Uzazi Unaojali Madaraka ya Kuzaa Katika Huu Wakati wa Mwisho
“Wakisimamia watoto kwa njia nzuri.”—1 TIMOTHEO 3:12, NW.
1. Ni nini tamaa ya asili kwa wanawake walio wengi, na ni jinsi gani inavyojionyesha wazi mapema maishani?
HAIWEZI kukanwa kwamba kuwa mzazi kunaleta shangwe. Ile silika ya kuwa mama ni ya asili, ingawa iko imara zaidi katika wanawake fulani kuliko katika wengine. Katika nchi nyingiza Magharibi wavulana wadogo wanapendezwa zaidi kucheza na vibaramwezi vilivyotengenezwa kiufundi, hali wasichana wadogo kwa ujumla wanapendelea zaidi vitoto-bandia, ambavyo watengeneza-vibaramwezi wanajitahidi kuvifanya vionekane halisi kadiri iwezekanavyo. Wasichana wengi wanaishi wakitamani sana ifike siku ambayo wataweza kukumbatia, si kitoto-bandia, bali kitoto chao wenyewe kilicho hai, chenye uchangamfu, chenye kupiga-piga vikelele.
Shangwe na Madaraka Mbalimbali
2. Wazazi wanapaswa kumwona jinsi gani mtoto aliyezaliwa karibuni, na ni lazima wawe tayari kuchukua daraka gani?
2 Uzazi unaojali madaraka ya kuzaa unataka wazazi waone kitoto ambacho kimezaliwa karibuni si kama kitu cha kuchezea tu bali kama kiumbe ambaye wao watamtolea Muumba hesabu inayohusu uhai na wakati ujao wacho. Wakati wanapozaa mtoto, lazima wazazi wawe tayari kuchukua daraka kubwa na kujirekebisha kulingana na hali za uzazi. Wao wanaingia katika programu ya miaka 20 ya ulishaji, uvalishaji, utunzaji-afya, na ya elimu, ambayo matokeo ya mwisho hayatabiriki.
3. Kwa sababu gani Mithali 23:24, 25 inaweza kutumiwa kwa wazazi wengi Wakristo?
3 Kwa kufurahisha, wazazi wengi Wakristo wamelea watoto ambao wamekuwa watumishi waaminifu waliojitoa wakfu wa Yehova. Wengine wamewaona watoto wao wakikua na kuingia katika utumishi wa wakati wote wakiwa mapainia, wamisionari, au washiriki wa jamaa ya Betheli. Juu ya wazazi hao inaweza kusemwa kikweli hivi: “Baba ya mwadilifu atajawa na shangwe pasipo kushindwa; mmoja ambaye anakuwa baba kwa mwenye hekima atashangilia sana pia katika huyo. Baba yako wewe na mama yako wewe watashangilia sana, na mwanamke ambaye alikupa wewe uzaliwa atajawa na shangwe.”—Mithali 23:24, 25, NW.
Maumivu ya Moyoni kwa Wazazi
4, 5. (a) Ni jambo gani la Kimaandiko linalotakwa kwa wazee na watumishi wa huduma walio na watoto? (b) Ni jinsi gani watoto fulani wamemaanisha “majanga” kwa baba yao?
4 Lakini haiwi hivyo sikuzote, hata kwa wazee ambao wana watoto. Mtume Paulo aliandika hivi: “Kwa hiyo imempasa mwangalizi awe bila lawama, mume wa mke mmoja . . . mwanamume mwenye kusimamia nyumba yake mwenyewe kwa njia nzuri, mwenye kutiisha watoto kwa uzito wote; (ikiwa kweli mwanamume ye yote hajui jinsi ya kusimamia nyumba yake mwenyewe, ni jinsi gani yeye ataliangalia kundi la Mungu?)” Paulo aliongeza hivi: “Acha watumishi wa huduma wawe waume wa mke mmoja, wenye kusimamia kwa njia nzuri watoto na nyumba zao wenyewe.”—1 Timotheo 3:2-5, 12, NW.
