Khaolo ea 5

Koetlisa Ngoana oa Hao ho Tloha Boseeng

1, 2. Batsoali ba lokela ho talima ho mang bakeng sa thuso ha ba hōlisa bana ba bona?

“BARA ke lefa la Jehova,” ho buile joalo motsoali ea tletseng kananelo lilemo tse ka bang 3 000 tse fetileng. (Pesaleme ea 127:3) Ka sebele, thabo ea botsoali ke moputso oa bohlokoa o tsoang ho Molimo, e leng o fumanehang ho batho ba bangata ba lenyalong. Leha ho le joalo, ba nang le bana ba hlokomela kapele hore hammoho le thabo eo, botsoali bo tlisa boikarabelo.

² Ho hōlisa bana ke mosebetsi o thata, haholo-holo kajeno. Leha ho le joalo, ba bangata ba ho entse ka katleho, ’me mopesaleme ea bululetsoeng o supa tsela, a re: “Ekare ha e se Jehova ea hahang ntlo, ba e hahang ba sebeletsa lefeela.” (Pesaleme ea 127:1) Ha u latela litaelo tsa Jehova haufi-ufi, u tla ba motsoali ea molemo haholoanyane. Bibele e re: “U tšepe Jehova ka pelo ea hao eohle, u se ke ua itšepa hlalefo ea hao.” (Liproverbia 3:5) Na u ikemiselitse ho mamela keletso ea Jehova ha u kena morerong oa hao oa lilemo tse 20 oa ho hōlisa ngoana?

HO AMOHELA PONO EA BIBELE

3. Bo-ntate ba na le boikarabelo bofe ho hōliseng bana?

³ Malapeng a mangata ho pota lefatše, banna ba talima ho koetlisa bana e le haholo-holo mosebetsi oa mosali. Ke ’nete hore Lentsoe la Molimo le supa ntate e le eena ea ka sehloohong ea phelisang lelapa. Leha ho le joalo, e boetse e re o na le boikarabelo ka lapeng. Bibele e re: “Hleka mosebetsi oa hao kantle, u lokise le tšimo ea hao; hamorao u tla tseba ho haha ntlo ea hao.” (Liproverbia 24:27) Ponong ea Molimo, bo-ntate le bo-’mè ke balekane ho koetliseng bana.—Liproverbia 1:8, 9.

4. Ke hobane’ng ha re sa lokela ho talima bana ba batona e le ba phahametseng ba batšehali?

⁴ U talima bana ba hao joang? Litlaleho li bolela hore Asia “bana ba banana hangata ha ba amoheloe ka mofuthu.” Ho khetholla banana ho tlalehoa e ntse e le ntho e teng Latin America, esita le har’a “malapa a tsoetseng pele haholoanyane.” Leha ho le joalo, ’nete ke hore banana hase bana ba boemo bo tlaase. Jakobo, ntate ea tsebahalang oa mehleng ea boholo-holo, o ile a hlalosa bana bohle ba hae, ho akarelletsa le barali leha e le bafe bao a neng a e-na le bona ho fihlela ka nako eo, e le ‘bana bao Molimo ka mohau o ’neileng bona.’ (Genese 33:1-5, BPN; 37:35) Ka ho tšoanang, Jesu o ile a hlohonolofatsa “bana” bohle (bashanyana le banana) ba ileng ba tlisoa ho eena. (Matheu 19:13-15) Re ka kholiseha hore o ile a bonahatsa pono ea Jehova.—Deuteronoma 16:14.

