Tsamaisa Bophelo ba Hao ka Melao-motheo ea Molimo
‘[Jehova o] u ruta hore u itsoele molemo.’—ESAIA 48:17.
1. ’Mōpi o tsamaisa batho joang?
HA BO-RASAENSE ba ntse ba hoatalletse ho senola liphiri tsa bokahohle, ba hlolloa ke matla a maholo a bokellaneng bokahohleng bo hlophisehileng bo re pota-potileng. Letsatsi la rōna—leo e leng naleli e boholo bo lekaneng—le ntša matla a lekanang le a “libomo tsa haedrojene tse limilione tse likete tse 100 tse qhomang ka mor’a motsotsoana o mong le o mong.” Ka matla a hae a sa lekanyetsoang, ’Mōpi a ka laola le ho tsamaisa lihloliloeng tsa leholimo tse matla hakaalo. (Jobo 38:32; Esaia 40:26) Ho thoe’ng ka rōna batho ba filoeng matla a ho ikhethela, a boitšoaro, a ho beha mabaka le a ho utloisisa lintho tsa moea? Moetsi oa rōna o ikhethetse ho re tsamaisa ka tsela efe? O re tsamaisa ka lerato ka melao ea hae e phethahetseng le melao-motheo e phahameng, tumellanong le matsoalo a rōna a koetlisehileng.—2 Samuele 22:31; Baroma 2:14, 15.
2, 3. Molimo o thabisoa ke ho mamela ha mofuta ofe?
2 Molimo o thabisoa ke libōpuoa tse bohlale tse khethang ho mo mamela. (Liproverbia 27:11) Ho e-na le ho re etsa liroboto tse phethang molao li sa nahane, Jehova o re file matla a ho ikhethela e le hore re ka etsa liqeto tsa ho etsa se nepahetseng re e-na le tsebo.—Baheberu 5:14.
3 Jesu, ea neng a bonahatsa ka ho phethahetseng seo Ntat’ae a leng sona, o itse ho barutuoa ba hae: “Le metsoalle ea ka haeba le etsa seo ke le laelang sona. Ha ke sa le bitsa makhoba.” (Johanne 15:14, 15) Mehleng ea boholo-holo, lekhoba le ne le tlameha ho mamela litaelo tsa mong’a lona. Ka lehlakoreng le leng, setsoalle se thehoa ka ho bontša botho bo ipiletsang pelong. Re ka ba metsoalle ea Jehova. (Jakobo 2:23) Setsoalle sena se tiisoa ka ho ratana. Jesu o ile a hokahanya ho mamela Molimo le lerato ha a re: “Haeba leha e le mang a nthata, o tla boloka lentsoe la ka, Ntate o tla mo rata.” (Johanne 14:23) Kaha Ntate oa re rata ’me o batla ho re tsamaisa re sireletsehile—Jehova o re kōpa hore re mamele melao-motheo ea hae.
Melao-motheo ea Molimo
4. U ka hlalosa melao-motheo joang?
4 Melao-motheo ke eng? Ho hlalosoa hore molao-motheo ke “’nete e akaretsang kapa ea bohlokoa: molao o pharaletseng le oa sehlooho, thuto, kapa khopolo eo melao e meng le lithuto li thehoang ho eona kapa li nkoang ho eona.” (Webster’s Third New International Dictionary) Ho ithuta Bibele ka hloko ho senola hore Ntat’a rōna oa leholimo o fana ka litaelo tsa bohlokoa tse akaretsang maemo a fapa-fapaneng a bophelo. Sena o se etsa molemong oa rōna oa ka ho sa feleng. Se tumellanong le se ileng sa ngoloa ke Morena Solomone ea bohlale ha a re: “Mora oa ka, utloa ’me u amohele lipolelo tsa ka. Joale lilemo tsa bophelo li tla u atela. Ke tla u rupela esita le ka tsela ea bohlale; ke tla etsa hore u hate litseleng tse lokileng.” (Liproverbia 4:10, 11) Melao-motheo ea bohlokoa e fanoeng ke Jehova e ama kamano ea rōna le eena le batho ba bang, borapeli ba rōna le bophelo ba rōna ba letsatsi le letsatsi. (Pesaleme ea 1:1) A re hlahlobeng e meng ea melao-motheo eo ea bohlokoa.
