Yubile ya Yehova—Wakati Wetu Kufurahi Sana
“Na ninyi ni lazima mtakase mwaka wa hamsini na kutangaza uhuru katika nchi kwa wakaaji wayo wote. Utakuwa Yubile kwa ajili ya ninyi . . . Umepasa uwe jambo fulani takatifu kwa ninyi . . . Ndipo kwa hakika ninyi mtakaa juu ya nchi katika usalama.”—WALAWI 25:10-12, 18, NW.
1. Ni maandishi gani yaliyo juu ya Kengele ya Uhuru, na maneno hayo yametolewa wapi?
KO KOTE unakoishi, huenda wewe ukawa umepata kusikia habari juu ya Kengele ya Uhuru inayojulikana sana iliyo katika Philadelphia, Pennsylvania, U.S.A. The World Book Encyclopedia kinasema kwamba kengele hiyo “Ilipigwa Julai 8, 1776, pamoja na kengele nyingine za kanisa kutangaza kupitishwa kwa Tangazo Rasmi la Kujitegemea. Maneno yaliyoandikwa juu ya kengele hiyo, ‘Tangazeni Uhuru katika sehemu zote za nchi kwa wakaaji wote waliomo,’ yametolewa katika Biblia (Walawi 25:10).”
2. Wewe unahisi namna gani juu ya taraja la kupata uhuru, lakini ni matatizo gani ambayo huenda yakatokea kuhusu uhuru huo?
2 Uhuru unaendelea kuwa na nguvu nyingi za kuvuta watu, sivyo? Inaelekea wewe ungefurahi sana kuwa na taraja la kupata uhuru wa kweli—wa kutoka katika mawazo ya uwongo, mkazo au uonevu wa kisiasa, matokeo yenye kudhoofisha mwili ya uzee na ugonjwa, yenye kutokeza kifo. Ikiwa ndivyo, una sababu nzuri ya kufurahi sana, na karibuni utakuwa na sababu kubwa zaidi. ‘Hiyo inaweza kuwaje?’ huenda wewe ukauliza, kwa sababu hakuna serikali mpaka sasa ambayo imeandaa uhuru kamili, wala wanasayansi wala madaktari hawawezi kuzuia uzee, ugonjwa, na kifo kinachotokea hatimaye. Lakini, tunarudia, upo msingi wa kufurahi sana juu ya uhuru wa kweli. Ili kuelewa ni jinsi gani, fikiria habari fulani za maana za kule nyuma zinazoweza kukuhusu wewe—sasa na katika wakati ujao.
3. Yubile ilikuwa nini, na ni jambo gani lililotukia wakati huo?
3 Kifungu kilichotajwa juu kinatumia neno “Yubile.” Yubile kilikuwa kipindi cha kushika Sabato cha mwaka mmoja kwa nchi ya Israeli. Kilifuata mfululizo wa miaka saba-saba ya Sabato za ukulima ambayo ilijumlika kuwa muda wa miaka 49. Mwaka wa 50, ile Yubile, ulikuwa ndio upeo wa mfululizo wa miadhimisho ya Sabato kwa nchi ambayo Yehova alikuwa amewapa watu wake, ikitimiza ahadi aliyopewa Abrahamu baba yao ya zamani, “rafiki ya Yehova.” (Yakobo 2:23; Isaya 41:8, NW) Katika siku ya Yubile, uhuru ulitangazwa katika sehemu zote za nchi. Jambo hilo lilimaanisha uhuru kwa Waisraeli wote waliokuwa wamejiuza katika utumwa kwa sababu ya deni. Jambo jingine la Yubile lilikuwa kwamba mali zote za urithi wa mashamba zilizokuwa zimeuzwa (inaelekea kwa sababu ya uchumi wa watu kuharibika) zilirudishwa kwao.—Walawi 25:1-54.