5 Bila shaka, wazee na watumishi wa huduma walio Wakristo hawawezi kuonwa kuwa ndio wenye daraka la kulaumiwa ikiwa watoto wao, wakiisha kupata umri mkubwa, wanakataa kuendelea kumtumikia Yehova. Lakini wao wanalo daraka kwa watoto wao wadogo-wadogo na kwa watoto wenye umri mkubwa kidogo ambao wangali wanaishi nao. Wazee na watumishi wa huduma wamepoteza mapendeleo ya utumishi yenye thamani kubwa kwa sababu wao walikuja kuachilia au wakashindwa kwa uzito kutimiza lile takwa la Kimaandiko la “kusimamia kwa njia nzuri watoto na nyumba zao.” Kwa watu kama hao, na kwa wengine wengi, watoto wao waliwaletea kadiri kubwa zaidi ya taabu, si shangwe. Ni mara nyingi kama nini ile mithali imethibitika kuwa kweli, inayosema kwamba: “Mwana mpumbavu anamaanisha majanga kwa baba yake”!—Mithali 19:13, NW.
Ubaba Unaojali Madaraka ya Kuwa Baba
6. Ni swali gani ambalo inawapasa waume Wakristo wajiulize?
6 Waume wote Wakristo, wawe au wasiwe wana madaraka ya kundi, inawapasa wafikirie pia ni matokeo gani ambayo kutunza watoto wa umri mdogo kungeweza kuwa nayo juu ya hali ya kiroho ya wake zao. Ikiwa mke hana imara ya kiroho, mtoto mchanga, au hesabu fulani ya watoto wachanga, itaathiri jinsi gani funzo lake la kibinafsi na fursa za kushiriki katika ile kazi ya kuhubiri?
7. Ni jambo gani limetukia kwa wake fulani Wakristo, na mara nyingi ni nini kisababishi cha hali hiyo?
7 Je! waume wanang’amua sikuzote kwamba mara nyingi kutunza mtoto mchanga au mtoto wa umri mdogo kunazuia wake zao kupata manufaa kamili kutokana na Funzo la Kitabu la Kundi, mikutano ya Jumba la Ufalme, makusanyiko ya mizunguko, na mikusanyiko ya wilaya? Hali kama hiyo inaweza kudumu kwa miezi kadha, na hata miaka, wakati watoto wachanga wanapozaliwa kwa kufuatana-fuatana. Jinsi mambo yalivyo kwa kawaida ni kwamba mzigo ule, katika habari hii, unaanguka hasa juu ya mama, badala ya baba. Nyakati fulani imeonwa kwamba ijapokuwa wanaume fulani Wakristo wamefanya maendeleo ya kiroho, hata kufikia hatua ya kugawiwa mapendeleo katika kundi, wake zao wanakuwa dhaifu kiroho. Kwa sababu gani? Mara nyingi ni kwa sababu watoto wao wa umri mdogo wanazuia wale wake kukaza fikira kwenye mikutano, kufanya funzo la Biblia la kina kirefu, au kushiriki kwa kipimo kikubwa katika ile kazi ya kutoa ushuhuda. Je! ubaba unaweza kusemwa kuwa unajali daraka la kuwa baba ikiwa unaachilia hali kama hizo zisitawi?
