Nako e Nepahetseng ya ho Bua ke Efe?

 1. Keng seo Moeklesia 3:1, 7 e re rutang sona?

BA BANG ba rona re bua haholo, ha ba bang bona ba thotse. Jwalo ka ha Lengolo la sehlooho le bontsha, ho na le nako ya ho bua le ya ho thola. (Bala Moeklesia 3:1, 7.) Ho ntse ho le jwalo, re ka rata eka bara le baradibabo rona ba bang e ka batho ba buang kapa ba bang ba se ke ba bua haholo.

 2. Ke mang ya lokelang ho beha molao wa hore re bue neng hona jwang?

² Jehova o re file mpho ya ho bua. (Ex. 4:10, 11; Tšen. 4:11) Ka Lentsweng la hae o re thusa ho utlwisisa hore na re sebedise mpho eo jwang. Sehloohong sena, re tla bua ka mehlala e hlahang ka Bibeleng, e tla re thusa ho tseba nako ya ho bua le ya ho thola. Re tla boela re ithute hore na Jehova o ikutlwa jwang ka seo re se buang ho ba bang. A re qalang pele ka ho hlahloba hore na re lokela ho bua neng.

 3. Ho ya ka Baroma 10:14, re lokela ho bua neng?

³ Re lokela ho dula re ikemiseditse ho bua ka Jehova le ka Mmuso wa hae. (Mat. 24:14; bala Baroma 10:14.) Ha re etsa jwalo, re tla be re etsisa Jesu. Le leng la mabaka a neng a etsa hore Jesu a tle lefatsheng, ke hobane o ne a batla ho ruta batho nnete ka Ntate wa hae. (Joh. 18:37) Empa re lokela ho hopola hore tsela eo re buang ka yona ke ya bohlokwa. Ka hoo ha re bua le batho ba bang ka Jehova, re tlameha ho etsa seo ka “maikutlo a bonolo le tlhompho e tebileng,” hape re lokela ho nahanela maikutlo a bona le seo ba se dumelang. (1 Pet. 3:15) Sena se tla etsa hore re ba rute ka tsela e tla ba finyella dipelo.

 4. Ho ya ka Liproverbia 9:9, seo re se buang se ka thusa batho ba bang jwang?

⁴ Baholo ha ba lokela ho qeaqea haeba mora kapa moradiwabo rona a hloka keletso. Ke nnete hore ba tla kgetha nako e nepahetseng ya ho fana ka keletso, e le hore ba se ke ba swabisa mora kapa moradi eo wabo rona. Ho ka nna ha hlokahala hore ba emele batho ba tsamaye pele ba fana ka keletso. Ka mehla baholo ba leka ho bua le motho ka tsela e mo sielang seriti. Ho ntse ho le jwalo, ba bontsha motho melaomotheo ya Bibeleng e ka mo thusang hore a etse dintho hantle. (Bala Liproverbia 9:9.) Jwale ke hobaneng haele ha bohlokwa hore re be le sebete sa ho bua ha ho hlokahala? Nahana ka mehlala e mmedi e sa tshwaneng, mohlaleng wa pele ntate o ne a hloka ho eletsa bara ba hae, ha mohlaleng o mong mosadi a ile a tlameha ho bolella monna eo e neng e tla ba morena hore qeto eo a neng a e entse e fosahetse.

 5. Ke neng Moprista ya Phahameng Eli, a ileng a thola ha ho ne ho hlokahala hore a bue?

⁵ Moprista ya Phahameng Eli, o ne a ena le bara ba babedi bao a neng a ba rata haholo. Le ha ho le jwalo, bara bao ba ne ba sa hlomphe Jehova. Ba ne ba ena le boikarabelo ba bohlokwa ka ho fetisisa ka ha e ne e le baprista tabernakeleng. Empa ba ile ba sebedisa matla a bona hampe, ka hore ba hlompholle mahlabelo a neng a etsetswa Jehova le ho etsa boitshwaro bo bobe ba thobalano. (1 Sam. 2:12-17, 22) Ho ya ka molao oo Modimo a neng a o file Moshe, bara bana ba Eli ba ne ba lokela ho bolawa empa Eli o ile a ba kgalemela ka bonolo mme a ba dumella hore ba tswele pele ho sebeletsa tabernakeleng. (Deut. 21:18-21) Jehova o ile a ikutlwa jwang ka seo Eli a se entseng? O ile a re ho Eli: ‘Ke hobaneng ha . . . o ntse o hlompha bara ba hao ho mpheta?’ Ka hoo Jehova o ile a etsa qeto ya ho bolaya bara bao.​—1 Sam. 2:29, 34.