4. Yubile ilitangazwa wakati gani, na jinsi gani?
4 Tukiwa na habari hizo za msingi, unaweza kuthamini ni kwa sababu gani Yubile ulikuwa mwaka wa uhuru wenye kusherehekewa. Ulitangazwa kwa kupiga mbiu katika Siku ya Upatanisho.a Ni kama vile Musa alivyoandika katika Walawi 25:9, 10, NW: “Na wewe ni lazima uililishe mbiu ya mlio mkubwa katika mwezi wa saba katika siku ya kumi ya mwezi; katika siku ya upatanisho ninyi watu mnapaswa kuililisha. Na nyini ni lazima mtakase mwaka wa hamsini na kutangaza uhuru katika nchi kwa wakaaji wayo wote. Utakuwa Yubile kwa ajili ya ninyi, na lazima mrudi kila mmoja kwenye mali yake na kila mmoja kwa jamaa yake.” Katika 1473 K.W.K, Yoshua aliongoza Waisraeli akawavusha Mto Yordani na kuwaingiza katika Nchi ya Ahadi, ambamo walipaswa kuishika Yubile.
Uhuru wa Kwanza-kwanza Watangazwa
5. Ni mambo gani ya ukombozi na Yubile tutakayofikiria?
5 Mambo yaliyotangulia kutajwa yanaweza kuonekana kama historia ya kale isiyohusu sana maisha zetu, hasa ikiwa sisi si wa ukoo wa Kiyahudi. Ijapokuwa hivyo, Yesu Kristo alitupa sisi sababu inayofaa kutazamia Yubile kubwa zaidi. Jambo hilo ndilo linalofanyiza msingi wa kufurahi sana kwetu juu ya uhuru. Ili tuthamini ni kwa sababu gani, tunahitaji kuona jinsi Yesu alivyofanya kwa njia mbili uandalizi kwa ajili ya uhuru katika karne ya kwanza. Halafu tutafikiria jinsi njia hizo zinavyolingana na mauhuru mawili katika wakati wa maisha yetu, lakini mauhuru ya kadiri kubwa zaidi na yenye kutupa sababu kubwa zaidi ya kufurahi sana.
6, 7. (a) Andiko la Isaya 61:1-7 lilitabiri matukio gani mazuri ajabu? (b) Yesu alionyeshaje kwamba unabii wa Isaya ulikuwa unatimizwa wakati huo?
6 Ingawa halisemi moja kwa moja juu ya mwaka wa kale wa Yubile, rejezo moja la kiunabii kuhusu namna moja inayokuja ya uhuru lilifanywa kwenye Isaya 61:1-7, NW: “Roho ya Bwana Mwenye Enzi Kuu Yehova iko juu yangu, kwa sababu ya kwamba Yehova amenipaka mafuta kuambia wapole habari njema. Yeye amenituma kuganga-ganga waliovunjika moyo, kutangazia uhuru wale waliochukuliwa mateka na hata kutangazia wafungwa wafunguliwe wazi macho; kuutangaza mwaka wa nia njema upande wa Yehova na siku ya kisasi kwa upande wa Mungu wetu; kufariji wote wanaoomboleza . . . Kufurahi sana mpaka wakati usiojulikana ndiko kutakuwa fungu lao.” Lakini ni jinsi gani na wakati gani unabii huo ungetimizwa?
7 Baada ya mwadhimisho wa sikukuu ya Kupitwa katika mwaka 30 W.K., Yesu Kristo aliingia ndani ya sinagogi siku ya Sabato. Akiwa humo akasoma sehemu ya unabii wa Isaya na kuitumia kuhusu yeye mwenyewe. Luka 4:16-21, NW linasema, kwa sehemu: “Yeye akalifungua kunjo na kupata mahali palipoandikwa: ‘Roho ya Yehova iko juu yangu, yeye alinituma niende nikahubiri kuachiliwa kwa mateka na kupata nafuu ya kuona kwa walio vipofu, kuwaondosha waliopondeka kwa kuwaachilia, kuhubiri mwaka unaokubalika wa Yehova, . . . Halafu yeye akaanza kuwaambia: ‘Leo andiko hili ambalo mmesikia sasa hivi limetimizwa.’”
8. (a) Ni ukombozi gani wa kwanza-kwanza ambao Yesu aliandaa? (b) Jambo hilo linaonyeshwaje katika Yohana 9:1-34?