5. Ke ho nahanela lintho life ho lokelang ho laola qeto ea banyalani mabapi le boholo ba lelapa la bona?

⁵ Na tikolohong ea heno ho lebelletsoe hore mosali a tsoale bana ba bangata kahohle kamoo ho ka khonehang? Ka nepo, hore na banyalani ba lokela ho ba le bana ba bangata hakae ke qeto ea botho. Ho thoe’ng haeba batsoali ba se na mokhoa oa ho fepa, ho apesa le ho ruta bana ba bangata? Ka sebele, banyalani ba lokela ho nahana sena ha ba etsa qeto ka boholo ba lelapa la bona. Banyalani ba bang ba sitoang ho phelisa bana bohle ba bona ba neha beng ka bona boikarabelo ba ho ba hōlisetsa bana ba bang. Na tloaelo ee e ntle? E seng hakaalo. ’Me ha e imolle batsoali boikarabelo ba bona ho bana ba bona. Bibele e re: “Haeba leha e le mang a sa lokisetse hore ho be le lintho tse hlokahalang bakeng sa bao e leng ba hae, ’me haholo-holo bakeng sa bao e leng litho tsa lelapa la hae, o latotse tumelo.” (1 Timothea 5:8) Banyalani ba nang le boikarabelo ba leka ho rera boholo ba “lelapa” la bona e le hore ba ka ‘lokisetsa lintho tse hlokahalang bakeng sa bao e leng ba bona.’ Na ba ka sebelisa ho thibela kemolo e le hore ba ka etsa see? Le moo esale qeto ea botho, ’me haeba banyalani ba etsa qeto ea ho latela tsela ena, khetho ea mokhoa oa ho thibela kemolo le eona ke taba ea botho. “E mong le e mong o tla jara mojaro oa hae.” (Bagalata 6:5) Leha ho le joalo, ho thibela kemolo ho akarelletsang mokhoa leha e le ofe oa ho ntša mpa ho khahlanong le melao-motheo ea Bibele. Jehova Molimo ke “seliba sa bophelo.” (Pesaleme ea 36:9) Ka hona, ho felisa bophelo ka mor’a hore bo emoloe ho ne ho tla bontša ho hloka tlhompho ho tebileng ho Jehova ’me ho lekana le ho bolaea.—Exoda 21:22, 23; Pesaleme ea 139:16; Jeremia 1:5.

HO KHOTSOFATSA LITLHOKO TSA NGOANA OA HAO

6. Ho koetlisoa ha bana ho lokela ho qaloa neng?

⁶ Liproverbia 22:6 e re: “Ruta mohlankana tsela eo a tšoanetseng ho e tsamaea.” Ho koetlisa bana ke mosebetsi o mong o moholo oa botsoali. Leha ho le joalo, koetliso eo e lokela ho qala neng? Qalong haholo. Moapostola Pauluse o ile a hlokomela hore Timothea o ne a koetlisitsoe “ho tloha boseeng.” (2 Timothea 3:15) Lentsoe la Segerike le sebelisitsoeng mona le ka bolela lesea le lenyenyane esita le ngoana ea e-song ho hlahe. (Luka 1:41, 44; Liketso 7:18-20) Kahoo, Timothea o fumane koetliso ho tloha ha a sa le monyenyane haholo—’me e le ka nepo. Boseeng ke nako e loketseng haholo bakeng sa ho koetlisa ngoana. Esita le ngoana e monyenyane o lapela tsebo.

7. (a) Ke hobane’ng ha e le habohlokoa hore batsoali ba hōlise kamano e haufi-ufi le lesea? (b) Ke kamano efe e ileng ea e-ba teng pakeng tsa Jehova le Mora oa hae ea tsoetsoeng a ’notši?

⁷ ’Mè e mong o re: “Ha ke qala ho bona ngoana oa ka, ke ile ka mo rata.” Ho joalo le ka bo-’mè ba bangata. Kamano eo e ntle pakeng tsa ’mè le ngoana ea hōla ha ba qeta nako hammoho ho tloha tsoalong. Ho anyesa ho phaella katamelanong eo e haufi-ufi. (Bapisa le 1 Bathesalonika 2:7.) Hore ’mè a sike lesea la hae ka mofuthu le ho bua le lona ke habohlokoahali ho khotsofatseng litlhoko tsa maikutlo tsa lesea. (Bapisa le Esaia 66:12.) Empa ho thoe’ng ka ntate? Le eena o lokela ho ba le kamano e haufi le ngoana oa hae e mocha. Jehova ka boeena ke mohlala oa sena. Bukeng ea Liproverbia, re ithuta ka kamano ea Jehova le Mora oa hae ea tsoetsoeng a ’notši, ea emeloang e le ea reng: “Jehova o mpōpile ho qaleng ha litsela tsa hae . . . ke ne ke le motlatsi oa hae, ke thabile ka matsatsi-tsatsi.” (Liproverbia 8:22, 30; Johanne 1:14) Ka ho tšoanang, ntate ea molemo o hlaolela kamano e mofuthu le e lerato le ngoana oa hae ho tloha qalong feela ea bophelo ba ngoana. Motsoali e mong o re: “Bontša kameho e lerato haholo. Ha ho ngoana ea kileng a bolaoa ke ho hakoa le ho akoa.”

