Ushuhuda kwa Imani Yao

MWAKA 1995 ulikuwa ukumbusho wa mwaka wa 50 wa kuwekwa huru kwa kambi za mateso za Nazi. Ulaya kotekote, wahasiriwa wa Nazi waliadhimisha pindi hiyo kwa mikusanyiko mikubwa iliyohudhuriwa na viongozi wa nchi mbalimbali katika Auschwitz, Bergen-Belsen, Buchenwald, Dachau, Ravensbrück, Sachsenhausen, na kambi nyinginezo. Wazo moja lililotokeza sana lilikuwa, “Na tusisahau kamwe!”

Ili matukio hayo yasisahauliwe Mashahidi wa Yehova walitoa maonyesho mbalimbali katika Ulaya mwaka huo wa ukumbusho. Wengi wa hao Mashahidi walikuwa wamefungwa na serikali ya Hitler kwa sababu ya kukataa kwao kutoa ile salamu ya Hitler na kutegemeza harakati za vita. Kuanzia 1933 na kuendelea, maelfu yao walitiwa gerezani, na wengi wakafa kutokana na jinsi walivyotendwa.

Hata hivyo, mambo yaliyowapata kwa ujumla hayajulikani na umma. Jambo hilo limetokeza ule usemi “wahasiriwa waliosahaulika na historia.” Kikundi cha waokokaji Mashahidi kilionyesha tamaa ya kuhifadhi kumbukumbu la familia zao na waandamani wao walionyanyaswa, kufungwa, kuteswa, au kuuawa kimakusudi na kujulisha ushuhuda wa imani na moyo-mkuu ulioonyeshwa na Bibelforscher, jina waliloitwa Mashahidi wa Yehova katika kambi za mateso.

Septemba 29, 1994, Jumba la Kuhifadhi Vitu Vya Kale la Ukumbusho wa Teketezo la Umati la Marekani, Washington, D.C., lilikuwa na semina kuhusu Mashahidi wa Yehova katika kambi za mateso. Miungano miwili mikubwa ya ukumbusho ilifanywa Ufaransa na waokokaji wa kambi, Machi 28, 1995, Strasbourg na Machi 30, Paris. Ilichochea hisia sana kusikia hawa ambao sasa walikuwa wanaume na wanawake wazee, bado wakiwa waaminifu kwa Mungu miaka 50 baadaye, wakieleza mambo waliyoona. Aprili 27, mkutano kama huo ulifanywa karibu na Berlin, katika Brandenburg, Ujerumani, ambapo Mashahidi wengi waliuawa kwa kukatwa kichwa. Siku iliyofuata, waokokaji kadhaa walihudhuria sherehe zilizopangwa na Jimbo la Brandenburg na kutembelea kambi kadha wa kadha.

Maonyesho Katika Ufaransa

Kwenye miungano hiyo, maonyesho yenye kichwa “Mémoire de Témoins” (Ushuhuda wa Mashahidi) yalionyeshwa. Kuanzia Mei 1995 hadi Aprili 1996, yalitembelea majiji 42 katika Ufaransa na majiji kadhaa katika Ubelgiji na sehemu ya Uswisi isemayo Kifaransa. Lenye umaana zaidi, wanaume na wanawake katika maonyesho hayo ni Mashahidi wa Yehova Mungu. Lakini wao pia ni mashahidi wa kuteseka ambako wao na wengine walivumilia katika kambi za mateso. Wao walishuhudia kule kutovumilia maoni ya wengine kulikosababisha kuteseka na vifo vya mamilioni ya watu kwa sababu ya jamii au dini yao. Zaidi, ushuhuda wa hao Mashahidi, hufunua jinsi waitwao Wakristo isivyofaa walivyopendelea mesiya bandia, Hitler, badala ya Yesu Kristo; chuki badala ya upendo kwa jirani; na jeuri badala ya amani.

Maonyesho hayo yalitia ndani watu 70, yakianza na orodha ya wakati wa matukio—kufunguliwa kwa kambi katika Dachau na Oranienburg, katika Machi 1933; zile Sheria za Nuremberg za “kulinda damu ya Kijerumani,” katika Septemba 1935; Anschluss, au Ujerumani kunyakua Austria, katika Machi 1938; Kristallnacht (Usiku Mwangavu), Novemba mwaka uo huo, wakati ambapo maelfu ya maduka ya Wayahudi yaliporwa na zaidi ya watu 30,000 walikamatwa na kupelekwa kambi za mateso; kupigwa marufuku kwa Mashahidi wa Yehova kulikotokea hatua kwa hatua; uvamizi wa Muungano wa Sovieti, katika Juni 1941; na kuwaua walio na ugonjwa wa akili kwa sababu ya huruma, kuanzia mwaka wa 1939 hadi 1941.

Watu kadhaa walionyesha wazi kule kufundishwa kwa wachanga katika Vijana wa Hitler na jinsi ile mikutano mikubwa ya Nazi katika Nuremberg ilivyoshangaza watu wengi. Picha ziliwakumbusha watu kukataa kwa Mashahidi wa Yehova kuapa kuwa waaminifu kwa huyo kiongozi na kutoa ile salamu ya Hitler. Watu wengine walionyesha jinsi Mashahidi wa Yehova walivyokuwa wahasiriwa wa habari zilizopotoshwa na jinsi gani, kuanzia 1935 na kuendelea, walitawanya magazeti na trakti zilizoonyesha matendo mabaya kupita kiasi ya Nazi.

