Wachungaji na Kondoo Katika Theokrasi
“Yehova ndiye Hakimu wetu, Yehova ndiye Mtoa-Sheria wetu, Yehova ndiye Mfalme wetu; yeye mwenyewe atatuokoa.”—ISAYA 33:22, NW.
1. Yaweza kusemwaje kwamba Wakristo wa karne ya kwanza na Wakristo wa leo ni wa theokrasi?
THEOKRASI yamaanisha utawala wa Mungu. Hiyo hutia ndani kukubali mamlaka ya Yehova na kufuata miongozo na maagizo yake katika maamuzi makubwa na madogo tufanyayo maishani. Kutaniko la karne ya kwanza lilikuwa theokrasi ya kweli. Wakristo wakati huo wangeweza kusema hivi kwa haki: “Yehova ndiye Hakimu wetu, Yehova ndiye Mtoa-Sheria wetu, Yehova ndiye Mfalme wetu.” (Isaya 33:22, NW) Likiwa na mabaki wapakwa wakiwa kiini chalo, tengenezo la Yehova Mungu leo ni theokrasi halisi vilevile.
Sisi Ni wa Kitheokrasi Katika Njia Zipi Leo?
2. Ni nini njia moja ambayo Mashahidi wa Yehova hujitiisha kwa utawala wa Yehova?
2 Twaweza kusemaje kwamba tengenezo la Yehova la kidunia ni la theokrasi? Kwa sababu washiriki walo hujitiisha kikweli kwa utawala wa Yehova. Nao hufuata uongozi wa Yesu Kristo, yule ambaye Yehova ametawaza kuwa Mfalme. Kwa kielelezo, katika wakati wa mwisho, amri hii ya moja kwa moja kutoka kwa yule Theokrati Mkuu inapitishwa kwa Yesu: “Tia mundu wako, ukavune; kwa kuwa saa ya kuvuna imekuja; kwa kuwa mavuno ya nchi yamekomaa.” (Ufunuo 14:15) Yesu atii na aanza kuivuna dunia. Wakristo humwunga mkono Mfalme wao katika kazi hiyo kuu kwa kuhubiri habari njema na kufanya wanafunzi kwa bidii. (Mathayo 28:19; Marko 13:10; Matendo 1:8) Katika kufanya hivyo, wao pia ni wafanyakazi pamoja na Yehova, yule Theokrati Mkuu.—1 Wakorintho 3:9.
3. Wakristo hujitiishaje kwa theokrasi katika mambo ya kiadili?
3 Wakristo hujitiisha kwa utawala wa Mungu katika mwenendo pia. Yesu alisema hivi: “Yeye aitendaye kweli huja kwenye nuru, ili matendo yake yaonekane wazi ya kuwa yametendwa katika Mungu.” (Yohana 3:21) Leo, kuna majadiliano yasiyo na mwisho juu ya viwango vya kiadili, lakini mabishano hayo hayana nafasi miongoni mwa Wakristo. Yale ambayo Yehova husema si ya kiadili ndiyo ambayo wao huona kuwa si mambo ya kiadili, nao huyaepuka kabisa! Wao pia hutunza familia zao, hutii wazazi wao, na kubaki wakiwa wamejitiisha kwa mamlaka zilizo juu. (Waefeso 5:3-5, 22-33; 6:1-4; 1 Timotheo 5:8; Tito 3:1) Hivyo, wao hutenda kwa njia ya kitheokrasi, kwa upatano na Mungu.
