“U Thabe le Mosali oa Bocha ba Hao”
“U thabe le mosali oa bocha ba hao. . . . Mora oa ka, ke hobane’ng ha u ka ba boikutlong bo matla ba nyakallo le mosali osele?”—LIPROVERBIA 5:18, 20.
1, 2. Ke hobane’ng ha ho ka boleloa hore maikutlo a lerato a pakeng tsa monna le mosali oa hae a hlohonolofalitsoe?
BIBELE ha e hlathe koana le koana ha e bua ka ho kopanela liphate. Re bala se latelang ho Liproverbia 5:18, 19: “Mohloli oa hao oa metsi o ke o hlohonolofatsoe, ’me u thabe le mosali oa bocha ba hao, khama e tšehali e ratehang le pōli ea thaba e khahlehang. Matsoele a hae a ke a u tahe ka linako tsohle. E se eka ka lerato la hae u ka ba boikutlong bo matla ba nyakallo kamehla.”
2 Poleloana ena e reng ‘mohloli oa metsi’ e bolela mohloli oa ho khotsofatsoa ke ho kopanela liphate. O hlohonolofalitsoe hobane maikutlo a lerato le a nyakallo pakeng tsa banyalani ke mpho e tsoang ho Molimo. Leha ho le joalo, lerato lena la banyalani le lokela ho bontšoa feela tokisetsong ea lenyalo. Ka lebaka leo, Morena Solomone oa Iseraele ea boholo-holo, e leng mongoli oa Liproverbia, o botsa potso ena e sa hlokeng karabo: “Mora oa ka, ke hobane’ng ha u ka ba boikutlong bo matla ba nyakallo le mosali osele kapa ua kopa sefuba sa mosali oa molata?”—Liproverbia 5:20.
3. (a) Ke ntho efe e bohloko e etsahalang manyalong a mangata? (b) Molimo o nka bofebe joang?
3 Letsatsing leo monna le mosali ba chatang ka lona, ba itlama hore ba tla ratana ba be ba lule ba tšepahala tokisetsong ea lenyalo. Ho sa tsotellehe seo, manyalo a mangata a qhaloa ke bofebe. Ha e le hantle, ka mor’a ho sekaseka litlaleho tsa liphuputso tse 25, mofuputsi e mong o ile a fihlela qeto ea hore “basali ba etsang liphesente tse 25 le banna ba etsang liphesente tse 44 ba kile ba kopanela liphate le batho bao e seng balekane ba bona.” Moapostola Pauluse o ile a re: “Le se ke la khelosoa. Leha e le lihlola, kapa barapeli ba litšoantšo, kapa bafebi, kapa banna ba boloketsoeng merero eo e seng ea tlhaho, kapa banna ba robalang le banna, . . . ba ke ke ba rua ’muso oa Molimo.” (1 Bakorinthe 6:9, 10) Ha ho pelaelo hore bofebe ke sebe se seholo mahlong a Molimo, ’me barapeli ba ’nete ba lokela ho itebela e le hore ba tšepahale lenyalong. Ke eng e tla re thusa hore re ‘boloke lenyalo le hlompheha, le liphate tsa lenyalo li hloka litšila’?—Baheberu 13:4.
Hlokomela Pelo e Bolotsana
4. Mokreste ea leng lenyalong a ka ratana joang a sa ikemisetsa?
4 Lefatšeng la kajeno la boitšoaro bo hlephileng, batho ba bangata ‘ba na le mahlo a tletseng bofebe ’me ha ba khone ho khaotsa sebe.’ (2 Petrose 2:14) Ba ratana ka boomo le batho bao e seng balekane ba bona. Linaheng tse ling basali ba bangata baa sebetsa, ’me ho sebetsa hammoho ha batho ba bong bo sa tšoaneng ho hlohlelletsa batho ho ratana ka phoso liofising. Hape, meqoqo e etsoang ka Inthanete e thusitse le batho ba lihlong ka ho fetisisa hore ba qalise sekhotsi se matla ka k’homphieutha. Batho ba bangata ba leng lenyalong ba kena sekhotsing sena ba sa hlokomele hore ba oela lerabeng.
5, 6. Mosali e mong oa Mokreste o ile a oela joang boemong bo kotsi, ’me re ithuta eng ho see?
