Yesu Mtawala ‘Ambaye Asili Yake Imekuwa Tangu Zamani za Kale’
MSISIMKO waongezeka ungojapo kuwasili kwa mtu wa jamaa ambaye hujamwona kwa muda mrefu. Hatimaye, wakutana naye na kumsalimu kwa uchangamfu. Wasikiliza kwa makini akuambiapo sababu iliyofanya baba yake amtume kuja kukuzuru. Kisha wakati wake wa kurudi nyumbani wafika upesi. Kwa kusikitika, wamuaga. Ule msononeko ambao wahisi wakati aondokapo wapungua habari ifikapo kwamba amefika nyumbani salama.
Baadaye, unapochunguza barua za zamani, unapata barua zitajazo kwa ufupi matendo ya huyo mtu wa jamaa, muda mrefu kabla ya kuanza safari yake ya kukutana nawe. Yale ambayo barua hizo zakujulisha, yatoa ufahamu wenye kina kuhusu asili yake na kwaongeza uthamini wako kwa ziara yake na pia kwa kazi yake ya sasa.
“Tangu Zamani za Kale”
Miongoni mwa barua hizo za zamani zilizopatikana kwa Wayahudi wa karne ya kwanza, zilikuwa maandishi ya nabii wa Mungu Mika, yaliyorekodiwa yapata miaka mia saba kabla ya kutimia kwake. Maandishi hayo yaonyesha kwa usahihi mahali Mesiya alipozaliwa. “Wewe, Bethlehemu Efrata, uliye mdogo kuwa miongoni mwa elfu za Yuda; kutoka kwako wewe atanitokea mmoja atakayekuwa mtawala katika Israeli; ambaye matokeo yake [“asili yake,” NW] yamekuwa tangu zamani za kale, tangu milele.” (Mika 5:2) Kwa utimizo wa maneno hayo, Yesu alizaliwa katika kijiji cha Yudea cha Bethlehemu katika ule uitwao sasa mwaka wa 2 K.W.K. Lakini yawezekanaje asili yake iwe ni ya “tangu zamani za kale”?
Yesu alikuwako kabla ya kuwa mwanadamu. Katika barua yake kwa Wakristo katika Kolosai, mtume Paulo alimfafanua Yesu kuwa “mfano wa Mungu asiyeonekana, mzaliwa wa kwanza wa uumbaji wote.”—Wakolosai 1:15.
Yehova, aliye Chanzo cha hekima, aliumba Mwana wake wa kwanza akiwa ‘tendo lake la kale,’ kwa kutumia usemi uliopuliziwa ambao ulirekodiwa na Mfalme Solomoni katika kitabu cha Mithali. Baada ya kukaa duniani kwa muda na baada ya kurudi kwake mbinguni, Yesu alishuhudia kwamba alikuwa kwa kweli “mwanzo wa uumbaji wa Mungu.” Akiwa wonyesho halisi wa hekima, Yesu alitangaza hivi kabla ya kuwako akiwa mwanadamu: “[Yehova] alipozithibitisha mbingu nalikuwako.”—Mithali 8:22, 23, 27; Ufunuo 3:14.
Tangu mwanzo, Mwana wa Mungu alipokea mgawo wa pekee, ule wa kuwa “stadi wa kazi” akiwa kando ya Baba yake. Hilo lilimletea Yehova furaha iliyoje! “Nikawa furaha yake [Yehova] kila siku,” chataja kitabu cha Mithali 8:30, kikiongeza kusema, “nikifurahi daima mbele zake.”
Baadaye, Yehova alimwalika Mwana wake mzaliwa wa kwanza ashiriki katika kuumba jamii ya kibinadamu. “Na tufanye mtu kwa mfano wetu,” akatangaza, “kwa sura yetu.” (Mwanzo 1:26) Tokeo likawa kwamba, furaha ya aina nyingine ikasitawi. “Na furaha yangu,” akaeleza Yesu, kabla ya kuwako akiwa mwanadamu, “ilikuwa pamoja na wanadamu.” (Mithali 8:31) Mwanzoni mwa Gospeli yake, mtume Yohana aonyesha daraka la Yesu kabla ya kuwako akiwa mwanadamu: “Vitu vyote vilikuja kuwako kupitia yeye, na bila yeye hata kitu kimoja hakikuja kuwako.”—Yohana 1:3.
