28 KAQ YACHACHIKUY
Yachasqanchikkunamantaqa amayá iskayrayasunchu
‘Hinallayá kasukuy yachasqaykikunata hinaspa mana iskayrayaspa creesqaykikunata’ (2 TIM. 3:14).
56 KAQ TAKI Diosmanta yachasqanchikman hinayá kawsakuy
IMA YACHANAMANTAa
1. ¿Imaynañam kanchik taytanchik Jehovamanta yachasqanchikmantapacha?
¿IMAYNATAM taytanchik Jehovamanta yacharurqanki? ¿Tayta-mamaykichu yachachisurqanki icha hukchu? Imayna kaptinpas, taytanchik Jehovamanta imam kaqta yachasqanchikmantapacham paypa munasqanman hinaña yupaychanchik hinaspa kawsakunchik. Hinaspapas palabranpi tukuy ima niwasqanchiktam kasukunchik. Chaymi manaña pantaypiñachu kanchik. Aswanqa taytanchik Jehovamanta imam kaqta yachasqanchikraykum kusisqa kawsakunchik (Juan 8:32).
2. Juan 13:34, 35 nisqanman hinaqa, ¿imanasqataq bibliamanta yachayta munarqanchik?
2 Wakiqninchikqa bibliamantam yachayta munarqanchik testigokunapa imayna kawsakusqankuta hinaspa kuyakuqllaña kasqankuta qawasqanchikrayku (1 Ped. 2:12). Chayna kasqantachá qawarqanchik huñunakuyman wamaq rispanchik. Chaypi yachachisqankutaqa manapaschá yuyanchikchu, ichaqa kusisqachá tarikurqanchik kuyakuqllaña kasqankurayku. Jesuspas nirqañam qatiqninkunaqa kuyakuqllaña kanankumanta (qaway Juan 13:34, 35). Chayna kuyakuqllaña kasqankum yanapawarqanchik taytanchik Jehovaman asuykunanchikpaq. Ichaqa, ¿imaraqmi yanapawachwan paypi hinalla hapipakunapaq? Chaymantayá qatiqninpi yachaykusun.
3. ¿Imanasqataq mana iñiqmasinchikkunawan kuyanakusqanchikraykullachu taytanchik Jehovataqa yupaychananchik?
3 Ñuqanchikqa manam iñiqmasinchikkunawan kuyanakusqanchikraykullachu Diosninchiktaqa yupaychananchik, chayna kaptinqa pipas imatapas niruwaptinchikmi utaq huk kaqnin iñiqmasinchik taytanchik Jehovata qipancharuptinmi ñuqanchikpas taytanchik Jehovamanta karunchakuruchwan. Chaymi mana kuyanakusqanchikraykullachu taytanchik Jehovataqa yupaychananchik, aswanqa sunqumanta kuyasqanchikraykum. Iñiqmasinchikkunaraykulla imatapas ruwaspaqa qipa punchawkunapim sasachakuypi tarikuchwan. Chaynaqa, ama iskayrayaspayá taytanchik Jehovallapi hapipakusun. Chaypaqqa mana tuñiq wasita ruwachkaq hinam biblianchikta qawaspa yuyaymanananchik. Chaynapi yachasqanchikkunamanta mana iskayrayanapaq (Rom. 12:2).
4. Mateo 13:3-6, 20, 21 nisqanman hinaqa, ¿imatam runakunaqa ruwanku sasachakuypi tarikuspanku?
4 Runakunaqa qallariypiqa kusisqallañam taytanchik Jehovamanta yachanku. Sasachakuykunapi kaspankum ichaqa chaylla karunchakurunku. Chayna kanankumantam Jesuspas nirqa (qaway Mateo 13:3-6, 20, 21). Ichapas nirqaku taytanchik Jehovata yupaychaspaqa manaña imawanpas sasachakunankumanta. Ichaqa manam chaynachu (Mat. 16:24). Hinallam sasachakuypi tarikusun pantaq runa kasqanchikrayku hinaspa mana allin runakunapa chawpinpi kawsasqanchikrayku (Sal. 6:6; Ecl. 9:11).
