Ema u Tiile Khahlanong le Liketso tsa Bolotsana tsa Satane
“Aparang seaparo se feletseng sa lihlomo tse tsoang ho Molimo hore le tle le tsebe ho ema le tiile khahlanong le liketso tsa bolotsana tsa Diabolose.”—BAEFESE 6:11, NW.
1. Meleko ea Jesu e fana ka bopaki bofe ba hore Satane o teng?
NA KANNETE Satane o teng? Batho ba bang ba phea khang hore ka Bibeleng “Satane” e bolela feela bobe bo ka ho motho. Ba latola hore o teng e le sebopuoa. Empa Mangolo a re bolella eng? Litlaleho tsa Molaetsa tsa Mattheu le Luka li bontša hore Kreste Jesu o ile a lekoa ka ho toba ka makhetlo a mararo ke Satane, ’me nako le nako Jesu o ile a mo hanyetsa ka ho sebelisa Lengolo. Ke hobane’ng ha Jesu a ile a mo arabela ka Mangolo a Seheberu? Hobane Satane o ile a tla ho eena a sebelisa hampe Mangolo ’ona ao e le hore a mo etse hore a etse sebe e be oa hlōleha joaloka Mora oa Molimo, Peō e tšepisitsoeng.—Mattheu 4:1-11; Luka 4:1-13.
2. Re tseba joang hore Jesu o ne a sa inahanele feela hore o teane le Satane?
2 Ka ho hlakileng, Jesu, motho ea phethahetseng, o ne a sa inahanele feela hore o fela a teane le Satane. (Ba-Heberu 4:15; 7:26) O ile a hlaseloa ke eena eo e neng e le matla a neng a hlohleletsa noha Edene, eo e kileng ea e-ba ngoan’abo oa lengeloi eo e neng e bile mofetoheli lilemo pele ho moo ’me joale a futuhile ho sitisa phethahatso ea Genese 3:15. Satane o ne a batla ho senya botšepehi ba Peō e tšepisitsoeng. A hlalefetse liketso tsa hae tse bolotsana, Jesu ka tieo o ile a hanyetsa Moleki. Satane o ile a itšoara joang? “Eitse hobane Diabolose a qete moleko oohle, a mo tlohela, nako e ’ngoe e tle e be e fihle.” Ka ho hlakileng, Jesu ha aa ka a itlohella ka boeena! Satane, a tsielehile, a tloha ho eena, “’me bonang, mangeloi a atamela Jesu, a mo sebeletsa.”—Luka 4:13; Mattheu 4:11.
3. Rahistori e mong o re’ng ka bohlokoa ba ho ba teng ha Diabolose Bokresteng?
3 Ka ho utloahalang, rahistori e mong oa hlalosa: “Ho latola boteng le bohlokoa bo boholo ba Diabolose Bokresteng ke ho hanana le thuto ea baapostola le ho ntšetsoa pele ha histori ea thuto ea Bokreste. Kaha ho hlalosa Bokreste ka mantsoe a mang ntle ho ana ho hang ha ho bolele letho, ke ho sa utloahaleng ho hang ho buella Bokreste bo behellang Diabolose ka thōko. Haeba Diabolose ha a eo, haesale ho tloha qalong Bokreste bo fositse ntlheng ea bohlokoa.”a Qeto eo e fana ka phephetso bakeng sa motho e mong le e mong ea lefatšeng kajeno. Na u hlokomela boteng ba sera se sa bonahaleng se futuhileng ho khukhunela borena ba Molimo le botšepehi ba motho?