4. Ni mitazamo ipi isiyofaa iliyodhihirishwa na Adamu na Hawa na Sauli, na Wakristo huonyeshaje mtazamo tofauti?
4 Adamu na Hawa walipoteza Paradiso kwa sababu walitaka kufanya maamuzi yao wenyewe kuhusiana na yale yaliyokuwa mema na yale yaliyokuwa mabaya. Yesu alitaka kufanya kinyume kabisa cha hilo. Yeye alisema hivi: “Siyatafuti mapenzi yangu mimi, bali mapenzi yake aliyenipeleka.” Wakristo hutafuta jambo lilo hilo. (Yohana 5:30; Luka 22:42; Warumi 12:2; Waebrania 10:7) Sauli, mfalme wa kwanza wa Israeli, alimtii Yehova—lakini kwa sehemu tu. Alikataliwa mbali kwa sababu ya hiyo. Samweli alimwambia hivi: “Kutii ni bora kuliko dhabihu, na kusikia kuliko mafuta ya beberu.” (1 Samweli 15:22) Je! ni njia ya kitheokrasi kufuata mapenzi ya Yehova kwa kadiri fulani, labda kwa kuwa wa kawaida katika kazi ya kuhubiri au katika kuhudhuria mikutano, kisha kuridhiana katika mambo ya kiadili au katika njia nyingine? Bila shaka la! Sisi hujitahidi ‘kutenda yampendezayo Mungu kwa moyo.’ (Waefeso 6:6; 1 Petro 4:1, 2) Tofauti na Sauli, sisi hujitiisha kikamili kwa utawala wa Mungu.
Theokrasi ya Ki-Siku-Hizi
5, 6. Yehova hushughulikaje na ainabinadamu leo, na kushirikiana na mpango huo hutokeza nini?
5 Katika wakati uliopita, Yehova alitawala na kufunua kweli kupitia watu mmoja-mmoja, kama vile manabii, wafalme, na mitume. Leo, hali si hivyo tena; hakuna manabii wala mitume waliopuliziwa. Badala ya hivyo, Yesu alisema kwamba wakati wa kuwapo kwake kwa kifalme, yeye angetambulisha kikundi cha wafuasi chenye uaminifu, “mtumwa mwaminifu mwenye akili,” na angekiweka juu ya mali zake zote. (Mathayo 24:45-47; Isaya 43:10) Katika 1919 mtumwa huyo alitambulishwa kuwa mabaki ya Wakristo wapakwa. Tangu wakati huo, wamekuwa kitovu cha theokrasi duniani, wakiwakilishwa na Baraza Linaloongoza la Mashahidi wa Yehova. Ulimwenguni kote, Baraza Linaloongoza linawakilishwa na Halmashauri za Tawi, waangalizi wasafirio, na wazee wa kutaniko.
6 Ushirikiano pamoja na tengenezo la kitheokrasi ni sehemu muhimu ya kujitiisha kwa theokrasi. Ushirikiano huo hutokeza muungano na utaratibu ulimwenguni pote katika “ushirika mzima wa ndugu.” (1 Petro 2:17, NW) Hilo nalo, humpendeza Yehova, ambaye “si Mungu wa machafuko, bali wa amani.”—1 Wakorintho 14:33.
Wazee Katika Theokrasi
7. Kwa nini yaweza kusemwa kwamba wazee Wakristo wanawekwa rasmi kitheokrasi?
7 Wanaume wote wazee waliowekwa rasmi, haidhuru cheo chao cha mamlaka ni kipi, hutimiza sifa za kustahili zilizoorodheshwa katika Biblia kwa ajili ya cheo cha mwangalizi, au mwanamume mzee. (1 Timotheo 3:1-7; Tito 1:5-9) Zaidi ya hayo, maneno ya Paulo kwa wazee Waefeso huwahusu wazee wote: “Jitunzeni nafsi zenu, na lile kundi lote nalo, ambalo Roho Mtakatifu [roho takatifu, NW] amewaweka ninyi kuwa waangalizi ndani yake, mpate kulilisha kanisa [kutaniko, NW] lake Mungu.” (Matendo 20:28) Ndiyo, wazee huwekwa rasmi na roho takatifu, itokayo kwa Yehova Mungu. (Yohana 14:26) Kuwekwa kwao rasmi ni kwa njia ya kitheokrasi. Zaidi ya hayo, wao hulichunga kundi la Mungu. Kundi hilo ni la Yehova, si la wazee. Hilo ni la theokrasi.
