Tšabang Jehova ’me le Boloke Litaelo Tsa Hae
“Tšaba Molimo oa ’nete ’me u boloke litaelo tsa hae. Etsoe sena ke sohle seo motho a tlamehang ho se etsa.”—MOEKLESIA 12:13.
1, 2. (a) Tšabo e ka re sireletsa joang nameng? (b) Ke hobane’ng ha batsoali ba bohlale ba leka ho kenya tšabo e molemo baneng ba bona?
LEONARDO DA VINCI o ile a re: “Feela joalokaha sebete se beha bophelo kotsing, tšabo ea bo sireletsa.” Ho iketsa mohale, kapa ho ba le boikutlo ba ho re khang ea monna e khaoloa ke letlaka, ho sitisa motho ho bona kotsi, athe tšabo e mo hopotsa hore a hlokomele. Ka mohlala, haeba re okamela selomo ’me re bona hore na re ka oela hōle hakae, ka tlhaho feela ba bangata ba rōna ba chechela morao. Ka tsela e tšoanang, joalokaha re ithutile sehloohong se fetileng, tšabo e molemo e susumelletsa kamano e molemo le Molimo ebile e re sireletsa kotsing.
2 Leha ho le joalo, re lokela ho ithuta ho tšaba lintho tse ngata tse kotsi tsa kajeno. Kaha bana ba banyenyane ha ba hlokomele kotsi ea motlakase kapa ea sephethephethe sa metse e meholo, ba ka oela habonolo kotsing e tebileng.a Batsoali ba hlalefileng ba leka ho kenya tšabo e molemo baneng ba bona, ba ba lemosa khafetsa ka lintho tse kotsi tse ba potolohileng. Batsoali baa tseba hore tšabo ena e ka pholosa bophelo ba bana ba bona.
3. Ke hobane’ng ha Jehova a re lemosa ka lintho tse kotsi moeeng hona o re lemosa joang?
3 Jehova o ameha ka tsela e tšoanang ka boiketlo ba rōna. Joaloka Ntate ea lerato, o re ruta ka Lentsoe la hae le mokhatlo oa hae o hlophisitsoeng hore re itsoele molemo. (Esaia 48:17) Karolo e ’ngoe ea thuto ena ea bomolimo e ama ho re lemosa “nako le nako” ka lintho tse kotsi moeeng e le hore re be le tšabo e molemo ea lintho tse kotsi joalo. (2 Likronike 36:15; 2 Petrose 3:1) Ho theosa le histori batho ba ka be ba ile ba qoba likoluoa tse ngata tsa moea le ho thibela mahlomola a mangata ‘hoja feela ba ne ba ile ba etsa hore lipelo tsena tsa bona li tšabe Molimo ’me li boloke litaelo tsohle tsa hae.’ (Deuteronoma 5:29) ‘Linakong tsee tse mahlonoko tseo ho leng thata ho sebetsana le tsona,’ re ka etsa joang hore lipelo tsa rōna li tšabe Molimo ’me li qobe lintho tse kotsi moeeng?—2 Timothea 3:1.
Furallang Bobe
4. (a) Bakreste ba lokela ho sebeletsa ho ba le tšabo efe? (b) Jehova o ikutloa joang ka boitšoaro ba boetsalibe? (Bona mongolo o botlaaseng ba leqephe.)
4 Bibele e hlalosa hore “ho tšaba Jehova ho bolela ho hloea bobe.” (Liproverbia 8:13) Buka e ’ngoe e hlalosang mantsoe a Bibele e hlalosa lehloeo lena e le “kamoo motho a ikutloang kateng ka batho le lintho tseo a li hanyetsang, a li hloileng, a li khesang le tseo a sa rateng ho kopana kapa ho amana le tsona ho hang.” Kahoo, ho tšaba Molimo ho akarelletsa ho nena kapa ho nyonya ka botebo lintho tsohle tse mpe mahlong a Jehova.b (Pesaleme ea 97:10) Ho re tlama ho furalla bobe, feela joalokaha tšabo e tlang ka tlhaho e ne e tla re lemosa hore re suthele hōle le lintši tsa selomo. Bibele e re: “Ka ho tšaba Jehova motho o furalla bobe.”—Liproverbia 16:6.