8. Ke tšusumetso efe ea kelello eo batsoali ba lokelang ho e fa masea kapele kamoo ho ka khonehang?

⁸ Empa masea a hloka ho eketsehileng. Ho tloha motsotsong oa ha a hlaha, boko ba ’ona bo loketse ho amohela le ho boloka boitsebiso, ’me batsoali ke mohloli o ka sehloohong oa bona. Ha re etse mohlala ka puo. Babatlisisi ba re hore na ngoana o tla ithuta hantle hakae ho bua le ho bala ho “nahanoa hore ho amana haufi-ufi le kamoo qalong ngoana a arabelang tšusumetsong ea batsoali ba hae.” Bua le ho balla ngoana oa hao ho tloha bongoaneng. Kapelenyana o tla batla ho u etsisa, ’me ka mor’a nako e khutšoanyane u tla be u mo ruta ho bala. Mohlomong, o tla khona ho tseba ho bala le pele a kena sekolo. Hoo ho tla ba molemo haholo-holo haeba u phela naheng eo matichere a fokolang le liphaposi tsa ho ithutela li tlalang.

9. Ke pakane efe ea bohlokoahali eo ho hlokahalang hore batsoali ba e hopole?

⁹ Ntho e ka sehloohong eo batsoali ba Bakreste ba amehileng ka eona ke ho khotsofatsa litlhoko tsa moea tsa ngoana oa bona. (Bona Deuteronoma 8:3.) Ka pakane efe? Ho thusa ngoana oa bona ho hōlisa botho bo kang ba Kreste, ha e le hantle, ho apara “botho bo bocha.” (Baefese 4:24) Bakeng sa ho etsa sena ho hlokahala ba nahane ka thepa e loketseng ea mohaho le mekhoa e loketseng ea ho haha.

HO KENYA ’NETE KA HO TEBA NGOANENG OA HAO

10. Ke litšoaneleho life tseo ho hlokahalang hore bana ba li hlaolele?

¹⁰ Boleng ba mohaho bo itšetlehile haholo ka mofuta oa thepa e sebelisitsoeng mohahong ka booona. Moapostola Pauluse o ile a bolela hore thepa e ntle ka ho fetisisa ea mohaho bakeng sa botho ba Bokreste ke “khauta, silevera, majoe a bohlokoa.” (1 Bakorinthe 3:10-12) Tsena li emela litšoaneleho tse kang tumelo, bohlale, masene, botšepehi, tlhompho le kananelo e lerato bakeng sa Jehova le melao ea hae. (Pesaleme ea 19:7-11; Liproverbia 2:1-6; 3:13, 14) Batsoali ba ka thusa bana ba bona joang ho tloha bongoaneng hore ba hlaolele litšoaneleho tsee? Ka ho latela kemiso e entsoeng khale.

11. Batsoali ba Baiseraele ba ile ba thusa bana ba bona joang ho hōlisa botho ba bomolimo?

¹¹ Pejana sechaba sa Iseraele se kena Lefatšeng le Tšepisitsoeng, Jehova o ile a bolella batsoali ba Baiseraele: “Litaelo tseo ke u laelang tsona kajeno, li be pelong ea hao. U tlo u li rute bana ba hao, ’me u bue ka tsona, ha u lutse tlung ea hao, leha u le tseleng u tsamaea, leha u ea robala, leha u tsoha.” (Deuteronoma 6:6, 7) E, ho hlokahala hore ho bana ba bona batsoali e be mehlala, metsoalle, ba buisanang le bona esita le matichere.

12. Ke hobane’ng ha e le habohlokoa hore batsoali e be mohlala o motle?

¹² E-ba mohlala. Taba ea pele, Jehova o itse: “Litaelo tseo . . . li be pelong ea hao.” Eaba, oa phaella: “U tlo u li rute bana ba hao.” Kahoo litšoaneleho tsa bomolimo li tlameha hore li be lipelong tsa batsoali pele. Motsoali o tlameha ho rata ’nete le ho phela ka eona. Joale ke hona a tlang ho finyella pelo ea ngoana. (Liproverbia 20:7) Hobane’ng? Hobane bana ba susumetsoa haholo ke seo ba se bonang ho feta seo ba se utloang.—Luka 6:40; 1 Bakorinthe 11:1.

