Je! Wewe Utatii Onyo la Mungu?
MARA nyingi watu hupuuza maonyo yenye kuokoa uhai. Wakaaji wengi wa Pompeii walichagua kupuuza ngurumo za Mlima Vesuvius. Kwa njia iyo hiyo, watu wengi leo wanapuuza maonyo ya msiba mkuu wa duniani pote unaokuja. Lakini kwa wale walio na nia ya kukabili mambo ya hakika, onyo hilo ni halisi sawa na ile mimuliko ya radi na moto iliyotoka katika Mlima Vesuvius huko nyuma katika karne ya kwanza. Vita viwili vya ulimwengu, mamia ya mapambano madogo zaidi ambamo silaha zimetumiwa, njaa kuu, matetemeko makubwa ya dunia, magonjwa ya kipuku, wimbi baada ya wimbi la uhalifu na jeuri, na kampeni ya kuhubiri ya ulimwenguni pote yote pamoja hufanyiza onyo lenye kutokeza la kwamba jamii ya kibinadamu inakaribia kwa kasi taabu yenye kuleta msiba mkuu.
Biblia hutoa utabiri huu wenye kuleta fikira nzito: “Kutakuwapo dhiki kubwa, ambayo haijatokea namna yake tangu mwanzo wa ulimwengu hata sasa, wala haitakuwapo kamwe.” (Mathayo 24:21) Kama hali ilivyokuwa katika msiba wa Pompeii, kutakuwa wale watakaoponyoka—“mkutano mkubwa sana ambao hapana mtu awezaye kuuhesabu, watu wa kila taifa, na kabila, na jamaa, na lugha,” utaokoka, yaani, ‘kutoka katika dhiki ile iliyo kuu.’—Ufunuo 7:9, 14.
Swali ni, Uharibifu huo utakuja wakati gani? Kuna sababu ya kushurutisha ya kuamini kwamba dhiki hiyo iko karibu sana. Kwa wazi wakitaka kujua wakati ambapo mambo hayo yangetukia, wanafunzi wa Yesu waliuliza hivi: “Ni nini itakayokuwa ishara ya kuwapo kwako na ya umalizio wa mfumo wa mambo?” (Mathayo 24:3, NW) Ona jibu ambalo Yesu Kristo alitoa.
Vita—Sehemu ya Maana ya Ishara Yenye Kutia Ndani Mambo Mengi
Yesu hakutabiri tukio moja tu lenye kutokeza. Bali, alisema juu ya mfululizo wa matukio ambayo, yanapochukuliwa kwa ujumla, yangefanyiza onyo la kimungu—ishara ya umalizio wa mfumo wa mambo yenye kutia ndani mambo mengi. Tukio la kwanza lililotabiriwa linasimuliwa kwenye Mathayo 24:7: “Taifa litaondoka kupigana na taifa, na ufalme kupigana na ufalme.” Katika unabii unaolingana na huo kwenye Ufunuo 6:4, Biblia ilitabiri kwamba ‘amani ingeondolewa katika dunia.’ Hilo lilimaanisha vita ya kadiri isiyo na kifani.
Historia inatuambia kwamba unabii huo wa vita ya duniani pote umetimizwa tangu mwaka wenye kukumbukwa wa 1914. Kitabu American Adventures chasema hivi kuhusu miaka kabla ya 1914: “Waamerika wengi walikuwa wameingia karne hiyo mpya wakiwa na tumaini sana. Hiyo ilikuwa ‘miaka mizuri’ na iliendelea mpaka mwongo wa pili wa karne hiyo. . . . Ndipo, katika Julai 28, 1914, hali hiyo ikatikiswa na neno moja: vita.” Hivyo ikaanza Vita ya Ulimwengu 1, iliyoendelea kutoka 1914 hadi 1918 na ikaitwa na wengine “vita ya kumalizia vita vyote.” Nchi 28 zilihusika moja kwa moja katika vita hiyo. Na ukitia ndani mabara yaliyokuwa yakizitegemea nchi hizo, mataifa yenye kupigana yalifanyiza karibu asilimia 90 ya wakaaji wa ulimwengu wa wakati huo.”
