Pono ea Bibele

Ho Tšoarela le ho Lebala—Ho ka Etsoa Joang?

“HOBANE KE TLA BA LESELLA BOKHOPO BA BONA, ’ME HA KE SA TLA HOPOLA LIBE TSA BONA.”—JEREMIA 31:34.

MANTSOE ao a tlalehiloeng ke moprofeta Jeremia a senola ho hong ho ikhethang ka mohau oa Jehova: Ha a tšoarela, o-oa lebala. (Esaia 43:25) Bibele e-ea phaella: “Feela joalokaha Jehova a le tšoaretse ka bolokolohi, le lōna le etse joalo.” (Ba-Kolosse 3:13, NW) Kahoo joaloka Bakreste re lokela ho etsisa tsela eo Jehova a tšoarelang ka eona.

Leha ho le joalo, ho phahama lipotso tse itseng tsa bohlokoa. Ha Jehova a tšoarela, na ho hang ha a sa hopola libe tsa rōna? ’Me ha re tšoarela, na re lokela ho lebala ka kutloisiso ea ho se hlole re hopola? Na ho ka thoe ha rea tšoarela ka ’nete, haeba re sa lebala ka tsela eo?

Kamoo Jehova a Tšoarelang

Ho tšoarela ho akarelletsa ho lesa ho hlonama. Ha Jehova a tšoarela, o etsa joalo ka ho feletseng.a Mopesaleme Davida o ile a ngola: “[Jehova] ha a tsekise ka mehla, hlonamo ea hae hase e sa feleng. Joalo ka ha bochabela bo le hole le bophirimela, o lahlela makhopo a rōna joalo hole le rōna. Joalo ka ha ntat’a motho a hauhela bana ba hae, Jehova o hauhela joalo ba mo tšabang.”—Pesaleme ea 103:9, 12, 13.

Ho phethahala ha tsela eo Molimo a tšoarelang ka eona ho hlalosoa ka ho eketsehileng ho Liketso 3:19: “Bakang ke hona, ’me le sokolohe, libe tsa lōna li tle li hlakoloe.” Polelo ena “li hlakoloe” e tsoa leetsing la Segerike (e·xa·leiʹpho) le bolelang “ho phumola, ho hlakola.” (Bona Tšenolo 7:17; 21:4.) The New International Dictionary of New Testament Theology e-ea hlalosa: “Khopolo e hlalosoang ke leetsi lena mona ’me mohlomong le libakeng tse ling ke ho batalatsa letlapa la ho ngolla la wax hore le boele le sebelisoe hape ([bapisa le] ‘ho hlakola letlapa’).” Ha re bakela libe tsa rōna, Jehova o phumola litlaleho. Na hoo ho bolela hore ha a sa hopola libe tsa rōna? A re ke re nahaneng ka mohlala o tlalehiloeng ka Bibeleng.

Ha Morena Davida a feba le Bathe-Sheba ’me hamorao a leka ho koahela sebe seo ka ho lokisetsa hore monna oa mosali eo a bolaoe, Jehova o ile a rōmela moprofeta Nathane ho ea khalemela Davida. (2 Samuele 11:1-17; 12:1-12) Ka liphello life? Davida o ile a baka ka pelo eohle, ’me Jehova o ile a mo tšoarela. (2 Samuele 12:13; Pesaleme ea 32:1-5) Na Jehova o ile a lebala libe tsa Davida? Le hanyenyane! Bangoli ba Bibele Gade le Nathane hamorao ba ile ba tlaleha ketsahalo eohle bukeng ea 2 Samuele (e phethiloeng hoo e ka bang ka 1040 B.C.E.) pejana ho lefu la Davida.

Kahoo tlaleho, kapa ho hopola, libe tsa Davida—hammoho le tlaleho ea ho baka ha hae le tšoarelo e ileng ea latela ea Jehova—e ntse e bolokiloe, molemong oa babali ba Bibele ho fihlela kajeno. (Ba-Roma 15:4; 1 Ba-Korinthe 10:11) Ha e le hantle, kaha “lentsoe la Molimo [joalokaha le le ka Bibeleng] le hlola ka ho sa feleng,” tlaleho ea libe tsa Davida e ke ke ea hlola e lebaloa!—1 Petrose 1:25.

Joale, ke ka tsela efe, ho ka thoeng Jehova o hlakola letlapa hore le hloeke ha re baka ka pelo eohle libeng tsa rōna? Re ka utloisisa mantsoe a Jehova joang: “Ke tla ba lesella bokhopo ba bona, ’me ha ke sa tla hopola libe tsa bona”? (Mongolo o tšekaletseng ke oa rōna.)—Jeremia 31:34.