8. Ni jinsi gani akina baba wengi wanashiriki ule mzigo wa kutunza watoto, na manufaa inakuwa nini kwa wake zao?
8 Uzuri ni kwamba, haiwi hivyo sikuzote. Baba wengi Wakristo wanafanya yote yote wawezayo ili washiriki ule mzigo wa kutunza watoto. Wao wanachukua ushiriki wao kamili katika kuona kwamba watoto wao wanabaki wakiwa wanyamavu nyakati za mikutano ya kundi. Ikiwa mtoto wao mchanga anaanza kulia, au mtoto wao anapiga makelele, wao wanachukua zamu yao katika kumpeleka nje ili apokee nidhamu inayofaa. Mbona sikuzote mama awe ndiye wa kupoteza sehemu za mikutano? Kule nyumbani waume wenye kufikiria wanasaidia wake zao kazi za nyumbani na kulalisha watoto ili kwamba wote wawili waweze kuketi wakaze fikira kwa unyamavu juu ya mambo ya kiroho.
9. Ni jambo gani linalothibitisha kwamba watoto si kizuizi sikuzote?
9 Wakati mambo yanapopangwa kitengenezo ifaavyo katika kundi, mama vijana walio na watoto wachanga wanaweza kushiriki katika utumishi wa painia msaidizi. Akina mama fulani hata ni mapainia wa kawaida. Kwa hiyo watoto hawawi kizuizi sikuzote. Wazazi wengi Wakristo wanaonyesha roho nzuri ya upainia.
Hawana Watoto Lakini Ni Wenye Furaha
10. Wenzi fulani waliofunga ndoa wameamua jinsi gani, nao wamebarikiwa jinsi gani?
10 Vijana wengine ambao ni wenzi wa ndoa wameamua kubaki bila watoto. Ijapokuwa wake zao walikuwa na silika ya umama iliyo imara kama ile iliyo katika wanawake wengine, wao waliamua, kwa kupatana na waume zao, kuepuka kuwa na watoto ili wajitoe kumtumikia Yehova wakati wote. Wengi wa hao wametumikia wakiwa mapainia au wamisionari. Sasa wao wanaweza kuitazama miaka iliyopita wakiwa na shukrani. Kusema kweli, wao hawajazaa watoto wo wote wa kimwili. Lakini wao wamezaa wanafunzi wapya ambao wameendelea kuabudu Yehova kwa uaminifu. Hao ‘watoto wenye ubora halisi katika ile imani’ hawatasahau kamwe ni nani aliyetumiwa kama chombo katika kuwaletea “lile neno la ukweli.”—1 Timotheo 1:2; Waefeso 1:13; linganisha 1 Wakorintho 4:14, 17; 1 Yohana 2:1.
11. (a) Wenzi wengi waliofunga ndoa ambao hawana watoto wanatumikia Yehova wapi, na kwa sababu gani wao hawana majuto yo yote? (b) Ni andiko gani linaloweza kutumiwa kwa wenzi wote waliofunga ndoa ambao wamebaki bila watoto “kwa ajili ya ufalme”?
11 Wengi ambao ni wenzi waliofunga ndoa katika sehemu zote za ulimwengu ambao wameachilia mbali shangwe za kuwa wazazi wameweza kutumikia Yehova katika kazi ya mzunguko, kazi ya wilaya, au Betheli. Wao vilevile wanatazama nyuma wakiwa na uradhi juu ya maisha zao walizotumia kutumikia Yehova na ndugu zao katika mapendeleo hayo ya pekee. Wao hawana majuto. Ingawa wao hawajawa na ile shangwe ya kuzaa watoto, wao wameshiriki sehemu muhimu katika kuendeleza mbele masilahi za Ufalme katika nyanja zao mbalimbali za utendaji. Juu ya wenzi wote hao waliofunga ndoa ambao wamebaki wakiwa bila watoto “kwa ajili ya UfaIme,” kwa uhakika lile andiko linatumika vizuri kwao, linalosema: “Mungu si dhalimu hata aisahau kazi yenu, na pendo lile mlilolidhihirisha kwa jina lake, kwa kuwa mmewahudumia watakatifu, na hata hivi sasa mngali mkiwahudumia.”—Mathayo 19:12; Waebrania 6:10.