5. (a) Re ka matlafatsa ho tšaba ha rōna Molimo le ho hloea ha rōna bobe joang? (b) Histori ea sechaba sa Iseraele e re ruta’ng ntlheng ee?
5 Re ka matlafatsa tšabo ena e molemo le lehloeo la bobe ka ho nahana ka liphello tse kotsi tseo sebe se li tlisang qetellong. Bibele e re tiisetsa hore re tla kotula seo re se jalang—ebang re jalla nama kapa re jalla moea. (Bagalata 6:7, 8) Ka lebaka lena Jehova o qaqisisa liphello tse ke keng tsa qojoa tsa ho hlokomoloha litaelo tsa hae le tsa ho furalla borapeli ba ’nete. Ntle ho tšireletso ea Molimo, sechaba se senyenyane le se sa sireletsehang sa Iseraele se ne se ka hlaseloa habonolo ke baahelani ba sehlōhō le ba matla. (Deuteronoma 28:15, 45-48) Phello e kotsi ea ho se mamele ha Baiseraele e ile ea tlalehoa ka ho qaqileng ka Bibeleng “hore e be temoso” e le hore re ka ithuta ho eona ’me re tšabe Molimo.—1 Bakorinthe 10:11.
6. Mehlala e meng ea Mangolo eo re ka e hlahlobang ha re ithuta ho tšaba Molimo ke efe? (Bona mongolo o botlaaseng ba leqephe.)
6 Ntle ho se ileng sa etsahalla sechaba sa Iseraele kaofela ha sona, Bibele e na le liphihlelo tsa sebele tsa batho ba ileng ba tsometsoa ke mōna, boitšoaro bo bobe, meharo le boikhohomoso.c Ba bang ba banna bana ba ne ba sebelelitse Jehova ka lilemo tse ngata, empa ka motsotso o mong oa bohlokoa ka ho fetisisa bophelong ba bona, ha baa ka ba tšaba Molimo ka mokhoa o lekaneng, ’me ba ile ba kotula liphello tse bohloko. Ho nahanisisa ka mehlala e joalo ea Mangolo ho ka matlafatsa boikemisetso ba rōna ba hore re se ke ra etsa liphoso tse tšoanang. E ka ba ho soabisang hakaakang haeba re ka emela hore re be re hlaheloe ke tlokotsi pele re nka keletso ea Molimo ka botebo! Ho fapana le maikutlo a tloaelehileng, ho tseba tsietsi hase ho feta ho eona, haholo haeba e amana le ho ikhotsofatsa.—Pesaleme ea 19:7.
7. Jehova o memela mang ka tenteng ea hae ea tšoantšetso?
7 Lebaka le leng le matla la hore re tšabe Molimo ke hobane re lakatsa ho sireletsa kamano ea rōna le eena. Re tšaba ho halefisa Jehova hobane re nka kamano ea rōna le eena e le ea bohlokoa. Ke mang eo Molimo a ka mo nkang e le motsoalle oa hae le eo a ka mo memelang ka tenteng ea hae ea tšoantšetso? Ke feela motho ea “tsamaeang ka mokhoa o se nang molato ’me a etsa ho loka.” (Pesaleme ea 15:1, 2) Haeba re nka kamano ena ea rōna le ’Mōpi e le ea bohlokoa, re tla hlokomela hore re tsamaea re se na molato mahlong a hae.