5. ana ka mehlala ea melao-motheo e meng ea bohlokoa.
5 Tabeng ea kamano ea rōna le Jehova, Jesu o itse: “U rate Jehova Molimo oa hao ka pelo ea hao eohle le ka moea oa hao oohle le ka kelello ea hao eohle.” (Matheu 22:37) Ho phaella moo, Molimo o fana ka melao-motheo e amang litšebelisano tsa rōna le batho ba bang, e kang Molao oa Khauta, o reng: “Ka hona, lintho tsohle tseo le batlang hore batho ba le etse tsona, le lōna ka ho tšoanang le ba etse tsona.” (Matheu 7:12; Bagalata 6:10; Tite 3:2) Mabapi le borapeli, rea eletsoa: “A re nahanelaneng hore re susumeletsane leratong le mesebetsing e metle, re sa tlohele ho bokana ha rōna.” (Baheberu 10:24, 25) Mabapi le bophelo ba rōna ba letsatsi le letsatsi, moapostola Pauluse o re: “Ebang lea ja kapa lea noa kapa le etsa ntho leha e le efe e ’ngoe, le etse lintho tsohle bakeng sa thoriso ea Molimo.” (1 Bakorinthe 10:31) Ho na le melao-motheo e meng e mengata ka Lentsoeng la Molimo.
6. Melao-motheo e khetholloa joang ho melao?
6 Melao-motheo ke linnete tse sebetsang, tsa bohlokoa, ’me Bakreste ba bohlale ba ithuta ho e rata. Jehova o ile a bululela Solomone hore a ngole sena: “U ele hloko mantsoe a ka. U sekehele lipolelo tsa ka tsebe. E se eka li ke ke tsa tloha mahlong a hao. U li boloke ka har’a pelo ea hao. Etsoe ke bophelo ho ba li fumanang le bophelo bo botle nameng eohle ea bona.” (Liproverbia 4:20-22) Melao-motheo e fapana kae le melao? Melao-motheo ke moralo oa melao. Litaelo, hangata li toba taba, ’me li ka etsetsoa nako e itseng kapa boemo bo itseng, empa melao-motheo e sebetsa ka nako eohle. (Pesaleme ea 119:111) Melao-motheo ea Molimo ha e felloe ke nako kapa ha e fele. Mantsoe a bululetsoeng a moprofeta Esaia ke ’nete ha a re: “Joang bo botala bo omeletse, thunthung e ponne; empa ha e le lentsoe la Molimo oa rōna, le tla tšoarella ho isa nakong e sa lekanyetsoang.”—Esaia 40:8.
Nahana U be U Etse Lintho Tumellanong le Melao-motheo
7. Lentsoe la Molimo le re khothalletsa ho nahana le ho etsa lintho tumellanong le melao-motheo joang?
7 Nako le nako, “lentsoe la Molimo oa rōna” le re khothalletsa ho nahana le ho etsa lintho tumellanong le melao-motheo. Ha Jesu a ne a kōptjoa ho akaretsa Molao, o ile a opa khomo lenaka ka lipolelo tse peli—e ’ngoe e hatisa ho rata Jehova, e ’ngoe e hatisa ho rata motho e mong. (Matheu 22:37-40) Jesu o ile a etsa sena ka ho qotsa karolo e itseng kakaretsong ea pejana e khutšoanyane ea litekanyetso tsa motheo tsa Molao oa Moshe, e boletsoeng ho Deuteronoma 6:4, 5, e reng: “Jehova Molimo oa rōna ke Jehova a le mong. U rate Jehova Molimo oa hao ka pelo ea hao eohle le ka moea oa hao oohle le ka mafolofolo a hao ’ohle.” Ho hlakile hore Jesu o ne a boetse a hopotse taelo ea Molimo e ho Levitike 19:18. Sephethong se hlakileng, se tobileng le se matla sa buka ea Moeklesia, mantsoe a Morena Solomone a akaretsa melao e mengata ea Molimo: “Qetello ea taba, ha ntho e ’ngoe le e ’ngoe e se e utloiloe, ke ena: Tšaba Molimo oa ’nete ’me u boloke litaelo tsa hae. Etsoe sena ke sohle seo motho a tlamehang ho se etsa. Etsoe Molimo oa ’nete o tla tlisa mosebetsi oa mofuta o mong le o mong kahlolong kamanong le ntho e ’ngoe le e ’ngoe e patiloeng, ebang e ntle kapa e mpe.”—Moeklesia 12:13, 14; Mikea 6:8.
