Ama qepapi saqesqaykitaqa qawaychu

“Takllawan yapuchkaspan qepan qawariq runaqa manam Diospa munaychakusqanpaq hinachu” (LUC. 9:62).

¿IMATAM NIWAQ?

¿Imanasqam Lotpa warminta imam pasasqanta yuyarinanchik?

¿Ima kimsa kaqkunatam qepapi saqenanchik?

¿Imaynatam Diospa llaqtanwan kuska richwan?

 1. ¿Imatam Jesusqa nirqa, hinaspa ima tapukuymi kan?

‘YUYAYCHIKYÁ Lotpa warminta imam sucedesqanta’ (Luc. 17:32). Yaqa iskay waranqa watataraq Jesucristopa chayna nisqanpi reparayqa ancha allinmi kunanqa. ¿Imatam chaywan niyta munachkarqa? Uyariqnin judiokunaqa allintam yacharqaku Lotpa warminta ima pasasqanmanta. Sodoma llaqtamanta familianwan lluptichkaptinkum, payqa qepanta qawaruspan Diosta mana kasukurqachu. Hinaptinmi kachiman tikrakururqa (leey Genesis 19:17, 26).

 2. ¿Imanasqam Lotpa warminqa qepaman qawarqa, hinaspa imapim tukurqa?

² ¿Imanasqamá Lotpa warminqa qepanta qawarirqa? Yaqapaschá ima pasasqanta qawayta munaspan otaq mana iñiyniyoq kaspan otaq yaqachá imapas saqesqanmanta llakikuspan (Luc. 17:31). Imayna kaptinpas mana kasukusqanraykum wañururqa. Arí, wañurqamá Sodoma hinaspa Gomorra llaqtakunapi mana allin runakuna wañusqanku punchawpi. Chaychá Jesusqa nirqa: ‘Yuyaychikyá Lotpa warminta imam sucedesqanta’, nispa.

 3. ¿Imaynatam Jesusqa qawachirqa qepata qawayqa mana allin kasqanta?

³ Ñoqanchikpaqpas ancha allinmi qepaman mana qawayninchikqa. Huk kutipim, Jesusta qatinanpaq familianmantaraq despedikunanpaq huk runa niptin, Jesusqa nirqa: “Takllawan yapuchkaspan qepan qawariq runaqa manam Diospa munaychakusqanpaq hinachu”, nispa (Luc. 9:62). ¿Jesusqa llumpaytachu mañachkarqa? Manam. Jesusqa yacharqamá chay runa chaynata nispan mana qatiy munasqanta, chaymi tupachirqa “qepan qawariq” yapuq runawan. Sichu pipas yapuspan qepanta tumpallatapas qawarispanqa otaq takllanta kachaykuspan qepanta qawariptinqa, manam allinchu llamkayninqa lloqsinqa.

 4. ¿Imapim astawan reparananchik?

⁴ Tukuy saqesqanchikkunapi llumpayta reparanamantaqa, ancha allinmi kanman hamuq punchawkunapi reparayninchikqa. Bibliaqa ninmi: “Qamqa puntamanyá qaway. Qamqa ñawpaqllamanyá qaway”, nispa (Pro. 4:25).

 5. ¿Imanasqam cristianokunaqa imapas saqesqanchikkunapi manapuni reparananchikchu?

⁵ ¿Imanasqam cristianokunaqa imapas saqesqanchikkunapi manapuni reparananchikchu? ‘Tukupay tiempokunapi’ kawsasqanchikrayku (2 Tim. 3:1). Manam iskay llaqtakunallapa puchukayninchu hichpaykamuchkanqa, aswanmi enteron Pachapi mana allin runakunapa. ¿Imatam rurananchik Lotpa warmin hina mana wañunapaq? Puntataqa piensananchikmi saqesqanchikta qawanapaq ima tanqawasqanchikta (2 Cor. 2:11). Qatiqninpim qawasun kimsamanta hinaspa imaynatam kallpanchakuchwan mana qawanapaq.

ÑAWPAQ TIEMPOKUNA

 6. ¿Imam pasanman ñawpaqpi imayna kawsasqanchikmanta llumpayta piensaspaqa?

