Jehová Diospa Palabranqa kawsachkanmi
Corintios sutiyoq cartapa allinniqnin yachachikuymanta
YAQA 55 kaq watapim apostol Pabloqa kimsa kaq viajasqanpi Efeso llaqtapi kachkan. Corinto congregacionpi wawqe-panikunapa lirianakusqanta, huchapakuyta allinpaq hapisqankuta yacharuspanmi payqa llumpay llakisqa kachkan. Chay sucedekusqanmantam wawqe-panikunapas tapukuyninkuta cartapi apachirqaku. Kaykunamanta yachaspanmi kay punta kaq cartataqa qellqarqa Corinto llaqtapi congregacionman.
Killakuna pasaytam yapatawan qellqarqa. Corintoman iskaynin carta apachisqanqa kay tiempopipas Dios serviqkunataqa yanapawanchikmi; Corinto llaqtapi hinam kawsanchik (Heb. 4:12).
“CUIDAKUSPAYÁ”, “QAQA HINA SAYAYCHIK” ‘VALORCHAKUSPA’
Pablom qellqarqa: “Wawqe-panikuna, ruegakuykichikmi [. . .] hukllata piensaspa” kawsanaykichikpaq nispa (1 Cor. 1:10). Chaymi nirqa, Jesuspa rurasqanqa ‘cimientasqa’ hina qatikunapaq kasqanta, manam hukpatachu (1 Cor. 3:11-13). Chaymantapas nirqam congregacionpi huchapakuy kasqanmanta chaymi kay kamachikuyta qorqa: “Qamkuna ukupi kaq chay mana allin runataqa wischuychikyá” nispa (1 Cor. 5:13). Nirqataqmi ‘cuerpoqa manam huchapakuypi purinapaqchu, cuerpoqa Señorpaqmi’, nispa (1 Cor. 6:13).
Corinto congregacionpi wawqe-panikuna ‘qellqasqankumanta’ Pablo contestaspanmi consejarqa casarakuymanta chaynataq soltero kaymantapas (1 Cor. 7:1). Chaymantam nirqa Diospa kamachisqanman hina ordenninpi imatapas huñunakuypi ruranamanta, nirqataqmi kawsarimuyqa cheqap kasqanmanta. Chaymantañataqmi nirqa: “Cuidakuspayá qaqa hina sayaychik iñiynikichikpi. Valorchakuspayá kallpanchakuychik” nispa (1 Cor. 16:13).
Bibliapi wakin textokunamanta tapusqankuta contestasqanku:
1:21. ¿Cheqaptachu Jehová Diosqa ‘mana valeq’ yachachikuykunawan iñiqkunata salvan? Manamá chaynachu. Ichaqa chaynatamá piensanku ‘runakunaqa kikinkupa yachayninkuwan Diosta mana reqsisqankurayku’. Runakunata Jehová Dios imayna salvananpaq tanteasqanmantam paykunaqa burlakunku (Juan 17:25).
5:5. ¿Ima ninantaq huchallikuq runata ‘Satanaspa makinpi churanqa [. . .] cuerponta wañuchinanpaq chaynapi [. . .] espiritun salvasqa kananpaq’ ninanqa? Pipas hatun huchata ruraruspan mana wanakuptinqa congregacionmantam qarqochikun. Chaymantapacham Satanaspa kamachisqan mana allin vidaman kutin, chaymi nichwan Diablopa makinpiña kasqanta (1 Juan 5:19). Chaymantapas, congregacionmanta qarqosqankuwanmi aychapa munasqanman hina kawsayta chinkachinku hinaspam congregacionpi chuya kawsayta waqaychanku (2 Tim. 4:22).
7:33, 34. ¿Imakunataq kanman casarasqa cristianokunapa ‘kay pachapi kaqkunamanta’, afanakuynin? Mikunankupaq, pachakunankupaq, maypi yachanankupaq kaqpim afanakunanku, manam kay pachapi mana allin kaqkunapichu, llapanchikmi cuidakunanchik mana allin kaqkunamantaqa (1 Juan 2:15-17).