8. Ke hobane’ng ha e le tšireletso ho utloisisa ka botlalo melao-motheo ea Bibele?
8 Ho utloisisa ka botlalo melao-motheo e joalo, ho ka re thusa ho utloisisa le ho sebelisa litaelo tse tobileng haholoanyane. Ho feta moo, haeba re sa utloisise melao-motheo ea bohlokoa ka ho feletseng le ho e amohela, re ka ’na ra sitoa ho etsa liqeto tse bohlale ’me tumelo ea rōna e ka sisinngoa habonolo. (Baefese 4:14) Haeba re tsepamisa melao-motheo e joalo likelellong le lipelong tsa rōna, re tla lula re le malala-a-laotsoe hore re e sebelise ha re etsa liqeto. Ha re e sebelisa ka kutloisiso, e tlisa katleho.—Joshua 1:8; Liproverbia 4:1-9.
9. Ke hobane’ng ha ho lemoha le ho sebelisa melao-motheo ea Bibele ho se bonolo kamehla?
9 Ho lemoha le ho sebelisa melao-motheo ea Bibele ha ho bonolo joaloka ho latela melao e itseng. Kaha re batho ba sa phethahalang, re ka ’na ra qoba ho etsa boiteko bo hlokahalang hore re fihlele qeto tumellanong le melao-motheo. Ha re talimane le ho etsa qeto kapa re qakehile, re ka ’na ra khetha ho ba le taelo e tobileng. Ka linako tse ling re ka batla tataiso ho Mokreste ea hōlileng tsebong—mohlomong moholo oa phutheho—re lebeletse ho fumana taelo e tobileng e sebetsang boemong ba rōna. Leha ho le joalo, ho ka etsahala hore Bibele kapa lingoliloeng tse thehiloeng Bibeleng li se ke tsa fana ka molao o tobileng, ’me le haeba re ka o fuoa, e ka ’na eaba hase tataiso e akaretsang ka linako tsohle le tlas’a maemo ’ohle. Mohlomong ua hopola hore monna e mong o ile a botsa Jesu, a re: “Mosuoe, bolella mor’eso hore a nkarolele lefa.” Ho e-na le hore Jesu a potlakele ho fana ka molao o rarollang khang pakeng tsa bana ba motho, o ile a mo fa molao-motheo o batlang o akaretsa, a re: “Lulang le butse mahlo ’me le itebele khahlanong le ho chacheha ka mohono ha mofuta o mong le o mong.” Kahoo, Jesu o ile a fana ka tataiso e neng e sebetsa ka nako eo le e ntseng e sebetsa hona joale.—Luka 12:13-15.