 6. Keng seo re ithutang sona ho Eli?

⁶ Re ithuta ntho ya bohlokwa ho Eli. Ha re fumana hore motswalle kapa e mong wa leloko o tlotse molao wa Modimo, re tlameha ho bua le yena mme re mo hopotse melao ya Jehova. Hape re tlamehile ho etsa bonnete ba hore o fumana thuso ho baholo. (Jak. 5:14) Ha re batle ho tshwana le Eli ka hore re hlomphe motswalle kapa e mong wa leloko ho feta Jehova. Ke nnete hore ho hlokahala sebete e le hore o eletse motho empa ditlamorao e ba tse thabisang. Hlokomela phapang pakeng tsa mohlala wa Eli le wa mosadi wa Moiseraele ya bitswang Abigaile.

 7. Ke hobaneng ha Abigaile a ile a bua le Davida?

⁷ Abigaile e ne e le mosadi wa monna ya ruileng haholo ya bitswang Nabale. Ha Davida le bahlanka ba hae ba ne ba baleha Morena Saule, ba ile ba qeta nako e itseng ba hlokometse mohlape wa Nabale. Na Nabale o ile a ananela thuso ya bona, Tjhe. Ha Davida le bahlanka ba hae ba mo kopa hore a ba fe dijo le metsi, Nabale o ile a ba halefela le ho ba rohaka. (1 Sam. 25:5-8, 10-12, 14) Ka hoo Davida o ile a etsa qeto ya ho bolaya banna bohle ba ntlo ya Nabale. (1 Sam. 25:13, 22) Jwale keng e neng e ka thibela seo ho etsahala? Abigaile o ile a hlokomela hore ke nako ya ho bua, ka hoo ka sebete o ile a ya ho banna bana ba 400, ba neng ba halefile, ba lapile ebile ba hlometse mme a bua le Davida.

 8. Keng seo re ithutang sona mohlaleng wa Abigaile?

⁸ Ha Abigaile a kopana le Davida, o ile a bua le yena ka sebete, ka tlhompho le ka tsela e ileng ya etsa hore a fetole maikutlo a hae. Le hoja Abigaile e ne e se yena ya molato, o ile a kopa tshwarelo ho Davida. O ile a itshetleha ka Jehova mme a bolella Davida hore o a tseba hore ke motho ya lokileng le hore o tla etsa se nepahetseng. (1 Sam. 25:24, 26, 28, 33, 34) Le rona jwalo ka Abigaile, re hloka ho ba sebete mme re bolelle motho ha re bona a nka mohato o tla etsa hore a etse sebe se tebileng. (Pes. 141:5) Re tlameha ho ba sebete le ha ho le jwalo re bontshe hlompho. Ha re eletsa motho re bontsha hore re metswalle ya nnete.​—Liprov. 27:17.

9, 10. Keng seo baholo ba lokelang ho se hopola ha ba fana ka keletso?

⁹ Ke ha bohlokwa le ho feta hore ka sebete baholo ba fane ka keletso ho mora kapa moradiwabo rona ya hlokang keletso. (Bagal. 6:⁠1) Ka boikokobetso baholo ba a hlokomela hore ha ba phethahala mme le bona ba ka hloka ho eletswa. Empa baholo ha ba dumelle seo hore se etse hore ba se ke ba fana ka kgalemelo ho ba e hlokang. (2 Tim. 4:⁠2; Tite 1:9) Ha baholo ba kgalemela motho, ba leka ho sebedisa mpho ya bona ya ho bua ka hore ba kgethe mantswe ha ba bua le yena mme ba be le mamello. Ka ha ba rata mora kapa moradiwabo rona, lerato la bona le ba susumelletsa ho mo thusa. (Liprov. 13:24) Empa ntho eo ba amehileng ka yona haholoholo ke ho hlompha Jehova, ho mamela melao ya hae le ho sireletsa phutheho.​—Lik. 20:28.

¹⁰ Ho fihlela ha kana re se re ithutile hore na re lokela ho bua neng. Le ha ho le jwalo, ho na le nako eo ka yona re lokelang ho thola. Empa keng e ka etsang ho be thata ho thola?