Kamoo Jehova A Lebalang Kateng

Leetsi la Seheberu le fetoletsoeng e le ‘ke tla hopola’ (ka sebōpeho sa za·kharʹ) ha le bolele ho hopola tse fetileng feela tjee. Ho latela Theological Wordbook of the Old Testament, le ka bolela “ho qolla, ho tsebisa, ho pheta, ho phatlalatsa, ho ipiletsa, ho hopola, ho qosa, ho ipolela.” Theological Dictionary of the Old Testament e-ea phaella: “Hangata, ha e le hantle, [za·kharʹ] e fana ka maikutlo a ketso kapa e hlaha e kopane le leetsi la ketso.” Ka hona, ha Jehova a re ka batho ba hae ba tsoileng tseleng, o tla “hopola makhopo a bona” o bolela hore o tla nka khato khahlanong le bona bakeng sa ho hloka pako ha bona. (Jeremia 14:10) Ka lehlakoreng le leng, ha Jehova a re, “Ha ke sa tla hopola libe tsa bona,” o re tiisetsa hore hang ha a re tšoaretse libe, a ke ke a li phahamisa hape bakeng sa ho re qosa, ho re tsoa, kapa ho re fa kotlo.

Ka moprofeta Ezekiele, Jehova o ile a hlalosa hore na o tšoarela le ho lebala ka kutloisiso efe: “Ha e le e mobe, ha a ka sokoloha libeng tsohle tseo a neng a li etsa, a boloka likomelo tsohle tsa ka, a etsa ka taelo le ka ho loka, o fela a tla phela, a ke ke a shoa. Litlōlo tsohle tsee a li entseng ha li ka ke tsa hopoloa [khahlanong le eena, NW], o tla phela ka ho loka hoo a ho entseng.” (Ezekiele 18:21, 22; 33:14-16) E, ha Jehova a tšoarela moetsalibe ea bakileng, o phumola letlapa ’me o lebala ka kutloisiso ea hore a ke ke a nka khato khahlanong le motho eo bakeng sa libe tseo nakong e tlang.—Ba-Roma 4:7, 8.

Kaha ha rea phethahala, le ka mohla re ke ke ra tšoarela ka kutloisiso e phethahetseng joalokaha Jehova a etsa; mehopolo ea hae le litsela tsa hae li phahametse tsa rōna ka mokhoa o ke keng oa lekanngoa. (Esaia 55:8, 9) Joale, ke ho isa bohōleng bofe, ka ho utloahalang re ka lebelloang ho tšoarela le ho lebala ha ba bang ba re siteloa?

Kamoo Re ka Tšoarelang le ho Lebala

Ba-Efese 4:32 (NW) e-ea phehella: “Tšoarelanang ka bolokolohi.” Ho latela W. E. Vine, mongoli oa buka e hlalosang mantsoe, lentsoe la Segerike le fetoletsoeng e le “ho tšoarela ka bolokolohi” (kha·riʹzo·mai) le bolela “ho sebelisa lereko ka ho sa lekanyetsoang.” Ha seo re sitetsoeng ka sona e le se fokolang, re ka ’na ra fumana ho se thata hakaalo ho tšoarela. Ho lula re hopotse hore le rōna ha rea phethahala ho tla re nolofalletsa hore re nahanele mefokolo ea ba bang. (Ba-Kolosse 3:13) Ha re tšoarela, re lesela ho hlonama, ’me kamano ea rōna le eo ea re sitetsoeng e ka ’na ea se ke ea ba bothateng ka nako e telele. Qetellong, ho hopola khopiso leha e le efe e fokolang joalo ho ka etsahala hore ho fele.

Leha ho le joalo ho thoe’ng, haeba ba bang ba re siteloa ka tsela e tebileng, ba re ntša kotsi ka ho tebileng? Maemong a seng a le mabe haholo, joaloka ho ba le likamano tsa botona le botšehali pakeng tsa batho ba amanang haufi-ufi, peto, le teko ea polao, tšoarelo e ka ’na ea akarelletsa lintho tse ’maloa. Sena e ka ba ’nete haholo-holo ha ea entseng phoso a sa ipone phoso, a sa bake a bile a sa kōpe tšoarelo.b (Liproverbia 28:13) Jehova ka boeena ha a tšoarele batho ba sa bakeng, ba etsang liphoso ka manganga. (Ba-Heberu 6:4-6; 10:26) Haeba maikutlo a utloile bohloko ka ho tebileng, le ka mohla re ka ’na ra se ke ra atleha ka ho feletseng ho ntša se etsahetseng likelellong tsa rōna. Leha ho le joalo, re ka tšelisoa ke tšepiso ea hore lefatšeng le lecha le tlang, “tse fetileng ha li sa tla hlola li hopoloa, li ke ke tsa khutlela mehopolong.” (Esaia 65:17; Tšenolo 21:4) Ntho leha e le efe eo re tla e hopola e ke ke ea etsa hore re utloe bohloko bo tebileng kapa bohloko boo hona joale re ka bo utloang.