5. ¿Imatam mana ruwanchikchu taytanchik Jehovamanta mana iskayrayasqanchikrayku?
5 Ñuqanchikqa taytanchik Jehovamanta imam kaqta yachasqanchikraykum, taytanchik Jehovamantaqa mana iskayrayanchikchu. Chaymi taytanchik Jehovamantaqa mana karunchakunchikchu ima sasachakuypiña tarikuspanchikpas nitaq iñiqmasinchikkuna imataña ruwaruwaptinchikpas (Sal. 119:165). Aswanmi taytanchik Jehovallapi hapipakunchik imaña-haykaña kaptinpas (Sant. 1:2-4). Ichaqa, ¿imam yanapawasun taytanchik Jehovallapi hapipakunapaq? Chaymantayá yachaykusun.
TAYTANCHIK JEHOVAMANTAQA IMAM KAQTAYÁ YACHASUN
6. ¿Imanasqataq Jesuspa qatiqninkunaqa taytanchik Jehovamanta mana iskayrayarqakuchu?
6 Ñawpaq tiempopi Jesuspa qatiqninkunaqa taytanchik Jehovamantaqa manam iskayrayarqakuchu. ¿Imanasqa? Diospa palabranmanta hinaspa Jesuspa yachachisqankunamanta imam kaqta yachasqankuraykum (Gal. 2:5). Paykunaqa sumaqtam yacharqaku imanasqa Jesus wañukusqanmantaqa. Apostol Pablopas chaymantaqa mana iskayrayaspam hukkunaman yachachirqa. ¿Imaynatam yachachirqa? Bibliam nin: “Diospa qillqanta qawachispanmi entiendechirqa Cristopa ñakarinanmanta hinaspa kawsarimunanmanta”, nispa (Hech. 17:2, 3). Jesuspa qatiqninkunaqa taytanchik Jehovamanta imam kaqta yachanankupaqmi kallpanchakurqaku. Chaypaqqa taytanchik Jehovatam yanapaykunanpaq mañakurqaku, kikinkupas allintam Diospa palabranta qawarqaku (Hech. 17:11, 12; Heb. 5:14). Paykunaqa manam iñiqmasinkunaraykullachu taytanchik Jehovataqa yupaycharqaku, aswanqa sunqumanta kuyasqankuraykum hinaspa paymanta ‘imam kaqta yachasqankuraykum’ (Col. 1:9, 10).
7. ¿Imaynam kasun taytanchik Jehovamanta sumaqta yachaspaqa?
7 Diospa palabranqa wiñaypaqmi hinaspapas mana pantaqmi (Sal. 119:160). Chaymi ima sasachakuykunaña kaptinpas utaq iñiqmasinchikkuna imataña ruwaruwaptinchikpas taytanchik Jehovataqa hinalla kasukunanchik. Chaypaqqa taytanchik Jehovamantam hinaspa yachachikuyninkunamantam sumaqta yachananchik. Chaypaq kallpanchakuspaqa allinmi kasun. Imaynam rumikunapa hawanpi ruwasqa wasipas chayllaqa mana tuñirunchu, chaynam ñuqanchikpas suni takyasun imaña-haykaña kaptinpas. Hinaspapas taytanchik Jehovamantaqa manam iskayrayasunchu nitaq karunchakusunchu. ¿Imam yapawasun yachasqanchikkunamanta mana iskayrayanapaq? Chaymantayá yachaykusun.
YACHASQANCHIKKUNAMANTAQA AMAYÁ ISKAYRAYASUNCHU
8. 2 Timoteo 3:14, 15 nisqanman hinaqa, ¿imam Timoteota yanaparqa yachasqankunamanta mana iskayrayananpaq?