⁶ Manam allinchu kanman ñawpaq tiempokunapi kawsakuymanta llumpayta piensayqa. Ñawpaqpi imayna kawsasqanchikmanta llumpayta piensaspaqa, sumaq kaqkunallapi piensaspam chay tiempopi sasachakuykuna kasqanpi mana reparachwanchu. Wakinpiqa llakiraqmi hapiruwachwan. Bibliam ichaqa kaynata nin: “Ama haykapipas niychu: ¿Imanasqataq ñawpaq tiempokunaqa kunan tiempomantapas aswan allin karqa? nispaykiqa. Manam yachayniyoq hinachu tapukuchkanki chaynataqa”, nispa (Ecl. 7:10). ¿Imanasqataq mana allinchu ñawpaqpi imayna kawsasqanchikman kutiy munayqa?

7-9. a) ¿Imam israelitakunawan pasarqa Egipto nacionpi? b) ¿Imanasqam kusisqa kananku karqa? c) ¿Imamanta israelitakunaqa rimapakuyta qallaykurqaku?

⁷ Piensasun Moisespa tiemponpi israelitakunata ima pasasqanmanta. Qallariypiqa allintam Egipto nacionpi kawsakurqaku, ichaqa Josey wañukuptinmi ‘Egipto runakunaqa churarqaku capatazkunata debaldella sasa llamkaykunawan’ ñakarichinankupaq (Exo. 1:11). Achkatamá Faraonqa wañuchirqa, paymi Diospa llaqtan mana hinalla mirananpaq kamachirqa qari wawachakunata wañuchinankupaq (Exo. 1:15, 16, 22). Llumpay ñakarisqankuta qawaspanmi Jehová Diosqa Moisesta nirqa: “Qawachkanim Egipto nacionpi runaykunapa ñakarisqanta, uyarichkanitaqmi llamkachiqninkunarayku waqasqankutapas. Yachanitaqmi nanaypi kallasqankutapas”, nispa (Exo. 3:7).

⁸ ¡Maynatachá israelitakunaqa kusikurqaku sirviente kasqankumanta librasqa kaspankuqa! Piensasun Jehová Diospa atiyninta qawasqankumanta. Puntataqa, Jehová Diospa hatun atiyninwan chunka castigokunata faraonman hinaspa lliw runankunaman qosqantam qawarqaku (leey Exodo 6:1, 6, 7). Chaymantapas pasakunankupaqmi Egipto runakunaqa apurarqaku, qorqakutaqmi qoritawan qollqetapas. Chaychá Bibliaqa nin israelitakuna ‘Egipto runakunapa tukuy imanta qechurusqankuta’ (Exo. 12:33-36). Hinaspapas rikurqakutaqmi faraonwan tropankuna lamar qochapi wañuchisqa kasqankutapas (Exo. 14:30, 31). Tukuy chay rikusqankuqa allintamá iñiyninkuta kallpancharqa.

⁹ Ichaqa admirakunapaqmi librasqa kasqanku qepaman Diospa contranpi rimapakusqankuqa. ¿Imamantam rimapakurqaku? Mikuymantam. Diospa mikuy qosqanwan hukmanyaspankum nirqaku: “¡Maypiraq Egipto nacionpi debaldella mikusqanchik challwa! ¡Maypiraq pepinokuna, sandillakuna, porokuna, cebollakuna chaynataq ajoskunapas! Manañam mikunayawanchikpaschu, kay ‘Maná’ sutiyoq mikuyllatañam kaypiqa tarinchik”, nispa (Num. 11:5, 6). Ñawsa hina rikuriruspankum, ñawpaqpi sirviente kasqanku lawman kutiyta munachkarqaku (Num. 14:2-4). Chayna ñawpaqpi saqesqankuman kutiyta munaptinkum Diosqa paykunawan piñakururqa (Num. 11:10).

10. ¿Imatam israelitakunamanta yachachwan?

¹⁰ ¿Imatam kay yachachiwanchik? Ima sasachakuypi tarikuspapas, manam piensanachu ñawpaqpi otaq Jehová Diospa testigon manaraq kachkaspa, imayna kawsakusqanchik aswan allin kasqanmantaqa. Arí, yanapawananchikpaq ñawpaq rurasqanchikkunapi yuyaymanayqa allinmi kanman, chaynataq allin pasawasqanchik kaqkunamanta yuyariypas. Ichaqa cuidakunanchikmi chayllapiña llumpayta piensarunamanta. Mana chayqa imayna kawsasqanchikwan llumpayta hukmayaruspanchikmi, ñawpaqpi imayna kawsasqanchikman kutiyta munaruchwan (leey 2 Pedro 2:20-22).

