Pampachanakuqyá kasun

1, 2. ¿Imanasqam cristianoqa pampachakuq kayta yachanan?

JEHOVÁ DIOSQA Palabranpim qawachiwanchik hucha ruraykunata imayna qawasqanmanta hinaspa huchallikuruptinchik imayna tarikusqanmantapas. Palabranpiqa yachachiwanchiktaqmi pampachakuq kasqanmantapas. Pasaq yachachikuypim qawamurqanchik Davidtawan Manasesta sonqomanta wanakusqankurayku Dios pampachasqanmanta. Paykunaqa llumpaytam hucha rurarusqankumanta llakikurqaku, chaymi Diosman willakuspanku mana allin rurasqankuta saqerqaku hinaspa sonqomanta wanakurqaku. Chayraykum Diosqa paykunata llakipayaykuspan pampachaykurqa.

² ¿Ima nichwantaq ñoqanchikmanta? ¿Yaqachu pampachakuq kanchik? Sichu rey Manases huk kaqnin familiaykita mana allinta rurarunman karqa, ¿imaynam tarikuwaq karqa? ¿Pampachaykuwaqchu karqa? Chay tapukuyta rurakuyqa ancha allinmi kay tiempopi runakuna mana allin ruraqllaña kasqankurayku. Hinaptinqa, ¿imanasqataq cristianoqa pampachakuq kayta yachanan? Pipas mana allinta rurarusuptiki, ¿imataq yanapasunki mana kutipakuspayki Diospa munasqanman hina ruranaykipaq hinaspa pampachakuq kanaykipaqpas?

3-5. a) ¿Imamantam Jesusqa willakurqa pampachanakuy ancha allin kasqanmanta qawachinanpaq? b) ¿Imatam Mateo 18:21-35 nisqan willakuyqa yachachiwanchik?

³ Pampachakuq kayqa ancha allinmi iñiqmasinchikkunawan, familianchikkunawan, amistadninchikkunawan, hukkunawan hinaspa Jehová Dioswanpas hawkalla kanapaq. Bibliaqa ninmi haykataña mana allinta rurawaptinchikpas cristianokunaqa pampachakuq kananchikmanta. Chaymanta rimaspanmi Jesusqa achka qollqeta debeq sirvientemanta willakurqa.

⁴ Chay sirvienteqa achkallaña qollqetamá patronninta debekurqa, kutichinanpaqqa 60 millon punchawkunatam llamkanan karqa. Chayna kaptinpas patronninqa pampachaykurqamá. Chaymantañataqmi chay sirvienteqa sirvientemasinwan tuparurqa, chay sirvientemasinqa 100 punchaw llamkay qollqellatam debekurqa. Hinaspanmi pacienciaykunanpaq mañakurqa, ichaqa chay patronninpa achkallaña qollqemanta pampachasqan sirvienteqa carcelmanmi chay sirvientemasinta hinarachirqa. Chayna rurasqanwanmi patronninqa llumpayta piñakururqa, hinaspanmi carcelman hinachiq sirvienteta nirqa: ‘Qampas llakipayarikuwaqchá karqa sirvientemasikimanta, qanmantapas llakipayarikusqayman hina’, nispa. Bibliapa nisqanman hinaqa “patronnin piñakuruspanmi kamachikurqa lliw debesqanta pagapunankama castiganankupaq” (Mat. 18:21-34).

⁵ ¿Imatam Jesusqa kay willakusqanwan yachachiwanchik? Paymi tukuyninpi nirqa: “Chaynatam rurasunkichik hanaq pachapi kaq Taytaypas tukuy sonqoykichikwan runamasikichikta mana pampachaptikichikqa”, nispa (Mat. 18:35). Ñoqanchikqa pantaq kaspanchikmi sapa kuti huchallikunchik. Chaymi mana atichwanchu Jehová Diosta mana pantaspa kasukuytaqa. Chayna kaptinpas, Diosqa pampachawaspanchikmi huchanchikkunata qonqan. Chaynaqa, Dios pampachawananchikta munaspaqa ñoqanchikpas runamasinchiktam pampachananchik. Ancha Reqsisqa Yachachikuyninpim Jesus nirqa: “Huchallikusuqnikichik runakunata pampachaptikichikqa qamkunatapas hanaq pachapi kaq Taytaykichikmi pampachasunkichik. Runamasikichikkunata mana pampachaptikichikqa Taytaykichikpas manam pampachasunkichikchu mana allin rurasqaykichikkunamanta”, nispa (Mat. 6:14, 15).