8 Timoteoqa manam iskayrayarqachu tukuy ima yachasqankunamantaqa. ¿Imam yanaparqa yachasqankunamanta mana iskayrayananpaq? (Qaway 2 Timoteo 3:14, 15). Timoteomanqa mamanwan abuelanmi taytanchik Jehovamanta imam kaqta yachachirqaku. Kikinpas kallpanchakurqam taytanchikmanta imam kaqta yachananpaqqa. Chaymi payqa mana iskayrayarqachu tukuy ima yachasqankunamantaqa. Imapas yachasqankunamanta mana iskayrayananpaqqa yanaparqataqchá Jesuspa qatiqninkunapa kuyakuqllaña kasqankupas. Chayraykum Timoteoqa paykunawan kayta munarqa, iñiqmasinkunatapas sunqumantam yanaparqa (Filip. 2:19, 20). Ichaqa manam paykunaraykullachu taytanchik Jehovataqa yupaycharqa. Aswanqa yachasqankunamanta mana iskayrayasqanraykum hinaspa Diosta sunqumanta kuyasqanraykum. Ñuqanchikpas Timoteo hinam taytanchik Jehovamanta imam kaqta yachanapaqqa biblianchikta qawananchik, chaynapi tukuy ima yachasqanchikkunamanta mana iskayrayanapaq.
9. ¿Imakunamantam mana haykapipas iskayrayananchikchu?
9 Manam iskayrayananchikchu taytanchik Jehovaqa unanchawaqninchik kasqanmanta (Ex. 3:14, 15; Heb. 3:4; Apoc. 4:11). Manam iskayrayananchikchu biblianchik paypa palabran kasqanmanta (2 Tim. 3:16, 17). Manataqmi iskayrayananchikchu Jehova Diospa testigonkunalla munasqanman hina yupaychasqanchikmantapas (Is. 43:10-12; Juan 14:6; Hech. 15:14). Kaykunamanta mana iskayrayanapaqqa chay yachasqanchikkunapim yuyaymanananchik manam tuku-tukuytaraqchu yachananchik (Rom. 12:1).
HUKKUNATAYÁ YANAPASUN IMAM KAQTA YACHANANKUPAQ
10. ¿Imatam ruwanchik yachasqanchikkunamanta mana iskayrayasqanchikrayku?
10 Ñuqanchikqa manam iskayrayanchikchu taytanchik Jehovamantaqa nitaq biblianchik paypa palabran kasqanmantapas. Manataqmi iskayrayanchikchu Jehova Diospa testigonkunalla munasqanman hina yupaychasqanchikmantapas. Chayraykum hukkunaman kaykunamanta bibliawan yachachinanchik. Chaytaqa ruwananchik taytanchik Jehova kamachiwasqanchikraykum (1 Tim. 4:16).b Hukkunaman bibliamanta imam kaqta yachachispanchikqa taytanchik Jehovamanmi astawan asuykunchik hinaspapas taytanchikmantaqa manam iskayrayasunchu.
11. ¿Imaynatam apostol Pabloqa runakunaman yachachirqa? ¿Imaynatam payta qatipakuchwan?
11 Apostol Pabloqa manam umallanmantachu pitapas yachachirqa, aswanqa Moisespa kamachikuy qusqanman hinam hinaspa Diosmanta willakuqkunapa qillqasqankuman hinam (Hech. 28:23). Ñuqanchikpas bibliawanmi taytanchik Jehovamantaqa yachachinanchik, allintam yuyaymanachinanchik taytanchik Jehovaman asuykunankupaq. Manam munanchikchu yachachisqanchik runakuna ñuqanchikraykulla taytanchikta yupaychanankutaqa. Aswanqa munanchikmi imam kaqta yachasqankurayku sunqumanta yupaychanankuta.
12, 13. ¿Imakunatam tayta-mamakuna churi-wawanchikkunaman yachachinanchik taytanchik Jehovamanta mana karunchakunankupaq?
12 Tayta-mamakunaqa manam munanchikchu churi-wawanchikkuna taytanchik Jehovamanta karunchakunankutaqa. Chayraykum churi-wawanchikkunataqa ninchik iñiqmasinchikkunallawan hukllawakunankupaq. Iñiqmasinchikkunallawan hukllawakunankupaq nispapas taytanchik Jehovamanta mana karunchakunankupaqqa paymantam imam kaqta yachachinanchik.