SAQESQANCHIKKUNAMANTA

11. ¿Imaynam wakin cristianokuna tarikunku imapas saqesqankumanta?

¹¹ Wakin iñiqmasinchikkunam imapas saqesqankumanta ñakakunku. Ichapas saqerqaku universidadpi estudiasqankuta, allin llamkayninkuta, qollqesapa kanankupaq maskayninkuta otaq imapipas reqsisqa kayninkutapas. Chaymi manaraq Diospa piñakuynin punchawta qawaspanku kaynata ninmanku: “¡Imaraq kayman karqa chaykunata mana saqespayqa!”, nispa.

12. ¿Imaynatam Pabloqa qawarqa tukuy imapas saqesqanta?

¹² Pablopas tukuy imatam saqerqa cristiano rikuriruspan (Fili. 3:4-6). ¿Haykallapipas ñakakurqachu chaymanta? Paymi nin: “Kunanmi ichaqa ñawpaqpi allinpaq hapisqaykunatapas mana valeqpaqña hapini Cristorayku. Manataqmi chayllachu, aswanqa Señor Jesucristota reqsinayraykum tukuy imatapas mana valeqpaqña hapini, payrayku tukuyta pierderuspaymi chaykunataqa qopata hinañaa hapini chaynapi Cristota tarinaypaq”, nispa (Fili. 3:7, 8). Manamá pipas qopata wischuruspanqa ñakakunchu chay rurasqanmantaqa, chaynam Pablopas mana haykapipas ñakakurqachu kay Pachapi imakunapas saqesqanmantaqa. Paypaqqa manañamá valerqañachu.

13, 14. ¿Imaynatam Pablota qatipakuchwan?

¹³ Sichu llumpayta imapas saqesqanchikkunamanta piensayta qallarispaqa, Pablotam qatipakunanchik. ¿Imaynatam qatipakuchwan? Jehová Dioswan amistadninchikta hinaspa unayña payman sonqo kasqanchikta anchata chaninchaspa (Heb. 6:10). Manataqmi imapas saqesqanchiktaqa, tupachichwanchu kunan tiempopi hinaspa hamuq tiempopi bendicionkuna chaskisqanchikwanqa (leey Marcos 10:28-30).

¹⁴ ¿Imaynatam hinalla ñawparichwan? Qawasunchik Pablota ima yanapasqanmanta, nirqam: “Ñawpaq rurasqaykunata qonqaruspaymi hamuq kaqkunata ruranaypaq kallpanchakuchkani”, nispa (Fili. 3:13). Hinaptinqa, ¿imakunataq yanapawasunchik? Puntataqa qonqananchikmi ñawpaqpi saqesqanchikkunata, amayá tiemponchiktawan kallpanchiktaqa usuchisunchu chaykunapi llumpayta piensaspaqa. Chaymantapas kallpaqkuna hinam, hamuq kaqkunata haypanapaq kallpanchakunanchik.

15. ¿Imaynatataq Diospa serviqninkunapa rurasqankupi yuyaymanayqa yanapawanchikman?

¹⁵ Ñawpaqpi otaq kunan tiempopi Diospa serviqninkuna rurasqankupas yanapawachwanmi saqesqanchikkunapi mana reparaspa hinalla ñawparinapaq. Rimasun Abrahanmantawan Saramanta, paykunaqa Ur llaqtapi allin kawsakusqankutam saqerqaku. Bibliam nin: “Lloqsimusqanku llaqtamanta yuyarispankuqa chay tiempokunallachá kutikunmanku karqa”, nispa (Heb. 11:13-15). Ichaqa manamá kutirqakuchu. Rimasuntaq Moisesmanta. Egiptomanta chayllaraq lloqsispanqa, tukuy imatam saqerqa. Ichaqa Bibliaqa manam ninchu chaykunamanta llakikusqantaqa. “Astawanqa Cristorayku insultasqa kaytam qori-qollqeta hina akllakuykurqa”. ¿Imanasqa? “Chaynataqa rurarqa Diosmantaña pagon chaskiyta suyaspanmi” (Heb. 11:26).

ÑAWPAQPI PASAWASQANCHIKKUNA

16. ¿Imaynatam ñawpaqpi pasawasqanchikkuna tarichiwachwan?