13. Batsoali ba Bakreste ba ka etsisa mohlala oa Jesu joang mabapi le ho lebisa tlhokomelo ho bana ba bona?

¹³ E-ba motsoalle. Jehova o ile a bolella batsoali Iseraeleng: ‘Buang le bana ba lōna ha le lutse ka tlung ea lōna leha le tsamaea tseleng.’ Sena se hloka ho qeta nako le bana ho sa tsotellehe hore na batsoali ba tšoarehile hakae. Ho totobetse hore Jesu o ne a ikutloa hore bana ba ne ba lokeloa ke nako ea hae. Nakong ea matsatsi a ho qetela a tšebeletso ea hae, “batho ba qala ho mo tlisetsa bana ba banyenyane hore a ba ame.” Jesu o ile a itšoara joang? “Eaba o sika bana bao ’me o qala ho ba hlohonolofatsa.” (Mareka 10:13, 16) Nahana, lihora tsa ho qetela tsa bophelo ba Jesu li ne li le haufi le ho fela. Ho ntse ho le joalo, o ile a fa bana bana nako ea hae le tlhokomelo ea hae. Ke thuto e ntle hakaakang!

14. Ke hobane’ng ha ho le molemo hore batsoali ba qete nako le bana ba bona?

¹⁴ E-ba ea buisanang le eena. Ho qeta nako le ngoana oa hao ho tla u thusa hore u buisane le eena. Ha u buisana le eena haholoanyane, u tla tseba hamolemo haholoanyane hore na botho ba hae bo hōla joang. Leha ho le joalo, hopola hore ho buisana hase feela ho bua. ’Mè e mong oa Brazil o itse: “Ke ile ka tlameha ho hlaolela tsebo ea ho mamela, ho mamela ka pelo ea ka.” Mamello ea hae e ile ea hlahisa litholoana ha mora oa hae a qala ho arolelana maikutlo a hae le eena.

15. Ho hlokahala hore ho hopoloe eng tabeng ea boikhathollo?

¹⁵ Bana ba hloka ‘nako ea ho tšeha le nako ea ho hobela,’ e leng nako ea boikhathollo. (Moeklesia 3:1, 4; Zakaria 8:5) Boikhathollo bo molemo haholo ha batsoali le bana ba bo thabela hammoho. Ke taba e soabisang hore malapeng a mangata boikhathollo ke ho shebella thelevishene. Le hoja mananeo a mang a thelevishene e ka ’na ea e-ba a thabisang, a mangata a senya litekanyetso tse ntle, ’me ho shebella thelevishene ho na le tšekamelo ea ho bipetsa puisano ka lapeng. Ka hona, ke hobane’ng ha le sa etse ho hong hoo le ho qapang le bana ba hao? Binang, bapalang lipapali, kopanang le metsoalle, etelang libaka tse thabisang. Mesebetsi e joalo e khothaletsa puisano.

16. Batsoali ba lokela ho ruta bana ba bona eng ka Jehova, hona ba lokela ho etsa joalo joang?

¹⁶ E-ba tichere. Jehova o itse: “U tlameha ho ruta mora oa hao [mantsoe ana] ka mokhoa o hatisang.” (NW) Moelelo o u bolella hore na u ba rute eng hona joang. Pele, “Rata Jehova, Molimo oa hao, ka pelo ea hao eohle, le ka moea oa hao oohle, le ka matla a hao ’ohle.” (Deuteronoma 6:5) Joale, ‘mantsoe ana, u tlameha ho a ruta ka mokhoa o hatisang.’ Kenya taeo e reretsoeng ho hōlisa lerato la soule eohle bakeng sa Jehova le melao ea hae. (Bapisa le Baheberu 8:10.) Mantsoe ‘ho ruta ka mokhoa o hatisang’ a bolela ho ruta ka ho pheta-pheta. Kahoo, ha e le hantle, Jehova o u bolella hore tsela e ka sehloohong ea ho thusa bana ba hao ho hlaolela botho ba bomolimo ke ka ho bua le bona ka eena kamehla. Hona ho akarelletsa ho ba le thuto ea Bibele le bona kamehla.

