“O Mosadi ya Nang le Ponahalo e Ntle”

AKO inahanele feela o bona Sara mosadi ya motle bona bo haesale, a mahlo e kang a leeba! O ne a eme bohareng ba ntlo a ntse a sheba kwana le kwana. Hopola hore Sara o ne a lokela ho siya ntlo ya hae e majabajaba. E tlameha ebe o ne a utlwile bohloko bona bo otlang pelo. Yena le thatohatsi ya hae Abrahama, ba ne ba qetile dilemolemo ba thabela bophelo moo.a Mohlomong ba ne ba bile ba nahana hore ba tla shwela moo.

Ba ne ba dula Ure, e leng toropo e ruileng e neng e tletse ka ditsebi tsa mesebetsi ya matsoho le barekisi. Ka hona, e tlameha ebe ba ne ba hafa ka nkatana. Empa ntlo ya Sara e ne e le pelong ya hae. Ke moo yena le monna wa hae, ba bileng le dinako tse monate le tse bohloko teng. Dinakong tseo, ba ne ba sa kgaotse ho rapela Modimo wa bona, Jehova. Jwale, o ka bona hore na ke hobaneng ha Sara a ne a rata sebaka sena hakana!

Ho ntse ho le jwalo, Sara o ne a ikemiseditse ho tloha bophelong boo a neng a bo tlwaetse. Le hoja a ne a le dilemo di ka bang 60, o ne a le mothating wa ho tsamaya leeto le le telele ho ya moo a sa tsebeng. O ne a ikemiseditse ho ya bophelong bo kotsi bo tletseng mathata, a tseba hantle hore ha a sa tla hlola a kgutlela hae. O nahana hore keng e susumelleditseng Sara hore a etse phetoho e kaalo bophelong ba hae? Hona rona re ka ithutang tumelong ya hae?

Ho bonahala Sara a holetse Ure. Mehleng ena, sebaka seo ha se sa na baahi. Empa mehleng ya hae, ho ne ho tlala barekise feela nokeng ya Eufrate, dikepe di etsa semphete ke o fete. Ha ele diterateng tsa teng, ha re sa bua. Batho ba ne ba ya hodimo le tlase. O se o ka inahanela feela Sara a holela toropong eo e nang le sephethephethe se se kaalo, a se a bile a tseba le batho ba moo ka mabitso. O ne a bile a ena le beng ka yena ba bangata moo. Kannete e tlameha ebe batho ba moo, ba ne ba ntse ba mo hopola hantle ka ha e ne e le seema ka ditlhako.

Ka Bibeleng, Sara o tsejwa e le mosadi ya nang le tumelo e matla ho Modimo wa nnete Jehova, e seng ho modimo wa kgwedi eo batho ba bangata ba Ure, ba neng ba mo rapela. Tora ya modimotsana eo, e ne e hlahelletse ka hodima toropo ya Ure. Bibele ha e bolele hore na Sara o bile le tumelo e jwalo jwang, ka ha Ntate wa hae o ne a kile a rapela ditshwantsho. Sara o ile a nyalwa ke Abrahama, ya neng a mo siya ka dilemo tse 10.b (Genese 17:17) Hamorao Abrahama o ile a tsejwa e le “ntata bohle ba nang le tumelo.”(Baroma 4:11) Ba ile ba haha lelapa le letle le le matla. Ba ne hlomphana ba bile ba na le puisano e ntle. Ba ne ba sebetsa mmoho, e le mathe le leleme nakong eo ba nang le mathata. Ka hodima tsohle, ba ne ba rata Modimo.

Sara o ne a shwa a ikepela ka moratuwa enwa wa hae. Ba ne ba dula haufi le beng ka bona Ure. Empa ha nako e ntse e ya, mathata a ile a hlwa manolo hodimo. Bibele e re bolella hore Sara o ne a se na thari. (Genese 11:30) Mehleng eo, ho se be le bana e ne e le ntho e nyahamisang mme e tlameha ebe seo se ne se utlwisa Sara bohloko haholo. Empa, o ile a dula a tshepahalla Modimo le monna wa hae. Ba ile ba nka motjhana wa bona Lota jwalo ka mora wa bona, ka ha o ne a se na batswadi. Bophelo bo ne bo ntse bo itswella pele ho fihlela tsatsing leo ka lona dintho di ileng tsa fetoha.