13 Churi-wawanchikkunaman taytanchik Jehovamanta imam kaqta yachachinapaqqa, ñuqanchikraqmi taytanchikmanta imam kaqta yachananchik. Chaypaqqa imapas yachasqanchikpim yuyaymanananchik. Chaymantañam yachachinanchik yachachisqanchik runakunaman hina imapas yachay munasqankumanta qillqanchikkunapi maskanankupaq, Chaypaq kallpanchakuptinchikqa churi-wawanchikkunaqa manam iskayrayanqakuchu taytanchik Jehovamantaqa. Mana iskayrayaspataqmi kasukunqaku punta apaqkunapa nisqantapas (Mat. 24:45-47). Churi-wawanchikkunataqa wiñasqankuman hinam taytanchik Jehovamanta imam kaqta yachachinanchik, paykunaqa wiñasqankuman hinam taytanchik Jehovataqa sunqumanta kuyanqaku, manam iskayrayanqakuchu (1 Cor. 2:10).
HAMUQ PUNCHAWKUNAMANTA BIBLIAPA WILLAKUSQANTAYÁ SUMAQTA YACHAYKUSUN
14. ¿Imapaqmi yanapawasun bibliapa willakusqankunamanta yachasqanchikqa? (Qaway “¿Yaqachu atinchik kaykunamanta imam kaqta yachachiyta?” niqta).
14 Hamuq punchawkunamanta imam kaqta yachayqa yanapawasunmi taytanchik Jehovamanta mana iskayrayanapaq. ¿Bibliapa ima nisqankunataq yanapawarqanchik taytanchikmanta mana iskayrayananchikpaq? Ichapas ‘tukupay punchawkunapi’ mana allinkuna kanamanta nisqan (2 Tim. 3:1-5; Mat. 24:3, 7). Taytanchik Jehovamanta mana iskayrayanapaqqa yanapawasuntaqmi taytanchikpa nisqankuna ñawpaqta ruwakusqanmanta yachayninchikpas. Chayrayku, ¿imatam nichwan Daniel 2 kaqpa hinaspa 11 kaqpa nisqanmanta?c ¿Yaqachu atichwan chaykunamanta yachachiyta icha manachu? Bibliapa willakusqankunamanta sumaqta yachaspanchikqa hinaspa chaykunamanta hukkunaman allinta yachachispanchikqa, imaña-haykaña kaptinpas taytanchik Jehovamantaqa manam karunchakusunchu. Chaynam karqaku Alemania nacionmanta kaq iñiqmasinchikkunapas, paykunaqa anchatam ñakarillarqaku iskay kaq hatun guerrapi. Tukupay punchawkuna imayna kananmanta sumaqta mana yachachkaspankupas, manam iskayrayarqakuchu imapas yachasqankumantaqa.
15-17. ¿Imaynatam Alemania nacionpi yachaq iñiqmasinchikkunata yanaparqa bibliapa willakusqankunamanta sumaqta yachayninku?
15 Alemania nacionpi achka iñiqmasinchikkunam anchata ñakarillarqaku iskay kaq hatun guerrapi. Paykunataqa karu-karuman aparuspankum llamkachispa ñakarichirqaku. Ñakarichiqkunamanta huk kaqninmi iñiqmasinchikkunata nirqa: “Diosnikichikqa hanaq pachatayá kamachimuchun, kay allpa pachatam ichaqa ñuqayku munaychakusaqku. Diosnikichikqa yanqam, manam yanapasunkichikchu, chayraykum llapallaykichik chinkankichik”, nispa. ¿Imam paykunataqa yanaparqa taytanchik Jehovallapi hapipakunankupaq?
16 Paykunataqa yanaparqa bibliapa willakusqankunamanta imam kaqta yachayninkum. Paykunaqa yacharqakum 1914 watapi Jesus kamachiyta qallaykusqantaqa. Chayraykum ñakariykuna kaptinpas mana llumpaytaqa hukmanyarqakuchu. Yacharqakutaqmi Diospa munaynin ruwakunantaqa mayqin kamachiqpas mana harkakuy atisqanta. Chaynamá karqa. Alemania nacionta kamachiq Hitlerqa manamá iñiqmasinchikkunata chinkachiytaqa atirqachu. Manataqmi unaychu kamachirqapas. Chayna kananmantaqa iñiqmasinchikkunaqa manam iskayrayarqakuchu.