17. Ho hlokahala hore batsoali ba hōlise eng ho bana ba bona? Hobane’ng?

¹⁷ Batsoali ba bangata baa tseba hore ho kenya boitsebiso pelong ea ngoana ha ho bonolo. Moapostola Petrose o ile a khothalletsa Bakreste-’moho le eena: “Joaloka masea a sa tsoa tsoaloa, le hlaolele taba-tabelo ea lebese le sa tsoakoang la lentsoe.” (1 Petrose 2:2) Polelo le “hlaolele taba-tabelo” e fana ka maikutlo a hore ba bangata ha ba lapele lijo tsa moea ka tlhaho. Ho ka ’na ha hlokahala hore batsoali ba fumane litsela tsa ho hōlisa taba-tabelo eo ho ngoana oa bona.

18. Ke mekhoa efe e meng ea ho ruta ea Jesu eo batsoali ba khothalletsoang ho e etsisa?

¹⁸ Jesu o ne a finyella lipelo ka ho sebelisa lipapiso. (Mareka 13:34; Luka 10:29-37) Mokhoa ona oa ho ruta o atleha ka ho khethehileng ho bana. Ruta melao-motheo ea Bibele ka ho sebelisa lipale tse ntle, tse thahasellisang, mohlomong tse fumanoang ho Buka ea ka ea Lipale tsa Bibele.a Etsa hore bana ba amehe. Ba lumelle hore ba sebelise tsebo ea bona ea ho qapa ka ho tšoantšisa le ho lekisa liketsahalo tseo tsa Bibele. Jesu o ile a boela a sebelisa lipotso. (Matheu 17:24-27) Etsisa mokhoa oa hae nakong ea thuto ea lōna ea lelapa. Ho e-na le hore feela u bolele molao oa Molimo, botsa lipotso tse kang, Ke hobane’ng ha Jehova a ile a re fa molao oo? Ho tla etsahala’ng haeba re o boloka? Ho tla etsahala’ng haeba re sa o boloke? Lipotso tse joalo li thusa ngoana hore a be le mabaka le ho bona hore melao ea Molimo ea sebetsa ebile e molemo.—Deuteronoma 10:13.

19. Haeba batsoali ba latela melao-motheo ea Bibele tšebelisanong le bana ba bona, bana ba tla thabela melemo efe e meholo?

¹⁹ Ka ho ba mohlala, motsoalle, ea buisanang le eena, le tichere, u ka thusa ngoana oa hao ho tloha lilemong tse qalang hore a be le kamano e haufi ea botho le Jehova Molimo. Kamano ena e tla khothalletsa ngoana oa hao hore e be Mokreste ea thabileng. O tla loanela ho phelela tumelo ea hae esita leha a tobane le khatello ea lithaka le liteko. Kamehla mo thuse hore a ananele kamano ena ea bohlokoa.—Liproverbia 27:11.

TLHOKAHALO EA BOHLOKOA EA TAEO

20. Taeo ke eng, hona e lokela ho sebelisoa joang?

²⁰ Taeo ke koetliso e lokisang kelello le pelo. Bana ba e hloka kamehla. Pauluse o eletsa bo-ntate hore ba “tsoele pele ho ba [bana ba bona] hōlisa ka taeo le kelello e laoloang ke Jehova.” (Baefese 6:4) Batsoali ba lokela ho laea ka lerato, joalokaha Jehova a etsa. (Baheberu 12:4-11) Taeo e theiloeng leratong e ka fetisoa ka ho behelana mabaka. Kahoo, re bolelloa hore re ‘mamele taeo.’ (Liproverbia 8:33, NW) Taeo e lokela ho fanoa joang?

21. Batsoali ba lokela ho hopola melao-motheo efe ha ba laea bana ba bona?

²¹ Batsoali ba bang ba nahana hore ho laea bana ba bona ho akarelletsa ho bua feela ka lentsoe le sokelang, ho ba khobola, kapa esita le ho ba omanya. Leha ho le joalo, tabeng e tšoanang, Pauluse oa lemosa: “Lōna, bo-ntate, le se ke la ba ba halefisang bana ba lōna.” (Baefese 6:4) Bakreste bohle ba khothalletsoa ho ba “bonolo ho bohle . . . [ho] rupela ka bonolo ba sekametseng ho hanyetseng.” (2 Timothea 2:24, 25) Batsoali ba Bakreste, leha ba hlokomela hore hoa hlokahala hore ba tiee, ba leka ho hopola mantsoe ana ha ba laea bana ba bona. Leha ho le joalo, ka linako tse ling, ho behelana mabaka ha hoa lekana, ’me ho ka ’na ha hlokahala mofuta o mong oa kotlo.—Liproverbia 22:15.

