Mozo-sipaskuna, yuyariychikyá Unanchaqnikichikta
“Mozollaraq kachkaspaykiyá unanchaqnikimanta yuyariy.” (ECL. 12:1.)
1. ¿Imaynatam yachanchik serviqnin mozo-sipaskunapi Jehová Dios confiasqanta?
JEHOVÁ DIOSQA ancha valorniyoqtam qawan mozo-sipaskunata, paykunaqa achikyaq sulla hinam kanku. Jehová Diosmi nirqa Churinpa ‘peleasqan punchawpi’, mozo-sipaskuna “kikinkumanta” Jesucristota kasukuspa Diosta servinankumanta (Sal. 110:3). Chay nisqanqa cumplikunanmi karqa yaqa llapallan runakuna Diospi mana iñisqanku, mana kasukusqanku, kikillankupi hinaspa qollqellapi piensasqanku tiempopi. Jehová Diosmi ichaqa yacharqa payta yupaychaq mozo-sipaskuna mana chayna kanankuta. ¡Maynatamá Jehová Diosqa confian mozo-sipaskunapiqa!
2. ¿Ima ninantaq Jehová Diosta yuyariyqa?
2 Piensarisun, Diosqa maynatachá kusikun achkallaña mozo-sipaskuna Unanchaqninta yuyariptinkuqa (Ecl. 12:1). Arí, Jehová Diosmanta yuyariyqa manam paymanta piensayllachu. Paypa munasqantam rurana, hinaspa kamachisqankunata kasukuspam sapa punchaw kawsananchik. Chaymantapas confiananchikmi, payqa allinkunatam ñoqanchikpaq munan (Sal. 37:3; Isa. 48:17, 18). Mozo-sipas, ¿chaynatachu Unanchaqnikita qawanki?
‘[Jehová] Diosllapiyá confiakuy tukuy sonqoykiwan’
3, 4. ¿Imaynatam Jesus qawachirqa Jehová Diospi confiasqanta, hinaspa imanasqataq ñoqanchikpas Diospi confiananchik?
3 Jehová Diospi confiaq allin ejemploqa señorninchik Jesucristom. Payqa kawsarqam Proverbios 3:5, 6 kayna nisqanman hina: “[Jehová] Diosllapiyá confiakuy tukuy sonqoykiwanqa. Amayá confiakuychu kikikipa entiendesqallaykipiqa. Tukuy kawsasqaykipiyá yuyariy Tayta Diosta. Paymi munasqanman hina kawsachisunki”. Satanasmi, Jesusta bautizakusqan qepallanta pantarachiyta munarqa, lliw nacionkunapa gobiernonta hinaspa sumaq kaynintapas munachispan (Luc. 4:3-13). Ichaqa manam engañachikurqachu. Jesusqa entienderqam kapuqniyoq kayqa, reqsisqa hinaspa unay kawsakuyqa, ‘Tayta Diospa qayllanpi humillakuspa respetaymanta’ kasqanta (Pro. 22:4).
4 Kunan tiempopi runakunaqa imatapas llumpayta munapayaqmi hinaspa kikillankupaq munaqmi kanku. Chayna runakunawan kawsasqanchikraykum Jesuspa ejemplonta qatikuyqa allinpuni. Yuyariy mozo-sipas, Satanasmi tukuy imata rurachkan Jehová Dios serviqkunata wiñay kawsayman apaq kichki ñanmanta horqorunanpaq. Payqa munanmanmi wañuyman apaq ñanpi llapallan runakuna kanankuta. ¡Amayá engañachikuychu! Aswanqa, yuyariy Unanchaqnikita. Diospiyá confiakuy tukuy sonqoykiwan hinaspa kallpanchakuy “cheqap wiñay kawsayta” haypanaykipaq. Arí, segurom kanayki chayna kawsakuyqa hichpallapiñam kachkan (1 Tim. 6:19).
Mozo-sipaskuna, yachayniyoqyá kaychik
5. ¿Imatam piensanki kay pachapi runakunata ima pasananmanta?