 6. ¿Imanasqam sasachakunchik hukkuna pampachayta?

⁶ Qampas piensankichá hukkunata pampachayqa allinpuni kasqanmanta. Ichaqa ninkipaschá chay rurayqa sasa kasqanta. Chaynatamá ninchik pipas mana allinta ruraruwaptinchik hukmanyasqallaña tarikusqanchikrayku. Yaqapaschá piñasqa chaynataq traicionasqa tarikuchwan otaq vengakuytapas munachwan. Wakinkuqa ninkuraqmi haykapipas mana pampachanankumanta. Chayna tarikuptikiqa, ¿imataq yanapasunkiman Jehová Diospa munasqanman hina pampachakuq kanaykipaq?

7, 8. ¿Imataq yanapasunki hukkuna mana allinta rurarusuptikipas pampachaykunaykipaq?

⁷ Pipas contranchikpi mana allinta ruraruwaptinchikqa llumpaytam piñakuruchwan. Huk mozom llumpayta piñakuruspan ima rurasqanmanta kaynata willakun: “Huk kutipim [. . .] wasiypi llumpayta qaqchanakururqaniku, hinaspaymi mana haykapipas kutimunaymanta nispay pasakurqani. Sumaqllaña rupay punchawpi purichkaspaymi pisi-pisimanta hawkayayta qallaykurqani. Manapas unaymantam hawkayaruspay wasiyman kutirqani qalaypaq wanakusqaña”, nispa. Kaypi qawasqanchikman hinaqa, ancha allinmi hawkayaykunapaq hinaspa allintapuni piensariykunapaq tiempochakuyqa chaynapi imapas rurasqanchikmanta mana ñakakunapaq (Sal. 4:4; Prov. 14:29; Sant. 1:19, 20).

⁸ Ichaqa, ¿imatam rurawaq sientikuruspaykiqa? Chayna tarikuspaykiqa piensariy imanasqa chayna piñasqa tarikusqaykimanta. ¿Yaqachu chayna tarikuchkanki pipas qonqaymanta otaq llullanta mana allinta rurarususqaykirayku? ¿Llumpay mana allinchu chay rurasusqayki? Imanasqa piñasqa tarikusqaykimanta musyakuspaykiqa, atinkichá Bibliapi mayqan textokuna yanapasunaykipaq tanteayta chaynapi mana piñasqa tarikunaykipaq (leey Proverbios 15:28; 17:27). Chayna rurasqaykiqa yanapasunkitaqmi hawkalla tarikunaykipaq hinaspa pampachakuq kanaykipaqpas. Imanasqa piñasqa tarikusqaykimanta yachayniki sasaniraq kaptinpas, Bibliaqa yanapasunkimanmi ‘piensasqaykikunamantawan munasqaykikunamanta’ musyakunaykipaq chaynapi Jehová Diospa pampachakuq kasqanta qatipakunaykipaq (Heb. 4:12).

9, 10. a) ¿Imatam ruraruchwan pipas mana allinta ruraruwaptinchikqa? b) ¿Imaynatam yanapawasun imanasqa mana allinta ruraruwasqanchikmanta yachayqa, hinaspa llakipayakuq kayqa?

⁹ Vidanchikpiqa imanasqapas piñakuruchwanmi. ¿Imatam rurawaq purichkaptiki qonqaymanta pipas tanqaykusuptikiqa? Yaqapaschá uyarirqanki pitapas chayna tanqaykuptin llumpayta piñakuruspan maqapayta qallaykusqanmanta. Chaytaqa manamá huk cristianoqa ruranmanchu.

¹⁰ Piñakurunaykimantaqa ancha allinmi kanman imanasqa chayna rurasqanpi reparayqa. Ichapas kikiki huchayoq kachkanki qawaykachakuspa purisqaykirayku. Otaq yaqapaschá tanqasuqniki ima sasachakuypipas tarikuchkarqa. Imayna kaptinpas, imanasqa chay pasakusqanmanta yachayqa hinaspa llakipayakuq kayqa yanapasunkim mana chaylla piñakurunaykipaq. Eclesiastes 7:9 nin: “Ama chaylla piñakuruq kaychu. Chayna kaspaqa manam kanki yachayniyoqchu”, nispa. Hinaptinqa, amayá chayllaqa piñakurusunchu. Wakinpiqa piensachwanmi pipas mana allinta ruraruwaptinchik llullanta rurarusqanmanta, ichaqa manamá chaynachu kanman. Chaymi kallpanchakunanchik imanasqa chayna rurasqanmanta yachanapaq, chaynapim hawkalla tarikusun. Runamasinchikta kuyaspanchik pampachaspaqa aswan kusisqam tarikusun (leey 1 Pedro 4:8).

