A e dini?
Pse vaji i parfumuar që përdori Maria ishte aq i shtrenjtë?
Pak ditë para vdekjes së Jezuit, Maria, motra e Lazarit, «erdhi . . . me një enë alabastri me vaj aromatik, nard të pastër, shumë të shtrenjtë» dhe e derdhi mbi Jezuin. (Marku 14:3-5; Mateu 26:6, 7; Gjoni 12:3-5) Në tregimin e Markut dhe të Gjonit thuhet se ky parfum vlente 300 denarë, gati sa paga vjetore e një punëtori të zakonshëm.
Nga vinte ky parfum kaq i shtrenjtë? Nardi që përmendet në Bibël, mendohet se nxirrej nga një bimë e vogël aromatike (Nardostachys jatamansi), që gjendej në malet Himalaje. Shpesh, nardi i shtrenjtë përzihej me përbërës të tjerë më pak cilësorë, madje zëvendësohej me imitime të tij. Megjithatë, si Marku, edhe Gjoni, përdorin shprehjen ‘nard i pastër’. Fakti që ky vaj i parfumuar ishte kaq i kushtueshëm, lë të kuptohet se mund të kishte ardhur nga India e largët.
Pse tregimi i Markut thotë se Maria «e theu enën»? Zakonisht enët e alabastrit bëheshin me grykë të ngushtë dhe vuloseshin mirë që të mos dilte aroma e këndshme. Në librin e tij, Discoveries From the Time of Jesus, Alan Milardi, thotë: «Kuptohet lehtë se gruaja e emocionuar nuk ka humbur kohë ta zhvuloste, por e ka thyer [grykën e enës], duke ia hedhur gjithë parfumin njëherësh.» Kjo shpjegon pse «shtëpia u mbush me aromën e vajit». (Gjoni 12:3) Një dhuratë vërtet goxha e kushtueshme, por e përshtatshme. Pse? Kjo grua mirënjohëse s’kishte shumë që e kishte parë Jezuin të ringjallte vëllanë e saj të shtrenjtë, Lazarin.—Gjoni 11:32-45.
Një apo dy qytete me emrin Jeriko?
Mateu, Marku dhe Luka kanë dokumentuar një shërim të mrekullueshëm që u bë afër Jerikosë. (Mateu 20:29-34; Marku 10:46-52; Luka 18:35-43) Mateu dhe Marku thonë se Jezui e bëri këtë mrekulli kur po ‘dilte’ nga Jerikoja. Kurse Luka thotë se kjo mrekulli ndodhi kur Jezui po i «afrohej» Jerikosë.
Atëherë, sa qytete me këtë emër kishte në kohën e Jezuit, një apo dy? Libri Bible Then & Now përgjigjet: «Në kohën kur ishte gjallë Jezui, Jerikoja ishte rindërtuar rreth 1,6 kilometra në jug të qytetit të vjetër. Atje Herodi i Madh kishte ngritur një pallat dimëror.» Këtë e vërteton libri Archaeology and Bible History, ku thuhet: «Jerikoja e kohës së Jezuit ishte një qytet i dyfishtë. . . . Qyteti i vjetër i ndërtuar nga judenjtë ishte rreth 1,6 kilometra larg qytetit të ndërtuar nga romakët.»
Kështu, ka të ngjarë që Jezui ta ketë bërë këtë mrekulli kur po dilte nga qyteti judaik dhe po i afrohej qytetit romak, ose anasjelltas. Është e qartë se njohja e rrethanave që ekzistonin në kohën kur u shkrua tregimi, sqaron atë që në pamje të parë duket si kontradiktë.
[Figura në faqen 31]
Shishe alabastri për parfum
[Burimi]
© Réunion des Musées Nationaux/Art Resource, NY