Eo e Hlileng e Leng Satane
4. Sebopuoa sa moea se phethahetseng se ile sa fetoha Satane joang?
4 Satane ke sebopuoa se matla sa moea, seo tšimolohong se ileng sa bōptjoa ke Molimo e le lengeloi, mora oa moea ea nang le tokelo ea ho kena lekhotleng la Jehova la leholimo. (Jobo 1:6) Leha ho le joalo, Satane o ile a sebelisa bolokolohi ba hae khahlanong le Molimo; ’me ka maqiti a etsa hore Adama le Eva ba oele ho se utloeng le lefung ka Eva. (2 Ba-Korinthe 11:3) Kahoo, a fetoha Satane, e bolelang “Sera”—mofetoheli, ledemona, ’molai oa motho, le ea leshano. (Johanne 8:44) Polelo ea Pauluse ke e loketseng hakaakang hore “Satane le eena [o] ikhakanya ka sebopeho se kang sa lengeloi la leseli,” empa ha e le hantle e le ‘morena oa lefifi la lefatše lena’! (2 Ba-Korinthe 6:14; 11:14; Ba-Efese 6:12) Ka ho hohela mangeloi a mang bofetoheling, o ile a a ntša leseling la Molimo ho a kenya lefifing la hae. A fetoha “morena oa batemona.” Jesu o boetse a mo tsebahatsa e le “morena oa lefatše lena.” Ka ho totobetseng, e le hore e ka ba morena, o lokela ho ba teng e le motho oa moea ea bōpiloeng.—Mattheu 9:34; 12:24-28; Johanne 16:11.
5. Satane o tsebahatsoa ka ho hlakileng joang Mangolong a Bokreste a Segerike?
5 Le hoja Satane a boleloa seoelo ka Mangolong a Seheberu, o ile a pepesoa ka botlalo ka Mangolong a Bokreste a Segerike—haholo hoo re thulanang moo le lebitso Satane ka makhetlo a 36 le lentsoe Diabolose, ka makhetlo a 33. (Bona Comprehensive Concordance of the New World Translation of the Holy Scriptures.) O boetse o tsebahatsoa ka mabitso a mang le litlotla tse ling. Tse peli ho tsena li sebelisitsoe ke Johanne ho Tšenolo 12:9: “’Me drakone e kholo, e leng noha ea khale, e bitsoang Diabolose le Satane, e thetsang lefatše kaofela, ea liheloa; ea lahleloa ntle, ea liheloa lefatšeng.”—Bona le Mattheu 12:24-27; 2 Ba-Korinthe 6:14, 15.
6. Lentsoe “Diabolose” le bolela eng?
6 Mona ho Tšenolo ho hlaha lentsoe la Segerike di·aʹbo·los, le fetoletsoeng e le “Diabolose.” Ho ea ka setsebi sa Segerike J. H. Thayer, hantle-ntle le bolela “ea senyang lebitso la motho e mong, ea nģosang ka bohata, moetselletsi.” (Bapisa 1 Timothea 3:11; 2 Timothea 3:3, Kingdom Interlinear.) W. E. Vine o hlalosa Diabolose e le “sera se kotsi haholo sa Molimo le motho.”b
7. Ke hobane’ng ha Satane a ka tobisa boiteko ba hae ho batho ba Jehova?
7 Sera se seholo ha sea lula feela. (1 Petrose 5:8) Mohlomong ke ka lebaka leo maele a boholo-holo a reng, “Diabolose o fumanela matsoho a lutseng feela mosebetsi.” O tsoile ho khukhunela Bakreste bohle ba ’nete. (2 Timothea 3:12) ’Me a ka shebana feela le batho ba Jehova ka lebaka le le leng le bonolo—lefatše lohle le se le ntse le le matleng a hae! (1 Johanne 5:19) Lefatše la kajeno ke lefatše la Satane. Ke morena le molimo oa lona, e-bang batho baa ho hlokomela kapa che. (Johanne 12:31; 2 Ba-Korinthe 4:4) Ka baka leo, o tla retelehela ketsong e ’ngoe le e ’ngoe ea bolotsana kapa e ipatileng kapa tlhahisong e ’ngoe le e ’ngoe e le hore a ka khukhunela batho ba Jehova, e-bang ke batho ka bomong kapa ke sehlopha. A re hlahlobeng tse ling tsa litsela tseo a sebetsang ka tsona.—Mareka 4:14, 15; Luka 8:12.