10. Ho itšoara tumellanong le melao-motheo ho senola sepheo sa lipelo tsa rōna joang?
10 Mohlomong u ’nile ua bona batho ba mamelang melao ka lekhonono feela hobane ba tšaba kotlo. Ho hlompha melao-motheo ho hanela boikutlo bo joalo. Ba tsamaisoang ke melao-motheo, e ba susumelletsa ho khannoa ke lipelo tsa bona. Ha e le hantle, melao-motheo e mengata ha e ame kotlo ea kapele ho ba sa lumellaneng le eona. Sena se re fa monyetla oa ho senola hore na ke hobane’ng ha re mamela Jehova, hore na ke’ng se susumetsang lipelo tsa rōna. Re fumana mohlala tabeng ea Josefa ha a hana ha mosali oa Potifaro a re a robale le eena. Le hoja Jehova a ne a e-s’o fane ka molao o ngotsoeng o hanelang bofebe ’me ho ne ho e-s’o boleloe kahlolo ea Molimo bakeng sa ho robala le mosali oa monna e mong, Josefa o ne a hlokomela hore Molimo o na le melao-motheo eo a e behileng bakeng sa ho tšepahala lenyalong. (Genese 2:24; 12:18-20) Re ka bona ka karabo ea hae hore melao-motheo e joalo e ne e mo ama ka matla: “Nka etsa bobe bona bo boholo joang ’me ka siteloa Molimo?”—Genese 39:9.
11. Bakreste ba batla ho tataisoa ke melao-motheo ea Jehova lintlheng life?
11 Kajeno, Bakreste ba batla ho tataisoa ke melao-motheo ea Jehova moo ho amehang litaba tsa botho, tse kang khetho ea metsoalle, boithabiso, ’mino le lintho tse baloang. (1 Bakorinthe 15:33; Bafilipi 4:8) Ha re ntse re hōla tsebong, kutloisisong le ho ananeleng Jehova le litekanyetso tsa hae, matsoalo a rōna le kutloisiso ea rōna ea boitšoaro, li tla re thusa ho sebelisa melao-motheo ea Molimo maemong ’ohle ao re thulanang le ’ona, esita le litabeng tsa botho. Kaha re tsamaisoa ke melao-motheo ea Bibele, re ke ke ra batla ho tsoa melao ea Molimo tlaase; ebile re ke ke ra etsisa ba bapallang kotsing ho bona hore na ba ka fella kae pele ba tlōla molao. Rea hlokomela hore ho nahana ka tsela ena ke ho itšoetsa ebile ho kotsi.—Jakobo 1:22-25.
12. Senotlolo sa ho tataisoa ke melao-motheo ea Molimo ke sefe?
12 Bakreste ba hōlileng tsebong ba hlokomela hore senotlolo sa ho latela melao-motheo ea Molimo ke ho batla maikutlo a Jehova tabeng. Mopesaleme oa khothatsa: “Lōna ba ratang Jehova, hloeang se sebe.” (Pesaleme ea 97:10) Liproverbia 6:16-19 e thathamisa lintho tse ling tseo Molimo a reng li mpe, e re: “Ho na le lintho tse tšeletseng tseo Jehova a li hloileng; e, ke lintho tse supileng tse manyala moeeng oa hae: mahlo a iphahamisang, leleme la bohata, le matsoho a tšollang mali a hlokang molato, pelo e rerang merero e kotsi, maoto a potlakelang ho mathela bobeng, paki ea bohata e phatlalatsang mashano, le mang kapa mang ea bakang ho hloka kutloano har’a bara ba motho.” Ha bophelo ba rōna bo laoloa ke takatso ea ho bonahatsa maikutlo a Jehova linthong tseo tsa bohlokoa, re tla tloaela ho phela ka melao-motheo kamehla.—Jeremia 22:16.
Ho Hlokahala Boikemisetso
13. Jesu o ile a hatisa maikutlo a mofuta ofe Thutong ea hae ea Thabeng?
13 Ho tseba melao-motheo le ho e sebelisa ho boetse ho re sireletsa lerabeng la borapeli ba lefeela le ba boikaketsi. Ho na le phapang pakeng tsa ho latela melao-motheo le ho mamela litaelo ka tsela e feteletseng. Jesu o bontšitse sena ka ho hlaka Thutong ea Thabeng. (Matheu 5:17-48) Hopola hore bamameli ba Jesu e ne e le Bajuda, kahoo, boitšoaro ba bona bo ne bo lokela ho laoloa ke Molao oa Moshe. Empa ha e le hantle, ba ne ba sa utloisise Molao. Ba ne ba boloka se ngotsoeng ho e-na le ho boloka moelelo oa Molao. Ba ne ba buella lineano tsa bona, ba li phahamisa ka holim’a thuto ea Molimo. (Matheu 12:9-12; 15:1-9) Ka lebaka leo, batho ka kakaretso ba ne ba sa rutoa ho nahana tumellanong le melao-motheo.