5 Unanchaqninta yuyariq mozo-sipaskunam aswan yachayniyoq kanku wakin mozo-sipaskunamantaqa (leey Salmo 119:99, 100). Diospa rurananmanta yachasqankuraykum, cristianokunaqa cuentata qokunku mana allin ruraqkuna chaylla chinkanankuta. Manaraq unayta kawsaspaykipas, musyankichá runakunaqa sapa punchaw astawan manchakuypi hinaspa llakikuypi tarikusqankuta. Yaqapaschá uyarirqanki allpa qachachasqa kasqanmanta, astawan qonisqanmanta, sachakunata llumpayta kuchusqankumanta hinaspa kaykunaman rikchakuqkunamanta rimasqankutapas. Kay sasachakuykunam achka runakunata preocupachin, ichaqa Jehová Diospa testigonkunallam yachanchik kaykunapa pasasqanqa Satanaspa runankuna chaylla puchukananmanta qawachiwasqanchikta (Apo. 11:18).
6. ¿Imaynatam wakin mozo-sipaskuna engañachikunku?
6 Llakikunapaqmi, achka mozo-sipas cristianokunam qonqarunku kay pachapi runakunata pisi tiempollamantaña ima pasananta (2 Ped. 3:3, 4). Wakinkuqa hatun huchakunatam rurarunku mana allin amistadniyoq kasqankurayku otaq qalalla kaqkunata qawasqankuraykupas (Pro. 13:20). ¡Mayna llakikunapaqmi kanman tukupay tiempopi kachkaspaña Diospa favorninta chinkarachiyqa! Chayna mana pasawananchikpaq, yachasunchik Moab sutiyoq pampapi israelitakunata ima pasasqanmanta. Cristianokunapa tiemponmanta ñawpaqtaraq 1473 watapim, Diospa llaqtanqa Prometesqan Allpaman yaykunanpaqña kachkarqa. ¿Imataq pasarqa?
Chayaykuchkaspankuñam huchallikururqaku
7, 8. a) ¿Imatam Satanas servichikurqa Moab sutiyoq pampapi? b) ¿Imatam Satanasqa kunanpas servichikuchkan?
7 Satanasmi imaynatapas harkayta munarqa israelitakuna herenciankuta mana chaskinankupaq. Qallariypiqa Balaam sutiyoq willakuqwanmi paykunamanta mana allinta rimachiyta munarqa, ichaqa manam chaynataqa rurarqachu. Chaymi sacrellawanña engañarurqa: israelitakunatam huchallichirqa Moab llaqtamanta sumaq rikchayniyoq warmikunawan, chaynapi Jehová Diospa favorninta chinkarachinanpaq. Chay toqlla churasqanmanmi wichiykurqaku, chaymi Moab llaqtayoq warmikunawan achka huchapakururqaku hinaspa Baal-peor sutiyoq taytachatapas yupaycharqaku. Diospa prometesqan Allpata chaskinankupaqña kachkaspankum iskay chunka tawayoq waranqa israelitakuna wañururqaku. ¡Mayna llakikunapaqmi karqa! (Num. 25:1-3, 9.)
8 Ñoqanchikpas chay Prometesqa Allpamantaqa, aswan allin herenciatam chaskinanchikpaqña kachkanchik: chayqa suma-sumaq mosoq allpam. Satanasqa kaqllamantam huchapakuyta servichikuchkan Diospa llaqtanta pantarachinanpaq. Runakunapa imayna kawsasqankuqa mana allinllañam, chaymi huchapakuytapas allinta hinaña qawanku hinaspa qaripuralla otaq warmipuralla puñuspa huchapakuytapas sapakamam akllakuna ninku. Huk cristianam kaynata nirqa: “Wasiypi hinaspa Salonllapim wawaykunaqa uyarinku huchapakuy hinaspa qaripuralla otaq warmipuralla puñuspa huchapakuypas, Diospa qayllanpi mana allin kasqanta”, nispa.
9. ¿Ima sasachakuykunam kanman mozo-sipaskunapa ‘waytarisqan’ tiempopi, hinaspa imaynatam kaykunata atipanmanku?