11. Ke papiso efe eo Jakobo a ileng a e etsa, hona e sebetsa jwang tabeng ya ho bua?

¹¹ Ho ka ba thata hore re laole seo re se buang. Mongodi e mong wa Bibele e leng Jakobo, o ile a etsa papiso e bontshang ka moo ho ka bang thata ka teng ho etsa sena. O ile a re: “Haeba le ha e le mang a sa kgoptjwe lentsweng, enwa ke monna ya phethahetseng, ya kgonang ho laola le mmele wohle wa hae jwalo ka ha eka ke ka tomo.” (Jak. 3:2, 3) Tomo ke ntho e kenywang hloohong le molomong wa pere. Ka hoo mopalami wa pere o tataisa kapa ho emisa pere ka hore a hule marapo a tomo eo. Haeba mopalami wa pere a sa tshware marapo ao ka thata, pere e ka tswa taolong mme ya intsha kotsi kapa ya mo ntsha kotsi. Ka tsela e tshwanang haeba re sa laole seo re se buang, seo se ka baka mathata a mangata. A re ke re bueng ka maemo ao ho ona re hlokang ho laola maleme a rona kapa re thole.

12. Ke neng moo re hlokang ho thola kapa re laole seo re se buang?

¹² Keng seo o se etsang ha o tseba hore mora kapa moradiwabo rona, o tseba ntho eo a sa tlamehang ho e bolella batho ba bang? Ka mohlala, haeba o kopana le mora kapa moradiwabo rona ya dulang naheng eo mosebetsi wa rona o thibetsweng ho yona, na o utlwa o batla ho tseba hore na ba etsa mosebetsi wa boboledi jwang? Ke nnete hore e ka nna ya ba o botsa hobane o ba kgathalla ebile o ba rata. Hape re batla hore ha re ba rapella re tobe taba. Le ha ho le jwalo, ena ke nako eo ka yona re lokelang ho laola seo re se buang kapa re thole. Haeba re qobella mora kapa moradiwabo rona hore a re bolelle ntho eo a sa tlamehang ho re bolella yona, re tla be re bontsha hore ha re mo rate ebile ha re rate bara le baradibabo rona ba tshepileng hore a ke ke a bua ka taba eo. Ke nnete hore ha re batle ho eketsa mathata a bara le baradibabo rona ba dulang moo mosebetsi wa rona o thibetsweng teng. Ka tsela e tshwanang ha hona mora kapa moradiwabo rona ya dulang moo, ya tla batla ho bolella ba bang hore ba ya tshimong kapa dibokeng jwang.

13. Jwalo ka ha Liproverbia 11:​13 e bontsha, keng seo baholo ba tlamehang ho se etsa hona hobaneng?

¹³ Ke ha bohlokwa hore baholo ba sebedise molaomotheo o ho Liproverbia 11:13. (E bale.) Ba tla be ba etsa sena ka hore ba se ke ba bolella batho dintho tseo ba sa tlamehang hore ba ba bolelle tsona. Sena e ka ba bothata, haholo haeba moholo a nyetse. Banyalani ba etsa hore kamano ya bona e be matla ka hore ba buisane ka ntho e nngwe le e nngwe e ba amang maikutlo kapa e ba tshwenyang. Empa moholo o a tseba hore ha a tlameha ho bolella mosadi wa hae dintho tse amang batho ba bang ka phuthehong. Haeba a etsa jwalo, o tla ba le botumo bo bobe mme batho ba ke ke ba hlola ba mo tshepa. Ka hoo bohle ba nang le boikarabelo ka phuthehong, ha ba a lokela hore ba be “temepedi” kapa e be ba thetsang. (1 Tim. 3:8) Sena se bolela hore ha ba a lokela ho thetsa batho ba bang kapa ba sebe. Haeba moholo a rata mosadi wa hae, a ke ke a mo bolella dintho tseo a sa lokelang hore a di tsebe.

14. Mosadi wa moholo a ka mo thusa jwang hore a dule a ena le botumo bo botle?

¹⁴ Mosadi a ka thusa monna wa hae hore a dule a ena le botumo bo botle ka hore a se ke a mo qobella hore a mo bolelle dintho tseo a sa tlamehang ho mo bolella tsona. Haeba mosadi wa moholo a etsa sena, o tla be a tshehetsa monna wa hae, a bile a hlompha batho ba bolelletseng monna wa hae ditaba tsa bona. Ha bohlokwa le ho feta o tla be a thabisa Jehova hobane o etsa hore ho be le kgotso le bonngwe ka phuthehong.​—Bar. 14:19.