Liketso tse Ipatileng le tsa Bolotsana tsa Satane
8. Satane a ka ’na a sebetsa khahlanong le rōna ka monyetla ofe?
8 Satane o bile le nako e telele ea ho ithuta likelello tsa batho, ho hlahlobisisa tlhaho ea motho ka lipha tsohle tsa eona tsa tlhaho le tseo motho a iphumanelang tsona. Oa tseba hore na a ka sebelisa bofokoli ba rōna le ho ba lefeela ha rōna joang. Hona joale, boemo ke bofe haeba sera sa hao se tseba bofokoli ba hao ’me u sitoa ho bo hlokomela ka bouena? Joale ha ua hlomelloa hantle ho itšireletsa, kaha ha u hlokomele masoba lihlomong tsa hao tsa moea. (1 Ba-Korinthe 10:12; Ba-Heberu 12:12, 13) Mantsoe a seroki sa Leskoche ke a loketseng hakaakang: ‘Oho hoja matla a mang a itseng a ka re nea neo ea hore re ipone kamoo ba bang ba re bonang kateng! A ne a tla re lokolla liphosong tse ngata.’
9. Phello e bosula e ka ’na ea e-ba efe haeba re hlōleha ho itlhahloba le ho fetoha?
9 Na re utloisisa ho ipona joalokaha ba bang ba re bona—haholo kamoo Molimo kapa Satane ba ka ’nang ba re bona kateng? Hoo ho hloka ho itlhahloba le ho itekanya ka mokhoa o tšepahalang le ho utloisisa ho fetoha. Ho ithetsa ho bonolo haholo. (Jakobo 1:23, 24) Hana ka linako tse ling re nka lintho habobebe hakaakang ho lokafatsa tsela eo re etsang lintho ka eona! (Bapisa 1 Samuele 15:13-15, 20, 21, 24.) ’Me ho bonolo hakaakang ho re, “Ha e le hantle, ua tseba ha ho motho ea phethahetseng!” Ke sona seo Satane a se tsebang, ’me o nka monyetla ka ho se phethahale ha rōna. (2 Samuele 11:2-27) Ke ho bohloko hakaakang ho fihla lilemong tse bohareng e be u elelloa hore ka lebaka la tsela e hatellang, le eo e seng ea botho, kapa e seng mosa eo motho a ileng a sebelisana le ba bang ka eona ho theosa le lilemo, motho o fetohile ea se nang motsoalle; kapa ho hlokomela hore motho o entse ho honyenyane kapa ha aa etsa letho ho etsa hore batho ba bang ba thabe! Ka ho ipata mohlomong Satane o re etelletse pele bophelong a sebelisa boikhabi bo ka ho rōna ho re foufatsa. Re hlōlehile ho fumana seo e leng taba-taba ea khopolo ea ’nete ea Kreste—lerato, kutloelo-bohloko, le mosa.—1 Johanne 4:8, 11, 20.
10. Re ka ipotsa lipotso life, hona hobane’ng?
10 Ka baka leo, e le hore re hanyetse Satane, re tlameha ho itlhahloba borōna. Na u na le bofokoli boo Satane a ka bo sebelisang kapa boo a ntseng a bo sebelisa hona joale? Na u na le bothata ba boiphahamiso? Na ka nako tsohle e tlameha hore e be uena ua pele? Na boikhohomoso ke matla a ipatileng a u susumetsang? Na mōna, mohono, kapa lerato la chelete li sothile botho ba hao? Na u halefa kapele? Na ha ua phuthuloha ’me ka ho tebileng ha u tšepe batho ba bang? Kapa na u khena lefeela ha u eletsoa kapa ha u nyatsoa? Na u hloile kapa mohlomong u bile u hana keletso? Haeba re itseba, re ka lokisa mathata a joalo, hafeela re ikokobelitse. Ho seng joalo, re ipepesetsa Satane.—1 Timothea 3:6, 7; Ba-Heberu 12:7, 11; 1 Petrose 5:6-8.
11. Ke mekhoa efe e ipatileng eo ka eona Satane a ka ’nang a leka ho khukhunela bomoea ba rōna?
11 Satane a ka boetse a khukhunela boemo ba rōna ba moea ka tsela e ipatileng, e khahlehang empa e le e kotsi. Mohlomong re ferekanngoa ke tsela eo lintho li etsoang ka eona ka phuthehong kapa ka mokhatlong o hlophisitsoeng. Hangata ha re tsebe lintlha tsohle, empa re potlakela ho etsa liqeto. Haeba kamano ea rōna le Jehova e fokola, joale ho bonolo haholo hore re be le monahano o mobe le lipelaelo ka ’nete. Ba bang ba batla tsela ea ho itokafatsa hore ba tsoe boikarabelong boo ’nete e bo akarelletsang. Satane joale o kenya ho hloka botšepehi le bofetoheli ka lipelong tsa bona. Ba hlaseloa ka potlako ke bokoenehi, ’me Satane oa nyakalla.—Luka 22:3-6; Johanne 13:2, 27; 2 Johanne 9-11.