5 Nahana kamoo Mokreste e mong eo re tla mo bitsa Mary a ileng a ba boemong bo ileng ba batla bo mo lihela boitšoarong bo bobe ba ho kopanela liphate. Monna oa hae hase Paki ea Jehova, ’me o ne a sa rate lelapa la hae. Mary o hopola lilemong tse seng kae tse fetileng ha a ne a kopana le monna e mong ea neng a sebetsa le monna oa hae. Monna enoa o ne a itlhompha, ’me hamorao, o ile a ba a bolela hore o rata bolumeli ba Mary. Mary o re: “O ne a le mosa haholo, a sa tšoane le monna oa ka ho hang.” Kapele feela ho ile ha hōla maikutlo a lerato pakeng tsa Mary le monna enoa. Mary o ile a ipolella hore, “Ha kea feba, ’me monna enoa o rata Bibele. Mohlomong nka mo thusa.”
6 Pele Mary a oela bofebeng ka lebaka la ho nkeha ha hae ke maikutlo a lerato, o ile a elelloa boitšoaro ba hae bo kotsi. (Bagalata 5:19-21; Baefese 4:19) Letsoalo la hae le ile la qala ho sebetsa, eaba oa ikhalemela. Se ileng sa hlahela Mary se bontša hore “pelo e bolotsana ho feta ntho leha e le efe ’me e tsitlella seo e se batlang.” (Jeremia 17:9) Bibele e re eletsa tjena: “Ho feta tse ling tsohle tse lokelang ho lebeloa, u sireletse pelo ea hao.” (Liproverbia 4:23) Re ka e sireletsa joang?
‘Ea Masene oa Ipata’
7. Ha ho thusoa motho ea nang le mathata a lenyalo, ba mo thusang ba ka sireletsoa ke keletso efe ea Mangolo?
7 Moapostola Pauluse o ile a ngola a re: “Ea nahanang hore o eme a ke a hlokomele hore a se ke a oa.” (1 Bakorinthe 10:12) Liproverbia 22:3 eona e re: “Ea masene ke ea boneng tlokotsi ’me a ipata.” Ho e-na le ho itšepa ho tlōla ’me u re, ‘Ha ke na ho hlaheloa ke letho,’ ho molemo hore u nahane ka maemo a ka u kenyang mathateng. Ka mohlala, qoba ho ba motšepuoa oa motho oa bong bosele ea nang le mathata a maholo a lenyalo. (Liproverbia 11:14) Mo bolelle hore ho molemo haholo hore motho a bue mathata a hae a lenyalo le molekane oa hae, le Mokreste ea hōlileng tsebong oa bong bo tšoanang le ba hae ea mo lakaletsang hore lenyalo la hae le atlehe, kapa le baholo. (Tite 2:3, 4) Baholo ba liphuthehong tsa Lipaki Tsa Jehova ba beha mohlala o motle ntlheng ena. Ha ho hlokahala hore moholo a bue lekunutu le morali’abo rōna oa Mokreste, o bua le eena pontšeng—mohlomong Holong ea ’Muso.
8. Ke eng eo re lokelang ho e ela hloko ha re le mosebetsing?
8 Ha u le mosebetsing le libakeng tse ling, hlokomela maemo a ka ’nang a u atametsa haufi haholo le motho e mong. Ka mohlala, ho sebetsa haufi le motho oa bong bosele ka mor’a lihora tsa mosebetsi, e ka ’na ea e-ba teko. Haeba u lenyalong, u lokela ho totobatsa ka lipolelo le ka liketso hore ha u kene litabeng tsa ho ratana. Ha ho pelaelo hore joaloka motho ea inehetseng ho Molimo, u ke ke ua rata ho imemela mahlo ka ho bonya kapa ka ho apara le ho itlhopha ka mokhoa o sa hlompheheng. (1 Timothea 4:8; 6:11; 1 Petrose 3:3, 4) Ho beha lifoto tsa molekane oa hao oa lenyalo le tsa bana ba hao sebakeng se bonahalang mosebetsing, ho tla hopotsa uena le ba bang hore lelapa la hao ke la bohlokoa ho uena. Ikemisetse hore u ke ke ua khothalletsa, kapa hona ho mamella mekhoa ea motho e mong ea ho u hohella litabeng tsa lerato.—Jobo 31:1.
