Sura ya 21

Wazionaje Mali?

JE! WAWEZA kuwazia nyumba iliyojaa maelfu ya zawadi bora za namna zote? Je! ungependa kuishi humo upokee zawadi nyingi hizo kutoka kwa baba yako aliye kichwa cha nyumba hiyo? Bila shaka, tayari unaishi katika nyumba hiyo, yaani, Dunia hii, naye Yehova Mungu amejaza vitu vyema vya namna nyingi ajabu.

² Lakini, ili tuvifurahie sana vitu hivyo, ndiyo, ili tuufurahie uzima wenyewe, haitupasi tuvione hivi kuwa ndivyo vitu vya maana sana maishani mwetu. Inaweza kuwa hivyo namna gani? Ni kwa sababu kuna mambo mengine yaliyo ya maana sana kuliko mali.

³ Labda unawajua vijana wengine wanaoona mali kuwa za maana sana. Vitu ambavyo wengine wanaona bora kuwa navyo ni radio au mashine ya kukamatia sauti, kinanda cha fedha nyingi, mavazi fulani ya pekee, chombo cha kupigia picha, pikipiki au hata motokaa yao wenyewe. Watu wengine wanapendezwa sana na vitu hivyo kuliko masomo yao, jamaa zao au kitu kinginecho. Huenda hata wakaamua kama wewe na watu wengine mnafaa au hamfai kutegemewa kama mna mali hizo. Je! inafaa kuwa na maoni hayo?

⁴ Ebu fikiri kidogo. Je! kuwa na mali hizo au kutokuwa nazo kunakufanya kweli uwe mtu tofauti? Je! unakuwa mtu bora ukiwa nazo, au usipokuwa nazo unakuwa mtu mbaya sana? Kwa hakika, mali bora zaidi, zinazokuonyesha kuwa mtu anayefaa, tena zinazoweza kukufurahisha zaidi, ni za namna nyingine. Unaweza kufikiri mali zilizo bora zinge-weza kuwa mali gani?

MALI ZILIZO BORA ZAIDI

⁵ Namna gani maarifa? Linganisha ubora wa kujua lugha nyingine na kuwa na kinanda kizuri au radio. Kweli, si vibaya kuwa na vitu hivyo, tena unaweza kufurahia kuwasikia watu wengine wakisema na kuimba katika lugha yako. Lakini ikiwa unajua lugha nyingine, wewe mwenyewe waweza kusema na watu wengi sana duniani kuliko wale unaoweza kusema nao kwa kutumia lugha moja tu unayojua sasa. Labda watu wanaotumia lugha hiyo wanaweza kutembelea kwako. Au kusafiri kwenye nchi nyingine ukipata nafasi wakati wo wote, ujuzi huo unaweza kukuongezea sana furaha ya kusafiri.

⁶ Ndivyo na kujua namna ya kufanya vitu. Ebu fikiri ni bora kama nini kujifunza kuwa mpishi mzuri, mshonaji hodari wa kike, seremala mwenye ujuzi sana, au kuwa fundi hodari wa kutengeneza mashine. Uwezo huu ungeweza kuwa wenye faida kubwa kwako wakati ujao katika kufanya jambo lenye kufaa maishani mwako kuliko kuwa na mali fulani za kimwili.

⁷ Maarifa (ujuzi) yaliyo bora kuliko yote ni yale ya Neno la Mungu. Sababu gani? Kwa sababu ukiwa nayo unaweza kufariji na kuwapa tumaini watu wanaovunjika moyo na kukata tumaini, ndiyo, katika njia ambayo muziki wa kinanda bora haungeweza kutoa hata kidogo. Hata unaweza kuokoa maisha za watu kwa kuwa na maarifa ya kweli ya Mungu. Unafikiri ni mali gani ingeweza kufanya hivyo? Ndiyo sababu mwenye hekima anawasihi vijana wanunue kitu anachopendekeza, anaposema hivi: “Inunue kweli, wala usiiuze; naam, hekima, na mafundisho, na ufahamu. Baba yake mwenye haki atashangilia; naye amzaaye mtoto mwenye hekima atamfurahia. Na wafurahi baba yako na mama yako; na afurahi aliyekuzaa.”—Mithali 23:23-25.

⁸ Fikiria, vilevile, namna jina au sifa nzuri ilivyo bora kupita kuwa na mali. Ikiwa unajulikana kuwa mtu mwenye upendo, mnyofu, mwenye bidii, mwenye kutegemeka na anayeheshimu watu, hayo yanaweza kukufanya ufurahiwe na watu wanapokuo-na kuliko mavazi yo yote ya namna ya pekee. Sifa hiyo inaweza kukufanya utafutwe kama rafiki bora au mfanya kazi mwenzao. Inaweza kufanya watu wakukaribishe uwatembelee au ukashiriki mambo mema pamoja nao. Jambo hili lingekuondolea ugumu wo wote wa kuwa peke yako kuliko hata television, sivyo?

⁹ Kwa kweli, furaha yetu nyingi maishani yategemea kuwa na uhakikisho wa kwamba tunaonwa na wengine kuwa watu bora na wenye kufaa, kwamba tunaongezea maisha yao jambo fulani ambalo wangekosa ikiwa tusingekuwa hai. Kuwa tajiri katika sifa njema kutafanya watu walio bora wakuone kuwa mtu anayefaa kuliko kuwa tajiri wa mali za kimwili. Ni kama kitabu cha mwenye hekima kinavyosema: “Apendaye usafi wa moyo, na neema ya midomo; mfalme atakuwa rafiki yake.”—Mithali 22:11.