Jambo la Kibinafsi
12. (a) Kwa sababu gani uzazi ni pendeleo lisilo na kifani? (b) Ni nyakati za vipindi gani uzazi ulikuwa mgawo uliotolewa na Mungu?
12 Kama vile tulivyoona mwanzoni mwa zungumzo hili, uzazi ni zawadi ya Mungu. (Zaburi 127:3) Ni pendeleo lisilo na kifani lisiloshirikiwa na viumbe-roho wa Yehova. (Mathayo 22:30) Kumekuwa na nyakati ambapo kuzaa watoto kulifanyiza sehemu ya kazi ambayo Yehova aligawia watumishi wake duniani. Ndivyo ilivyokuwa kwa Adamu na Hawa. (Mwanzo 1:28) Ndivyo ilivyokuwa juu ya waokokaji wa Gharika. (Mwanzo 9:1) Mapenzi ya Yehova yalikuwa kwamba wana wa Israeli wawe wengi sana kupitia uzazi.—Mwanzo 46:1-3; Kutoka 1:7, 20; Kumbukumbu 1:10.
13, 14. (a) Ni jambo gani linaloweza kusemwa juu ya uzazi leo, kwa hiyo ni uchambuzi gani ungekuwa haufai? (b) Ingawa uzazi katika huu wakati wa mwisho ni jambo la kibinafsi, ni shauri gani linalotolewa?
13 Leo, uzazi si jambo ambalo hasa ni sehemu ya kazi ambayo Yehova amekabidhi watu wake. Hata hivyo, huo bado ni pendeleo ambalo yeye anawapa watu waliofunga ndoa ikiwa wanautamani. Kwa hiyo, wenzi Wakristo waliofunga ndoa ambao wanaamua kuanzisha jamaa hawapaswi kuchambuliwa; wala wenzi waliofunga ndoa ambao wanajiepusha kuwa na watoto hawapaswi kuchambuliwa.
14 Kwa hiyo lile shauri la uzazi katika huu wakati wa mwisho ni jambo la kibinafsi ambalo lazima kila wenzi waliofunga ndoa wajiamulie wenyewe. Hata hivyo, kwa kuwa “wakati unaobaki umepunguzwa,” ingefaa wenzi waliofunga ndoa wapime kwa uzito na kwa sala faida na hasara za kuzaa watoto. (1 Wakorintho 7:29, NW) Wale ambao wanachagua kuwa na watoto wanapaswa wang’amue si zile shangwe tu ambazo uzazi unaweza kuleta, bali pia yale madaraka yanayohusika na matatizo ambayo yanaweza kutokea kwao wenyewe na kwa watoto ambao wanazaa.
Unapokuwa Haukupangiwa
15, 16. (a) Ni mwelekeo gani unaopasa kuepukwa wakati mimba isiyotazamiwa inapotukia, na kwa sababu gani? (b) Mtoto ye yote anapaswa kuonwaje, na hiyo inahusisha ndani madaraka gani?
15 Huenda watu fulani wakasema: ‘Hayo yote ni sawa kabisa, lakini namna gani ikiwa mtoto anajileta bila kutazamiwa? ’ Jambo hilo limetukia kwa wenzi wengi waliofunga ndoa, ambao waling’amua kwa ukamili uhakika wa kwamba huu sio wakati unaofaa kabisa kuzaa watoto. Baadhi yao walikuwa wamekuwa katika utumishi wa wakati wote kwa miaka kadha. Inawapasa wawe na maoni gani juu ya kule kuwasili kwa mgeni asiyetazamiwa?