8. Baiseraele ba bang ba mehleng ea Malakia ba ile ba nka setsoalle sa bona le Molimo habobebe joang?
8 Ka masoabi, Baiseraele ba bang ba mehleng ea Malakia ba ne ba nka setsoalle sa bona le Molimo habobebe. Ho e-na le hore ba tšabe Jehova le ho mo hlompha, ba ne ba nyehela liphoofolo tse kulang le tse holofetseng aletareng ea hae. Ho se tšabe Molimo ha bona ho ne ho boetse ho bonahala boikutlong ba bona ka lenyalo. Ba ne ba hlala basali ba bocha ba bona ka mabaka a fokolang e le hore ba nyale basali ba banyenyane. Malakia o ile a ba bolella hore Jehova o hloile “tlhalo” le hore moea oa bona oa bolotsana o ba arohantse le Molimo oa bona. Molimo o ne a ka amohela mahlabelo a bona joang empa ka tšoantšetso aletare e ne e koahetsoe ke meokho—meokho e utloisang bohloko e tšolloang ke basali ba bona ba lahliloeng? Ho hlompholla litekanyetso tsa Jehova ka tsela e pepenene joalo ho ile ha mo susumelletsa hore a botse: “Ha le ntšabe ke’ng?”—Malakia 1:6-8; 2:13-16.
9, 10. Re ka bontša joang hore re nka setsoalle sa rōna le Jehova e le sa bohlokoa?
9 Kajeno, Jehova o sa ntsane a bona masisa-pelo a balekane le bana ba bangata ba se nang molato ba sithabelitsoeng ke banna le bo-ntate kapa basali le bo-’mè ba baithati le ba boitšoaro bo bobe. Ruri a mo utloisa bohloko. Motsoalle oa Molimo o tla bona litaba joaloka Molimo ’me o tla sebetsa ka thata hore a matlafatse lenyalo la hae, a hane monahano oa lefatše o nyenyefatsang bohlokoa ba maqhama a lenyalo, hape o tla ‘balehela bohlola.’—1 Bakorinthe 6:18.
10 Lenyalong, le likarolong tse ling tsa bophelo, ho hloea sohle se sebe mahlong a Jehova hammoho le kananelo e tebileng bakeng sa setsoalle sa hae, ho tla tlisa mohau oa Jehova le kamohelo ea hae. Moapostola Petrose o ile a bolela ka tieo: “Kannete-nete kea lemoha hore Molimo ha a leeme, empa sechabeng se seng le se seng motho ea mo tšabang le ea sebetsang ho loka oa amoheleha ho eena.” (Liketso 10:34, 35) Re na le mehlala e mengata ea Mangolo e bontšang kamoo ho tšaba Molimo ho ileng ha susumetsa batho hore ba etse se nepahetseng maemong a fapa-fapaneng a lekang.
Batho ba Bararo ba Neng ba Tšaba Molimo
11. Ke tlas’a maemo afe moo ho ileng ha boleloa hore Abrahama o “tšaba Molimo”?
11 Ho na le motho a le mong ka Bibeleng eo Jehova a ileng a hlalosa hore ke motsoalle oa hae—ke mopatriareka Abrahama. (Esaia 41:8) Ho tšaba Molimo ha Abrahama ho ile ha lekoa ha Molimo a mo kōpa hore a etse sehlabelo ka mora oa hae a le mong, Isaka, eo Molimo a neng a tla phethahatsa ka eena tšepiso ea hae ea hore bana ba Abrahama e tla ba sechaba se seholo. (Genese 12:2, 3; 17:19) Na “motsoalle oa Jehova” o ne a tla feta tekong ee e bohloko? (Jakobo 2:23) Motsotsong oo ka oona Abrahama a neng a phahamisa thipa ho bolaea Isaka, lengeloi la Jehova le ile la re: “U se ke ua isa letsoho la hao ho moshanyana ’me u se ke ua mo etsa letho ho hang, etsoe joale kea tseba hore u tšaba Molimo kahobane ha ua nkhanela ka mora oa hao, ea mong feela.”—Genese 22:10-12.