Liketsahalong tse ling ho ka ’na ha hlokahala hore re qale pele ka ho lokisa litaba, mohlomong ka ho bua le motho ea re sitetsoeng, pele re ka tšoarela. (Ba-Efese 4:26) Ka tsela ena ho se utloisisane leha e le hofe ho ka lokisoa, ha kōpuoa tšoarelo e loketseng, ’me ha fanoa ka tšoarelo. Ho thoe’ng ka ho lebala? Le ka mohla re ka ’na ra se ke ra ntša se etsahetseng mehopolong ka ho feletseng, empa re ka lebala ka kutloisiso ea hore ha re sa tšoere motho ea re sitetsoeng ka pelo kapa ha re sa hlahisa taba eo hape nakong e tlang. Ha re tsamaee re seba ka eona, kapa hona ho qoba ka ho feletseng motho ea re sitetsoeng. Leha ho le joalo, ho ka ’na ha nka nako e itseng hore kamano ea rōna le mofosi e loke, ’me re ka ’na ra se ke ra hlola re thabela katamelano e haufi e tšoanang le eo re neng re e-na le eona pele.

Nahana ka papiso ena: Ha re re u bolella motsoalle oa hao eo u mo tšepang taba ea botho e tebileng ea lekunutu, ’me hamorao u fumana hore o e ntšitse, e leng ho u hlabisang lihlong haholo le ho u utloisang bohloko. U-ua mo atamela ho buisana le eena ka taba eo, o soaba haholo; o-oa inyatsa ’me o kōpa hore u mo tšoarele. U utloa ho inyatsa ha hae ho tiileng, pelo ea hao e susumelletseha hore u mo tšoarele. Na u lebala se etsahetseng habonolo? Ho ka etsahala hore ho se be joalo; ntle ho pelaelo u se u tla ba hlokolosi hore u ka ’molella makunutu nakong e tlang. Leha ho le joalo u-ua mo tšoarela; ’me ha u lule u ntse u pheta-pheta taba ena le eena. Ha u ikutloe u koetlile tlhonamo leha e le ho bua ka eona le ba bang. U ka ’na ua ikutloa u se haufinyane le eena joaloka pele, empa u ntse u mo rata joaloka ngoan’eno oa Mokreste.—Bapisa Liproverbia 20:19.

Leha ho le joalo, ho thoe’ng haeba ho sa tsotellehe boiteko ba hao ba ho lokisa litaba, mofosi a hana ho ipona phoso ’me a sa kōpe tšoarelo? Na u ka mo tšoarela ka kutloisiso ea ho se mo nke ka pelo? Ho tšoarela ba bang ha ho bolele hore re lumella kapa re nyenyefatsa seo ba se entseng. Tlhonamo ke mojaro o boima ho o jara; e ka senya menahano ea rōna, ea re amoha khotso. Ho lula re letetse hore motho a kōpe tšoarelo ’me ho bonahala a sa ikemisetsa ho etsa joalo, ho ka ’na ha etsa hore re hatellehe maikutlong le ho feta. Ka mokhoa oo, re lumella ea re sitetsoeng ho laola maikutlo a rōna. Ka hona, ho hlokahala re tšoarele ba bang, kapa re lese tlhonamo, eseng feela molemong oa bona empa hape le molemong oa rōna e le hore re ka itsoella pele ka bophelo ba rōna.

Ho tšoarela ba bang hangata hase ntho e bonolo. Empa ha ho e-na le pako ea ’nete, re ka leka ho etsisa tsela eo Jehova a tšoarelang ka eona. Ha a tšoarela mofosi ea bakileng, o lesa ho hlonama—o phumola letlapa ’me a lebale ka tsela ea hore a ke ke a hlola a otla motho eo bakeng sa libe tseo nakong e tlang. Le rōna re ka sebeletsa ho lesa ho hlonama ha mofosi a bakile. Leha ho le joalo, ho ka ’na ha e-ba le maemo ao ho ’ona re sa tlamehang le ho tšoarela. Ha ho na motho ea tšoeroeng ka ho hloka toka ka ho feteletseng le ka bokhopo ea ka qobelloang hore a tšoarele mofosi ea sa bakeng. (Bapisa Pesaleme ea 139:21, 22.) Empa maemong a mangata ha ba bang ba re siteloa, re ka tšoarela ka kutloisiso ea ho lesa tlhonamo, ’me re ka lebala ka kutloisiso ea hore re se hlole re nyatsa moena oa rōna ka taba eo nakong e tlang.

[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]

[Setšoantšo se leqepheng la 9]

Josefa le banab’abo