8. Ni nini madaraka ya ujumla ya wazee leo?
8 Katika barua yake kwa Waefeso, mtume Paulo aliorodhesha madaraka ya ujumla ya wazee, akisema hivi: “Alitoa wengine kuwa mitume; na wengine kuwa manabii; na wengine kuwa wainjilisti [waeneza-evanjeli, NW]; na wengine kuwa wachungaji na waalimu; kwa kusudi la kuwakamilisha watakatifu, hata kazi ya huduma itendeke, hata mwili wa Kristo ujengwe.” (Waefeso 4:11, 12) Mitume na manabii hawakuwako baada ya hali ya utoto wa “mwili wa Kristo.” (Linganisha 1 Wakorintho 13:8.) Lakini wazee bado wana shughuli nyingi wakieneza evanjeli, wakifanya uchungaji, na kufundisha.—2 Timotheo 4:2; Tito 1:9.
9. Wazee wapaswa wajitayarisheje ili kuwakilisha mapenzi ya Mungu kutanikoni?
9 Kwa kuwa theokrasi ni utawala wa Mungu, wazee wenye matokeo hufahamu mapenzi ya Mungu kikamili. Yoshua aliamriwa aisome Sheria kila siku. Wazee huhitaji pia kujifunza na kuyaendea Maandiko kwa kawaida na kufahamu kikamili fasihi ya Biblia iliyochapishwa na mtumwa mwaminifu mwenye akili. (2 Timotheo 3:14, 15) Hilo latia ndani magazeti ya Mnara wa Mlinzi na Amkeni! na vichapo vingine vionyeshavyo jinsi kanuni za Biblia zihusuvyo hali mbalimbali mahususi.a Hata hivyo, ingawa ni jambo la maana kwa mzee kujua na kufuata miongozo iliyochapishwa katika fasihi ya Watch Tower Society, yeye apaswa pia afahamu kikamili kanuni za Kimaandiko ambazo hutegemeza miongozo hiyo. Ndipo atakapoweza kutumia miongozo ya Kimaandiko kwa uelewevu na huruma.—Linganisha Mika 6:8.
Kutumikia kwa Roho ya Kikristo
10. Wazee wapaswa kujilinda dhidi ya mtazamo upi mbaya, na jinsi gani?
10 Karibu mwaka wa 55 W.K., mtume Paulo aliandika barua yake ya kwanza kwa kutaniko katika Korintho. Mojayapo matatizo aliyoshughulikia lilihusu wanaume fulani waliotaka kuwa mashuhuri katika kutaniko. Paulo aliandika hivi: “Mmekwisha kushiba, mmekwisha kupata utajiri, mmemiliki pasipo sisi. Naam, laiti mngemiliki, ili sisi nasi tumiliki pamoja nanyi!” (1 Wakorintho 4:8) Katika karne ya kwanza W.K., Wakristo wote walikuwa na tumaini la kutawala wakiwa wafalme na makuhani wa kimbingu pamoja na Yesu. (Ufunuo 20:4, 6) Lakini, yaonekana kwamba, wengine katika Korintho walisahau kwamba duniani hakuna wafalme katika theokrasi ya Kikristo. Badala ya kutenda kama wafalme wa ulimwengu huu, wachungaji Wakristo husitawisha unyenyekevu, sifa impendezayo Yehova.—Zaburi 138:6; Luka 22:25-27.
11. (a) Ni nini baadhi ya vielelezo vyenye kutokeza vya unyenyekevu? (b) Wazee na Wakristo wengine wote wapaswa wawe na maoni gani juu yao wenyewe?
11 Je! unyenyekevu ni udhaifu? La hasha! Yehova mwenyewe husimuliwa kuwa mnyenyekevu. (Zaburi 18:35) Wafalme wa Israeli waliongoza majeshi kwenye mapigano wakatawala taifa chini ya Yehova. Lakini, kila mmoja alihitaji kuwa mwangalifu ‘moyo wake usije ukainuliwa juu ya ndugu zake.’ (Kumbukumbu la Torati 17:20) Yesu aliyefufuliwa ni Mfalme wa kimbingu. Hata hivyo, alipokuwa duniani aliosha miguu ya wanafunzi wake. Huo ulikuwa unyenyekevu ulioje! Na akionyesha kwamba alitaka mitume wake wawe wanyenyekevu vivyo hivyo, alisema hivi: “Ikiwa mimi, niliye Bwana na Mwalimu, nimewatawadha miguu, imewapasa vivyo kutawadhana miguu ninyi kwa ninyi.” (Yohana 13:14; Wafilipi 2:5-8) Utukufu na sifa zote zapasa zimwendee Yehova, si mwanadamu yeyote. (Ufunuo 4:11) Wawe ni wazee au la, Wakristo wote wapaswa wajifikirie kuhusiana na maneno haya ya Yesu: “Sisi tu watumwa wasio na faida; tumefanya tu yaliyotupasa kufanya.” (Luka 17:10) Maoni mengine yoyote si ya kitheokrasi.
