Botle ba ’Nete—U ka bo Hlaolela
BIBELE e tšoere keletso bakeng sa banna le basali tabeng ea litšobotsi tse bohehang. Bakeng sa banna, e re: “Botle ba bahlankana ke matla a bona.” (Liproverbia 20:29, NW) E, matla le mahlaha-hlaha a bahlankana e ka ba a ipiletsang haholo. Empa ho etsahala joang ha mafolo-folo ao a bocha a fela? Maele a Bibele a re: “Moriri o moputsoa ke moqhaka oa botle ha o fumanoa tseleng ea ho loka.” (Liproverbia 16:31, NW) Ho loka ke tšobotsi e ’ngoe ea botle ba ka hare. Haeba mohlankana a ho hlaolela, ho tla sala ho ntse ho le teng ha a lahleheloa ke mafolo-folo ao a khahlehang a bocha.
Bibele e re ka basali: “Khahleho ea thetsa; botle ke bosaoana! Mosali ea tšabang Jehova ke eena ea tla rorisoa.” (Liproverbia 31:30) Moroetsana e motle, ea khahlehang ke motsoalle ea ratehang. Empa ho thoe’ng haeba ho e-na le boikaketsi le boikhantšo ba boithati bo ipatileng ka mor’a botle boo ba ’mele? Joale botle ke ba ka holimo feela, ’me bo patile bobe bo ka hare. Ha botle bo fela, ho tla sala eng? Ho molemo hakaakang haeba litšobotsi tse bohehang li matahantsoe le botle ba ka hare bo sa feleng, bo theiloeng ‘tšabong ea Jehova’!
Ho Fetola Botho
Na ho ka etsahala hore motho a hlaolele botle bona ba ka hare? E, ha e le hantle, bakeng sa Bakreste, ke tlamo. Molimo o nka botle ba ’nete e le ba bohlokoa. “O entse tsohle li le ntle nakong ea tsona.” (Moeklesia 3:11) O ke ke oa amohela borapeli ba batho bao boitšoaro ba bona bo senolang litšobotsi tsa ka hare tse sa rateheng.
Mantsoe a moapostola Pauluse ho Bakolosse a bontša tlhokahalo ea ho hlaolela botle ba ka hare. Pele, o lemosa hore: “Lahlang tsena tsohle: bohale, le khalefo, le lonya. Bonyefoli le lipolelo tse hlabisang lihlong li se tsoe melomong ea lōna. Le se ke la bolellana mashano, hobane le hlobotse botho ba lōna ba khale le mesebetsi ea bona.” E, motho leha e le ofe ea etsang lintho tse mpe joalo ha a amohelehe ho Molimo—esita le ho batho ba nahanang hantle. Joale, Pauluse o tsoela pele: “Le apere botho bo bocha bo nchafatsoang hore bo tšoane le ’Mōpi, le tle le be le tsebo ea ’nete.” (Ba-Kolosse 3:8-10, TLP) Re tlameha ho ‘apara’ tsela ea ho nahana le ea ho ikutloa e lumellanang le thato ea Molimo. Ke eng e khethollang “botho bo bocha” boo?
Litšobotsi Tsa Bokreste
Bibele e thathamisa litšobotsi tse ngata tse ntle tseo bo entsoeng ka tsona. Empa motheo oa botle bona ba ka hare o hlalosoa mantsoeng a Jesu: “Rata Morena, Molimo oa hao, ka pelo ea hao eohle, le ka moea oa hao oohle, le ka khopolo ea hao eohle. Molao oo ke o moholo oa pele. ’Me oa bobeli, o tšoanang le oona, ke o reng: Rata oa heno joale ka ha u ithata.” (Mattheu 22:37-39) Ho rata Molimo ho etsa hore re be le takatso ea ho ba batho ba mofuta o o khahlisang. Lerato le joalo le re susumelletsa hore re bue le ba bang ka oona, re ba thuse, ’me bona, ba khona ho tseba ’Mōpi oa bona.—Esaia 52:7.
Litšobotsi tse ling tse bōpang botho bo bocha li hlalosoa ke moapostola Pauluse: “Lerato, le thabo, le khotso, le sebete, le khauho, le molemo, le botšepehi, le bonolo, le boitšoaro. Ha ho molao o hanang tse joalo.”—Ba-Galata 5:22, 23.