17 Chaymanta manapas unayllamanmi Alemania nacionpi munaychakuqkunaqa chinkarurqaku. “Llapallaykichikmi chinkankichik” niqpas manchakuymantam ayqikurqa. Chay ayqisqanpi huk kaqnin iñiqmasinchikwan tuparuspanmi nirqa: “Yaw, ¿imakunaraqtaq kunanqa kanqa?”, nispa. Iñiqmasinchikqa mana iskayrayaspanmi nirqa: “Ñuqaykuqa yacharqanikuñam qamkuna chinkanaykichiktaqa, yacharqanikutaqmi taytayku Jehova yanapawanankumantapas”, nispa. Chay runaqa chayta uyariruspanmi mana ima niytapas atirqachu. Chaymanta punchawkunallamanmi kikillan wañurachikurqa. Chaynaqa, ñuqanchikpas Alemania nacionpi iñiqmasinchikkuna hinayá bibliapa willakusqankunamanta sumaqta yachasun, chaypaq kallpanchakuspaqa manam iskayrayasunchu taytanchik Jehovamantaqa, imaña-haykaña kaptinpas payllapim hapipakusun (2 Ped. 1:19-21).
18. Juan 6:67, 68 nisqanman hinaqa, ¿imanasqataq taytanchik Jehovamanta imam kaqta yachananchik?
18 Llapallanchikmi kallpanchakunanchik sunqumanta kuyanakunanchikpaq. Kallpanchakunanchiktaqmi bibliamanta imam kaqta yachananchikpaqpas (Filip. 1:9). Mana chayqa runakunapa yanqakuna rimasqankum Jehova Diosmanta karuncharuwachwan (Efes. 4:14). Jesuspa qatiqninkunapas wakinqa paymantam karunchakururqaku, apostol Pedrom ichaqa mana. Pedroqa mana iskayrayaspam Jesusta nirqa: “Rimasqaykikunaqa wiñay kawsay qukuqmi”, nispa (qaway Juan 6:67, 68). Pedroqa manapaschá sumaqtachu yacharqa Jesuspa willakusqankunataqa, sumaqta mana yachaspanpas paymantaqa manam karunchakurqachu. Jesuspa willakusqankunapi yuyaymanasqanraykum Jesusmantaqa mana iskayrayarqachu, manataqmi iskayrayarqachu yachachisqankuna chiqap kasqanmantapas. Ñuqanchikpas bibliamanta imam kaqta yachaspaqa manam iskayrayasunchu taytanchik Jehovamantaqa. Chaypaq kallpanchakuspanchikqa, imaña-haykaña kaptinpas taytanchik Jehovallapim hapipakusun (2 Juan 1, 2).
72 KAQ TAKI Diospa munayninmanta willakusun
a Kay yachachikuypim yachasunchik Diosmanta imam kaqta yachayqa imanasqa ancha allin kasqanmanta. Yachasuntaqmi yachasqanchikkunamanta mana iskayrayanapaq ima yanapawasqanchikmantapas.
b Runakunaman yachachispa sumaqta yuyaymanachinapaqmi yanapawasun “Jehová Diospa testigonwan rimaspa”, niqpi runakunawan imayna rimasqankuta qawayninchik. Chaykunataqa ruwamurqaku Willakuq qillqanchikpim 2012 watamanta 2014 watakama. Chaypim rimachkan “¿Jesusqa Dioschu kanman?” “¿Diosqa llakikunchu ñakarisqanchikta qawaspan?” “Allin runakunaqa, ¿hanaq pachamanchu rinqaku?” niqkunamanta.
c Kaykunamantam astawanraq rimachkan 2012 watapi 15 punchaw junio killapi kaq Willakuq qillqanchikpi hinaspa 2020 watapi mayo killapi Willakuq qillqanchikpi.
d FOTOMANTA WILLAKUY: Iñiqmasinchikqa ayllunkuwan Diosta yupaychasqankupim llumpa-llumpay ñakariy punchawkunamanta sumaqta yachachkanku.
e FOTOMANTA WILLAKUY: Kay aylluqa llumpa-llumpay ñakariy punchawpiña kaspankupas, llumpa-llumpay ñakariy punchawkunamanta sumaqta yachasqankuraykum mana hukmanyankuchu.