“Thabela Bophelo le Mosali eo U mo Ratang”
9. Ke liketsahalo life tse ka etsang hore motho a hoka-hokoe ke lerato le lecha?
9 Ho sireletsa pelo hase feela hore motho a qobe maemo a kotsi. Ho rata motho e mong ka ntle ho molekane oa hao e ka ’na ea e-ba pontšo ea hore monna le mosali ha ba hlokomelane. Ho ka etsahala hore ebe monna o hlokomoloha mosali kamehla kapa mosali o tšoaea monna liphoso nako le nako. Kahoo, ka tšohanyetso feela motho osele o se a bonahala a e-na le botho bo molemo ho feta ba molekane oa hao—ebang ke mosebetsing kapa leha e le ka phuthehong ea Bokreste. Kapele feela motho oa nkeha, ’me o se a hoka-hokoa ke lerato lena le lecha. Liketsahalo tsena tse sa tleng ka ho toba li tiisa bonnete ba polelo ena ea Bibele: “Empa e mong le e mong o lekoa ke ho huloa le ho ekoa ke takatso ea hae.”—Jakobo 1:14.
10. Banna le basali ba ka tiisa kamano ea bona joang?
10 Ho e-na le hore banna le basali ba batle ho khotsofatsa litakatso tsa bona ka ntle ho lenyalo—ebang ke tsa ho batla ho ratoa, setsoalle, kapa ho khothatsoa nakong ea mathata—ba lokela ho ikitlaelletsa ho tiisa kamano e lerato pakeng tsa bona. Ka mekhoa eohle ipheng nako ea ho ba hammoho ’me le atamelane haufi. Ikhopotseng hore na ke eng e ileng ea etsa hore le ratane. Leka ho tsosa lerato leo u ileng ua ba le lona ho motho enoa eo e ileng ea e-ba molekane oa hao. Nahanang ka linako tse monate tseo le bileng le tsona hammoho. Rapelang Molimo mabapi le taba ena. Mopesaleme Davida o ile a kōpa Jehova ka tieo a re: “Molimo, bōpa ka ho ’na pelo e hloekileng, u kenye ka hare ho ’na moea o mocha, o tiileng.” (Pesaleme ea 51:10) Ikemisetse ho ‘thabela bophelo le mosali eo u mo ratang ka matsatsi ’ohle a bophelo ba hao ao Molimo a u fileng ’ona tlas’a letsatsi.’—Moeklesia 9:9.
11. Tsebo, bohlale le temoho li tiisa maqhama a lenyalo joang?
11 Tsebo, bohlale le temoho ke lintho tsa bohlokoa tse sa lokelang ho hlokomolohuoa ha ho tiisoa maqhama a lenyalo. Liproverbia 24:3, 4 e re: “Ntlo e tla hahuoa ka bohlale, ’me e tla tiisoa ka thata ka masene. Ka tsebo likamore tse ka hare li tla tlala lintho tsohle tsa bohlokoa le tse khahlisang tsa bohlokoa.” Har’a lintho tsa bohlokoa tse tlalang ka lelapeng le thabileng ke litšobotsi tse kang lerato, botšepehi, ho tšaba Molimo le tumelo. Lintho tsena li fumanoa ka ho ba le tsebo ea Molimo. Kahoo, banyalani ba lokela ho khothalla ho ithuta Bibele. Ebe bohlale le temoho ke lintho tsa bohlokoa hakae? Ho sebetsana ka katleho le mathata a letsatsi le letsatsi ho hloka bohlale, e leng bokhoni ba ho sebelisa tsebo ea Mangolo. Motho ea lemohang o khona ho utloisisa menahano le maikutlo a molekane oa hae. (Liproverbia 20:5) Solomone o ne a sebelisoa ke Jehova ha a re: “Mora oa ka, u ele bohlale ba ka hloko. U sekehele temoho ea ka litsebe.”—Liproverbia 5:1.