12. Abrahama o ne a susumetsoa ke eng hore a tšabe Molimo, ’me re ka bontša moea o joalo joang?
12 Le hoja nakong e fetileng Abrahama a ne a ile a bontša hore o tšaba Jehova, ketsahalong ena o ile a bontša ka tsela e hlaheletseng hore o tšaba Molimo. Ho ikemisetsa ho etsa sehlabelo ka Isaka e ne e le ntho e khōlō ho feta ho mamela ka tlhompho. Abrahama o ne a susumelitsoe ke ho tšepa ka ho feletseng hore Ntat’ae oa leholimo o tla phethahatsa tšepiso ea Hae ka ho tsosa Isaka haeba ho hlokahala. Joalokaha Pauluse a ngotse, Abrahama “o ne a kholisehile ka botlalo hore seo [Molimo] a neng a se tšepisitse o ne a boetse a khona ho se etsa.” (Baroma 4:16-21) Na re ikemiselitse ho etsa thato ea Molimo le haeba ho etsa joalo ho hloka boitelo bo boholo? Na re kholisehile ka ho feletseng hore ho mamela ka tsela eo ho tla tlisa melemo ea nako e telele, kaha rea tseba hore Jehova ke “moputsi oa ba mo batlang ka tieo”? (Baheberu 11:6) Seo ke ho tšaba Molimo e le kannete.—Pesaleme ea 115:11.
13. Ke hobane’ng ha Josefa a ne a nepile ha a itlhalosa hore ke motho ea ‘tšabang Molimo oa ’nete’?
13 A re hlahlobeng mohlala o mong oa ho tšaba Molimo ho bonahetseng ka liketso—mohlala ona ke oa Josefa. Ha Josefa e ntse e le lekhoba ka tlung ea Potifaro, letsatsi le leng le le leng o ne a talimana le khatello ea bofebe. Ho hlakile hore ho ne ho se tsela eo ka eona a neng a ka qoba ho kopana le mosali oa mong’a hae, ea neng a sa phetse ho mo ferehela boitšoaro bo bobe. Qetellong, eitse ha a “mo tšoara ka seaparo,” o ile a “baleha a tsoela ka ntle.” Ke eng se ileng sa mo susumelletsa hore a balehe bobe hang-hang? Ha ho pelaelo hore lebaka le ka sehloohong e ne e le ho tšaba Molimo, takatso ea ho qoba ho etsa ‘bobe bona bo boholo le ho siteloa Molimo.’ (Genese 39:7-12) Josefa o ne a nepile ha a itlhalosa hore ke motho ea ‘tšabang Molimo oa ’nete.’—Genese 42:18.
14. Mohau oa Josefa o ile oa bonahatsa ho tšaba Molimo ha ’nete joang?
14 Lilemo hamorao Josefa o ile a teanya lifahleho le barab’abo, ba neng ba mo rekisitse ka lonya bokhobeng. Ho ne ho ka ba bonolo hore a sebelise tsietsi ea bona ea ho hloka lijo e le monyetla oa ho phetetsa tšito eo ba neng ba mo sitetsoe ka eona. Empa ho tšoara batho ka thata hase pontšo ea ho tšaba Molimo. (Levitike 25:43) Kahoo, ha Josefa a bona bopaki ba hore lipelo tsa barab’abo li hlile li fetohile, o ile a ba tšoarela ka mohau. Joaloka Josefa, ho tšaba Molimo ho tla re susumelletsa ho hlōla bobe ka botle, hape ho tla re thibela ho oela molekong.—Genese 45:1-11; Pesaleme ea 130:3, 4; Baroma 12:17-21.
15. Ke hobane’ng ha pelo ea Jehova e ne e thabisitsoe ke boitšoaro ba Jobo?
15 Jobo e ne e le mohlala o mong o hlaheletseng oa motho ea tšabang Molimo. Jehova o ile a re ho Diabolose: “Na u behile pelo ea hao ho mohlanka oa ka Jobo, hore ha ho ea joaloka eena lefatšeng, monna ea sa tšoauoeng phoso le ea lokileng, ea tšabang Molimo le ea khelohang bobe?” (Jobo 1:8) Ka lilemo tse ngata, boitšoaro ba Jobo bo se nang sekoli bo ne bo thabisitse pelo ea Ntat’ae oa leholimo. Jobo o ne a tšaba Molimo hobane o ne a tseba hore ke ntho e nepahetseng le hore ke tsela e molemohali ea ho phela. Jobo o ile a hooa a re: “Bona! Ho tšaba Jehova—ke bohlale, ho furalla bobe ke kutloisiso.” (Jobo 28:28) Jobo e ne e le monna ea nyetseng ea sa bonyeng le basali ba banyenyane, ’me o ne a sa koetla merero ea bofebe pelong ea hae. Le hoja e ne e le morui, o ne a sa beha tšepo ea hae maruong, ’me o ne a hana borapeli ba mefuta eohle ba litšoantšo.—Jobo 31:1, 9-11, 24-28.