8 Habari njema ambazo Yesu alitangaza ziliwaandalia uhuru wa kiroho Wayahudi waliozikubali. Kwa kufunguliwa macho yao wazi waone mambo yaliyomaanishwa na matakwa hasa na ibada ya kweli, waliwekwa huru watoke katika mawazo mengi yenye makosa. (Mathayo 5:21-48) Uhuru huo ulikuwa na thamani kubwa kuliko maponyo ya kimwili ambayo Yesu alifanya. Kwa sababu hiyo, ingawa Yesu aliyafungua macho ya mwanamume aliyezaliwa akiwa kipofu, mwanamume huyo alipata faida ya kudumu zaidi kutokana na kubaini kwamba Yesu alikuwa nabii kutoka kwa Mungu. Uhuru mpya wa mwanamume huyo ulitofautiana na hali ile ya viongozi wa kidini ambao walikuwa wametumikishwa kwenye mapokeo yao na imani zenye makosa. (Yohana 9:1-34; Kumbukumbu 18:18; Mathayo 15:1-20) Hata hivyo huo ulikuwa uhuru wa kwanza-kwanza tu au wa utangulizi Hata katika karne ya kwanza, Yesu angepaswa kusaidia kwa namna nyingine ya uhuru uliolingana na Yubile katika Israeli ya kale. Kwa sababu gani n jambo la akili kukata shauri hivyo?
9. Hata kwa wale waliokombolewa kiroho, ni namna gani ya utumwa iliyobaki?
9 Yesu alimwambia hivi mwanamume huyo aliyekuwa kipofu: “Mimi nimekuja ulimwenguni humu kwa hukumu, ili wao wasioona waone, nao wanaoona wawe vipofu.” Halafu akawaambia Mafarisayo: “Kama mngekuwa vipofu, msingekuwa na dhambi; lakini sasa mwasema, Twaona; basi dhambi yenu inakaa.’ (Yohana 9:35-41) Ndiyo, dhambi inayoongoza kwenye kifo ilikuwa bado tatizo kubwa, hata kama ilivyo sasa. (Warumi 5:12) Hata Wayahudi, kutia na mitume waliofaidika na uhuru ule wa kwanza kwanza, uhuru wa kiroho ambao Yesu aliandaa, walibaki wakiwa wanadamu wasiokamilika. Waliendelea kuwa watu mwa kwa dhambi na kwa kifo chenye kutokezwa nayo. Je! Yesu angelibadili jambo hilo? Angeweza? Na ikiwa ndivyo, wakati gani?
10. Yesu aliahidi kwamba angeandaa uhuru gani w ziada?
10 Mapema kabla ya hapo Yesu alikuwa akisema: “Ninyi mkibaki katika neno langu ninyi ni wafuasi wangu kweli kweli, na ninyi mtaujua ukweli, na ukweli utawaweka ninyi huru.” Wasikilizaji wake Wayahudi wakamjibu: “Sisi ni wazaliwa wa Abrahamu na hatujapata kamwe kuwa watumwa kwa mtu ye yote. Imekuwaje wewe wasema, ‘Ninyi mtakuwa huru.’?” Yesu akajibu: “Kwa kweli kabisa: mimi nawaambia ninyi, Kila mtendaji dhambi ni mtumwa wa dhambi. Tena, mtumwa haba ki kati ya watu wa nyumbani milele; mwana anabaki milele.” (Yohana 8:31-36, NW) Basi uzaliwa wa kimwili kutokana na Abrahamu haungeweza kuweka Wayahudi huru na utu mwa kwa dhambi. Yesu alitoa tangazo hilo la kihistoria kuhusu uhuru ili avute fikira kwenye jambo fulani lililokuwa likija na ambalo lingekuwa kubwa kuliko mambo ambayo Waisraeli walijionea katika Yubile yo yote.