Pia, katika Vita ya Ulimwengu 1, silaha za vita zilizo hatari zaidi zilitumiwa, kama vile bunduki mimina-risasi, gesi yenye sumu, silaha zenye kumimina miali ya moto, vifaru, ndege, na manowari zinazoenda chini ya bahari. Wanajeshi karibu milioni kumi waliuawa—zaidi ya wanajeshi wote waliouawa katika vita vyote vikuu vilivyopigwa muda wa ile miaka 100 iliyotangulia! Wanajeshi karibu milioni 21 walijeruhiwa. Kwa kweli, hiyo ilikuwa vita ya duniani pote, ikitia alama 1914 kuwa mwanzo wa “siku za mwisho.” (2 Timotheo 3:1) Hata hivyo, vita ilikuwa sehemu moja tu ya ishara ya Yesu.
Sehemu Nyinginezo za Ishara
Yesu aliongeza hivi: “Kutakuwa na njaa, na matetemeko ya nchi mahali mahali. Hayo yote ndiyo mwanzo wa utungu.” (Mathayo 24:7, 8) Luka 21:11, NW, laongeza kwenye orodha hiyo “magonjwa ya kipuku.” Kabla ya Vita ya Ulimwengu 1 kuisha, mafua ya Kihispania yaliyoambukiza watu wengi yalienea upesi kotekote duniani. Hatimaye, yaliua watu zaidi ya milioni 20, zaidi ya wale wote waliokuwa wamekufa katika vita hiyo.
Katika na baada ya vita hiyo, mamilioni ya wengine walikufa kutokana na njaa. Matetemeko ya dunia pia yalisababisha idadi kubwa ya vifo. Katika 1915 zaidi ya watu 30,000 waliuawa katika Italia; katika 1920 karibu watu 200,000 waliangamia katika Uchina; katika 1923 karibu watu 143,000 walikufa katika Japani. Bado, kama vile Yesu alivyoonyesha, hayo yote yalikuwa mwanzo tu wa utungu. Kamusi moja inafasili “utungu” kuwa “uchungu wa ghafula wenye kuchoma wa muda mfupi.” Ulimwengu huu umekuwa ukipepesuka-pepesuka kutoka uchungu wa ghafula mmoja hadi mwingine kwa kadiri na marudio yenye kuongezeka daima tangu 1914. Kwa kielelezo, vita ya ulimwengu ya pili, iliyoua watu milioni 50 na kuiingiza ainabinadamu ndani ya enzi ya nyukilia, ilikuja miaka 21 tu baada ya Vita ya Ulimwengu 1.
Katika miaka ya hivi majuzi mengi yamesemwa juu ya kisababishi kingine tena cha msononeko: Kuharibu mazingira kwa mwanadamu. Ingawa Yesu hakutaja hilo kimahususi katika unabii wake, Ufunuo 11:18 huonyesha kwamba kabla ya uharibifu kuja, mwanadamu angekuwa ‘akiiharibu dunia.’ Uthibitisho wa kwamba uharibifu huo unatukia ni mwingi. Akinukuliwa katika kitabu State of the World 1988, mshauri wa kimazingira Norman Myers atoa ujumbe huu wenye kuhofisha: “Hakuna kizazi kingine katika wakati uliopita ambacho kimekabili taraja la utokomeo mkubwa kikiwa kingali hai. Hakuna kizazi katika wakati ujao kitakachokabili ugumu uo huo: kizazi kilichopo kikishindwa kushughulikia tatizo hilo, uharibifu utakuwa tayari umefanywa na hakutakuwa ‘fursa ya pili.’”
Fikiria ile ripoti katika toleo la gazeti Newsweek la Februari 17, 1992 juu ya upungufu wa ozoni katika angahewa. Mstadi wa ozoni wa shirika la Greenpeace Alexandra Allen alinukuliwa akionya kwamba upungufu wa ozoni “umefikia sasa kuwa tisho kwa wakati ujao wa uhai wote duniani.”—Ona Sanduku kwenye ukurasa huu ili kupata uthibitisho zaidi wa kuharibiwa kwa dunia kimazingira.