Ka letsatsi le leng, Abrahama o ile a tla ho Sara a thabile haholo. O ne a sa kgolwe se neng se sa tswa mo hlahela. Modimo o ne a qeta ho bua le yena a sebedisa lengeloi! Ako bone Sara, a tsepamisitse mahlo ho monna wa hae, a hemela hodimo mme a mo botsa a re: “O itseng ho wena? Ke kopa o mpolelle hle!” Mohlomong Abrahama o ne a ile a dula fatshe hanyane, a nahana hore na o tla reng ho mosadi wa hae. O ile a mo tshela ka tsona, a re: “Jehova o itse ho nna: ‘Tloha naheng ya heno le ho beng ka wena mme o tlo kena naheng eo ke tla o bontsha yona.’” (Liketso 7:2, 3) Kamora ho tlola ke thabo, ba ile ba qala ho nahanisisa ka kabelo eo. Ba ne ba lokela ho tlohela bophelo bo mabothobotho mme ba ilo phela bophelo ba hloma o hlomolle! Ebe Sara o ne a tla etsang? Ntle ho pelaelo, Abrahama o ne a mo shebile ka hloko. Na Sara o ne a tla ikemisetsa ho tlohela bophelo bo monate, ebe o tshehetsa monna wa hae?

Mohlomong ha o so kopane le boemo bo tshwanang le ba Sara. Kahoo, o ka nna wa re: ‘Modimo ha a so ka a nkopa hore ke ye sebakeng se seng kapa hona ho kopa molekane waka!’ Le ha ho le jwalo, kaofela re kopana le maemo a batlang a tshwana. Re phela hara batho ba ratang maruo a lefatshe. Ba ka re susumelletsa hore re shebane le ho iphelela, re rue, re be re nahane ho tlola ka tshireletso. Empa Bibele e re eletsa hore re etse kgetho e nepahetseng, eleng ho batla dintho tse ka re hahang tumelong le ho etsa hore thato ya Modimo ebe yona ntho ya pele bophelong. (Matheu 6:33) Ha o ntse o ja masapo a hloho ka seo Sara a ileng a se etsa, ipotse: ‘Ebe ke tla etsa qeto efe bophelong?’

Ha Sara a ntse a pakela thoto, o ne a eme hloho a nahana hore na ebe o tla nkang a siyeng. Ho hlakile hore o ne a ke ke a nka dintho tse ngata kaha di ne di tla imela ditonki le dikamele tseo baneng ba tsamaya ka tsona. Ntle le pelaelo, ba ne ba lokela ho rekisa le ho fana ka dintho tse ding tsa bona. Tsohle di ile jwale! Mabothobotho a Ure, dimmaraka tse rekisang dintho tse monate tse kang dijothollo, nama le ditholwana. Ba ne ba boetse ba lokela ho siya dishopo tse rekisang diaparo le dintho tsohle tseo ba neng ba di hloka.

E ka nna yaba ho ne ho le thata ho Sara hore a tele ntlo ya hae. Ditsebi tsa ho epolla dintho tsa kgale di bolela hore matlo a Ure, a ne a le botle bona bo tshabehang! Kahoo, haeba ntlo ya Sara le yona e ne e le jwalo, o tla utlwisisa hore e ne e se ntho e bonolo ho e tela. Matlo a mang moo, a ne a na le dikamore tse ngata, a boetse a na le didiba tse ntshang metsi a hlwekileng a phallang ka diphaephe. Le ntlo fela tjee e maemong a fatshe moo Ure, e ne e na le marulelo a thata, mabota a tiileng le mamati a notlelang hantle. Hothweng ka tente e pala eo a neng a ya ho yona, na motho a ka sireletseha ho yona kgahlanong le ditsotsi? Kapa na tente eo, e ne e ka sireletsa motho ho ditau, mangau, dibere le diphiri tse neng di solla hohle mo mehleng eo?

Hothweng ka beng ka yena, bao a neng a tlo ba siya? E ka nna yaba taelo ya Modimo e neng e re: “Tloha naheng ya heno le ho beng ka wena,” e ne e le boima ho Sara. Mohlomong o ne a kgathatsehile ka hore o ne a ke ke a hlola a bona banababo, borakgadi, bommangwane, bomalome le batjhana ba hae. Le ha ho le jwalo, Sara ha a ka a dumella seo ho mo sitisa. Hobane tsatsi le tjhabang le le dikelang, o ne a ntse a itokiselletsa tsela.

Letsatsi la ho tsamaya le ile la fihla le sa hane. Jwalo ka hloho ya lelapa, Tera o ile a tsamaya le Abrahama le Sara, le hoja a ne a se a tsofetse. (Genese 11:31) Sara o ne a lokela ho hlokomela Ntate eo wa hae, ya neng a se a fokollwa ke bophelo. Lota le yena, o ile a tsamaya le bona ho “tswa naheng ya Bakalde.”—Liketso 7:4.