Ho phaella moo, ka ho toba Bibele e re ho banna: “Monna ke hloho ea mosali, joale ka ha Kreste le eena a le hloho ea Kereke . . . Banna, ratang basali ba lōna, joale ka ha Kreste le eena a ratile Kereke, ’me a iteletse lefu ka baka la eona.” (Ba-Efese 5:23, 25) Hape ho basali, Bibele e re: ‘Lōna basali, le ikokobetse ka tlas’a banna ba lōna, joale ka ha le ikokobetsa ho Morena . . . Mosali eena a hlomphe monna oa hae.” (Ba-Efese 5:22, 33) Bophelo ba lelapa bo fetoha bo khahlehang hakaakang ha monna a phethahatsa boikarabelo ba hae ka tsela e lerato, e hlokang boithati, le e nang le mamello! Hape ho ba bobebe hakaakang hore monna a phethahatse karolo ea hae e loketseng ha mosali a bontša botle ba ka hare ka hore ka lerato a mo tšehetse ’me a se ke a hlōlisana le eena kapa ea e-ba ea nyatsa-nyatsang. Ruri bophelo ba lelapa tlas’a maemo a joalo e ka ba bo thabisang.
Mehlala a boletsoeng sehloohong se ka pele e bontšitse tse ling tsa litšobotsi tsena ha li sebelisoa. Ngoanana oa Moshulame o ile a bontša botšepehi le lerato le tebileng ho molisana oa hae ha a hana ho mo lahla ka lebaka la mabenyane a motse oa borena oa Salomone. Josefa o ile a bontša molemo oa ka hare ha a hana ho siteloa mong’a hae, Potifaro. O ile a boela a bontša boitšoaro ha a baleha ho fapana le ho ekoa ke mosali oa Potifaro. Hape o behile mohlala oa bonolo, khotso, le mamello ha a hana ho lumella liketsahalo tse ngata tse bohloko bophelong ba hae hore li ntšofatse pelo ea hae.
Botle Lefatšeng le Lebe
Na litšobotsi tse ntle joalo lia sebetsa kajeno? Ba bangata ba nahana hore ha ho joalo. Ho fapana le hoo, ba arabela lefatšeng le sa utloeng, le meharo leo ba phelang ho lona ka ho hlaolela ho hloka qenehelo. Ba ikutloa hore haeba ba tla tsoella ba lokela ho ba sehlōhō, ho lelekisa bophahamo, ho ba le moea oa ’na pele ’me ka meharo ba nke tsohle tseo ba ka li fumanang.
Ka lehlakoreng le leng, Bibele e re khothalletsa hore: ‘Le se ke la etsa letho ka khang, leha e le ka boithoriso ba lefeela, empa e mong le e mong, ka boikokobetso, a lekanye hobane ba bang ba mo fetisa. E mong le e mong a se ke a hlokomela tsee e leng tsa hae feela, a mpe a hlokomele le tsee e leng tsa ba bang.’ (Ba-Filippi 2:3, 4) Kaha batho ka kakaretso ha ba latele keletso ena e molemo mokhatlo oa batho o ntse o tsoela pele ho senyeha ka mokhoa o tšabehang.
Ho phaella moo, lefatšeng la kajeno, katleho ea motho e lekanngoa ka chelete kapa boemo. Motho ea ruileng o nkuoa e le motho ea atlehileng. Leha ho le joalo, ha re e-tla litekanyetsong tsa sebele, ho hang hase habohlokoa hore na motho ke morui kapa ke mofutsana. Ka sebele, leruo le na le likotsi tsa lona. Bibele ea lemosa: “Ba ratang ho rua, ba oela melekong, le lerabeng, le litakatsong tse ngata, tse sa utloahaleng.” Ea phaella: “Lerato la leruo ke motso oa libe tsohle.”—1 Timothea 6:9, 10.
Ke ’nete hore hangata batho bao a leng baithati, ba meharo, ba ratang lintho tse bonahalang, le ba sehlōhō ba thabela “katleho” ea nakoana kajeno. Empa hase katleho ea sebele, kaha tšenyehelo e tlisoang ke tsela e mpe joalo ea bophelo—botumo bo bobe ba botho, manyalo a senyehang, ho kula, le ho ferekana maikutlong ho akaretsang—e khōlō haholo. Motho o entsoe ka setšoantšo sa Molimo, empa haeba ka mabifi a fetohela litšobotsi tseo tšimolohong Molimo o neng o li kentse ka ho eena, le ka mohla a ke ke a finyella thabo ea botho.—Genese 1:27.