Nafasi hairuhusu mazungumzo yenye kutia ndani mambo mengi madogo-madogo juu ya sehemu zote za unabii wa Yesu. (Ona chati kwenye ukurasa 5 ili kuona muhtasari wa sehemu nyinginezo za kiunabii.) Hata hivyo, sehemu moja ambayo haiwezi kupuuzwa, inasimuliwa kwenye Mathayo 24:14: “Habari njema ya ufalme itahubiriwa katika ulimwengu wote, kuwa ushuhuda kwa mataifa yote; hapo ndipo ule mwisho utakapokuja.” Hakuna shaka yoyote kuhusu ni nani wanaotekeleza kazi hiyo ya kuhubiri duniani pote. Mashahidi wa Yehova katika mabara 229 walitumia zaidi ya muda wa saa bilioni moja katika kazi hiyo katika mwaka wa 1992 pekee. Hivyo kazi yao hufanyiza mmojawapo uthibitisho wenye kuonekana zaidi wa kwamba tunaishi katika siku za mwisho.
Usidanganywe!
Lakini, huenda wengine wakatoa hoja kwamba maongezi hayo yote juu ya “siku za mwisho” ni kutazamia mabaya tu. ‘Namna gani kule kuanguka hivi majuzi kwa Ukomunisti katika Ulaya ya Mashariki?’ wao huuliza, ‘au zile jitihada za kuleta amani za mataifa yenye uwezo mkubwa zaidi? Je! huo si uthibitisho wa kwamba mambo yanakuwa bora zaidi?’ Sivyo. Ona kwamba Yesu hakusema kwamba ulimwengu mzima ungekumbwa daima na vita, matetemeko ya dunia, na njaa kuu wakati wa siku za mwisho. Ili habari njema ziweze kuhubiriwa ulimwenguni pote, kungehitaji kuwako angalau vipindi kadhaa vya utulivu wa kadiri.
Kumbuka pia kwamba Yesu alifananisha siku za mwisho na siku za kabla ya Furiko la Wakati wa Noa. Wakati huo watu walikuwa wakijishughulisha na kula, kunywa, na kuoa au kuolewa—utendaji wa kawaida wa maisha. (Mathayo 24:37-39) Hilo lingeonyesha kwamba ingawa hali katika siku za mwisho zingekuwa zenye kusononesha, mambo yasingezidi kuwa mabaya kufikia hatua ambayo maisha ya kila siku yangekoma. Kama vile katika siku ya Noa, wanadamu wengi sana wanajishughulisha sana na mambo ya kila siku hivi kwamba hawafahamu uzito wa nyakati.
Kwa hiyo, lingekuwa jambo la hatari kuingia katika hali ya kutojali kwa sababu ya matukio ya kisiasa yanayoonekana kuwa mazuri. (Linganisha 1 Wathesalonike 5:3.) Uthibitisho wa kwamba unabii wa Yesu unatimizwa sasa ni mwingi sana—onyo la kwamba uharibifu uko karibu!
Wakati Mtukufu Baada ya Uharibifu
Uharibifu wa Pompeii ulileta kifo na huzuni. Hata hivyo, mwisho wa mfumo huu uliopo utasafishia njia uhai wa milele kwenye dunia-paradiso yenye kupendeza. (Ufunuo 21:3, 4) Serikali za kibinadamu zenye kugawanya hazitaikumba dunia na vita tena. Watu hawatatetemeka tena kwa sababu ya tisho la teketezo la nyukilia. Viwanda vinavyobubujisha kemikali zenye sumu katika mazingira vitakuwa vimepotelea mbali.—Danieli 2:44.
Wakati huo kila mtu aliye hai atakuwa mpenda uadilifu na rafiki wa kweli, anayetii kikamili utawala wa Ufalme. (Zaburi 37:10, 11) Hospitali, mahali pa kuendeshea mazishi, na makaburi yatakuwa mambo ya wakati uliopita. Kutaliki, kuachana, kushuka moyo, na kutenda watoto vibaya vilevile hakutakuwako tena.—Isaya 25:8; 65:17.
Je! unataka kuokoka siku za mwisho na kuishi kuona ulimwengu mpya mtukufu wa Mungu? Basi ‘kesha kwa kuwa haujui wakati ule utakapokuwapo.’ (Marko 13:33) Hata hivyo, matukio ya ulimwengu huonyesha wazi kwamba wakati huo uliowekwa uko karibu—karibu sana kwa njia ya hatari kwa wengi. Hakuna wakati wa kupoteza. Kwa hiyo chukua hatua za kuokoa uhai, na utafute wale wanaotii ile ishara ya duniani pote ya siku za mwisho. Hao waweza kutambulika kwa urahisi, kwani wao pekee ndio wanaotii amri ya Yesu ya kuhubiri habari njema za Ufalme ulimwenguni pote. Na uchukue hatua, pamoja na hao, za kujiunga pamoja na Mfalme, Kristo Yesu, ambaye yasemwa hivi juu yake: “Na jina lake Mataifa watalitumainia.”—Mathayo 12:18, 21.