9 Unanchaqninta yuyariq mozo-sipaskunaqa yachankum, warmi-qari puñuyqa hinalla vida kananpaq chaynataq runakuna mirananpaq Diospa regalon kasqanta. Chayraykum Jehová Diospa kamachisqanta kasukunku: warmi-qari puñuyqa casarasqa kaqkunallapaq kasqanta (Heb. 13:4). Ichaqa yachanam, ‘mozo-sipas kasqan waytariptinqa’ sasam kanman chuya kawsayninqa, chay tiempoqa warmiwan otaq qariwan ancha puñuy munasqan tiempom chaymi mana allinta piensachin (1 Cor. 7:36, NM). ¿Imatataq rurawaq millakuypaq kaqkunata piensayta qallaykuspayki? Jehová Diosta mañakuy allin kaqkunapi piensanaykipaq. Payqa uyarinmi tukuy sonqonmanta mañakuqkunataqa (leey Lucas 11:9-13). Chaymantapas, yanapasunkim hukkunawan allinkunamanta rimayqa.
Allinta akllay ima ruranaykita
10. ¿Imayna piensaykunamantam cuidakunayki, hinaspa ima tapukuykunatam rurakuwaq?
10 Kay pachapi achka mozo-sipaskunaqa kusirikuyllapi piensaspam munasqallankuta ruranku. Chaynam kanku Dioswan mana yanapachikuspanku hinaspa suyakuyninkupas mana kaptin (Pro. 29:18). Isaiaspa tiemponpi mana kasukuq israelitakuna hinam kanku, paykunam ‘kusikuyllamanña’ hinaspa ‘fiestakunaman’ qokurqaku chaynataq ‘aychata mikuspam vino tomakuyllapi karqaku’ (Isa. 22:13). Paykunata envidianaykimantaqa, yuyaymanay serviqninkunaman Jehová Diospa qosqan suyakuyninkupi. Tapukuy: “¿Munachkanichu kay pacha paraiso kananta? ¿‘Allinta piensaspachu’ kawsachkani, Jehová Diospa sumaq suyakuy qosqanta suyaspay?” (Tito 2:12, 13.) Kay tapukuykunata kutichisqaykim yanapasunki vidaykipi imakunata puntapi churanaykipaq.
11. ¿Imanasqataq escuelapi kaq mozo-sipaskuna estudianankupaq kallpanchakunanku?
11 Kay pachapi runakunaqa mozo-sipaskunatam kallpanchanku allin educacionniyoq kaspanku reqsisqa kanankupaq. Arí, escuelapi kaspaykiqa allinta yachanaykipaqmi kallpanchakunayki. Yuyariy, manam llamkanallaykipaqchu estudiankiqa, aswanqa congregacionpi yanapanaykipaq hinaspa Bibliamanta allinta yachachinaykipaqpas. Chaymi allin piensayta yachanayki hinaspa clarota, hawkalla chaynataq respetowan rimaytapas. Chayna kaptinpas, aswan allin yachachikuytaqa Bibliamantam chaskinki. Bibliata estudiaspayki hinaspa kamachikuyninkunatapas kasukuptikiqa, kawsakuynikim allin kanqa chaynataq hamuq tiempopipas wiñay kawsaytam chaskinki (leey Salmo 1:1-3).a
12. ¿Pikunapa ejemplontam kunan tiempopi cristiano ayllukuna qatipakunanku?
12 Ñawpa Israelpiqa ancha allinmi karqa warmakuna yachachiyqa. Wawa-churikunataqa tayta-mamankum yachachirqaku tukuy vidankupi imayna kawsanankupaq, ichaqa Diosmantam astawan yachachirqaku (Deu. 6:6, 7). Israel nacionpi warmachakunaqa, tayta-mamankuta hinaspa tukuy sonqonkumanta Dios respetaqkunata uyarispankum yachayta tarirqaku. Ichaqa Diospa yachachikuyninta chaskisqankuwanmi yachayniyoq karqaku, allin tanteaq, entiendeq chaynataq yachaywan allin piensaqpas (Pro. 1:2-4; 2:1-5, 11-15). Chaynallataqmi kunan tiempopi cristiano ayllukunapas ancha allintam qawananku yachachiytaqa.
Cheqap kuyasuqnikikunata uyariy
13. ¿Ima consejokunatam wakin mozo-sipaskuna chaskinku, hinaspa imanasqam cuidakunanku?