11. ¿Imaynam tarikunanchik Diosmanta willakuptinchik wasiyoq mana allinta chaskiwaptinchikqa?

¹¹ ¿Imaynam tarikunanchik Diosmanta willakuptinchik wasiyoq mana allinta chaskiwaptinchikqa? Jesusmi 70 qatiqninkunata predicanankupaq kamachispan nirqa sapa wasita watukuspanku, “hawkayay kachun kay wasipi” nispanku rimakuykunankupaq. Nirqataqmi: “Wasipi kaqkuna allin runa kaptinqa chay rimaykusqaykichikmi takyanqa, mana chayna kaptinmi ichaqa rimaykusqaykichikpas mana takyanqachu”, nispa (Luc. 10:1, 5, 6).a Arí, kusikunchikmi Diosmanta willakusqanchikta pipas uyariptinqa, chay uyarisqanwanmi runamasinchikqa yanapachikunman. Wakinpim ichaqa mana allinta chaskiwanchikman. ¿Imatam qamqa ruranki chayna pasaptinqa? Jesuspa nisqanman hinaqa chay wasipi hawkayay kananpaq munasqanchikmi ñoqanchikwan takyanqa. Imaynataña chaskiwaptinchikpas, wasinmantam hawkalla pasakunanchik. Mana allin chaskiwasqanchikmanta kutipakuspanchikqa manachá hawkayaypichu tarikuchwan.

12. Efesios 4:31, 32 nisqanman hinaqa, ¿imatam rurananchik?

¹² Manam Diosmanta willakuspallachu hawkayaypi kanapaqqa kallpanchakunanchik, aswanqa tukuy rurayninchikpim. Pitapas pampachaspaqa, manamá qawachichkanchikchu mana allin rurasqanta mana kaqpaqpas hapisqanchiktaqa. Aswanqa qawachichkanchikmi mana allin ruraruwasqanchikmanta mana sientikuq runa kasqanchikta hinaspa hawkayayta maskasqanchiktapas. Wakin runakunaqa pipas mana allin rurarusqankupi llumpayta reparaspankum, hukmanyasqallaña tarikunku. Amayá qamqa chaykunawanqa atipachikuychu. Sientikuruspaykiqa manam kusisqachu tarikunki. Chaynaqa, pampachakuqyá kasunchik (leey Efesios 4:31, 32).

13. a) ¿Imaynatam cristianoqa ‘enemigonpa uyanta’ pukayachinman? b) ¿Imanasqam ancha allin kanman mana allin rurawaqninchikwan llampu sonqolla kayqa?

¹³ Wakinpiqa atichwanmi contranchikpi mana allin rurawaqninchik runata Diosmanta yachananpaq yanapayta, ¿imaynata? Pablom nirqa: “Enemigoyki yarqaymanta kaptinqa mikuykachiy. Yakunayaptinqa yakuta qoykuy. Kaynata ruraptikiqa enemigoykipa uyanmi penqakuymanta pukayanqa. Amayá mana allinwanqa vencechikuychikchu aswanqa mana allintayá venceychik allin kaqkunata ruraspa”, nispa (Rom. 12:20, 21). Kuyapayakuq kayqa hawkayachinmanmi cheqniwaqninchikkunata hinaspapas qawachiwachwanmi sumaq kayninkunata. Cheqniwaqninchik runata entiendespa llakipayaspaqa, yaqapaschá yanapayta atisun Bibliamanta yachananpaq. Llampu sonqollawan rimayqa runamasinchiktam yanapanman paywan hawkalla tarikusqanchikpi yuyaymanananpaq (1 Ped. 2:12; 3:16).