[Sanduku katika ukurasa wa 5]
Sehemu Ishirini na Nne za Ishara
1. Vita visivyo na kifani—Mathayo 24:6, 7; Ufunuo 6:4
2. Matetemeko ya dunia—Mathayo 24:7; Marko 13:8
3. Upungufu wa chakula—Mathayo 24:7; Marko 13:8
4. Magonjwa ya kipuku—Luka 21:11; Ufunuo 6:8
5. Ongezeko la ukosefu wa kufuata sheria—Mathayo 24:12
6. Kuharibiwa kwa dunia—Ufunuo 11:18
7. Kupungua kwa upendo—Mathayo 24:12
8. Miono yenye kutia hofu—Luka 21:11
9. Kupenda fedha kupita kiasi—2 Timotheo 3:2
10. Kutotii wazazi—2 Timotheo 3:2
11. Kupenda anasa kuliko Mungu—2 Timotheo 3:4
12. Kujipenda mwenyewe kwaenea—2 Timotheo 3:2
13. Ukosefu wa ujumla wa shauku ya asili—2 Timotheo 3:3
14. Watu wasiotaka kufanya suluhu—2 Timotheo 3:3
15. Kujidhibiti kwakosekana katika viwango vyote vya jamii—2 Timotheo 3:3
16. Kutopenda wema kwenye kuenea—2 Timotheo 3:3
17. Wengi wakidai kinafiki kuwa Wakristo—2 Timotheo 3:5
18. Wengi wakila na kunywa kupita kiasi—Luka 21:34
19. Wadhihaki wakatalia mbali ishara—2 Petro 3:3, 4
20. Manabii wengi bandia wanatenda—Mathayo 24:5, 11; Marko 13:6
21. Kuhubiri habari njema za Ufalme wa Mungu uliosimamishwa—Mathayo 24:14; Marko 13:10
22. Kunyanyaswa kwa Wakristo wa kweli—Mathayo 24:9; Luka 21:12
23. Kilio cha amani na usalama kufikisha siku za mwisho kwenye upeo—1 Wathesalonike 5:3
24. Watu hawafahamu hali ya hatari—Mathayo 24:39
[Sanduku katika ukurasa wa 6]
Matatizo ya Kimazingira—Ishara ya Nyakati
◻ Ngao ya ozoni yenye kukinga katika latitudo za Kizio cha Kaskazini zenye wakaaji wengi inapungua kwa mwendo wa mara mbili zaidi ya vile wanasayansi walivyofikiri miaka michache tu iliyopita.
◻ Kiasi cha chini zaidi cha jamii ya wanyama na mimea 140 yanatokomea kila siku.
◻ Viwango vya kaboni dayoksaidi yenye kunasa joto katika angahewa sasa ni asilimia 26 juu zaidi ya kabla ya mweneo wa usitawi wa viwanda, navyo vyaendelea kupanda.
◻ Uso wa dunia ulikuwa wenye ujoto zaidi katika 1990 kuliko katika mwaka mwingine wowote tangu rekodi ilipoanza kuwekwa katikati ya karne ya 19; sita kati ya ile miaka saba yenye ujoto zaidi ambayo imepata kurekodiwa imetukia tangu 1980.
◻ Misitu inatokomea kwa kadiri ya hektari milioni 17 kwa mwaka, eneo lililo karibu nusu ukubwa wa Finland.
◻ Idadi ya wakaaji wa ulimwengu inakua kwa kadiri ya watu milioni 92 kwa mwaka—karibu sawa na kuongeza watu wengi kadiri ya idadi ya wakaaji wa Meksiko kila mwaka; kati ya jumla hiyo, milioni 88 wanaongezwa katika nchi zinazositawi.
◻ Watu bilioni 1.2 hivi hukosa maji safi ya kunywa.
Kulingana na kitabu State of the World 1992, cha Worldwatch Institute, kurasa 3, 4, W. W. Norton & Company, New York, London.
[Picha katika ukurasa wa 7]
Ulimwengu mpya mtukufu wa Mungu utakuja baada ya uharibifu