22. Haeba ho hlokahala hore ngoana a fuoe kotlo, o lokela ho thusoa ho utloisisa eng?

²² Bana ba sa tšoaneng ba hloka mefuta e sa tšoaneng ea taeo. Ba bang ha ba ‘khalengoe ka ho buisoa feela.’ Ho bona, kotlo e fanoang ka linako tse ling bakeng sa ho se utloe e ka ba e pholosang bophelo. (Liproverbia 17:10; 23:13, 14; 29:19, BPN) Leha ho le joalo, ngoana o lokela ho utloisisa hore na ke hobane’ng ha a fuoa kotlo. “Thupa le khalemelo li fa motho bohlale.” (Liproverbia 29:15, mongolo o tšekaletseng ke oa rōna; Jobo 6:24.) Ho feta moo, kotlo e na le meeli. Jehova o itse ho batho ba hae: “Ke tla u khalemela ka tekano.” (Jeremia 46:28b, mongolo o tšekaletseng ke oa rōna.) Ho hang Bibele ha e lumelle ho shapuoa ka mabifi kapa ho otloa ka bohale, ho tetetsang le ho ntša ngoana kotsi.—Liproverbia 16:32.

23. Ngoana o lokela ho lemoha eng ha a fuoa kotlo ke batsoali ba hae?

²³ Ha Jehova a ne a lemosa batho ba hae hore o ne a tla ba laea, o ile a qala ka ho re: “U se ke ua tšaba . . . hobane ke na le uena.” (Jeremia 46:28a) Ka ho tšoanang, taeo ea botsoali, ho sa tsotellehe hore na e ka sebōpeho sefe se loketseng, le ka mohla ha ea lokela ho siea ngoana a ikutloa a lahliloe. (Bakolose 3:21) Ho e-na le hoo, ngoana o lokela ho utloa hore taeo e fanoa hobane motsoali ‘a e-na le eena,’ a le ka lehlakoreng la hae.

SIRELETSA NGOANA OA HAO KOTSING

24, 25. Tšokelo e ’ngoe e mpe ke efe eo bana ba hlokang ho sireletsoa ho eona matsatsing aa?

²⁴ Batho ba bangata ba baholo ba hetla morao bongoaneng ba bona e le nako e thabisang. Ba hopola boikutlo bo mofuthu ba tšireletseho, ho kholiseha hore batsoali ba bona ba ne ba tla ba hlokomela ho sa tsotellehe hore na ho hlaha eng. Batsoali ba batla hore bana ba bona ba ikutloe ka tsela eo, empa lefatšeng la kajeno la boitšoaro bo hlephileng, ho thata ho feta pele ho boloka bana ba sireletsehile.

²⁵ Tšokelo e ’ngoe e mpe e hōtseng lilemong tsa morao tjena ke ho hlekefetsoa ha bana ka likamano tsa botona kapa botšehali. Malaysia, litlaleho tsa ho hlekefetsoa ha bana li ile tsa imena ka makhetlo a mane ka nako ea lilemo tse leshome. Jeremane bana ba ka bang 300 000 ba hlekefetsoa ka likamano tsa botona le botšehali selemo le selemo, ha naheng e ’ngoe ea Amerika Boroa, ho latela phuputso e ’ngoe, palo ea selemo e hakanngoang e le e tšosang ea 9 000 000! Ho utloisang bohloko ke hore boholo ba bana bana bo hlekefetsoa malapeng abo bona ke batho bao ba ba tsebang le ho ba tšepa. Empa bana ba lokela ho ba le tšireletso e matla ho batsoali ba bona. Batsoali e ka ba basireletsi joang?