14. Runamasinchik imataña ruraruwaptinchikpas, ¿imanasqam mana sientikurunanchikchu?

¹⁴ Manamá allinchu kanman congregacionmanta qarqochikuqkunawan hukllawakuyninchikqa, paykunaqa hatun huchata ruraruspankum mana wanakurqakuchu. Paykunamanta huk kaqninku mana allinta rurarusuptikiqa, congregacionman kutiramuptinpas sasachá kanman pampachaynikiqa. Chayna kaptinqa, Jehová Diosta sapa kuti mañakuy yanapakuyninwan pampachanaykipaq. Ñoqanchikqa manamá yachanchikchu sonqonpi imayna tarikusqantaqa, Jehová Diosmi ichaqa allintapuni yachan. Payqa reqsinmi runakunapa sonqontaqa, hinaspanmi huchallikuqwanpas pacienciakun (Sal. 7:9; Prov. 17:3). Chaymi Bibliaqa nin: “Runakuna mana allinta rurasuptikichikqa amayá chaynatachu kutichiychik. Runakunapa qayllanpiqa allin kaq ruraytayá munaychik. Atisqaykichikman hinayá imatapas ruraychik llapallanwan hawkalla kawsanaykichikpaq. Kuyasqay wawqe-panillaykuna, amayá pitapas vengakuychikchu aswanqa Señorpa makinman churaychik pay castigananpaq. Paymi Bibliapi nin: Mana allin ruraqkunataqa kikiypunim castigasaq. Mana allin rurasqanman hinam pagapusaq”, nispa (Rom. 12:17-19). Manam allinchu kanman hukkunata juzgayninchikqa (Mat. 7:1, 2). Ichaqa manam iskayrayachwanchu imatapas Jehová Dios allin rurananmantaqa.

15. ¿Imatam yuyarinanchik pipas mana allinta ruraruwaptinchikqa?

¹⁵ Pipas mana allinta rurarususpayki wanakuptinqa yuyariy kayta: paypas huchayoq kasqanraykum mana allinta ruran (Rom. 3:23). Jehová Diosqa lliw runakunatam llakipayan. Chaymi allin kanman mana allin rurawaqninchikkunapaq Diosta mañakuyqa. Manachá paykunapaq mañakuspanchikqa, hinallaqa piñasqachu kasunchik. Jesusqa nirqamá piwanpas otaq mana allin rurawaqninchikkunawanpas mana sientikuq kanapaq, nirqam: “Kuyaychik enemigoykichikkunata, mañapuychiktaq ñakarichisuqnikichikkunapaqpas”, nispa (Mat. 5:44).

16, 17. ¿Imaynatam qawanayki huchallikuq wanakusqanrayku ancianokuna pampachaykuptinkuqa, hinaspa imanasqa?

¹⁶ Congregacionpi ancianokunaqa Diospa kamachisqanman hinam hatun huchata pipas ruraruptin juzgananku. Ancianokunaqa manamá atinkuchu Jehová Dios hina huchallikuqpa sonqonta allinta qawaytaqa, ichaqa kallpanchakunkum tanteasqanku Diospa Palabranman hina chaynataq chuya espiritunman hina kananpaq. Chaynaqa, Diosta mañakuspanku huchallikuqpa rurasqanmanta imapas tanteasqankuqa, Jehová Diospa munaynintam qawachinqa (Mat. 18:18).

¹⁷ Chaynapi tarikuspanchikqa Diosman sonqom kananchik. Sichu wanakusqanrayku huchallikuqta ancianokuna pampachaykuptinkuqa, ¿qampas pampachaspaykichu kuyakuynikita hinalla qawachinki? (2 Cor. 2:5-8.) Ichapas sasaniraq kanqa, astawanraqmi contraykipi otaq familiaykipa contranpi mana allinta ruraruptinqa. Ichaqa Jehová Diospi chaynataq imayna allichasqanpi hapipakuspaykiqa, yachayniyoq kasqaykitam qawachinki, qawachinkitaqmi pampachakuq kasqaykitapas (Prov. 3:5, 6).

18. ¿Imanasqataq ancha allin pampachakuq kayqa?

¹⁸ Piwanpas sientikuruspaqa onqoykunawanmi hapichikunchik, hukmanyasqallañam tarikunchik hinaspa rimaytapas manam munanchikchu. Pampachakuq kaymi ichaqa ancha allin. Yanapawanchikmi mana hukmanyasqallaña kanapaq hinaspa piwanpas kusisqallaña kananchikpaq. Chaynaqa, tukuy imamantapas pampachakuq kayqa ancha allinmi Taytanchik Jehová Dioswan allin amistad kananchikpaq (leey Colosenses 3:12-14).