110 KAQ YACHACHIKUY
Chay Kutillaña Diospa Wasinpi Jesuspa Kasqan
MATEO 23:25–24:2 MARCOS 12:41–13:2 LUCAS 21:1-6
JESUSQA HINALLARAQMI RELIGIONKUNAPI PUNTA APAQKUNA IMAPI TUKUNANKUMANTA QAWACHIRQA
DIOSPA WASINQA PURMACHISQAM KANAN KARQA
WAKCHA VIUDAM QULLQI CHURANA CAJACHAMAN ISKAY UCHUY QULLQICHAKUNATA CHURARQA
Chay kutillaña Diospa wasinpi kaspanmi Jesusqa escribakunatawan fariseokunata iskay uya kasqankumanta uyankupi hinalla nirqa: “Vasotawan platotam hawallanta mayllankichik. Qamkunapa ukuykichikmi ichaqa huntasqa kachkan imatapas llumpayta munapayaywan hinaspa kikillaykichikpaq imapas munaywan. Ñawsa fariseo, puntataqa vasopa hinaspa platopa ukuntaraqyá mayllay, chaynapi hawanpas limpio kananpaq”, nispa (Mateo 23:25, 26). Fariseokunaqa chuya kayta hinaspa runakunapa allin qawasqan kayta munaspankupas sunqunkupiqa millakuyllapaqñam karqaku.
Iskay uya kaspankum Diosmanta willakuqkunapa sepulturanta ruwaspa sumaqyachiqku, chaywanpas ‘Diosmanta willakuqkunata wañuchiqkunapa mirayninkunam karqaku’ (Mateo 23:31). Chaymi paykunapas Jesus wañurachiyta munarqaku (Juan 5:18; 7:1, 25).
Chaymantam mana wanakuspaqa imapi tukunankumanta Jesusqa nirqa: “¡Maqta urukuna! ¡Venenoyuq culebrakunapa mirayninkuna! ¿Imaynamá lluptiwaqchik gehena nisqa castigomantaqa?”, nispa (Mateo 23:33). Gehenaqa “Hinon wayqu” ninanmi, chayqa hichpallankupim qupakuna kañananku law karqa. Chayqa qawachin escribakunawan fariseokuna chinkachisqa kanankutam.
Jesuspa qatiqninkunaqa ‘Diosmanta willakuqkuna, runakuna yachachiqkuna hinaspa yuyayniyuqkuna hinam’ kananku karqa. Ichaqa chay qatiqninkunamanta rimaspanmi Jesusqa religionkunapi punta apaqkunata nirqa: “Wakintam wañuchinkichik hinaspam qirupi warkunkichik, wakintañataqmi yupaychana wasikunapi azotenkichik hinaspam llaqtan-llaqtan qatikachankichik, chaynapim enteron pachapi llapallan allin ruwaqkunapa yawarninmanta huchayuq kachkankichik, allin ruwaq Abelpa yawarninmantapacha [...] Zacariaspa yawarninkama, Zacariastaqa qamkunam wañuchirqankichik templopa pationpi kaq altarpa waqtanpi. Chiqaptapunim nikichik: Tukuy kaykunam kay tiempopi runakunaman hamunqa”, nispa (Mateo 23:34-36). Chaynam 70 kaq watapi karurqa Roma nacionmanta tropakuna Jerusalenta purmachiptinku hinaspa judiokunata wañurachiptinku.
Chayqa llumpaytam Jesustaqa llakichirqa, chaymi llakisqallaña nirqa: “¡Jerusalen! ¡Jerusalen! Qamqa Diosmanta willakuqkunatam wañuchinki. Qanman kachamusqa runakunatam rumikunawan chuqapanki. ¡Rapran ukupi chiwchichankunata huñuchkaq wallpa hinam runaykikunata achka kutipi huñuyta munarqani, ichaqa manam munarqankichu! Chayraykum wasikichikta Diosqa saqinqa”, nispa (Mateo 23:37, 38). Chaywanqa yaqapaschá wakinqa tapukurqaku ima wasimanta Jesus rimasqanmanta. ¿Yaqachu Jerusalenpi Diospa harkasqan suma-sumaq wasinmanta rimachkarqa?
Jesusqa nirqataqmi: “Kunanmantapacham manaña rikuwankichikchu ‘bendecisqayá kachun Jehova Diospa sutinpi hamuqqa’ ninaykichikkama”, nispa (Mateo 23:39). Chaytaqa Salmo 118:26 nisqanmantam nichkarqa, nirqam: ‘Tayta Jehova Diospa sutinpi hamuqyá bendecisqa kachun, tayta Jehova Diospa chuya wasinmantam qamkunata bendecimuykiku’, nispa. Diospa wasin purmachisqaña kaptinqa manañam pipas chaypiqa yupaychananñachu karqa.
Chaymantam Jesusqa Diospa wasinpi qullqi churananku lawman rirqa. Chaypiqa uman lawpi uchkuchayuq cajachakunamanmi qullqita churaqku. Chaypiqa achka judiokunatam qullqi churaqta Jesusqa rikurqa, rikurqataqmi apukunapas “achka qullqita” churasqankuta. Hinaspam rikururqa “mana ancha valorniyuq iskay uchuy qullqichakunata” viuda warmi churasqanta (Marcos 12:41, 42). Jesusqa yacharqam Diosqa chay warmipa ruwasqanwan kusikusqanta.
Hinaspam qatiqninkunata qayaspan nirqa: “Chiqaptapunim nikichik: Kay viudam wakcha kachkaspanpas aswan achkataraq churaykun llapallan qullqi churaqkunamantapas”, nispa. ¿Imaynanpi? Nirqam: “Llapallankum puchuqllankutaña churaykunku, paymi ichaqa wakcha kachkaspanpas lliw kaqninta churaykun, kawsananpaq kaqtam llapallanta quykun”, nispa (Marcos 12:43, 44). Chay viudaqa manam imayna kasqanpiqa chaynallachu karqa religionkunapi punta apaqkunawanqa.
Nisan killapa 11 kaq punchawnin tukunanpaqña kaptinmi Jesusqa Diospa wasinmanta pasakurqa, chay kutillañam chaypiqa karqa. Chaynapim huk kaqnin qatiqnin nirqa: “Yachachikuq, ¡qaway kayna sumaq hinaspa hatu-hatun rumikunata hinaspa templota!”, nispa (Marcos 13:1). Diospa wasinqa allin pirqasqam qawakuq wakin pirqakunapi hatun rumikuna kasqanrayku. Chayna kaptinpas Jesusqa nirqam: “¿Qawachkankichu kay hatun templota? Manam chulla ruminpas pirqasqaqa qipanqachu, lliwmi tuñichisqa kanqa”, nispa (Marcos 13:2).
Chaynata niruspanmi Jesusqa Cedron wayquta chimparuspan Olivos muquman qatiqninkunawan kuska chayarurqa. Chayna risqanpim Pedrowan, Andreswan, Santiagowan hinaspa Juanllawanña karqa. Paykunawanmi sumaqllaña Diospa wasinta qawarirqaku.