Ho Hlaolela Botle ba ka Hare
Joale, ke joang re ka hanyetsang tšusumetso e mpe ea lefatše lena ’me ra hlaolela litšobotsi tse molemo, tsa bomolimo? Ha Pauluse a thathamisa litšobotsi tsa ‘lerato, thabo, khotso, sebete, khauho, molemo, botšepehi, bonolo, le boitšoaro,’ o ile a li bitsa “tholoana ea Moea.” (Ba-Galata 5:22, 23) Kahoo moea oa Molimo oa hlokahala haeba re tla khona ho hlaolela litšobotsi tsena tse ntle tsa ka hare.
Joang? Koana, ho ithuta Bibele, e bululetsoeng ke moea oa Molimo, ho tla re thusa ho khetholla litšobotsi tsena le ho matlafatsa takatso ea rōna ea ho li hlaolela. (2 Timothea 3:16) Ka mehla Lipaki tsa Jehova li thabela ho thusa morerong o joalo, kaha li o talima e le karolo ea tšebeletso ea tsona ea ho thusa batho ho ithuta Bibele. Ho itlhahloba ka botšepehi ho tla etsa hore re bone moo re haelloang teng, ’me re ka rapella thuso ea moea oa Molimo lintlheng tsena. Ho kopanela le batho ba rapelang Molimo hammoho le rōna ho tla re neha tšehetso ea metsoalle eo re e hlokang, ’me mona, ka ho tšoanang, moea oa Molimo oa thusa hobane, joalokaha Jesu a boletse, “moo ba babeli, kapa ba bararo, ba phuthehileng teng ka lebitso la ka, ke teng har’a bona.”—Mattheu 18:20.
Lefatše le Letle le ka Pele
Ka tlhaho, ha ho lea mong oa rōna eo ka ho felletseng a tla hlōla mefokolo ea hae, empa haeba re loanela ho hlaolela botle bona ba ka hare, Molimo o tla hlohonolofatsa boiteko ba rōna. Hape o tla re putsa ka tsela e babatsehang. Bibele e re tlalehela ka morero oa Molimo oa hore haufinyane o tlise tsamaiso ea lintho e ncha e fapaneng ka ho felletseng le e teng hona joale. Ho eona, “ba lokileng ba tla ja lefa la lefatše, ’me ba tla hlola ho lona ka ho sa feleng.” (Pesaleme ea 37:29) Jesu ka boeena o itse: “Ho lehlohonolo ba bonolo; hobane ba tla ja lefa la lefatše.”—Mattheu 5:5.
Ka nako eo, ho hlōlisana le boithati tse sa khahleheng tsa tsamaiso ena ea lintho li tla nkeloa sebaka ke khutso le nyakallo tse ntle. “Ha ho sa tla etsoa hampe, ha ho sa tla hlola ho senngoa thabeng eohle e halalelang ea ka, hobane lefatše le tla tlala tsebo ea Jehova, joale ka ha metsi a aparetse leoatle.” (Esaia 11:9) Ka sebele, Molimo “o tla hlakola meokho eohle mahlong a bona; lefu ha le sa tla hlola le e-ba teng; ’me ha ho sa tla ba masoabi, leha a le ho bokolla, kapa bohloko; hobane tsa pele li fetile.”—Tšenolo 21:4.
Na maemo a joalo a utloahala e le a ipiletsang? A ka fumaneha feela kahobane ka nako eo baahi ba lefatše ba tla be ba e-na le botle ba ka hare bo theiloeng leratong la bona ho Molimo le ho baahelani. Hape Molimo o tšepisa hore ba mo sebeletsang hona joale, ba hlaolelang “botho bo bocha” ’me ba loana ka thata ho latela litekanyetso tsa hae, ba tla bona phethahatso ea tšepiso eo. Litšobotsi tse bohehang, botle ba ’mele, le ka mohla li ke ke tsa tlisa mahlohonolo a joalo. Joale, ho na le lebaka le letle hakaakang la ho hlaolela botle bo enneng haholoanyane, bo tšoarellang ka nako a telele le bo khahlehang hakana ho batho ba nahanang hantle le ho Molimo ka booona!
[Setšoantšo se leqepheng la 6]
Batho ba batle ’meleng ba lokela ho qoba ho ba baithati le ho ba ba ratang ho laola batho ba bang. Ho fapana le hoo, ba lokela ho hlaolela botle ba ka hare bo khahlisang Molimo