14. Jesu o ile a thusa bamameli ba hae hore ba nahane tumellanong le melao-motheo joang?
14 Ho fapana le seo, Thutong ea Thabeng Jesu o ile a akarelletsa melao-motheo lintlheng tse hlano tse amang boitšoaro: bohale, lenyalo le tlhalo, litšepiso, boiphetetso le lerato le lehloeo. Boemong ka bong, Jesu o ile a bontša molemo oa ho latela molao-motheo. Kahoo, Jesu o ile a phahamisa tekanyetso ea boitšoaro bakeng sa balateli ba hae. Ka mohlala, tabeng ea bofebe, o fane ka molao-motheo o sireletsang liketso, likhopolo le litakatso tsa rōna, a re: “E mong le e mong ea ntseng a tsoela pele ho sheba mosali e le hore a be le takatso e matla bakeng sa hae o se a febile le eena ka pelong ea hae.”—Matheu 5:28.
15. Re ka qoba tšekamelo ea ho khomarela molao ka tsela e feteletseng joang?
15 Mohlala ona o bontša hore ha rea lokela ho hlokomoloha morero oa melao-motheo ea Jehova le sepheo sa eona. Ka sebele ha rea lokela ho ba baikaketsi e le hore re fumane mohau oa Molimo. Jesu o ile a senola booatla ba boikutlo bo joalo ka ho bua ka mohau oa Molimo le lerato la Hae. (Matheu 12:7; Luka 6:1-11) Ha re latela melao-motheo ea Bibele, re tla qoba ho leka ho phela (kapa ho batla hore batho ba bang ba phele) ka melao e mengata le e thata e tlōlang meeli ea lithuto tsa Bibele. Re tla ameha haholo ka melao-motheo ea lerato le ho mamela Molimo ho feta ho ameha ka borapeli ba boikaketsi.—Luka 11:42.
Liphello Tse Thabisang
16. Fana ka mehlala ea melao-motheo e tšehetsang litaelo tse ling tsa Bibele.
16 Ha re loanela ho mamela Jehova, ke habohlokoa ho hlokomela hore melao ea hae e thehiloe melao-motheong ea bohlokoa. Ka mohlala, Bakreste ba lokela ho qoba borapeli ba litšoantšo, boitšoaro bo bobe ba ho kopanela liphate le tšebeliso e mpe ea mali. (Liketso 15:28, 29) Motheo oa boemo ba Bakreste tabeng ee ke eng? Molimo o lokeloa ke boinehelo ba rōna bo feletseng; re lokela ho tšepahala ho balekane ba rōna; hape, Jehova ke Monehi-Bophelo. (Genese 2:24; Exoda 20:5; Pesaleme ea 36:9) Ho ananela melao-motheo ena ea bohlokoa ho etsa hore ho be bonolo ho amohela le ho latela melao e amehang.
17. Ke litholoana life tse molemo tse ka hlahisoang ke ho lemoha le ho sebelisa melao-motheo ea Bibele?
17 Ha re ntse re lemoha melao-motheo ena ea bohlokoa ’me re e sebelisa, rea hlokomela hore e molemong oa rōna. Hangata litlhohonolofatso tsa moea tse thabeloang ke batho ba Molimo li na le melemo ea sebele. Ka mohlala, batho ba tlohelang ho tsuba, ba itšoereng hantle le ba hlomphang khalalelo ea mali ba qoba ho tšoaroa ke maloetse a itseng. Ka tsela e tšoanang, ho phela tumellanong le ’nete ea Molimo ho ka re tsoela molemo licheleteng, litšebelisanong le batho ba bang, kapa bophelong ba lelapa. Melemo e totobetseng joalo e bontša hore litekanyetso tsa Jehova ke tsa bohlokoa, hore kannete lia thusa. Empa lebaka le ka sehloohong la ho sebelisa melao-motheo ea Molimo hase feela ho fumana melemo eo e thusang. Bakreste ba ’nete ba mamela Jehova hobane baa mo rata, hobane o lokeloa ke borapeli ba bona le hobane ho nepahetse ho etsa joalo.—Tšenolo 4:11.