12. (a) Satane o ’nile a betefatsa ba bang joang? (b) Satane o tšoasa ba bang joang hore ba kene boitšoarong bo bobe?
12 Satane o etsa hore ba bang ba be sebete hore ba se etse feela libe tse feteletseng tse ka etsang hore ba khaoloe empa le hore ba retelehele mashanong le thetsong e le hore ba ka leka ho lahla baholo ba phutheho. Joaloka Ananiase le Safira, ba nahana hore ba ka thetsa mangeloi le moea o halalelang oa Molimo. (Liketso 5:1-10) Ba likete-kete lilemong tsa morao tjena ba oetse lerabeng la Satane la boitšoaro bo bobe. Diabolose oa tseba hore tšusumetso ea batho ea botona kapa botšehali e matla, ’me ka tsamaiso ea lefatše la hae, o phahamisa, o sotha, le ho feteletsa karolo ea botona kapa botšehali. (Numere 25:1-3) Bakreste ba seng lenyalong ba ka ’na ba lekoa hore ba kene bohloleng kapa litšebelisong tse ling tse mpe tsa botona kapa botšehali. (Liproverbia 7:6-23) Haeba Bakreste ba lenyalong ba lumella likelello tsa bona le lipelo tsa bona hore li lelere, ba ka oela habonolo boitšoarong ba bofetoheli, ba koenehela balekane ba bona bao ba ileng ba ikana hore ba tla tšepahala ho bona.—1 Ba-Korinthe 6:18; 7:1-5; Ba-Heberu 13:4.
13. (a) Thelevishene e ka fetola monahano oa rōna joang? (b) Re ka hanela tšusumetso e joalo joang?
13 Re phela lefatšeng leo ho lona, mashano, thetso le bohale bo mabifi li atileng haholo. Satane o sebelisa ka botlalo mecha ea litaba ho fetisa khopolo ena ea boitšoaro bo hlephileng. Mananeo a thelevishene kapa lipale tse tsoelang pele li bontša batho ba batle ba phelang kahar’ a moraha oa ho thetsana. Haeba re lumella monahano oo hore o re ame, ka potlako re ka qala ho inehela libeng tse “nyenyane,” tse fetohang qalo e fokolang ea tse “khōlō.” Litlhahiso tse ipatileng tsa Satane li nanarela monahano oa rōna habonolo. Re ka hanela litšusumetso tse joalo joang? Le ka mohla ‘re se nee Diabolose sebaka,’ joalokaha Pauluse a elelitse. Hoo ho boetse ho bolela hore na u lumella bo-mang ho kena ka lapeng la hao ka thelevishene. Na ha rea lokela ho nyonya ho kena ha batho ba mabifi, ba boitšoaro bo bobe le ba melomo e litšila ba silafatsang likamore tsa rōna tsa phomolo?—Ba-Efese 4:23-32.
Re ka Hanyetsa Satane Joang ra ba ra Lula re Tšepahetse ho Molimo?
14. Ke qeto efe e habeli e hlokahalang e le hore re ka hanyetsa Satane, ’me e hloka eng?
14 Ka sera se joalo se matla, le se phahametseng motho se sollang hohle ka bolokolohi khahlanong le rōna libopuoa tsa batho tse sa phethahalang, re ka boloka botšepehi ba rōna joang? Senotlolo se fumanoa mantsoeng a Jakobo: “Ipeeng ka tlase ho Molimo, le hanele Diabolose, ’me o tla le balehela.” (Jakobo 4:7) Hlokomela hore keletso ea Jakobo e habeli. Ha re ntse re hanela Diabolose le thato ea hae, re tlameha hore re ipee tlas’a thato ea Molimo. Hoo ho akarelletsa ho rata thato ea Molimo le ho hloea thato ea Satane. (Ba-Roma 12:9) Kahoo, Jakobo o re: “Atamelang Molimo, ’me o tla le atamela. Baetsalibe, hatlelang, ’me lōna ba pelo li peli, hlatsoang lipelo tsa lōna.” (Jakobo 4:8) E, ha re ntse re hanyetsa Satane, ha ho sebaka sa ho ba ka pelo e sa fellang kapa sa ho qea-qea. Re ke ke ra bea botšepehi ba rōna kotsing ka ho bona hore na re ka atamella haufi le kotsi hakae. Re tlameha hore ka ho feletseng ‘re hloee bobe.’—Pesaleme ea 97:10.