16. (a) Jobo o ile a bontša mosa o lerato ka litsela life? (b) Jobo o ile a bontša joang hore ha aa ka a hana ka tšoarelo?
16 Leha ho le joalo, ho tšaba Molimo ho bolela ho etsa se setle hammoho le ho kheloha se sebe. Kahoo, Jobo o ne a e-na le thahasello e mosa ho ba foufetseng, ba holofetseng le ba futsanehileng. (Levitike 19:14; Jobo 29:15, 16) Jobo o ne a utloisisa hore “mang kapa mang ea hanelang oa habo ka mosa o lerato, o tla boela a tlohele ho tšaba Ea Matla ’Ohle.” (Jobo 6:14) Ho hana ka mosa o lerato ho ka akarelletsa ho hana ho tšoarela kapa ho koetla sekhopi. Ka taelo ea Molimo, Jobo o ile a rapella metsoalle ea hae e meraro, e neng e mo baketse mahlomola a maholo haholo. (Jobo 42:7-10) Na u ka bontša moea o tšoanang oa tšoarelo ho molumeli-’moho le uena eo e ka ’nang eaba o u utloisitse bohloko ka tsela e itseng? Thapelo e etsoang ka tieo molemong oa ea u khopisitseng e ka u thusa haholo hore u se ke ua khopeha. Lintho tse molemo tseo Jobo a ileng a li thabela ka lebaka la ho tšaba Molimo li re fa ponelo-pele ea ‘molemo o mongata oo Jehova a o boloketseng ba mo tšabang.’—Pesaleme ea 31:19; Jakobo 5:11.
Ho Khetha Pakeng Tsa ho Tšaba Molimo le ho Tšaba Motho
17. Ho tšaba motho ho ka re etsa’ng, empa ke hobane’ng ha tšabo eo e se bohlale?
17 Ho tšaba Molimo ho ka re susumelletsa ho etsa se nepahetseng empa ho tšaba motho ho ka fokolisa tumelo ea rōna. Ka lebaka lena, ha Jesu a ne a khothatsa baapostola hore e be baboleli ba chesehang ba litaba molemo, o ile a re ho bona: “Le se ke la tšaba ba bolaeang ’mele empa ba ke ke ba bolaea moea; empa ho e-na le hoo le tšabe ea ka timetsang moea le ’mele Gehena.” (Matheu 10:28) Jesu o ile a hlalosa hore ho tšaba motho hase bohlale, hobane batho ba ke ke ba senya litebello tsa rōna tsa bophelo ba ka moso. Ho feta moo, re tšaba Molimo hobane rea hlokomela hore o na le matla a tšosang, ’me matla a lichaba tsohle hase letho ha a bapisoa le ’ona. (Esaia 40:15) Joaloka Abrahama, re kholisehile ka ho feletseng ka matla a Jehova a ho tsosa bahlanka ba Hae ba tšepahalang. (Tšenolo 2:10) Kahoo, ka kholiseho re re: “Haeba Molimo a eme le rōna, ke mang ea tla ba khahlanong le rōna?”—Baroma 8:31.
18. Jehova o putsa ba mo tšabang ka tsela efe?
18 Ebang mohanyetsi oa rōna ke setho sa lelapa kapa mpoli ea sekolong, re tla fumana hore “ho na le kholiseho e matla ho tšabeng Jehova.” (Liproverbia 14:26) Re ka rapella matla ho Molimo, re tseba hore o tla re utloa. (Pesaleme ea 145:19) Ha ho mohla Jehova a lebalang ba mo tšabang. Oa re tiisetsa ka moprofeta oa hae Malakia, o re: “Ka nako eo ba tšabang Jehova ba buisana, e mong le e mong le motsoalle oa hae, ’me Jehova a ’na a ela hloko le ho mamela. Buka ea khopotso ea qala ho ngoloa ka pel’a hae bakeng sa ba tšabang Jehova le bakeng sa ba nahanang ka lebitso la hae.”—Malakia 3:16.