Msemaji wa Yehova
Maneno ya Yohana yakazia pendeleo jingine ambalo Mwana wa Mungu alifurahia, yaani, kuwa msemaji. Tangu mwanzo, alitumikia akiwa Neno. Hivyo, Yehova aliposema na Adamu, na aliposema baadaye na Adamu pamoja na Hawa, yaelekea alifanya hivyo kupitia huyo Neno. Na ni nani astahiliye zaidi kuwasilisha maagizo ya Mungu kwa ajili ya hali njema ya wanadamu ila yule aliyewafurahia?—Yohana 1:1, 2.
Lazima iwe ilimwumiza Neno kama nini kumwona Hawa kisha Adamu wakikosa kumtii Muumba wao! Na lazima awe alitamani sana kama nini kurekebisha madhara ambayo kutotii kwao kuliwaletea wazao wao! (Mwanzo 2:15-17; 3:6, 8; Waroma 5:12) Akisema na Shetani ambaye alikuwa amemtia moyo Hawa aasi, Yehova alitangaza hivi: “Nitaweka uadui kati yako na huyo mwanamke, na kati ya uzao wako [“mbegu yako,” NW] na uzao wake [“mbegu yake,” NW].” (Mwanzo 3:15) Akiwa amekwisha kushuhudia yaliyotukia katika Edeni, Neno aling’amua kwamba akiwa sehemu ya msingi ya “mbegu” ya mwanamke, angekuwa shabaha ya chuki mbaya. Alijua kwamba Shetani alikuwa muua-binadamu kikatili.—Yohana 8:44.
Baadaye Shetani aliposhuku uaminifu-maadili wa Yobu mwaminifu, ni lazima Neno awe aliudhika kwa sababu ya mashtaka yenye uchongezi yaliyosemwa dhidi ya Baba yake. (Ayubu 1:6-10; 2:1-4) Kwa kweli, katika daraka lake akiwa malaika mkuu, Neno ajulikana kuwa Mikaeli ambaye jina lake lamaanisha “Ni Nani Aliye Kama Mungu?” na laonyesha jinsi ateteavyo Yehova dhidi ya wale wote wajitahidio kunyakua enzi kuu ya Mungu.—Danieli 12:1; Ufunuo 12:7-10.
Historia ya Israeli ilipopanuka, Neno aliona majaribio ya Shetani ya kugeuzia wanadamu mbali na ibada safi ya Mungu. Baada ya Kutoka Misri, Mungu aliwaambia Waisraeli kupitia Musa hivi: “Tazama, mimi namtuma malaika aende mbele yako, ili akulinde njiani na kukupeleka mpaka mahali pale nilipokutenge[ne]zea. Jitunzeni mbele yake, mwisikize sauti yake; wala msimtie kasirani; maana, hatawasamehe makosa yenu; kwa kuwa jina langu limo ndani yake.” (Kutoka 23:20, 21) Malaika huyu alikuwa nani? Yaelekea alikuwa Yesu, kabla ya kuwako akiwa mwanadamu.
Ujitiisho Mwaminifu
Musa alikufa mwaka wa 1473 K.W.K., na mwili wake ukazikwa “bondeni, katika nchi ya Moabu, kukabili Beth-peori.” (Kumbukumbu la Torati 34:5, 6) Yaonekana kwamba, Shetani alitaka kutumia hiyo maiti, labda aendeleze ibada ya sanamu. Mikaeli alipinga jambo hilo lakini kwa unyenyekevu akaonyesha heshima kwa mamlaka ya Yehova, Baba yake. ‘Bila kudhubutu kuleta hukumu dhidi ya Shetani katika maneno yenye kuudhi,’ Mikaeli alimwonya Shetani hivi: “Yehova na akukemee wewe.”—Yuda 9.
Kisha Israeli likaanza ushindi wake wa Bara Lililoahidiwa la Kanaani. Karibu na jiji la Yeriko, Yoshua alipata hakikishio la kuendelea kwa Neno kusimamia hilo taifa. Huko alikutana na mwanamume aliyekuwa akibeba upanga ambao ulikuwa umevutwa. Yoshua alimwendea huyo mtu asiyemjua na kumwuliza hivi: “Je! wewe u upande wetu, au upande wa adui zetu?” Ebu wazia mshangao wa Yoshua wakati mtu huyo asiyemjua alipojitambulisha kwa kusema hivi: “La, lakini nimekuja sasa, nili amiri wa jeshi la BWANA.” Si ajabu kwamba Yoshua alianguka kifudifudi mbele ya mwakilishi huyo wa Yehova mwenye kukwezwa, ambaye bila shaka alikuwa Yesu kabla ya kuwako akiwa mwanadamu, ambaye baadaye angekuwa “Masihi aliye mkuu [“Kiongozi,” NW].”—Yoshua 5:13-15; Danieli 9:25.