¹⁶ Manamá ñawpaqpi lliw pasawasqanchikqa kusichiwanchikchu. Ichapas hinallaraq conciencianchikqa hukmanyachiwanchik ñawpaqpi huchallikurusqanchikmanta otaq mana allin rurarusqanchikmanta (Sal. 51:3). Yaqapaschá hinallaraq piñasqa kachkanchik pipas corregiwasqanchikmanta (Heb. 12:11). Otaq hinallaraq piensachkanchik pipas mana allin ruraruwasqanchikmanta (Sal. 55:2). Imayna kaptinpas, ¿imataq yanapawachwan imapas pasawasqanchikpi llumpayta mana piensanapaq? Qatiqnin kimsa kaqkunapi chaykunamanta qawasun.

17. a) ¿Imanasqam Pabloqa ‘llapallan iñiqkunamanta mana valeqpaq hapikurqa’? b) ¿Imaynatam Pabloqa hinalla ñawparirqa?

¹⁷ Mana allinta ruraruptinchik. Pabloqa ‘llapallan iñiqkunamanta mana valeqpaqmi hapikurqa’ (Efe. 3:8). ¿Imanasqa? Kikinmi nin: “Iñiqkunata ñakarichisqayrayku”, nispa (1 Cor. 15:9). Hukmanyarqachá ñawpaqpi ñakarichisqan cristianomasinwan tupaspanqa. Ichaqa manamá chaywanqa harkachikurqachu hinalla ñawparinanpaqqa. Aswanmi piensarqa Diospa favorecesqanpi (1 Tim. 1:12-16). Chaymi tukuy sonqonwan Diosmanta willakurqa. Arí, Pabloqa kallpanchakurqam ñawpaqpi mana allin rurasqankunata qonqananpaq. Ñoqanchikpas chay ruraytaqa atichwanmi. Diospa favorecewasqanchikpi piensaspaqa hinaspa mana allin rurasqanchikkunapi piensanamantaqa, kallpanchakunanchikmi astawan Diosta servinapaq.

18. a) ¿Imataq pasanqa corregiwasqanchikmanta hinalla piñasqa kaspaqa? b) ¿Imaynatam kasukuchwan Salomonpa niwasqanchikta?

¹⁸ Corregiwaptinchik. ¿Haykapipas ñawpaqpi corregiwarqanchikchu? Chayta yuyarispa hinallaraq piñasqa kaspanchikqa, llumpaytam hukmanyaruchwan (Heb. 12:5). Sichu corregiwasqanchikta qallariypi allinta chaskikuspa chaymantañataq piñakurusun hinaptinqa yanqapaqmi kanman. Allinmi kanman Salomonpa kayna nisqanta kasukuyqa: “Ama despreciaspayá chaskiypuni corregisusqaykitaqa. Kawsakunkim corregisusqaykita kasukuspaqa” (Pro. 4:13). Qatipakunanchikmi carro manejaqkunata, paykuna carreterapi willakuykunatam kasukunku hinaspam chayman hina rinku (Pro. 4:26, 27; leey Hebreos 12:12, 13).

19. ¿Imanasqam Habacucta hinaspa Jeremiasta qatipakunanchik?

¹⁹ Mana allinta ruraruwaptinchik. Pipas mana allinta ruraruwaptinchikqa yaqapaschá Habacuc hinam tarikuchwan, Paymi Jehová Diosta nirqa imanasqa mana allinkuna saqesqanmanta (Hab. 1:2, 3). ¿Imatam chay pasawaptinchik rurachwan? Habacuctam qatipakunanchik, paymi nirqa: “Ñoqaqa Tayta Diosraykum kusikusaq. Salvawaqniy Diosraykum kusikusaq”, nispa (Hab. 3:18). Jeremias hinataqmi Diospi suyananchik. Arí, Jehová Diosqa tiempollanpim mana allinkunata chinkachinqa (Lam. 3:19-24).

20. ¿Imaynatam cristianokunaqa, ‘yuyaychikyá Lotpa warminta imam sucedesqanta’ nispa Jesuspa nisqanta kasukunku?

²⁰ Admirakuypaq tiempokunapim kawsanchik. Mana haykapipas pasasqantam qawachkanchik, astawanraqmi qawasunpas. Chaymi Jehová Diospa llaqtanwan kuska rinanchik. ¿Imaynata? Bibliapa nisqanman hina saqesqanchik kaqkunapi reparanamantaqa, hamuq kaqkunapim piensananchik. Chaynata ruraspam Jesuspa kayna nisqanta kasukusun: ‘Yuyaychikyá Lotpa warminta imam sucedesqanta’.

[Willakuy]