19. Ke tšabo ea mofuta ofe e tla fela, empa ke ea mofuta ofe e tla sala ka ho sa feleng?
19 Nako e haufi eo ka eona e mong le e mong ea lefatšeng a tla rapela Jehova le eo ka eona ho tšaba motho ho tla fela. (Esaia 11:9) Ho tšaba tlala, boloetse, tlōlo ea molao le ntoa le hona ho tla fela. Empa ho tšaba Molimo ho tla ba teng ka ho sa feleng ha bahlanka ba hae ba tšepahalang leholimong le lefatšeng ba tsoela pele ho mo bontša tlhompho, kutlo le letlōtlo ka tsela e tšoanetseng. (Tšenolo 15:4) Khabareng, e se eka bohle re ka nka ka botebo keletso e bululetsoeng ea Solomone e reng: “Pelo ea hao e se ke ea honohela baetsalibe, empa u tšabe Jehova letsatsi lohle. Etsoe tabeng eo ho tla ba le bokamoso, ’me tšepo ea hao e ke ke ea felisoa.”—Liproverbia 23:17, 18.
[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]
a Batho ba bang ba baholo ba felloa ke tšabo ea lintho tse kotsi haeba kamehla ba kopana le maemo a kotsi mesebetsing oa bona. Ha setsebi se seng sa mesebetsi ea matsoho se ne se botsoa hore na ke hobane’ng ha libetli tse ngata hakana li khaohile monoana, se ile sa arabela habonolo feela ka ho re: “Kahobane ha li sa tšaba lisakha tseno tse lebelo tsa motlakase.”
b Jehova o na le lehloeo le tšoanang. Ka mohlala, Baefese 4:29 e hlalosa hore puo e lihlong ke “polelo e bolileng.” Lentsoe la Segerike le sebelisitsoeng bakeng sa “e bolileng” ka ho toba le bolela tholoana, tlhapi kapa nama e senyehileng. Lentsoe le joalo le bontša ka ho hlaka hore re lokela ho nyonya ka botebo polelo e hlapaolang kapa e litšila. Ka tsela e tšoanang, hangata Mangolo a hlalosa hore litšoantšo ke lintho “tse nyonyehang.” (Deuteronoma 29:17; Ezekiele 6:9) Kaha ka tlhaho re nyonya manyala, kapa mantle, sena se re thusa ho utloisisa kamoo Molimo a nyonyang kateng borapeli bohle ba litšoantšo.
c Bakeng sa mehlala, hlahloba litlaleho tsa Mangolo tsa Kaine (Genese 4:3-12); Davida (2 Samuele 11:2–12:14); Gehazi (2 Marena 5:20-27); le Uzia (2 Likronike 26:16-21).
Na U sa Hopola?
•Re ithuta ho hloea bobe joang?
•Baiseraele ba bang ba mehleng ea Malakia ba ile ba nka setsoalle sa bona le Jehova habobebe joang?
•Re ka ithuta eng ho Abrahama, Josefa le Jobo ka ho tšaba Molimo?
•Ke tšabo efe e ke keng ea felisoa, hona hobane’ng?
[Setšoantšo se leqepheng la 19]
Batsoali ba hlalefileng ba kenya tšabo e molemo baneng ba bona
[Setšoantšo se leqepheng la 20]
Feela joalokaha tšabo e re faposa kotsi, ho tšaba Molimo ho re faposa se sebe
[Setšoantšo se leqepheng la 23]
Jobo o ile a tsoela pele ho tšaba Molimo leha a ne a qholotsoa ke metsoalle e meraro ea bohata
[Tlhaloso ea Moo Setšoantšo se Nkiloeng Teng]
From the Bible translation Vulgata Latina, 1795