Ba ile ba tsamaya ba iphaphathile ka noka ya Eufrate, ho ya Harane, e bohole ba dikhilomitara tse 960 ho tloha Ure, e leng leeto le ka o nkang dihora tse ka bang 9 ha o tsamaya ka koloi. Ha ba fihla Harane ba ile ba dula nakwana. Ho ka etsahala hore ebe Tera o ne a se a sa kgone ho tswela pele ka leeto. Kahoo, ba ile ba dula moo ho fihlela a hlokahala a le dilemo di 205. Kamora moo, Jehova o ile a boela a bolella Abrahama hore a tlohe moo, mme a ye naheng eo a tla mo bontsha yona. Empa kgetlong lena, Modimo o ile a re ho Abrahama: “Ke tla o etsa setjhaba se seholo.” (Genese 12:2-4) Hopola hore Sara ya neng a se a le dilemo di 65 ka nako eo, o ne a sena thari, athe Abrahama yena o ne a le dilemo di 75. Jwale setjhaba seo se ne se tla hlaha hokae? Na e be Abrahama o ne a tla nyala mosadi e mong? Ke nnete hore mehleng eo, sethepu se ne se tlwaelehile. Jwale, ho ka etsahala hore ebe Sara o ile a nahana hore monna wa hae o tla nyala hape.

Ba ile ba tloha Harane, etswe thota e ne e sa namme ka pela bona. Empa jwale ba ne ba se ba na le batho ba bang. Bibele e bontsha hore Abrahama le ba lelapa la hae ba ile ba tsamaya. Ba nka dintho tsohle tseo ba neng ba di bokelletse hammoho “le batho ba neng ba ba ruile,” Harane. (Genese 12:5, BIBELE E HALALELANG) Batho bao e ne e le bomang? Mohlomong e ne e le basebeletsi ba hae. Abrahama le Sara ba ile ba bolella batho bao ka Modimo wa bona, Jehova. Dibuka tse ding tsa Bajuda, di bontsha hore batho bao ba ile ba sokoloha mme ya eba barapedi ba Jehova. E tlameha ebe tumelo ya Sara e ile ya etsa hore basebeletsi bao ba tsebe Jehova. E se e ka re ka latela mohlala wa hae, kaha re phela nakong eo batho ba seng ba se na tumelo le tshepo ho Modimo. Haeba o ithutile ntho e itseng ka Modimo, o tla be o etsa hantle haeba o ka e bolella ba bang.

Kamora hore ba tshele noka ya Eufrate, mohlomong ka la 14 Nisane, 1943 pele ho mehla ya Jesu, ba ile ba leba naheng eo Jehova a neng a ba tshepisitse yona. (Exoda 12:40, 41) Ako inahanele feela o bona Sara, a ntse a boha botle, a bona dintho tse ngata tsa tlhaho moyeng o phodileng wa naha eo. Ha Abrahama a le haufi le difate tse kgolo tsa More tse neng di le haufi le Shikeme, Jehova o ile a boela a hlaha hape ho yena, kgetlong lena o ile a re: “Ke tla fa peo ya hao naha ena.” Ho ka etsahala hore ebe Abrahama o ile a utlwa e ka o a lora ha a utlwa lentswe lena, “peo.” Ho hlakile hore o ile a nahana ka seo Modimo a ileng a se bua serapeng sa Edene, ha a ne a re ho ne ho tla ba le peo e neng e tla fedisa Satane. Jehova o ne a se a ile a bolella Abrahama hore setjhaba se neng se tla tswa ho yena, se ne se tla etsa hore batho ba hlohonolofatswe.—Genese 3:15; 12:2, 3, 6, 7.

Le ha ditaba di le ka tsela eo, Abrahama le ba lelapa la hae ba ile ba nna ba kopana le mathata. Ho ile ha eba le tlala ya boja dikata Kanana. Kahoo, Abrahama o ile a tlameha ho ya Egepeta. Le ha ho jwalo, o ile a hopola hore ba ka nna ba kopana le mathata moo. Ka lebaka leo, o ile a re ho Sara: “Bona hle! ke tseba hantle hore o mosadi ya nang le ponahalo e ntle. Etlare ha Baegepeta ba o bona ba tla re, ‘Enwa ke mosadi wa hae’. Mme ka sebele ba tla mpolaya, empa wena ba tla o boloka o phela. Ka kopo e re o kgaitsedi ya ka, e le hore dintho di ntsamaele hantle ka lebaka la hao, mme ka sebele moya wa ka o tla phela ka lebaka la hao.” (Genese 12:10-13) Ebe ke hobaneng ha Abrahama a ile a kopa Sara hore a etse seo?