Ha ho E-na le “Matšoenyeho”
12. Ke hobane’ng ha ho sa makatse hore ebe banyalani ba ba le mathata?
12 Lenyalo le leng le le leng le na le mathata. Bibele e re bolella hore banna le basali ba tla ba le “matšoenyeho nameng ea bona.” (1 Bakorinthe 7:28) Ho tsieleha, ho kula, ho hlorisoa le maemo a mang, li ka baka mathata lenyalong. Leha ho le joalo, ha mathata a hlaha, le lokela ho ipōpa hore le a rarolle le le balekane ba tšepahalang ba batlang ho khahlisa Jehova.
13. Monna le mosali ba ka itlhahloba lintlheng life?
13 Ho thoe’ng haeba mathata a lenyalo a bakoa ke tsela eo banyalani ba tšoaranang ka eona? Ho hlokahala boiteko hore ba fumane se ka rarollang mathata ao. Ka mohlala, ho ka etsahala hore ebe monna le mosali ba tloaetse ho kharumelana. (Liproverbia 12:18) Joalokaha ho boletsoe sehloohong se fetileng, sena se ka senya lenyalo. Maele a Bibele a re: “Ho molemo ho lula lefeelleng ho feta ho lula le mosali ea ratang likhang hammoho le khalefo.” (Liproverbia 21:19) Haeba u mosali lenyalong la mofuta ona, ipotse, ‘Na botho ba ka bo thatafaletsa monna oa ka ho ipha nako ea ho ba le ’na?’ Bibele e re ho banna: “Le ’ne le rate basali ba lōna ’me le se ke la ba halefela ka matla.” (Bakolose 3:19) Haeba u monna, ipotse, ‘Na ke hlokomoloha mosali oa ka, ’me kahoo ke mo kenya tekong ea hore a batle khothatso ho batho ba bang?’ Ho sa tsotellehe boemo leha e le bofe, ha ho na lebaka le ka etsang hore motho a kopanele liphate ka ntle ho lenyalo. Ka lebaka leo, ’nete ea hore tlokotsi e joalo e ka etsahala, ke lebaka le letle la hore banyalani ba lokolohe ha ba buisana ka mathata a bona.
14, 15. Ke hobane’ng ha ho ratana le motho eo e seng molekane oa hao ho sa rarolle mathata a lenyalo?
14 Ho batla matšeliso ka ho ratana le motho eo e seng molekane oa hao ha ho rarolle mathata a lenyalo. Kamano e joalo e ka lebisa hokae? Na e ka fella ka lenyalo le lecha le le molemo? Batho ba bang ba ka nahana joalo. Ba beha lebaka lena, ‘Ha e le hantle, motho enoa o na le botho boo ke bo batlang ho molekane.’ Empa lebaka leo ke la bohata, hobane mang kapa mang ea tlohelang molekane oa hae—kapa ea u khothalletsang hore u tlohele oa hao—o eisa khalalelo ea lenyalo ka ho feletseng. Ha ho na lebaka la ho lebella hore kamano eo e ka fella ka lenyalo le molemo.
15 Mary, eo re buileng ka eena pejana, o ile a nahana ka botebo ka liphello tsa ketso ea hae, a ba a nahana le hore ho ka etsahala hore eena kapa motho eo e mong, a lahleheloe ke mohau oa Molimo. (Bagalata 6:7) O re: “Ha ke qala ho hlahloba maikutlo a ka ka monna enoa ea sebetsang le monna oa ka, ke ile ka hlokomela hore ke eme tseleng ea hae haeba ho ka ba le monyetla oa hore a tsebe ’nete. Ho etsa phoso ho ne ho tla utloisa e mong le e mong ea amehang bohloko, ’me ho ne ho tla khopisa ba bang!”—2 Bakorinthe 6:3.
Lebaka le Matlahali
16. Litholoana tse ling tsa boitšoaro bo sa hloekang ke life?
16 Bibele ea lemosa: “Molomo oa mosali osele o ntse o rotha joaloka khekhe ea linotši, le mahalapa a hae a boreleli ho feta oli. Empa phello e tsoang ho eena e baba joaloka lengana; e bohale joaloka sabole e sehang ka nģa tse peli.” (Liproverbia 5:3, 4) Litholoana tsa boitšoaro bo sa hloekang li bohloko ebile li bontša ho se tsotelle motho e mong. Li akarelletsa letsoalo le tšoenyehileng, maloetse a tšoaetsanoang ka ho kopanela liphate ebile molekane oa motho ea sa tšepahaleng o utloa bohloko. Ka sebele lintho tsena ke mabaka a hore motho a se ke a qala ntho e ka mo bakelang ho hloka botšepehi lenyalong.