12. Kwa nini upendo ni sifa muhimu kwa wazee Wakristo kusitawisha?
12 Pamoja na unyenyekevu, wazee Wakristo husitawisha upendo. Mtume Yohana alionyesha umaana wa upendo aliposema hivi: “Yeye asiyependa, hakumjua Mungu, kwa maana Mungu ni upendo.” (1 Yohana 4:8) Watu ambao hawana upendo si wa kitheokrasi. Hawamjui Yehova. Kuhusu Mwana wa Mungu, Biblia husema hivi: “[Yesu], ali amewapenda watu wake katika ulimwengu, aliwapenda upeo [hadi mwisho, NW].” (Yohana 13:1) Akisema na wanaume 11 ambao wangekuwa sehemu ya baraza lililoongoza katika kutaniko la Kikristo, Yesu alisema hivi: “Amri yangu ndiyo hii, Mpendane, kama nilivyowapenda ninyi.” (Yohana 15:12) Upendo ni alama ya kutambulisha Ukristo wa kweli. Huo huwavuta waliovunjika moyo, wenye kuomboleza, na watekwa wa kiroho watamanio sana kupata uhuru. (Isaya 61:1, 2; Yohana 13:35) Ni lazima wazee waonyeshe kielelezo chema katika kuuonyesha.
13. Ingawa matatizo leo huenda yakawa magumu, mzee aweza kuwaje uvutano wenye kunufaisha katika hali zote?
13 Leo, mara nyingi wazee huombwa wasaidie kushughulikia matatizo magumu. Matatizo ya ndoa yaweza kuwa yenye kina kirefu na yenye kudumu. Vijana wana matatizo ambayo huenda watu wazima wakayaona kuwa magumu kuelewa. Mara nyingi magonjwa ya kihisiamoyo ni magumu kufahamu. Mzee anayekabili mambo hayo huenda asiwe na hakika kuhusu jambo la kufanya. Lakini aweza kuwa na hakika kwamba akitegemea hekima ya Yehova kwa njia ya sala, akifanya utafiti katika Biblia na katika habari iliyochapishwa na mtumwa mwaminifu mwenye akili, na akishughulika na kondoo kwa unyenyekevu na kwa upendo, atakuwa uvutano wenye kunufaisha hata katika hali iliyo ngumu zaidi.
14, 15. Ni maelezo gani kadhaa yanayoonyesha kwamba Yehova amewabariki watu wake kwa kutoa wazee wengi wazuri?
14 Yehova amebariki sana tengenezo lake kwa kutoa “zawadi katika wanaume.” (Waefeso 4:8, NW) Mara kwa mara, Watch Tower Society hupokea barua zenye kuchangamsha moyo zinazoshuhudia upendo ambao huonyeshwa na wazee wanyenyekevu ambao huchunga kondoo za Mungu kwa huruma. Kwa kielelezo, mzee mmoja wa kutaniko aandika hivi: “Siwezi kukumbuka ziara ya mwangalizi wa mzunguko iliyoniathiri zaidi au ambayo bado inazungumziwa kutanikoni. Mwangalizi huyo wa mzunguko alinisaidia nione umaana wa mtazamo ufaao nishughulikapo na ndugu, akikazia kutoa pongezi.”