15. Jehova o ile a ikutlwa jwang ka metswalle e meraro ya Jobo, hona hobaneng?

¹⁵ Re ka ithuta ho hongata Lengolong la Jobo mabapi le hore re bue jwang hona neng. Ka mora hore Jobo a hlahelwe ke mathata a latellanang, banna ba bane ba ile ba tla ho yena ho mo kgothatsa le ho mo eletsa. Banna bao ba ile ba qeta nako e ngata ba thotse. Seo banna bana ba bararo e leng Elifaze, Bildade le Tsofare ba ileng ba se bua, se ile sa bontsha hore ha ba a ka ba qeta nako ba nahana ka moo ba ka thusang Jobo ka teng. Ho ena le hoo, ba ne ba nahana ka moo ba ka bontshang Jobo hore e tlameha ebe ho na le diphoso tseo a di entseng. Tse ding tsa dintho tseo ba ileng ba di bua di ne di nepahetse, empa boholo ba dintho tseo ba ileng ba di bua ka Jobo le ka Jehova, di ne di sena mosa ebile e se nnete. Ka hoo ba ile ba qosa Jobo ka hore ke motho ya sa lokang. (Jobo 32:​1-⁠3) Jehova o ile a etsang ka sena? O ile a halefela banna bana ba bararo. O ile a re ke mawatla mme a etsa hore ba kope Jobo hore a ba rapelle.​—Jobo 42:7-9.

16. Keng seo re ithutang sona mohlaleng o mobe wa Elifaze, Bildade le Tsofare?

¹⁶ Re ithuta dintho tse ngata mohlaleng o mobe wa Elifaze, Bildade le Tsofare. Ya pele, ha re a lokela ho ahlola bara le baradibabo rona. (Mat. 7:1-5) Ho ena le hoo, re lokela ho ba mamela ka hloko pele re bua hobane ha re etsa jwalo, re tla kgona ho utlwisisa mathata ao ba a mamelletseng. (1 Pet. 3:⁠8) Ya bobedi, haeba re bua re tlameha ho etsa bonnete ba hore seo re se buang se na le mosa ebile se nepahetse. (Baef. 4:25) Ya boraro, seo re se buang ho batho ba bang se ama Jehova.

17. Keng seo re ithutang sona mohlaleng wa Elihu?

¹⁷ Monna wa bone ya ileng a etela Jobo, ke Elihu e leng e mong wa leloko la Abrahama. O ile a mamela ha Jobo le banna ba bararo ba bua. Ho hlakile hore o ne a ba mametse ka hloko hobane hamorao o ile a fa Jobo keletso e ileng ya mo thusa hore a fetole maikutlo a hae. (Jobo 33:1, 6, 17) Ho ne ho le bohlokwa ho Elihu hore a rorise Jehova eseng batho kapa yena. (Jobo 32:21, 22; 37:23, 24) Ka hoo, mohlaleng ona wa Elihu re ithuta hore ho na le nako ya ho thola le ho mamela. (Jak. 1:19) Re boetse re ithuta hore ha re batla ho fa motho keletso, e be hobane re batla ho rorisa Jehova eseng re ithorise.

18. Re ka bontsha jwang hore re ananela mpho ya ho bua?

¹⁸ Re ka bontsha jwang hore re ananela mpho ya ho bua ha re mamela keletso ya Bibele mabapi le hore re lokela ho bua neng hona jwang? Morena Solomone ya bohlale o ile a susumelletswa ho ngola sena: “Lentswe le builweng ka nako e nepahetseng le jwalo ka diapole tsa kgauta ka dijaneng tse betlilweng tsa silevera.” (Liprov. 25:11) Ka hoo ha re mamela ka hloko seo batho ba bang ba se buang ebile re nahana pele re bua, mantswe a rona a tla tshwana le diapole tsa kgauta tseo e leng tsa bohlokwa ebile di le ntle. Ho sa tsotellehe hore re bua haholo kapa tjhe, seo re se buang se ka thusa batho ba bang mme re ka thabisa Jehova. (Liprov. 23:15; Baef. 4:29) Ka nnete ena ke tsela e molemo ya ho bontsha hore re ananela mpho eo Modimo a re fileng yona.