26. Ke ka litsela life bana ba ka bolokoang ba sireletsehile, hona tsebo e ka sireletsa ngoana joang?

²⁶ Kaha phihlelo e bontša hore bana ba tsebang ho honyenyane ka botona le botšehali ke bona ba hlaseloang haholo ke bahlekefetsi, bohato bo boholo ba ho ho thibela ke ho ruta ngoana, esita leha a sa le monyenyane. Tsebo e ka fana ka tšireletso “ho u phemisa tsela ea bobe, ho u khelosa ho bao ba buang tse khopo.” (Liproverbia 2:10-12) Tsebo ea eng? Tsebo ea melao-motheo ea Bibele, ea se nepahetseng le se fosahetseng tabeng ea boitšoaro. Tsebo ea hore le batho ba bang ba hōlileng ba etsa lintho tse mpe le hore motho e mocha ha aa lokela ho lumela ha batho ba buella liketso tse sa lokelang. (Bapisa le Daniele 1:4, 8; 3:16-18.) Se ke ua lekanyetsa taeo e joalo ketsahalong e le ’ngoe. Boholo ba bana ba banyenyane bo hloka hore thuto e pheta-phetoe pele ba ka e hopola hantle. Ha bana ba hōla-hōla, ntate ka lerato o tla hlompha tokelo ea morali oa hae ea boinotši, ’me ’mè eena a hlomphe ea mora oa hae—kahoo ba tiisa kutloisiso ea ngoana ka se nepahetseng. ’Me ka ho hlakileng, tšireletso e ’ngoe e molemohali khahlanong le ho hlekefetsoa ke ho ba beha leihlo haufi-ufi joaloka motsoali.

BATLA TATAISO EA BOMOLIMO

27, 28. Mohloli oa thuso o moholohali oa batsoali ke mang ha ba tobana le phephetso ea ho hōlisa ngoana?

²⁷ Ka sebele, ho koetlisa ngoana ho tloha boseeng ke phephetso, empa batsoali ba lumelang ha ho hlokahale hore ba tobane le phephetso eo ba le bang. Morao koo mehleng ea Baahloli, ha monna ea bitsoang Manoa a tseba hore e se e tla ba ntate, o ile a kōpa tataiso ho Jehova mabapi le ho hōlisa ngoana oa hae. Jehova o ile a arabela lithapelo tsa hae.—Baahloli 13:8, 12, 24.

²⁸ Ka tsela e tšoanang kajeno, ha batsoali ba lumelang ba hōlisa bana ba bona, le bona ba ka bua le Jehova ka thapelo. Ho ba motsoali ke mosebetsi o thata, empa ho na le meputso e meholo. Banyalani ba bang ba Bakreste Hawaii ba re: “U na le lilemo tse 12 hore u phethe mosebetsi oa hao pele ho lilemo tseno tse mahlonoko tsa bocha. Empa haeba u ile ua sebetsa ka thata ho sebelisa melao-motheo ea Bibele, ke nako ea ho kotula thabo le khotso ha ba etsa qeto ea ho batla ho sebeletsa Jehova ho tloha pelong.” (Liproverbia 23:15, 16) Ha ngoana oa hao a etsa qeto eo, le uena u tla susumelletseha ho re: “Bara [le barali] ke lefa la Jehova.”

[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]

MELAO-MOTHEO EE EA BIBELE E KA THUSA . . . BATSOALI HO KOETLISA BANA BA BONA JOANG?

Tšepa Jehova.—Liproverbia 3:5.

E-ba le boikarabelo.—1 Timothea 5:8.

Jehova ke Ntate ea lerato.—Liproverbia 8:22, 30.

Batsoali baa ikarabella bakeng sa ho ruta bana ba bona.—Deuteronoma 6:6, 7.

Taeo ea hlokahala.—Baefese 6:4.

[Lebokose le leqepheng la 61]

TAEO E SEBETSANG

Mokhoa o mong o nang le morero oa taeo ke ho etsa hore bana ba utloe liphello tse sa thabiseng tsa boitšoaro bo fosahetseng. (Bagalata 6:7; bapisa le Exoda 34:6, 7.) Ka mohlala, haeba ngoana a etsa bohlasoa, ho etsa hore a bo hloekise ho ka ’na ha hatisa haholoanyane. Na o ile a tšoara motho e mong hampe? Ho hloka hore a ikōpele tšoarelo ho ka ’na ha lokisa tšekamelo ena e fosahetseng. Mokhoa o mong oa taeo ke ho amoha motho litokelo ka nako e itseng e le hore a tle a utloisise thuto e hlokahalang. Ka tsela ena ngoana o ithuta bohlale ba ho khomarela melao-motheo e nepahetseng.

[Litšoantšo tse leqepheng la 57]

Batsoali, e-bang mehlala, metsoalle, ba buisanang le bona, le matichere