13 Mozo-sipaskunaqa achka runakunamantam consejota chaskinku, paykunamantam kachkan ima estudianankupaq consejota qoqkuna, paykunaqa munankum mozo-sipaskuna imata ruraspa allin reqsisqa kanankuta. Chaynaqa Jehová Diosta mañakuy yanapasunaykipaq hinaspa runakunapa consejo qosusqaykita tupachiy Bibliapa chaynataq qellqanchikkunapa nisqanwan. Bibliata estudiaspaykim yacharqanki mozo-sipaskunata chaynataq mana experienciayoqkunata Satanas astawan urmachiy munasqanmanta. Yuyariy Eden huertapi ima pasasqanta. Evaqa mana experienciayoq kaspanmi Satanasta kasukurqa, payqa mana reqsisqanmi karqa nitaq allin kanantapas munarqachu. Jehová Diospa nisqanta kasukuptinqa, ¡mayna allinmá kanman karqa! Diosqa kuyarqam hinaspa achka kutitam qawachirqa yanapay munasqanta (Gen. 3:1-6).
14. ¿Imanasqataq uyarinayki Jehová Diosta hinaspa tayta-mamaykitapas?
14 Unanchaqninchikqa mana imatapas suyaspam qamtapas kuyasunki. Payqa munanmi wiñaypaq kusisqa kanaykita. Chayraykum churinta kuyaq tayta hina, wakin serviqninkunata nisqanman hina kaynata nisunki: “Kaymi ñan, chayninta puriychik”, nispa (Isa. 30:21). Tayta-mamayki Jehová Diosta sonqomanta serviptinqa aswan yanapakuyniyoqmi kanki. Respetowan uyariy hinaspa imatapas ruranaykipaq tanteaspaykiqa otaq akllaspaykipas ama qonqaychu consejonkunata (Pro. 1:8, 9). Paykunaqa munanmi wiñaypaq kawsanaykita, kaymi aswan allinqa kay pachapi kapuqniyoq otaq reqsisqa kanaykimantaqa (Mat. 16:26).
15, 16. a) Jehová Diosta serviqkuna, ¿imamantam seguro kachwan? b) ¿Ima allintam yachanchik Barucmanta?
15 Unanchaqninta yuyariqkunaqa manam tukuy imata maskaspachu kawsanku, aswanmi Jehová Diospa kayna nisqanpi confianku: “Manapunim dejasqaykichu nitaqmi saqesqaykichu” (leey Hebreos 13:5). Diosta mana serviq runakunam ichaqa mana chaynatachu piensanku. Chaymi ñoqanchikpas cuidakunanchik paykuna hina mana piensanapaq (Efe. 2:2). Piensasunchik Jeremiasta yanapaq Baruc sutiyoq runapi. Payqa Jerusalenpim yacharqa sasachakuy tiempopi, chay sasachakuymi tukurqa cristianokunapa tiemponmanta ñawpaqtaraq 607 watapi Jerusalen puchukachisqa kaptin.
16 Yaqachusmi Barucqa tukuy imayoq kayta munaspan hawkalla kawsakuyta munarqa. Jehová Diosqa yacharqam ima munasqanta chaymi consejarqa chaykunata amaña maskananpaq. Barucqa humilde hinaspa allin piensaq kaspanmi Jehová Diosta kasukurqa, chayraykum Jerusalen puchukachisqa kaptin mana wañurqachu (Jer. 45:2-5). Paypa wiñaymasinkunam ichaqa kapuqniyoq kayta maskarqaku hinaspam Jehová Dios yupaychayta saqerurqaku. Ichaqa chayllam tukuy kapuqninkuta chinkarachirqaku Babiloniamanta runakuna Jerusalenta purmachiptinku, achkataqmi wañururqakupas (2 Cro. 36:15-18). Barucpa kasukusqanmi yachachiwanchik kay pachapi reqsisqa otaq apu kaymantaqa Jehová Dioswan allin kayninchik aswan allin kasqanta.
Qatipakunaykipaq sumaqllaña ejemplokuna
17. ¿Imanasqataq allin ejemplo kanku Jesus, Pablo hinaspa Timoteopas kunan tiempopi Dios serviqkunapaq?