¹⁰ Kijana Timotheo alikuwa na pendeleo la kuchaguliwa afuatane na mtume Paulo katika safari zake za umisionari kwenye mahali pengi penye kupendeza. Haikuwa kwa sababu ya mali za Timotheo, bali kwa sababu ya sifa zake njema, zilizotajwa na Wakristo katika miji miwili ya Asia Ndogo. Ule ujuzi aliopata Timotheo kwa sababu ya kufuatana na mtume Paulo, ulikuwa wenye bei isiyolinganika. Wakati uliofuata, ulimfanya astahili kuwa na migawo ya pekee, na kuwa mwanamume ambaye mtume angeweza kutumainia sana. Kwamba Timotheo hakuona mali za kimwili kuwa ndizo za maana maishani mwake, inaonyeshwa na maneno haya ya Paulo ambayo alisema alipokuwa akimtuma Timotheo kwenye kundi la Filipi katika Makedonia : “Sina mtu mwingine mwenye nia moja nami, atakayeiangalia hali yenu kweli kweli. Maana wote wanatafuta vyao wenyewe, sivyo vya Kristo Yesu. Ila mwajua sifa yake [Timotheo] .”—Wafilipi 2:19-23.

¹¹ Rafiki za kweli watakuona kuwa mtu bora kwa vile ulivyo si kwa vitu ulivyo navyo. “Rafiki ni mwenzi anayependa nyakati zote, na ndugu amezaliwa ashiriki taabu.” (Mithali 17:17, New English Bible) Zaidi ya hayo, Yehova mwenyewe atakuwa rafiki yako ukitanguliza utumishi wake katika maisha yako, na “njia za mtu zikimpendeza [Yehova], hata adui zake huwapatanisha naye.” —Mithali 16:7.

¹² Ufahamu vilevile, kwamba maarifa, utu mwema na rafiki za kweli ni mambo yasiyoweza kuibwa wala kwisha na kupoteza ubora baada ya wakati kupita na kutumiwa. Lakini watu wanaweza kuiba au kuharibu mali zako za kimwili. Kwa hiyo, Mwana wa Mungu alitoa shauri la hekima hivi: “Jiwekeeni hazina mbinguni, kusikoharibika kitu kwa nondo wala kutu, wala wevi hawavunji wala hawaibi; kwa kuwa hazina yako ilipo, ndipo utakapokuwapo na moyo wako.” (Mathayo 6:20, 21) Ukiwa na jina zuri na Mungu na kuliendeleza, utapata furaha wakati ujao. Katika taratibu yake mpya utaweza kuifurahia sana hazina yote ya mambo mema yaliyo katika dunia hii.

ONYESHA NGUVU NA HEKIMA

¹³ Basi, sababu gani uache taratibu za sasa za biashara pamoja na kutangazwa sana kwa vitu vyao vya kuuza zikukaze hata utegemeze maisha yako juu ya mali za kimwili? Sababu gani uzitajirishe na mwishowe ukose mambo yanayofaa sana maishani? Sababu gani usijikaze uzuie tamaa ya kupenda mali za kimwili na kukaza nia upate faida zote za maisha kwa kutafuta mambo yaliyo na bei kubwa kuliko mali za kimwili?

¹⁴ Hilo ni jambo la lazima sana sana sasa. Unabii wa Biblia unaonyesha kwamba taratibu hii ya sasa, pamoja na mpango wake wa biashara, inakaribia mwisho wake. Kutafuta mali nyingi mno za kimwili kungekuwa mtego kwetu, kugeuze fikira zetu. Tungeweza kunaswa katika taratibu hii na kuharibiwa pamoja nayo wakati Mungu atakapoiondoa ili alete taratibu yake mpya. Kama Yesu alivyoonya: “Angalieni, jilindeni na choyo, maana uzima wa mtu haumo katika wingi wa vitu vyake alivyo navyo.”—Luka 12:15.

¹⁵ Haina maana kwamba tusiwe na mali hata kidogo. Lakini hatutaki zitawale maisha yetu. Imetupasa tuweze kutofautisha kati ya mali zitakazoleta furaha ya kweli na zile zinazoweza kutuzuia tusiufikie mradi (lengo) wetu. Basi, ifanye shabaha yako iwe kuzitumia mali zo zote ulizo nazo kwa faida ya wengine, sana sana kwa kumheshimu Muumba wako.

[Maswali ya Funzo]

1-4. (a) Ni mali gani za kimwili ambazo vijana wengi wanapenda kuwa nazo? (b) Kuona vitu vya kimwili kuwa bora kunawezaje kumfanya mtu awaone watu kwa njia isiyofaa?

5-7. (a) Kujua lugha nyingine, au kufanya vitu, kunawezaje kuwa bora kuliko mali za kimwili? (Mhubiri 7:12) (b) Sababu gani maarifa ya Neno la Mungu ni bora hata zaidi? (Mithali 15:2; 1 Timotheo 4:16)

8-12. (a) Sababu gani utu wako ni bora sana kuliko mali zako? Biblia inaonyeshaje hilo? (b) Basi, imetupasa tujaribu kusitawisha sifa gani? (Wagalatia 5:22, 23)

13-15. (a) Ikiwa tamaa ya mali za kimwili ingetawala maisha yako, ungetajirisha nani? Lakini ungekosa mradi namna gani? (Mathayo 6:33) (b) Ni maoni gani yaliyosawazika juu ya mali za kimwili?