16 Hapo ndipo uzazi wenye kujali madaraka ya kuzaa unapoingia. Ni kweli kwamba huenda mimba ikawa haikutazamiwa, lakini mtoto yule anayejileta hawezi kufikiriwa na wazazi Wakristo kuwa asiyetakwa. Hata kama ni mabadiliko gani ambayo kuwasili kwake kungeweza kuleta katika maisha zao, kwa uhakika haiwapasi wao kuhisi wakiwa na kinyongo dhidi ya mtoto huyo. Ingawaje, wao ndio waliotimiza lile daraka la kutunga mimba ya mtoto huyo. Kwa kuwa sasa mtoto amefika, inawapasa wao waikubali hali yao iliyobadilika, wakijua kwamba, kwa njia moja au nyingine, “wakati na tukio lisilotazamiwa hupata” wanadamu wote. (Mhubiri 9:11, NW) Wawe walipenda au hawakupenda, wao wameshiriki katika kile kitendo cha uumbaji ambacho Yehova Mungu ndiye Mtungaji wacho. Inawapasa wao wakubali mtoto wao kuwa itibari takatifu na kujitwalia kwa upendo madaraka yao wakiwa “wazazi katika muungano pamoja na Bwana.”—Waefeso 6: 1, NW.
“Fanyeni Kila Jambo Katika Jina la Bwana”
17. Ni shauri gani ambalo mtume Paulo aliwapa Wakolosai, na leo shauri hilo linaweza kufuatwa jinsi gani?
17 Kabla tu ya yeye kutoa mashauri juu ya mambo ya kijamaa, mtume Paulo aliandika hivi: “Jambo lo lote ambalo ninyi mnafanya katika neno au katika kazi, fanyeni kila jambo katika jina la Bwana Yesu, mkishukuru Mungu yule Baba kupitia huyo.” (Wakolosai 3:17-21, NW) Hata Mkristo ajikute katika hali gani, anapaswa kushukuru Yehova na kutumia hali yake kwa faida ili ‘kufanya kila jambo katika jina la Bwana.’
18, 19. (a) Wakristo waseja na wenzi waliofunga ndoa ambao hawana watoto wanaweza jinsi gani ‘kufanya kila jambo katika jina la Bwana’? (b) Inawapasa wazazi Wakristo wawaone jinsi gani watoto wao, na ni mradi gani ambao inawapasa wajiwekee wenyewe?
18 Mkristo ambaye amechagua kubaki mseja atatumia uhuru wake, si kwa kujitia katika anasa, bali kufanya kazi “kwa nafsi yote kama kumfanyia Yehova,” katika namna fulani ya utumishi wa wakati wote ikiwezekana. (Wakolosai 3:23; 1 Wakorintho 7:32, NW) Vivyo hivyo, wenzi waliofunga ndoa ambao wanaamua kujiepusha kuwa na watoto ‘hawatatumia ulimwengu kwa ukamili’ kwa njia ya ubinafsi, bali wataupa utumishi wa Ufalme nafasi iliyo kubwa zaidi inayowezekana katika maisha zao.—1 Wakorintho 7: 29-31, NW.
19 Kwa habari ya Wakristo ambao wana watoto, inawapasa wao wakubali uzazi wao kwa kujali madaraka yanayohusika. Kinyume sana cha kutazama watoto wao kama kizuizi cha kutumikia Yehova, inawapasa wao wawafikirie kuwa mgawo wa pekee. Hiyo itahusisha mambo gani? Basi, wakati Mkristo aliyejitoa wakfu anapokuta mtu fulani anayependezwa na ukweli, anaanza naye funzo la nyumbani la Biblia, lenye ukawaida. Baada ya kuanzisha funzo, Shahidi anakuwa mwenye bidii sana, akirudi juma baada ya juma ili asaidie mpendezwa huyo kufanya maendeleo ya kiroho. Watoto wa Mkristo wanahitajiwa kufanyiwa ivyo hivyo. Ili kusaidia kijana akue kiroho na kujifunza kupenda Muumba wake, linahitajiwa funzo la Biblia la ukawaida lenye kufikiriwa vizuri, likianzishwa mapema iwezekanavyo na kufanywa kwa ukawaida. (2 Timotheo 3:14, 15) Zaidi ya hilo, wazazi watajali kuonyesha watoto wao kielelezo chema cha mwenendo wa Kikristo nyumbani, kama wanavyofanya kwenye Jumba la Ufalme. Na iwezekanapo watachukua lile daraka la kuzoeza watoto wao katika utumishi wa shambani. Kwa njia hiyo, zaidi ya kuwahubiria watu wazima wengine, kwa msaada wa Yehova wazazi watatafuta ‘kufanya wanafunzi’ wa watoto wao wenyewe.—Mathayo 28:19.