15. Ke hobane’ng ha “seaparo se feletseng sa lihlomo tse tsoang ho Molimo” se hlokahala? Bontša.
15 Keletso e totobetseng ea ho hanela Satane e fumanoa ho Ba-Efese khaolo 6. Pauluse o re re ka hanela “bolotsana,” “mano,” kapa “maqiti” tsa Satane joang? (Ba-Efese 6:11, Phillips, New International Version, The Jerusalem Bible) Oa eletsa, “aparang seaparo se feletseng sa lihlomo tse tsoang ho Molimo.” Poleloana ena “seaparo se feletseng” ha e siee sebaka sa boikutlo ba ho se tsotelle mabapi le Bokreste, joalokaha lesole la Roma e ne e ke ke ea e-ba le sa tsotelleng ha le lokisetsa ntoa. Lesole le ne le ka tsoella joang haeba le itokisitse ka lihlomo tsohle ntle ho thebe le heleme? Le ne le ka ’na la nahana, ‘Ka sebele thebe eno e khōlō haholo ’me heleme eno e boima haholo. Li boima haholo, ’me ha ke hlile ha ke li hloke.’ Nahana boemo—lesole la Moroma le hlometseng ho loana empa le se na lintho tsa bohlokoa tsa lona tsa ho itšireletsa.—Ba-Efese 6:16, 17.
16. (a) Re lokela ho latela mohlala oa Jesu joang ha re sebelisa “lerumo” la rōna? (b) Re ka itebela joang khahlanong le ‘metsu e tukang’ ea Satane hona ka phello efe?
16 Hape, nahana ka lesole le sa nkang lerumo la lona. “Lerumo la Moea” ke tšireletso e ntle, kaha le sebelisetsoa ho sehaka lihlomo tseo Satane a loantšang Bakreste ka tsona. “Lerumo” la rōna le lokela ho lula le lokile ka linako tsohle. Ho tla ba joalo haeba re sa hlokomolohe boithuto ba rōna ba Bibele ba botho le ba lelapa. Empa pele ho tsohle ‘lerumo lena, Lentsoe la Molimo’ ke kofuto ea rōna ea ho hlasela. Jesu o le sebelisitse ka tsela tsena tse peli. (Mattheu 4:6, 7, 10; 22:41-46) Le rōna re lokela ho etsa joalo. Re lokela ho ’na re leotsa kananelo ea rōna bakeng sa ’nete. Re ke ke ra boloka bomoea ba rōna motheong oa seo re ithutileng sona likhoeling kapa lilemong tse seng kae tsa ha re qala ho kena ’neteng. Haeba re hlōleha ho nchafatsa mecha ea moea ea kelello ea rōna, pono ea rōna ea moea e tla fifala. Cheseho ea rōna bakeng sa borapeli ba ’nete ba Jehova e ne e tla tima. Re ne re tla ba ba fokolang moeeng. Re ne re tla sitoa ho leleka litlhaselo tsa beng ka rōna, metsoalle, balekane, le bakoenehi ba ka ’nang ba soma seo re se lumelang. Empa Molimo o tla re pholosa ho Diabolose le ‘metsu e tukang’ ea hae haeba re tsoela pele ho itlhomella ka “seaparo se feletseng sa lihlomo tse tsoang ho Molimo.”—Esaia 35:3, 4.
17, 18. Ntoa ea rōna e loana le mang, ’me re ka hlōla joang?