15 Dada mmoja aliyelazimika kusafiri hadi kliniki ya mbali ili kutibiwa aandika hivi: “Ilitumainisha kama nini kuweza kukutana na mzee usiku ule wa kwanza wenye hangaiko katika hospitali iliyokuwa mbali sana na nyumbani! Yeye na ndugu wengine walitumia wakati mwingi pamoja na mimi. Hata walimwengu waliofahamu yale yaliyonipata walihisi kwamba nisingaliokoka kamwe bila faraja, utunzaji, na sala za ndugu hao wenye upendo na wenye kujitoa.” Dada mwingine aandika hivi: “Niko hai leo kwa sababu baraza la wazee liliniongoza kwa saburi katika pigano langu dhidi ya mshuko mkuu wa moyo. . . . Ndugu mmoja pamoja na mke wake hawakujua jambo la kuniambia. . . . Lakini jambo lililonigusa moyo zaidi lilikuwa kwamba hata ingawa hawakuelewa kikamili jambo lililokuwa likinipata, wao walinijali kwa upendo.”
16. Petro awapa wazee himizo jipi?
16 Ndiyo, wazee wengi wanatumia himizo hili la mtume Petro: “Lichungeni kundi la Mungu lililo kwenu, na kulisimamia, si kwa kulazimishwa; bali kwa hiari kama Mungu atakavyo; si kwa kutaka fedha ya aibu, bali kwa moyo. Wala si kama wajifanyao mabwana juu ya mitaa yao, bali kwa kujifanya vielelezo kwa lile kundi.” (1 Petro 5:1-3) Wazee hao wa kitheokrasi ni baraka iliyoje!
Kondoo Katika Theokrasi
17. Taja baadhi ya sifa ambazo washiriki wote wa kutaniko wapaswa kusitawisha.
17 Hata hivyo, theokrasi haifanyizwi na wazee pekee. Ikiwa ni lazima wachungaji wawe wa kitheokrasi, basi ni lazima kondoo wawe hivyo pia. Katika njia zipi? Ni lazima kanuni zilezile ambazo huwaongoza wachungaji ziongoze kondoo. Ni lazima Wakristo wote, si wazee pekee, wawe wanyenyekevu ikiwa watapokea baraka ya Yehova. (Yakobo 4:6) Ni lazima wote wasitawishe upendo kwa sababu bila huo dhabihu zetu kwa Yehova hazimpendezi. (1 Wakorintho 13:1-3) Na sisi sote, si wazee pekee, twapaswa “[tu]jazwe ujuzi sahihi wa mapenzi [ya Yehova] katika hekima yote na ufahamu wa kiroho.”—Wakolosai 1:9, NW.
18. (a) Kwa nini ujuzi wa kweli wa kijuujuu tu hautoshi? (b) Sisi sote twaweza kujazwaje ujuzi sahihi?
18 Vijana na wazee vilevile hukabili maamuzi magumu daima wajaribupo kubaki wakiwa waaminifu wajapoishi katika ulimwengu wa Shetani. Mielekeo ya ulimwengu katika mavazi, muziki, sinema, na fasihi hutahini hali ya kiroho ya baadhi yao. Ujuzi wa kweli wa kijuujuu hautoshi kuweza kutusaidia tudumishe usawaziko wetu. Ili kuhakikisha twabaki tukiwa waaminifu, twahitaji tujazwe ujuzi sahihi. Twahitaji utambuzi na hekima ambayo Neno la Mungu pekee laweza kutupa sisi. (Mithali 2:1-5) Hilo lamaanisha kusitawisha mazoea mazuri ya kujifunza, kutafakari juu ya yale tunayojifunza, na kuyazoea. (Zaburi 1:1-3; Ufunuo 1:3) Paulo alikuwa akiwaandikia Wakristo wote, si wazee pekee, aliposema hivi: “Chakula kigumu ni cha watu wazima, ambao akili zao, kwa kutumiwa zimezoezwa kupambanua mema na mabaya.”—Waebrania 5:14.
Wachungaji na Kondoo Hufanya Kazi Pamoja
19, 20. Ni mahimizo gani yanayotolewa kwa wote ili washirikiane na wazee, na kwa nini?