Watoto Wakati wa Ile “Dhiki Kubwa”
20. (a) Ni nini kilichoko mbele yetu, na Yesu alitoa onyo juu ya magumu gani? (b) Maneno ya Yesu yanahusuje kulea watoto katika wakati wa mwisho?
20 Mbele yetu kuna “dhiki kubwa, ambayo haijatokea namna yake tangu mwanzo wa ulimwengu hata sasa, wala haitakuwapo kamwe.” (Mathayo 24:21) Utakuwa wakati mgumu kwa watu wazima na watoto kadhalika. Katika unabii wake juu ya umalizio wa mfumo wa mambo uliopo, Yesu alitabiri kwamba ukweli wa Kikristo ungezigawanya jamaa. Yeye alitaarifu hivi: “Na ndugu atamsaliti ndugu yake ili auawe, na baba atamsaliti mtoto, na watoto wataondoka juu ya wazazi wao, na kuwafisha.” (Marko 13:12) Kwa uwazi, kulea watoto katika wakati wa mwisho hakungekuwa shangwe tupu sikuzote. Kungeweza kuleta mivunjiko-moyo, mtamausho, na hata hatari, kama yanavyoonyesha maneno ya Yesu yaliyodondolewa hapo juu.
21. (a) Wakati wazazi wanapofikiria wakati ujao kwa kutazamia magumu yaliyo ya kikawaida, kwa sababu gani haiwapasi kuhangaika mno? (b) Ni nini linaloweza kuwa tumaini lao, kwao wenyewe na watoto wao?
21 Lakini ingawa watatazamia kupatwa na magumu kule mbele kama ilivyo kawaida, wale walio na watoto wa umri mdogo wasihangaikie mno wakati ujao. Wao wenyewe wakibaki waaminifu na kufanya yote yote wawezayo kulea watoto wao “katika nidhamu na rekebisho la akilini la Yehova,” wanaweza kuwa na uhakika kwamba watoto wao watiifu watafikiriwa kwa upendeleo. (Waefeso 6:4, NW; linganisha 1 Wakorintho 7:14.) Wakiwa sehemu ya “mkutano mkubwa,” wao na watoto wao wenye umri mdogo wanaweza kutumainia kuokoka ile “dhiki kubwa.” Ikiwa watoto hao watakua wawe watumishi waaminifu wa Yehova, wao watamshukuru milele kwamba walikuwa na wazazi wenye kujali madaraka ya kuzaa.—Ufunuo 7:9, 14; Mithali 4:1, 3, 10.
Maswali ya Kupitia
◻ Ni programu gani ya muda mrefu inayohusishwa ndani ya uzaliwa wa mtoto?
◻ Kwa sababu gani wazee fulani na watumishi wa huduma wamepoteza mapendeleo yao?
◻ Ni mambo gani ambayo mume Mkristo anapaswa kufikiria kuhusu kupata mimba kwa mke wake?
◻ Ni jambo gani linalothibitisha kwamba wenzi Wakristo waliofunga ndoa wanaweza kuwa bila watoto na wawe wenye furaha?
◻ Uzaliwa wa mtoto unapaswa kufikiriwa jinsi gani na wazazi, na kwa sababu gani wao wanapaswa kuepuka kuhangaikia mno wakati ujao?
[Picha katika ukurasa wa 24]
Akina baba wanaweza kushiriki lile daraka la kunyamazisha watoto nyakati za mikutano