17 Wiñay kawsayman apaq ñanpi hinalla rinanchikpaqmi, Bibliapi achka ejemplokuna kachkan qatipakunanchikpaq. Jesuspa ejemplonta qawasunchik. Lliw runakunamanta ancha yachayniyoq kaspanpas, ‘Diospa munaychakusqanmanta allin noticiatam’ astawan willakurqa, kayllam runakunata wiñaypaq yanapanqa (Luc. 4:43). ¿Imatam nichwan apostol Pablomanta? Payqa tukuy sonqonwanmi Jehová Dios serviyta munarqa, chaymi achka qollqe ganananmantaqa lliw tiemponta chaynataq kallpantapas servichikurqa predicananpaq. Chaynataqmi Timoteopas qatipakurqa apostol Pablopa allin ejemplonta (1 Tim. 1:2). ¿Pesakurqakuchu ima rurasqankumanta Jesus, Pablo, chaynataq Timoteopas? Manam. Cheqaptamá, apostol Pablopaqqa kay pachapi kaqkunata maskayqa ‘qopa hinallam’ karqa, Dios servisqanwan tupachiptinchikqa (Fili. 3:8-11).
18. ¿Imatam mozollaraq iñiqmasinchik rurarqa, hinaspa imanasqataq mana pesakunchu?
18 Kunan tiempopi achka mozo-sipaskunam Jesuspa, Pablopa hinaspa Timoteopa iñiyninkuta qatipakunku. Ejemplopaq, huk cristianom mozollaraq kaspa llamkayninpi achka qollqeta ganarqa, paymi kaynata qellqarqa: “Bibliapa nisqanman hina kawsaptiymi, llamkasqaypi achka kutipi huk allin llamkaytaña qowarqaku. Achka qollqeta tarispaypas, manam kusisqachu karqani. Llamkasqaypi encargasqa kaqkunata precursor kanaypaq niptiymi, chaylla achka qollqeta munachiwarqaku, chaynapi piensasqayta cambiarunaypaq. Ñoqam ichaqa tantearurqaniña ima ruranaypaq. Achka runakunam mana entienderqakuchu imanasqam allin llamkayta precursor kanaypaq saqerusqaymanta. Ñoqam ichaqa munarqani Diosman prometekusqay cumpliyta. Kunanmi ichaqa Diosta astawan servispay kusisqa chaynataq hawka kawsakuchkani, kaytaqa manam ancha reqsisqa kaypas nitaq achka qollqepas qowanmanchu”, nispa.
19. ¿Ima ruranankupaqmi mozo-sipaskunata kallpanchanchik?
19 Enteron pachapi achka mozo-sipaskunam allinta piensaspanku kay mozo hina tantearunku. Chaymi mozo-sipaskuna, ima ruranaykipaq tanteaspaykiqa ama qonqaychu Jehová Diospa piñakuynin punchawqa hichpallapiña kasqanta (2 Ped. 3:11, 12). Ama envidiakuychu kay pachapi ancha kapuqniyoq runakunataqa. Aswanqa kasukuy sonqomanta kuyasuqnikikunata. Hanaq pachapi ‘qori-qollqeta’ huñuymi aswan allin imamantapas, kayllataqmi wiñaypaq bendicionkunatapas qosunki (Mat. 6:19, 20; leey 1 Juan 2:15-17). Unanchaqnikita yuyariy, chaynapim bendicionninta chaskinki.
[Willakuy]
a Universidadpi estudiaymanta hinaspa llamkaymanta astawan yachanaykipaq, qawariy 1 de octubre 2005 La Atalaya revistapa 26-31 paginankunata.
¿Yuyachkankichu?
• ¿Imaynatam qawachinchik Diospi confiasqanchikta?
• ¿Ima yachachikuytaq aswan allinqa?
• ¿Imakunatam yachachwan Barucmanta?
• ¿Pikunataq allin ejemplo ñoqanchikpaq, hinaspa imanasqa?
[17 kaq paginapi dibujokuna]
Allin educacionqa Jehová Diospa yachachiwasqanchikmi
[19 kaq paginapi dibujo]
Barucmi Jehová Diosta kasukurqa, chaymi Jerusalen puchukachisqa kaptin mana wañurqachu. ¿Imatam paymanta yachawaq?