KHUNDU 6
Ana Asacinja tani Banja
“Ana ndi miyoni ya Yahova.”—Masalmo 127:3, NM
Kubalwa kwa mwana kusatsandzaisa na kusabweresa nyatwa kwa anyakubala. Ninga anyakubala apswa, imwe munadzumatirwa thangwi ya kudzaphatisira ndzidzi wanu uzinji na mphambvu zanu mu kutsalakana mwananu. Kukhonda kugona ndzidzi uzinji na kucinja kwa manyerezero pinakwanisa kudzudzumisa umaso wanu wa m’banja. Imwe na ndzanu wa m’banja munadzafunika kucita masasanyiro toera kutsalakana mwananu na kutsidzikiza banja yanu. Kodi uphungu wa Bhibhlya unakuphedzani tani toera kuthimbana na pinentso pyenepi?
1 DZIWANI KUTI MWANA ANACINJA TANI UMASO WANU
BHIBHLYA ISALONGANJI: “Ufuni ndi kupirira na kukoma ntima.” Pontho, ufuni ‘hunasaka pinthu pyace basi tayu, nee kuipirwa.’ (1 Akorinto 13:4, 5) Ninga mai mupswa, imwe munatsalakana kakamwe mwananu. Mbwenye mamunanu panango anatoma kupwaza, natenepa, lekani kuduwala kuti iye asafunikambo kukutsalakanani. Mwakupirira na mwakukoma ntima, imwe munakwanisa kumphedza toera kupibva kuti asafunika kucita khundu mu kutsalakana mwananu.
“Imwembo amuna . . . khalani pyadidi pabodzi na akazi anu.” (1 Pedro 3:7) Dziwani kuti nkazanu anadzawangisira kakamwe toera kutsalakana mwananu. Iye ali na basa ipswa, panango anakwanisa kukhala wakuneta kakamwe. M’midzidzi ineyi, panango anakupindirani, mbwenye yeserani kukhala wakupfulika, thangwi ‘nyakukhonda kuipirwa mwakucimbiza ndi wadidi kupiringana munthu wamphambvu.’ (Misangani 16:32) Khalani waluso na mphedzeni mu pinthu pinafuna iye.—Misangani 14:29.
MUNACITANJI:
Ababa: Phedzani nkazanu toera kutsalakana khombwani, ngakhale namasiku. Pungulani ndzidzi ukhaphatisira imwe m’mabasa anango toera kukhala na ndzidzi uzinji wakucedza na nkazanu pabodzi na mwananu.
Amama: Mamunanu angaperekeka toera kukuphedzani pabodzi na mwananu, tawirani ciphedzo cace. Khala iye nee asacita pinthu pyakuthema, lekani kunkalipira, mbwenye mwakukoma ntima, mpangizeni kuti anacita tani pyenepi.
2 WANGISANI UXAMWALI WANU
BHIBHLYA ISALONGANJI: Iwo “anadzakhala thupi ibodzi.” (Genesi 2:24) Ngakhale kuti muli na ciwalo cipswa m’banja mwanu, dziwani kuti imwe na ndzanu wa m’banja muciri “thupi ibodzi.” Citani pyonsene toera kupitiriza na uxamwali wanu wakuwanga.
Akazi, perekani takhuta kuna mamuna wanu thangwi ya ciphedzo cace na citsidzikizo. Mafala anu akusimba anakwanisa “kukondza.” (Misangani 12:18) Amuna, longani na nkazanu kuti musanfuna kakamwe na kumulemedza. Nsimbeni thangwi ya njira inatsalakana iye banja.—Misangani 31:10, 28.
“Munthu onsene aleke kusaka pya udidi wace basi, mbwenye asakembo pya udidi wa andzace.” (1 Akorinto 10:24, NM) Ndzidzi onsene citani pinthu pyadidi kuna ndzanu wa m’banja. Ninga banja, khalani na ndzidzi toera kucedza, kusimbana na kubveserana unango na ndzace. Lekani khala waumbirimi pakupita m’mabonde. Tsalakanani pifuno pya ndzanu wa m’banja. Bhibhlya isalonga: ‘Lekani kuleka kupita m’mabonde; mungafuna kualeka . . . tomani kubverana mwadidi.’ (1 Akorinto 7:3-5) Natenepa, cedzani thangwi ya pyenepi mwakukhulupirika ninga banja. Kupirira na kubvesesa kwanu kunadzawangisa uxamwali wanu.
MUNACITANJI:
Lekani kuduwala kukhala na ndzidzi pa uwiri wanu
Citani pinthu pyakucepa pyakuti pinacitisa ndzanu wa m’banja kupibva kuti asafuniwa, ninga kuntumizira mphangwa, peno muoni wakucepa
3 PFUNDZISANI MWANANU
BHIBHLYA ISALONGANJI: ‘Ukumbukire kuti kutomera uwana wako, unadziwa mabukhu akucena anakwanisa kukupasa ndzeru zakupulumuka.’ (2 Timoti 3:15) Nyerezerani kuti munacitanji toera kupfundzisa mwananu. Iye asadzumatirwa na pinthu pinapfundza iye, ngakhale kutomera mu uwana wace. Mu ndzidzi unakhala iye m’mimba, mwananu anakwanisa kudzindikira fala yanu na mabvero anu. Lerini kuna iye mbaciri mwana. Ngakhale kuti nee anabvesesa pinaleri imwe, pyenepi pinakwanisa kumphedza toera kukhala na cifuno ca kuleri angadzakula.
Lekani kuona kuti mwananu ndi wang’ono kakamwe wakuti nkhabe bvesera pinalonga imwe thangwi ya Mulungu. Nsiyeni abve phembero inacita imwe kwa Yahova. (Deuteronomyo 11:19) Ngakhale mu ndzidzi unasendzeka imwe pabodzi, longani thangwi ya pinthu pisacita Mulungu. (Masalmo 78:3, 4) Mu ndzidzi unakula mwananu, anadzaona ufuni wanu kwa Yahova na anadzapfundzambo kufuna Yahova.
MUNACITANJI:
Phemberani toera kugumana cidziwiso ca kupfundzisa mwananu
Bwerezerani mafala akufunika na maonero kwa mwananu, akuti anakwanisa kuapfundza mwakucimbiza