Makabiliano zaidi pamoja na Shetani yalitukia katika siku za nabii wa Mungu, Danieli. Katika pindi hiyo Mikaeli alimtegemeza malaika mwenzake wakati ambapo roho mwovu aliyekuwa mkuu wa Uajemi ‘alipinga’ kwa muda wa majuma matatu. Huyo malaika alieleza hivi: “Tazama, huyo Mikaeli, mmoja wa hao wakuu wa mbele, akaja kunisaidia; nami nikamwacha huko pamoja na wafalme wa Uajemi.”—Danieli 10:13, 21.
Utukufu wa Kabla na Baada ya Kuwa Mwanadamu
Katika mwaka wa 778 K.W.K., mwaka ambao Mfalme Uzia wa Yudea alikufa, Isaya nabii wa Mungu alimwona Yehova katika ono, akiwa kwenye kiti chake cha enzi kilichoinuka sana. “Nimtume nani, naye ni nani atakayekwenda kwa ajili yetu?” Yehova akauliza. (Italiki ni zetu.) Isaya alijitolea, lakini Yehova alimwonya kwamba Waisraeli wenzake hawangeitikia habari ambayo angetangaza. Mtume Yohana aliwalinganisha Wayahudi wa karne ya kwanza wasioamini na watu wa siku ya Isaya, na kusema hivi: “Isaya alisema mambo haya kwa sababu aliona utukufu wake.” Utukufu wa nani? Ule wa Yehova na wa Yesu kabla ya kuwako akiwa mwanadamu, akiwa kando ya Yehova katika makao ya kimbingu.—Isaya 6:1, 8-10; Yohana 12:37-41.
Karne kadhaa baadaye Yesu alipewa mgawo mkubwa zaidi ambao hadi wakati huo, alikuwa hajapata kupewa. Yehova alihamisha kani ya uhai ya Mwana wake mpendwa kutoka mbinguni hadi kwenye tumbo la uzazi la Maria. Miezi tisa baadaye alizaa mtoto mvulana, Yesu. (Luka 2:1-7, 21) Katika maneno ya mtume Paulo: “Kikomo kamili cha wakati kilipowasili, Mungu alimtuma Mwana wake, aliyekuja kuwa kutokana na mwanamke.” (Wagalatia 4:4) Hali kadhalika, mtume Yohana alikiri hivi: “Neno akawa mwili na akakaa miongoni mwetu, nasi tukapata kutazama utukufu wake, utukufu kama ule ulio wa mwana mzaliwa-pekee kutoka kwa baba; naye alikuwa mwenye kujaa fadhili isiyostahiliwa na kweli.”—Yohana 1:14.
Mesiya Atokea
Angalau kufikia umri wa miaka 12, Yesu mchanga alikuwa amefahamu kwamba angepaswa kuwa na shughuli nyingi akifanya mambo ya Baba yake wa kimbingu. (Luka 2:48, 49) Miaka 18 baadaye, Yesu alimwendea Yohana Mbatizaji kwenye Mto Yordani na kubatizwa. Yesu aliposali, mbingu zilifunguka, na roho takatifu ikashuka juu yake. Ebu wazia kumbukumbu nyingi zilizojaa akilini alipokumbuka zile milenia nyingi mno ambazo alikuwa ametumikia kando ya Baba yake akiwa stadi wa kazi, msemaji, mkuu wa jeshi la Mungu, na akiwa Mikaeli, malaika mkuu. Kisha alisisimka kusikia sauti ya Baba yake ikimwambia Yohana Mbatizaji hivi: “Huyu ni Mwana wangu, mpendwa, ambaye nimemkubali.”—Mathayo 3:16, 17; Luka 3:21, 22.