17. Lebaka le matla ka ho fetisisa la ho tšepahala lenyalong ke lefe?
17 Lebaka le ka sehloohong le etsang hore ho se tšepahale lenyalong e be ntho e fosahetseng ke hobane Jehova, Ea Qapileng lenyalo le Ea Fileng monna le mosali mpho ea ho kopanela liphate, oa ho nyatsa. A sebelisa moprofeta Malakia, O re: “Ke tla atamela haufi le lōna bakeng sa kahlolo, ’me ke tla ba paki e potlakang . . . khahlanong le bafebi.” (Malakia 3:5) Mabapi le seo Jehova a se bonang, Liproverbia 5:21 e re: “Litsela tsa motho li ka pel’a mahlo a Jehova, ’me o nahanisisa ka litsela tsohle tsa hae.” Ka sebele “lintho tsohle li hlobotse ’me li pepesitsoe phatlalatsa mahlong a eo re nang le boikarabello ho eena.” (Baheberu 4:13) Kahoo, lebaka le matlahali la ho tšepahala lenyalong ke ho hlokomela hore ho sa tsotellehe hore na ho se tšepahale ho molekane oa lenyalo ho etsoa sephiri hakae le hore na motho a ka kula kapa a hlaha hampe sechabeng ka lebaka la hona, ho kopanela liphate ka tsela leha e le efe e sa hloekang ho senya kamano ea rōna le Jehova.
18, 19. Re ithuta eng ka phihlelo ea Josefa le mosali oa Potifaro?
18 Mohlala oa Josefa, mora oa mopatriareka Jakobo, o bontša hore lebaka le matla ke ho lakatsa ho ba khotsong le Molimo. Kaha Potifaro, mohlanka oa lekhotla la Faro, o ile a rata Josefa, o ile a mo jarisa boikarabelo ba ntlo ea hae. Josefa o ne a boetse “a e-na le sebōpeho se setle le ponahalo e ntle,” ’me mosali oa Potifaro le eena o ne a bona lintho tsena. Letsatsi le letsatsi, o ne a leka ho eka Josefa, empa boiteko ba hae bo ne bo sa atlehe. Ke eng e ileng ea etsa hore Josefa a hane ha mosali oa Potifaro a mo fereha? Bibele e re bolella sena: “A hana eaba o re ho mosali oa mong’a hae: ‘Mong’a ka . . . ha aa nkhanela ka letho haese uena, hobane u mosali oa hae. Kahoo nka etsa bobe bona bo boholo joang ’me ka siteloa Molimo?’”—Genese 39:1-12.
19 Boitšoaro ba Josefa ea sa nyalang bo ile ba lula bo hloekile ka hore a hane ho ratana le mosali oa motho e mong. Liproverbia 5:15 e re ho banna ba nyetseng: “Noa metsi a tsoang selibeng sa hao, le marotholi a tsoang ka har’a seliba sa hao.” Itebele hore leha e le ka phoso feela, u se ke ua qala ho ba le maikutlo a lerato le motho eo e seng molekane oa hao oa lenyalo. Etsa boiteko ba ho tiisa maqhama a lerato lenyalong la hao, u be u ikitlaelletse ho rarolla mathata leha e le afe a lenyalo a ka u hlahelang. “U thabe le mosali oa bocha ba hao” ka litsela tsohle.—Liproverbia 5:18.
U Ithutile Eng?
• Mokreste a ka ’na a oela lerabeng la ho ratana le motho eo e seng molekane oa hae joang a sa ikemisetsa?
• Ke ho ela lintho life hloko ho ka thusang motho hore a se ke a ratana le motho eo e seng molekane oa hae?
• Banyalani ba lokela ho etsa’ng ha ba e-na le mathata?
• Lebaka le matla ka ho fetisisa la ho tšepahala lenyalong ke lefe?
[Setšoantšo se leqepheng la 26]
Ka masoabi, mosebetsing e ka ba selao sa ho ratana ka phoso liofising
[Setšoantšo se leqepheng la 28]
‘Ka tsebo likamore tsa ka hare li tla tlala lintho tse khahlisang’