17 E, Pauluse o ile a hatisa kotsi e amehang ntoeng ea Bokreste ha a ngola: “Hobane ntoa ea rōna ha e loane le nama le mali, empa e loana le baholo, le mebuso, le marena a lefifi la lefatše lena, le meea e bolotsana e sebakeng sa leholimo.” (Ba-Efese 6:12) Rōna batho ba fokolang re ka loana ’me ra hlōla joang ntoeng ee e matla a sekametseng ka nģa e le ’ngoe joalo? Pauluse o pheta taba ea hae: “Ka lebaka lena nkang seaparo se feletseng sa lihlomo tse tsoang ho Molimo, hore le tle le tsebe ho hanyetsa ka letsatsi le lebe ’me, kamor’a hore le etse lintho tsohle ka ho phethahetseng, le eme le tiile.” (Ba-Efese 6:13, NW) Poleloana ea sehlooho e re: “kamor’a hore le etse lintho tsohle ka ho phethahetseng.” Poleloana ena e boetse ha e siee sebaka bakeng sa Bokreste ba pelo e sa fellang kapa bo khelohileng.—1 Johanne 2:15-17.
18 Ka baka leo, a re emeng re tiile ’neteng, re rata ho loka ha Jehova, re bolela litaba tse molemo tsa khotso, re tšoarelletse ka matla ka tumelo e matla polokong eo Jehova a fanang ka eona ka Kreste Jesu, ha re ntse re itšetlehile ka Lentsoe la Molimo e le seikokotlelo sa rōna. (Ba-Efese 6:14-17) Hopola, Molimo oa re tsotella, ’me o tla re thusa hore re hlōle liteko le lipelaelo tse tlang tseleng ea rōna tsamaisong ena ea lintho ea Satane. E se eka bohle re ka ela hloko temoso: “Le tsohe masene, le falimehe; hobane Diabolose, e leng sera sa lōna, o ntse a lika-lika joalo ka tau e purumang, e batlang eo e ka mo jang.” E, “hanang ho eena ka ho tiea tumelong.”—1 Petrose 5:6-9.
19. (a) Ke tokisetso efe e tsoetseng pele ea bohlokoa eo re lokelang ho e sebelisa ho hanyetsa Satane? (b) Satane o tla etsahalloa ke eng qetellong?
19 Re se ke ra lebala keketso ea bohlokoa ea Pauluse ‘seaparong sa lihlomo.’ O re: “Le rapele ka Moea ka mehla, ka merapelo eohle, le falimehele teng ka tiisetso eohle, ’me le rapelle bahalaleli bohle.” (Ba-Efese 6:18) Sera sa rōna se sa bonahaleng se matla hoo re hlokang “merapelo eohle.” Ka hona, lithapelo tsa rōna e lokela hore e be tsa ’nete le tse buang ka lintho tse fapaneng hakaakang! Ho itšetleha ha rōna ka ho feletseng ka Jehova ke habohlokoa haeba re tla hlōla ntoeng ea ho tšepahala. Ke eena feela ea ka fanang ka “matla a fetang a tloaelehileng” a tla re nolofaletsa ho hanela Sera sa rōna se sa teleng. Ke matšeliso a makaakang ho tseba hore Sera sa rōna se seholo se tla tloha se akheloa ka sekoting ’me qetellong se felisoe ka ho sa feleng!—2 Ba-Korinthe 4:7, NW; Tšenolo 20:1-3, 10.
[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]
a Satan—The Early Christian Tradition, ka Jeffrey Burton Russell, leqephe 25.
b An Expository Dictionary of New Testament Words.
Na u ka Arabela?
◻ Re tseba joang hore Satane ke motho oa sebele?
◻ Ke hobane’ng ha mabitso a mang a Satane le litlotla li loketse?
◻ Ke boitlhahlobo bofe bo ka re thusang ho hanela litlhaselo tse ipatileng tsa Satane?
◻ Ke keletso efe e tla thusa ho hlōla Satane, hona hobane’ng?
[Setšoantšo se leqepheng la 15]
Tsela e ’ngoe ea ho hanyetsa tšusumetso ea Satane ke ho ba ba botsoalle, ba thusang, ba lerato
[Setšoantšo se leqepheng la 16]
Re lokela ho ikalosa khahlanong le ho tšoana le Ananiase le Safira, ba ileng ba inehela ho Satane
[Setšoantšo se leqepheng la 17]
Ho leleka metsu ea Satane, re ke ke ra siea karolo leha e le efe ea lihlomo tsa rōna tsa moea