Ha se hore Abrahama o ne a le maka kapa e le lekwala jwalo ka ha batho ba bang ba tjho. Ehlile ke nnete hore Sara e ne e le kgaitsedi ya hae. Abrahama o ne a ena le mabaka a utlwahalang. Abrahama le Sara ba ne ba tseba hantle hore morero wa Modimo wa ho etsa hore Abrahama a be le ngwana, ke ntho ya bohlokwa ka ho fetisisa. Ke ka lebaka leo Abrahama a ileng a etsa mekutu yohle e le hore a sireletsehe. Taba ke hore bopaki bo tswang ho ditsebi tsa ho epolla dintho tsa kgale, bo bontsha hore ho ne ho tlwaelehile mehleng eo Egepeta, hore banna ba nang le matla, ba nke mosadi wa motho ka sheshe ba be ba bolae le monna wa hae. Kahoo, o tla elellwa hore ehlile Abrahama o ile a etsa dintho ka bohlale mme Sara le yena a tshehetsa qeto eo.

Ho e so ye kae, diketsahalo tse ileng tsa etsahala di ile tsa paka hore Abrahama o ne a ena le mabaka a utlwahalang a ho tshoha. Dikgosana tse ding tsa Faro, di ile tsa fela tsa hlokomela botle bo hlollang ba Sara bo neng bo ikgetha ho latela dilemo tsa hae. Eitse ha di ripotela Faro ka yena, yaba o re ba mo tlise! Ho thata ho nahana ka bohloko bo otlang pelo boo e tlamehang ebe Abrahama, o ile a bo utlwa, le letswalo le neng le ntse le otla Sara wa batho. Le ha ho le jwalo, o tla makatswa ke se ileng sa etsahala. Ho bonahala eka o ile a tshwarwa ka mosa le ka tlhompho jwalo ka mofumahadi, ho ena le hore a tshwarwe jwalo ka motho ya kwetetsweng. Mohlomong e ne e le ha Faro, a mo fereha le ho mo hokahoka ka maruo a hae. A tle a tsebe ho buisana le Abrahama, eo ba neng ba tseba e le abuti wa hae ka taba tsa ho mo nyala.—Genese 12:14-16.

Ako inahanele o bona Sara, a le ntlong ya borena, a nyaretse ka festere, a boha botle ba naha ya Egepeta. Hopola hore o ne a qetile nako e telele jwale a dula ditenteng. Ebe o ile a ikutlwa jwang, ha a ipona a se a le ka tlung e mabota le marulelo a tiileng hape, a bile a ja dijo tse monate? Na o ne a tla ya le kgongwana hodimo ha a bona mabothobotho a moo? Mohlomong Egepeta e ne e bile e le naha e ruileng ho feta eo a neng a tswang ho yona ya Ure. Nahana feela, hore na Satane a ka be a ile a thaba hakaakang haeba Sara o ne a tla qetella a tlohetse Abrahama e le hore a nyalwe ke Faro enwa! Empa Sara ha a ka a itlohella hore a hlolwe ke teko. O ne a tshepahalla Modimo, monna wa hae le tokisetso ya Modimo ya lenyalo. Na o ka etsisa botshepehi bo tshwanang le ba Sara, ho batho bao o ba ratang le ho metswalle ya hao? E se e ka motho e mong le e mong ya lenyalong, matsatsing ana ao batho ba nang le boitshwaro bo hlephileng, a ka bontsha botshepehi bo jwalo!

Jehova o ile a kenella ho sireletsa mosadi enwa ya ratehang, ka hore a tlisetse Faro le ba ntlo ya hae dikotlo. Eitse hang ha Faro a utlwa hore Sara ke mosadi wa Abrahama, a mo kgutlisetsa ho monna wa hae yaba o re lelapa leo kaofela le itsamaele. (Genese 12:17-20) Hlathe e ile ya lelekisa tsebe ha Abrahama a amohela moratuwa wa hae! Hopola hore o ne a ile a mo thothokisa ka ho re: “Ke tseba hantle hore o mosadi ya nang le ponahalo e ntle.” Empa Abrahama o ne a rata ho fetang ponahalo ya Sara, e leng botle bo ka hare, boo Jehova a bo nkang e le ba bohlokwa. (1 Petrose 3:1-5) Bona ke botle boo kaofela ha rona, re lokelang ho ba le bona. Re lokela ho beha dintho tse re hahang tumelong ka pele bophelong ba rona, re ikitlaetse ka matla ho bolella batho ka Modimo. Re boetse re lokela ho dula re tshepahalla ditekanyetso tsa Modimo haholo ha re kopana le diteko. Ha re etsa jwalo, re tla be re etsisa tumelo ya Sara.