Mambo Yaliyoonwa ya Kibinafsi

Watu 40 hivi walisimulia mambo yaliyoonwa ya wanaume na wanawake wa kawaida kutoka kotekote Ulaya walioteswa na hata kuuawa kwa sababu ya imani yao. Waokokaji walitegemeza maonyesho hayo kwa kuwepo kwao, na wageni waliwasikiliza kwa makini. Watoto walishangazwa wakati Louis Arzt alipoeleza hadithi yake. Nyumbani kwao ilikuwa Mulhouse Ufaransa, alitenganishwa na wazazi wake na kupelekwa Ujerumani kwa kukataa kusema “Mwokozi ni Hitler!” akiwa shuleni. “Askari wa SS alinipiga kwa kukataa kumsalimu Hitler. Alinichapa viboko 30. Siku mbili baadaye alijifanya kuwa rafiki na kujaribu kucheza na hisia zangu. ‘Mfikirie mama yako. Angefurahia sana kukuona. Upaswayo kufanya tu ni kusema “Mwokozi ni Hitler!” nawe waweza kupanda gari moshi kurudi nyumbani.’ Lilikuwa jambo gumu kwa mtoto wa miaka 12,” yeye akaongeza. Wengi waliguswa na mambo aliyojionea Joseph Hisiger aliyebadili posho lake la mkate la juma moja kwa Biblia ya mfungwa mwenzake Mprotestanti.

Mahojiano pamoja na wale waliopelekwa kambi za mateso yaliyorekodiwa kwa vidio yalikuwa sehemu nyingine ya maonyesho hayo. Baadhi ya mahojiano yalifanywa katika mahali zilipokuwa kambi—kwa mfano, Ebensee katika Austria na Buchenwald pamoja na Sachsenhausen katika Ujerumani. Mahojiano mengine yalirekodi sehemu mbalimbali za maisha ya kambi au kumbukumbu za Mashahidi waliopelekwa kambi za mateso wakiwa watoto.

Mzinduo

Sherehe ndogo ilifungua kila utoaji wa maonyesho, wakati ambapo mwakilishi wa wale waliokuwa wamepelekwa kambi za mateso alieleza upinzani wa kiroho wa Mashahidi wa Yehova dhidi ya Nazi. Waliokuwa wamepelekwa kambi za mateso wasio Mashahidi na vilevile wanahistoria na maofisa kadhaa, kutia ndani aliyekuwa waziri wa serikali ya Ufaransa, wao pia walikubali kwa fadhili mialiko ya kusema.

Mtu mmoja aliyekuwa amepelekwa kambi za mateso aliyewajua Mashahidi wa Yehova katika Buchenwald alisema hivi kuwahusu: “Mimi sijui jamii yoyote ya watu iliyofukuzwa kutoka kwao, isipokuwa Wayahudi, ambao walitendewa vibaya kama walivyotendewa Mashahidi wa Yehova: walipigwa, wakaaibishwa, wakatukanwa, na kufanya kazi zenye kuchukiza kabisa. Bila imani yao, hawangeweza kustahimili. Nawastahi na kupendezwa nao sana.”

Maitikio

Watu zaidi ya 100,000 walihudhuria hayo maonyesho. Katika sehemu fulani mamia ya watu, miongoni mwao kukiwa vijana wengi, walifanya mlolongo wa kuingia katika jumba la maonyesho. Wageni wengi waliandika hisia zao kwa maneno machache katika kitabu cha wageni. Kwa kielelezo, kijana mmoja aliandika: “Jina langu ni Sabrina. Nina umri wa miaka kumi na ningependa kuwa na ujasiri kama Ruth ili nimpendeze Yehova.”a

Vyombo vya habari pia vilizungumzia maonyesho hayo. Kwa ujumla, katika kila mji makala moja au mbili zilitokea katika magazeti. Kwa kuongezea, vituo vya redio mara nyingi vilitangaza hayo maonyesho na kutangaza programu zilizokuwa na mahojiano na waliopelekwa kambi za mateso. Televisheni za sehemu hizo zilionyesha ripoti fupifupi. Ripoti moja ya habari iliyoonyeshwa katika televisheni ilizungumza juu ya hayo maonyesho kuwa “hadithi sahili lakini yenye kuogofya ionyeshayo kindani sana mambo mabaya zaidi yasiyoelezeka. ‘Ushuhuda wa Mashahidi’ ustahio adhama usioweza kuondolewa.”

Ukumbusho wa mwaka wa 50 utakumbukwa kwa muda mrefu akilini mwa waokokaji. Ingawa haikuwa rahisi sikuzote kuamsha kumbukumbu zenye uchungu, kuzishiriki na wengine na kuzifanya kumbukumbu hizi zisisahaulike, hao Mashahidi waliweza kutia nguvu imani za wengine. Waliliona kuwa pendeleo kushiriki katika maonyesho hayo na kuondoa baadhi ya ubaguzi na kutojua kunakoendelea bado baada ya miaka 50. Zaidi ya yote, walipata uradhi kwa kujua kwamba ushuhuda wao humtolea heshima Mungu wao, Yehova na kuhakikisha kwamba wengine hawatasahau kamwe yale waliyovumilia wakiwa Mashahidi.

[Maelezo ya Chini]

[Picha katika ukurasa wa 16]

Makala katika “The Golden Age” zilishutumu matendo mabaya kupita kiasi ya Unazi

[Picha katika ukurasa wa 16]

Watu 70 hivi walisimulia hadithi ya jinsi Nazi ilivyonyanyasa wanaume, wanawake, na watoto waliokataa kuikana imani yao

[Picha katika ukurasa wa 16, 17]

Baadhi ya Mashahidi wa Yehova waliokuwa wamepelekwa kambi za mateso na kufungwa na serikali ya Hitler walisimulia hadithi zao