Yubile ya Kikristo Yaanza
11. Kwa sababu gani kupendezwa kwetu na Yubile ya Kikristo kunakaza fikira juu ya mwaka wa 33 W.K.?
11 Wayahudi hawakuona kwamba Yubile ya agano la Torati la Musa ilikuwa kifananishi cha Yubile kubwa zaidi. (Wakolosai 2:17; Waefeso 2:14, 15) Yubile hiyo kwa Wakristo inatia ndani “ukweli” unaoweza kuweka wanadamu huru—ukweli ambao unahusiana hasa na “Mwana,” yaani Yesu Kristo. (Yohana 1:17) Ni wakati gani ilipoanza kusherehekewa Yubile hiyo kubwa zaidi ambayo ingeweza kuleta uhuru hata wa kutolewa katika dhambi na matokeo yake? Ilianza katika masika ya 33 W.K., siku ya Pentekoste. Hiyo ilikuwa siku kumi baada ya kupaa kwa Yesu mbinguni akaonyeshe mbele za Yehova Mungu ustahili wa dhabihu yake.—Waebrania 9:24-28.
12, 13. Ni jambo gani lililotukia baada ya kifo cha Yesu ambalo lililetea wafuasi wake tukio lisilo na kifani?
12 Kabla ya Yesu, hakuna kiumbe mwanadamu aliyekuwa amefufuliwa kutoka kwa wafu aendelee kuishi milele. (Warumi 6:9-11) Bali, wote walilala usingizi katika kifo na wangeendelea kulala mpaka wakati ufike wa kufufuliwa kwa jamaa ya kibinadamu. Kwa ufufuo wake kupitia uwezo wa Mungu, Yesu Kristo akawa kile ambacho Maandiko yaliyoongozwa na Mungu yanamwita, “matunda ya kwanza ya wale ambao wamelala usingizi katika kifo.” — 1 Wakorintho 15:20, NW.
13 Siku 50 baada ya ufufuo wake, kulikuwa na ushuhuda wa kwamba Yesu Kristo aliyefufuliwa alikuwa amepaa akaingia ndani ya mbingu. Na alikuwa ameingia ndani ya kuwapo kwa Yehova Mungu akiwa na thamani ya dhabihu yake kamilifu ya kibinadamu na kuitumia kwa ajili ya wanadamu. Jambo hilo lilitukia siku ya Pentekoste 33 W.K. Kwa kutii maagizo kutoka kwa Yesu, wafuasi karibu 120 walikutana pamoja katika Yerusalemu. Ndipo Yesu alipomimina roho takatifu juu ya wafuasi hao, kwa utimizo wa Yoeli 2:28, 29. Ndimi kama kwamba za moto zilikaa-kaa juu ya vichwa vyao, nao wakaanza kusema lugha zilizo ngeni kwao. (Matendo 2:16-21, 33) Huo ulikuwa uthibitisho wa kwamba Yesu Kristo aliyefufuliwa alikuwa amepaa akaingia katika mbingu na akawa ameingia ndani ya kuwapo kwa Mungu akiwa na thamani ya dhabihu kamilifu ya kibinadamu ili aitumie kwa ajili ya wanadamu.
14. (a) Hali ya wafuasi wa Kristo ilikuwa nini kwa habari ya maagano? (b) Agano jipya lilihusu baraka gani ya kutokeza?
14 Matokeo yalikuwa nini kwa wafuasi hao? Jambo moja ni kwamba, wao waliwekwa huru watoke katika agano la Torati la Musa, ambalo Mungu alikuwa amefanya pamoja na taifa la Israeli la asili lakini ambalo sasa alikuwa amefuta, akalipigilia misumari kwenye mti wa mateso ya Yesu. (Wakolosai 2:13, 14; Wagalatia 3:13) Mahali pa agano hilo palichukuliwa na agano jipya, si lenye kufanywa pamoja na taifa la Israeli la asili, bali pamoja na “taifa” jipya la Israeli wa kiroho. (Waebrania 8:6-13; Wagalatia 6:16) Agano jipya hilo, lililotabiriwa kwenye Yeremia 31:31-34, lilipangwa kupitia mpatanishi mkubwa kuliko Musa nabii wa kale. Kwa sababu ya kupendezwa kujua mambo ya uhuru, inatupasa hasa tuangalie jambo moja la agano jipya. Mtume Paulo alivuta fikira kwenye jambo hilo, akiandika hivi: “Hili ni agano nitakaloagana nao baada ya siku zile, . . . Dhambi zao na uasi wao sitaukumbuka tena kabisa. Basi, ondoleo la hayo likiwapo, hapana toleo tena kwa ajili ya dhambi.”—Waebrania 10:16-18.