11:26. ¿Hayka kutitataq Jesuspa Wañusqanta Yuyarina hinaspa haykapikama? Kay textoqa manam Jesuspa wañusqanta watapi achka kutita yuyarinamantachu rimachkan. Griego rimaypi “sapa kuti” ninanqa ‘hayka kuti’ otaq ‘siemprepuni’ ninanmi. Chaymi Pabloqa nirqa hanaq pachapaq sapaqchasqa kaqkunata Jesuspa Wañusqanta Yuyarispanku tantata mikuspa hinaspa vinota tomaspa Jesuspa kutimunankama watan-watan nisan killapi 14 kaq punchawpi yuyarisqankuta ruranankupaq. ‘Señor kutimuptin’ hanaq pachapi chaskisqa kanankukama (1 Tes. 4:14-17).
13:13. ¿Imaynanpitaq kuyakuyqa iñiymanta hinaspa suyakuymantapas aswan allin? Diosta serviqkuna hamuq tiempopi ‘suyakuyninchikta chaskiruptinchikqa’ ‘iñiyninchikwan suyakuyninchikmi’ tukunqaña (Heb. 11: 1). Kuyakuymi ichaqa wiña-wiñaypaq kanqa chaymi kuyakuyqa iñiymanta hinaspa suyakuymantapas aswan allin.
15:29. ¿Ima ninantaq “wakin iñiqkunam bautizakunku wañuqkunarayku” ninanqa? Kaypiqa manam wañuqkunapa rantinpi bautizakuymantachu rimachkan. Pabloqa rimachkan hanaq pachaman riqkuna vidankupi bautizakuchkaq hina kanankumantam. Diosman sonqom kananku kay pachapi wañunankukama hinaspa hanaq pachapi kawsarinankukama.
Imatam yachachiwanchik:
1:26-31; 3:3-9; 4:7. Mana hatunchakuqmi kananchik, Jehová Diosllatam hatunchananchik. Chayna kaspam congregacionpi huk sonqolla kawsasunchik.
2:3-5. Corinto llaqtaman pablo predicaq rispanqa piensarqapaschá tukuy rikchaq imaymana runakunata hinaspa griego nacionpi yachaysapakunata cristoman iñichinanpaq. Ichaqa manam atipachikurqachu manchakusqanwan nitaq mana atiqpaq hapikusqanwanpas aswanqa Diospa kamachisqantam rurarqa. Ñoqanchikpas chaynallataqmi mana atipachikunanchikchu ima sasachakuykunapi kaspanchikpas. Pablo hinam Jehová Diospa yanapakuyninta mañakunchik hinaspam hinalla predicanchik Diospa Gobiernonmanta.
2:16. ‘Cristopa piensasqanman hina piensayqa’ pay hina piensaymi, imayna kawsasqanman hina kawsaymi hinaspa qatipakuymi (1 Ped. 2:21; 4:1). Chaypaqmi allinta yachananchik Jesuspa vidanmanta hinaspa predicasqanmantapas.
3:10-15; 4:17. Jesuspa qatiqninkuna kanankupaq imayna yachachisqanchiktam qawarikunanchik hinaspam kallpanchakunanchik allinta yachachinanchikpaq (Mat. 28:19, 20). Bibliata estudiachisqanchikman allinta mana yachachiptinchikqa iñiyninpi sasachakuykunatam mana atipanqachu. ‘Ninamanta ayqechkaq hina kikinchik salvakuspanchikpas’ llakikusunmi yachachisqanchik runa mana salvakuptinqa.
6:18. ‘Huchapakuymanta’ karunchakuyqa manam griego simipi pornéia nisqan huchapakuykunamanta ayqekuyllachu. Aswanqa cuidakunanchikmi qalalla kaqkuna qawaymanta, millakuypaq kaq ruraymanta, huchapakuypi piensaykunamantapas (Mat. 5:28; Sant. 3:17).
7:29. Casarasqakunaqa manam casado vidallankupichu piensananku aswanqa Jehová Diospa munaynin ruraypim.
10:8-11. Israelitakuna Moisespa chaynataq Aaronpa contranpi rimasqankum Jehová Diosta piñachirqa. Chayraykum mana allinchu hukpa contranpi rimayqa.
16:2. Allintam tanteananchik Diospa Gobiernonmanta predicacionta qollqenchikwan yanapananchikpaq.
“AMAÑAMÁ HUCHALLIKUNKICHIKÑACHU”
Corinto congregacionpi huchallikuq runa wanakusqanta Pablo yacharuspanmi wawqe-panikunata nirqa “pampachaykuspayá kallpanchaykuychik” nispa. Punta kaq cartata apachisqanwanmi Pabloqa congregacionta llakichirqa ichaqa kusikurqam chayman hina ‘wanakusqankuta’ yachaspan (2 Cor. 2:6, 7; 7:8, 9).
