman?”, nispa.
Qamqa ¿ima ninkitaq?
YUYARIYKUSUN
Jehova Diosqa manam munanchu yawarta mikunanchiktaqa utaq yawarwan hampichikunanchiktaqa.
¿Ima niwaqtaq?
¿Jehova Diosqa imatam kamachirqa yawarmanta? ¿Imanasqataq chaynata kamachirqa?
Bibliapi mana niptinpas, ¿imaynatam yachanchik yawar churachikunanchikta Dios mana munasqanta?
Imaynata hampichikunaykipaq allinta tantiakunaykipaqqa, ¿imakunatam puntata ruwanayki?
ASTAWAN YACHANAYKIPAQ
Operasuptiki kikikipa yawarnikita churachikunaykipaq utaq mana churachikunaykipaq manaraq tantiakuchkaspayki kayta leeykuy.
Fracciones sanguineas nisqanwan hampikunaykipaq utaq mana hampikunaykipaq kayta leey.
¿Imanasqataq huk doctorqa allinpaq hapin yawarmanta Diospa kamachisqanta? Paymanta kaypi leeykuy.
“Yacharurqanim Jehova Dios yawarmanta ima piensasqanta” (¡Rikchariy!, diciembre 2003)
Hospitalkunaman rispa punta apaqkuna iñiqmasinkunata imayna yanapasqanmanta kaypi yachaykuy.
a Qawaykuy 35 yachachikuypi “¿Imaynatam imapipas allinta tantiakuchwan?” niqta.
b Qawaykuy kay yachachikuypi “5. Imawan hampichikunapaqmi kikinchik tantiakunanchik” niqta, kay libropa tukupayninpi 3 willakuypi “Doctorkuna imaynata hampisqankumanta hinaspa operasqankumanta” niqta.
c Wakin doctorkunam ninku globulos rojos, globulos blancos, plaquetas hinaspa plasma nisqankuqa manaña yawar kasqanta. Chaymi paykunataqa ninanchik chaykunawanqa mana hampiwananchikpaq.