15. Kwa sababu gani tunaweza kusema kwamba katika Pentekoste 33 W.K. Yubile ya Kikristo ilianza kwa wapakwa-mafuta? (Warumi 6:6, 16-18)
15 Yesu alikuwa akielekeza kwenye uhuru huo wa kutolewa katika dhambi aliposema hivi: “Mwana akiwaweka ninyi huru, ninyi mtakuwa huru kikweli.” (Yohana 8:36, NW) Wazia hilo—uhuru wa kutolewa katika dhambi uliofanywa uwezekane juu ya msingi wa dhabihu ya Kristo! Kuanzia siku ya Pentekoste, Mungu aliwatangaza wenye kuamini kuwa waadilifu ndipo akawachukua wawe wana wa kiroho wa kulelewa wenye taraja la kutawala pamoja na Kristo mbinguni. Paulo anaeleza hivi: “Kwa maana ninyi hamkupokea roho ya utumwa yenye kusababisha woga tena, bali ninyi mlipokea roho ya kuchukuliwa mlelewe mkiwa wana, . . . Basi, ikiwa sisi tu watoto, sisi tu warithi pia: warithi kweli kweli wa Mungu, lakini warithi washirika pamoja na Kristo.” (Warumi 8:15-17, NW) Bila shaka, Yubile ya Kikristo ilikuwa imeanza kwa Wakristo wapakwa-mafuta.
16. Ni baraka na mataraja gani ya ziada yaliyohusika kwa wale wenye kuadhimisha Yubile ya Kikristo?
16 Hivyo siku hiyo ya Pentekoste katika mwaka 33 W.K., taifa jipya la Israeli wa kiroho lilitokea. Waliojumlika kuwa taifa hilo walikuwa wanadamu ambao dhambi zao zilikuwa zimesamehewa juu ya msingi wa damu ya dhabihu ya Kristo. (Warumi 5:1, 2; Waefeso 1:7) Ni nani kati yetu ambaye angeweza kukana kwamba washiriki hao wa kwanza Waisraeli wa kiroho walioingizwa ndani ya agano jipya hawakupata ukombozi mzuri ajabu wakawa huru kwa kusamehewa dhambi zao? Walifanywa na Mungu wakawa “mzao mteule, ukuhani wa kifalme, taifa takatifu, watu wa milki ya Mungu, [wapate] kuzitangaza fadhili zake yeye aliyewaita [watoke] gizani [wakaingie] katika nuru yake ajabu.” (1 Petro 2:9) Ni kweli kwamba miili yao ya nyama ilikuwa ingali isiyo kamilifu nao wangekufa baada ya muda fulani. Hata hivyo, sasa Mungu alikuwa amewatangaza waadilifu na akawachukua wawe wana wa kiroho wa kulelewa, kifo chao cha kimwili kilikuwa ‘kuachiliwa’ kulikoruhusu ufufuo wao waende kwenye “ufalme wa kimbingu wa Kristo.” —2 Timotheo 4:6, 18, NW.
17, 18. Kwa sababu gani ukombozi wa Yubile ya Kikristo ulikuwa wenye thamani kubwa kuliko uhuru wa utangulizi ambao Yesu alitangaza?
17 Hatua ya kwanza-kwanza au ya utangulizi ya kuweka huru Wayahudi wenye kuamini watoke katika mawazo na mazoea yenye makosa ilikuwa na thamani kubwa. Ijapokuwa hivyo, tumeona kwamba Yesu alichukua hatua inayopita ukombozi huo wa kuwekwa huru kiroho. Kuanzia Pentekoste 33 W.K. na kuendelea, yeye alikomboa wanadamu wenye kuamini akawaweka huru kutoka “sheria ya dhambi na kifo.” (Warumi 8:1, 2, NW) Hivyo ndivyo ilivyoanza Yubile ya Kikristo kwa Wakristo wapakwa-mafuta. Huo kikweli ulikuwa ukombozi wenye thamani kubwa zaidi wa kuwekwa huru, kwa maana ulitia ndani taraja la kupata uzima mbinguni wakiwa warithi washirika pamoja na Kristo.