19 Mwishowe, yapasa isemwe kwamba roho iliyo ya kitheokrasi kwelikweli huonyeshwa na wale ambao hushirikiana pamoja na wazee. Paulo alimwandikia Timotheo hivi: “Wazee watawalao vema na wahesabiwe kustahili heshima maradufu; hasa wao wajitaabishao kwa kuhutubu na kufundisha.” (1 Timotheo 5:17; 1 Petro 5:5, 6) Uzee wa kutaniko ni pendeleo la ajabu, lakini wazee walio wengi ni watu wenye familia ambao huenda kwenye kazi zao za kimwili kila siku na ambao wana wake na watoto wa kutunza. Ingawa wao hufurahi kutumikia, utumishi wao hufanywa uwe rahisi zaidi na wenye kuthawabisha zaidi wakati kutaniko linapokuwa lenye kuunga mkono, si lenye kuchambua-chambua na lenye kudai mno.—Waebrania 13:17.
20 Mtume Paulo alisema hivi: “Wakumbukeni wale waliokuwa wakiwaongoza, waliowaambia neno la Mungu; tena, kwa kuuchunguza sana mwisho wa mwenendo wao, iigeni imani yao.” (Waebrania 13:7) La, Paulo hakuwatia moyo ndugu wawafuate wazee. (1 Wakorintho 1:12) Kumfuata mwanadamu si jambo la kitheokrasi. Lakini kwa hakika ni jambo lenye hekima kuiga ile imani iliyothibitishwa ya mzee wa kitheokrasi ambaye ni mtendaji katika kazi ya kueneza evanjeli, ambaye ni wa kawaida kwenye mikutano, na ambaye hushughulika na kutaniko kwa unyenyekevu na kwa upendo.
Ushuhuda wa Imani
21. Wakristo hudhihirishaje imani yenye nguvu kama ile ya Musa?
21 Kwa kweli, kuwako kwa tengenezo la kitheokrasi katika wakati huu mpotovu zaidi wa historia ya kibinadamu ni ushuhuda wa nguvu za yule Theokrati Mkuu. (Isaya 2:2-5) Pia ni ushuhuda wa imani ya Wakristo wanaume, wanawake, na watoto karibu milioni tano, ambao hung’ang’ana na matatizo ya maisha ya kila siku lakini ambao hawasahau kamwe kwamba Yehova ndiye Mtawala wao. Kama vile Musa mwaminifu ‘alivyostahimili kama amwonaye yeye asiyeonekana,’ ndivyo Wakristo leo walivyo na imani ileile yenye nguvu. (Waebrania 11:27) Wana pendeleo la kuishi katika theokrasi, nao humshukuru Yehova kila siku kwa ajili yayo. (Zaburi 100:4, 5) Wanapojionea nguvu za Yehova za kuokoa, wao hufurahi kupiga mbiu hivi: “Yehova ndiye Hakimu wetu, Yehova ndiye Mtoa-Sheria wetu, Yehova ndiye Mfalme wetu; yeye mwenyewe atatuokoa.”—Isaya 33:22, NW.
[Maelezo ya Chini]
a Miongoni mwa vichapo hivyo ni kitabu “Toeni Uangalifu kwa Nyinyi Wenyewe na Kundi Lote,” ambacho kina miongozo ya Kimaandiko na kimeandaliwa waangalizi, au wazee wa kutaniko waliowekwa rasmi.
Biblia Huonyesha Nini?
◻ Wakristo hujitiisha kwa theokrasi katika njia gani?
◻ Theokrasi imepangwaje kitengenezo leo?
◻ Wazee wapaswa wajitayarishe katika njia zipi ili kuyatimiza madaraka yao?
◻ Ni sifa zipi za Kikristo zilizo muhimu kwa wazee kusitawisha na kuonyesha?
◻ Katika theokrasi, ni uhusiano upi upaswao kuwako kati ya kondoo na wachungaji?
[Picha katika ukurasa wa 16]
Adamu na Hawa walipoteza Paradiso kwa sababu walitaka kufanya maamuzi yao wenyewe juu ya mema na mabaya
[Picha katika ukurasa wa 18]
Mzee akishughulika na kondoo kwa unyenyekevu na kwa upendo, yeye atakuwa uvutano wenye kunufaisha sikuzote