“Qamkunaqa lliwpim masyankichik [. . .] masyaychikyá kuyakuy ofrenda qoypipas” nispam Pabloqa kallpancharqa. Chaymantam contranpi rimasqankumanta contestaspa tukuyninpi kaynata nirqa “amañamá huchallikunkichikñachu. Qamkunaqa kallpanchakuychikyá, huk sonqollañayá hawkalla kawsakuychik” nispa (2 Cor. 8:7; 13:11).
Bibliapi wakin textokunamanta tapukusqankuta contestasqanku:
2:15, 16. ¿Imapitaq ‘inciensopa asnariynin’ hina kanchik? Cristianokunaqa Bibliapa nisqantam kasukunchik Bibliapa nisqantataqmi predicanchikpas. Kaymi inciensopa miski ‘asnariynin’ hina Jehová Diospaq hinaspa allin sonqoyoq runakunapaqpas, mana allin sonqoyoq runakunapaqmi ichaqa millakuypaq.
5:16. ¿Imaynanpitaq hanaq pachaman riqkunaqa ‘pimantapas manaña aychaman hinañachu piensanku’? Paykunaqa manam runakunataqa castanman, llaqtanman otaq runapa piensasqanman hinachu pitapas juzganku. Paykunapaqqa iñiqmasinkunawan allin kayninmi aswan valorniyoqqa.
11:1, 16; 12:11. Pabloqa ¿hatunchakuchkarqachu Conrinto llaqtapi cristianokunamanta? Manam, hukkunapaschá piensarqaku chayna kasqanpaq apostol kasqanman hina rimasqanwan respetachikuptin.
12:1-4. ¿Pitaq ‘apasqa karqa paraisoman’? Apostol Pablopaschá karqa paraisoman apasqaqa, paymi kaymantaqa rimarqa apostol kayninmanta rimayta tukuruspallan, Bibliapiqa manam kanchu kaynaniraq revelacionqa. Pabloqa rimachkarqa ‘tukupay tiempopi’ Jehová Diospa llaqtan favorecesqa kananmantam (Dan. 12:4).
Imatam yachachiwanchik:
3:5. Kay textom yachachiwanchik predicananchikpaqqa Jehová Dios yachachiqninchik kasqanmanta. Yanapawanchikqa Bibliawan, chuya espiritunwan, hinaspa llaqtanwanmi (Juan 16:7; 2 Tim. 3:16, 17). Chaymi Bibliata, bibliamanta qellqakunatapas estudiananchik, mañakunanchiktaqmi Jehová Diospa chuya espiritunta, chaynallataqmi huñunakuymanpas rinanchik rimarinapaq preparakuspa (Sal. 1:1-3; Luc. 11:10-13; Heb. 10:24, 25).
4:16. Jehová Diosmi ‘cuerponchik machuyaptinpas espiritupiqa [. . .] sapa punchaw mosoqyachiwachkanchik’. Chaymi yanapakuykuna qowasqanchikwan allintapuni yanapachikunanchik sapa punchaw.
4:17, 18. Kay tiempopi “ñakariykunaqa pisillam hinaspa pasaruqllam” chayta yachaymi yanapawasunchik sasachakuykunata aguantanapaq.
5:1-5. Kay textopi Pablopa qellqasqanqa qawachinmi akllasqakuna hanaq pachapi kawsay munasqankuta.
10:13. Predicananchikqa congregacionninchikman tupaq lawllapim ichaqa atichwanmi predicaqkuna pisilla kasqan lawman yanapananchikpaq kamachiwaptinchikqa.
13:5. Cristianokunaqa ‘sonqonchiktam tapukunanchik ¿cheqaptachu Cristoman iñichkani’? Otaq ¿Bibliapa yachachisqanman hinachu kawsachkani? Nispa. Kaytaqa qawachinam imayna kawsasqanchikwan ‘entiendeqña kaspa allin kaqtapas hinaspa mana allin kaqtapas reqsispa’, iñiyninchikman hinataqmi rurananchikpas (Heb. 5:14; Sant. 1:22-25). Apostol Pablopa consejasqanqa yanapawanchikmi Jehová Diosta hinalla servinanchikpaq.
[30 hinaspa 31 kaq paginakunapi dibujo]
¿Ima ninantaq ‘sapa kuti kay tantata mikuspa hinaspa kay vasomanta tomaspa’ ninanqa? (1 Cor. 11:26.)