18 Kufikia hapo tumefikiria pande mbili za uhuru wa Kikristo katika karne ya kwanza, ambazo haziwezi kukanwa kuwa zilikuwa msingi wa kufurahi sana. Na waamini wa karne ya kwanza walifurahi sana. (Matendo 13:44-52; 16:34; 1 Wakorintho 13:6; Wafilipi 4:4) Ndivyo ilivyokuwa hasa kuhusu ushiriki wao katika Yubile ya Kikristo, iliyowafungulia njia ya kupokea baraka za milele katika mbingu. — 1 Petro 1:3-6; 4:13, 14.
19. Ni maulizo gani yanayobaki kwa Wakristo ambao hawakuzaliwa kwa roho, na ni jambo gani linaloonyesha kwamba wao watakuwa na sehemu katika ukombozi utakaoandaliwa na Mungu?
19 Ingawa hivyo, ni nafasi gani inayowafaa Wakristo wa kweli walio wengi leo ndani ya mpango huu, kwa kuwa hawakutangazwa kuwa waadilifu na hawakupakwa mafuta kwa roho takatifu? Kuna sababu ya Kimaandiko ya kutafuta ukombozi wa kiasi kikubwa wa kuwekwa huru kwao wakiwa sehemu ya Yubile ya Kikristo. Kumbuka Matendo 3:20, 21: “[Yesu] ambaye ilimpasa kupokewa mbinguni hata zije zamani za kufanywa upya vitu vyote, zilizonenwa na Mungu kwa kinywa cha manabii wake watakatifu wake tokea mwanzo wa ulimwengu.” (Linganisha Matendo 17:31.) Kakika maana ile ile, Yohana, mtume mpakwa-mafuta aliyekuwa tayari akifurahia Yubile ya Kikristo, aliandika hivi juu ya Yesu Kristo: “Naye ndiye kipatanisho kwa dhambi zetu; wala si kwa dhambi zetu tu, bali na kwa dhambi za ulimwengu wote.” (1 Yohana 2:2) Je! hiyo inamaanisha kwamba wale Wakristo wengi washikamanifu leo ambao hawana tumaini la kimbingu wanaweza kufurahia sana uhuru wa Kikristo? Je! kufurahi huko ni kwa wakati ujao tu, au tayari tuna sababu ya kufurahi sana? Tunaweza kugundua jambo hilo kwa kuchunguza zile pande za ukombozi wa Kikristo na Yubile ambazo zina maana pekee kwa waabudu wa kweli leo.
[Maelezo ya Chini]
a Siku ya Upatanisho iliyokuwa mwadhimisho mkubwa wa kila mwaka ilifanywa katika tarehe ya 10 ya Tishri, mwezi uliokuwa katika kalenda ya Kiebrania, unaolingana na kipindi chetu cha kati ya Septemba na Oktoba.
Mawazo Yako ni Nini?
◻ Faida za Yubile zilikuwa ni nini katika Israeli wa kale?
◻ Yesu alitangazaje ukombozi fulani wa kwanza-kwanza, na ulihusu nini?
◻ Ni wakati gani Yubile ya Kikristo ilipoanza, na ni msingi gani wa kukata shauri hilo?
◻ Kwa sababu gani tuna sababu ya kutazamia ukombozi unaohusu mamilioni ya Wakristo ambao si wapakwa-mafuta wa roho?
[Blabu katika ukurasa wa 18]
“Bali njia ya wenye haki ni kama nuru ing’aayo, ikizidi kung’aa hata mchana mkamilifu.” (Mithali 4:18) Kupatana na kanuni hiyo, makala hii na ile inayofuata zinatokeza maelezo yaliyokuzwa na yenye ufahamu wa kisasa juu ya Yubile.
[Picha katika ukurasa wa 20]
Yesu atangaza uhuru katika 30 W.K.
[Picha katika ukurasa wa 23]
Yubile ya Kikristo inaanza katika 33 W.K.