18. Haeba re batla ho ba Bakreste ba atlehileng, re lokela ho tsamaisa bophelo ba rōna ka eng?
18 Ha re lumella hore bophelo ba rōna bo tsamaisoe ke melao-motheo ea Bibele, re tla phela ka tsela e molemohali, ’me e ka hohella ba bang tseleng ea Molimo. Ntho ea bohlokoa ka ho fetisisa, tsela eo re phelang ka eona e tlotlisa Jehova. Rea hlokomela hore Jehova e hlile ke Molimo ea lerato ea re batlelang se molemohali. Ha re etsa liqeto tse lumellanang le melao-motheo ea Bibele ’me re bona kamoo Jehova a re hlohonolofatsang kateng, re ikutloa re le haufi le eena haholo. Ha ho pelaelo hore re tsoela pele ho hōlisa kamano e lerato le Ntat’a rōna oa leholimo.
Na Ua Hopola?
• Molao-motheo ke eng?
• Melao-motheo e khetholloa joang ho melao?
• Ke hobane’ng ha ho le molemo hore re nahane le ho etsa lintho tumellanong le melao-motheo?
[Lebokose le leqepheng la 20]
Wilson ke Mokreste oa Ghana ea ileng a tsebisoa hore ka mor’a matsatsi a seng makae o tla lelekoa mosebetsing. Letsatsing la ho qetela a le mosebetsing, o ile a fuoa mosebetsi oa ho hlatsoa koloi ea motsamaisi oa k’hamphani. Ha Wilson a fumana chelete e ngata ka koloing, mookameli oa hae o ile a mo bolella hore Molimo o rometse chelete eo hobane Wilson o ne a tla tloha a lelekoa mosebetsing letsatsing leo. Leha ho le joalo, Wilson o ile a sebelisa melao-motheo ea Bibele e mabapi le botšepehi, ’me a khutlisetsa chelete eo ho motsamaisi. Motsamaisi o ile a makala le ho khahloa ’me a hira Wilson hona hoo a ba a mo phahamisa hore e be mosebeletsi ea ka sehloohong oa k’hamphani eo.—Baefese 4:28.
[Lebokose le leqepheng la 21]
Rukia ke mosali oa Moalbania ea lilemong tsa bo-60. Ka lebaka la ho hloka kutloano ha lelapa, ha aa ka a buisa khaitseli ea hae ka lilemo tse 17. O ile a qala ho ithuta Bibele le Lipaki tsa Jehova ’me a ithuta hore Bakreste ba ’nete ba lokela ho ba le khotso le batho ba bang, ba se ke ba jara ba bang ka pelo. O ile a rapela bosiu kaofela, ’me ka pelo e ubang, o ile a ea ha khaitseli’e. Ngoan’a khaitseli’e o ile a bula monyako. O ile a botsa Rukia ka ho makala: “Ho shoele mang? U batla’ng moo?” Rukia o ile a kōpa ho bona khaitseli’e. O ile a hlalosa ka khutso hore ho ithuta melao-motheo ea Bibele le ho ithuta ka Jehova ho mo susumellelitse hore a bōpe khotso le khaitseli’e. Ka mor’a ho lla le ho hakana, ba ile ba keteka poelano ena e khethehileng!—Baroma 12:17, 18.
[Setšoantšo se leqepheng la 23]
[Setšoantšo se leqepheng la 23]
[Setšoantšo se leqepheng la 23]
[Setšoantšo se leqepheng la 23]
“Ha a bona bongata a nyolohela thabeng; ’me ka mor’a hore a lule fatše barutuoa ba hae ba tla ho eena; eaba o ahlamisa molomo ’me o qala ho ba ruta.”—MATHEU 5:1, 2