Bila shaka Yohana Mbatizaji hakushuku kuwako kwa Yesu kabla ya kuwa mwanadamu. Yesu alipomkaribia, Yohana alitangaza hivi: “Ona, Mwana-Kondoo wa Mungu ambaye huondolea mbali dhambi ya ulimwengu!” Naye aliongeza kusema hivi: “Huyu ndiye niliyesema juu yake, Nyuma yangu kwaja mwanamume ambaye amesonga mbele yangu, kwa sababu alikuwako kabla yangu.” (Yohana 1:15, 29, 30) Mtume Yohana pia, alijua juu ya kuwako kwa Yesu kabla ya kuwa mwanadamu. “Yeye ajaye kutoka juu yuko juu ya wengine wote,” akaandika, na: “Yeye ajaye kutoka mbinguni yuko juu ya wengine wote. Kile ambacho ameona na kusikia, yeye hutoa ushahidi juu yacho, lakini hakuna mtu anayekubali ushahidi wake.”—Yohana 3:31, 32.
Karibu na mwaka wa 61 W.K., mtume Paulo aliwahimiza Wakristo Waebrania wafahamu umaana kamili wa kuwasili kwa Mesiya duniani na kazi yake akiwa Kuhani wa Cheo cha Juu. Akikazia daraka la Yesu akiwa Msemaji, Paulo aliandika hivi: “Mungu . . . mwishoni mwa siku hizi amesema nasi kwa njia ya Mwana . . . ambaye kupitia yeye aliifanya mifumo ya mambo.” Maneno hayo yawe yarejezea daraka la Yesu akiwa “stadi wa kazi” katika uumbaji, au yarejezea kuhusika kwake katika mipango ya Mungu ya hatua kwa hatua ya kupatanishwa kwa mwanadamu, hapa Paulo aongeza ushuhuda wake juu ya kuwako kwa Yesu kabla ya kuwa mwanadamu.—Waebrania 1:1-6; 2:9.
Uaminifu-Mshikamanifu “Tangu Zamani za Kale”
Kwa Wakristo wa karne ya kwanza katika Filipi, Paulo aliandika himizo hili: “Tunzeni mtazamo huu wa akili ndani yenu uliokuwa pia ndani ya Kristo Yesu, ambaye, ijapokuwa alikuwa akiwako katika umbo la Mungu, hakufikiria upokonyaji, yaani, kwamba yeye awe sawa na Mungu. La, bali alijifanya mwenyewe kuwa mtupu na kuchukua umbo la mtumwa na kuja kuwa katika ufanani wa wanadamu. Zaidi ya hilo, alipojipata mwenyewe katika sura ya kuwa binadamu alijinyenyekeza mwenyewe akawa mtiifu hadi kifo, ndiyo, kifo juu ya mti wa mateso.” (Wafilipi 2:5-8) Yehova aliitikia kwa upendo mwendo wa Yesu wenye uaminifu-mshikamanifu kwa kumfufua, kisha kumkaribisha arudi katika makao ya kimbingu. Ni kielelezo chema kama nini cha uaminifu-maadili wa muda mrefu sana, ambacho Yesu ametuachia!—1 Petro 2:21.
Twashukuru kama nini kwa ajili ya habari fupi ambazo Biblia yaandaa juu ya kuwako kwa Yesu kabla ya kuwa mwanadamu! Bila shaka habari hizo hututia nguvu tuazimie kuiga kielelezo chake cha utumishi wenye uaminifu-mshikamanifu, hasa kwa kuwa sasa anatawala akiwa Mfalme wa Ufalme wa Mungu wa Kimesiya. Acheni tumshangilie “Mkuu wa Amani,” Kristo Yesu, Gavana na Mtawala wetu “ambaye matokeo yake [“asili yake,” NW] yamekuwa tangu zamani za kale”!—Isaya 9:6; Mika 5:2.
[Sanduku katika ukurasa wa 24]
Ushuhuda wa kuwako kabla ya kuwa mwanadamu
Maneno ya Yesu mwenyewe, kama yalivyorekodiwa chini, yatoa ushuhuda mwingi wa kuwako kwake kabla ya kuwa mwanadamu:
◻ “Hakuna mtu ambaye amepaa kuingia mbinguni ila yeye aliyeshuka kutoka mbinguni, Mwana wa binadamu.”—Yohana 3:13.
◻ “Musa hakuwapa nyinyi mkate kutoka mbinguni, lakini Baba yangu awapa nyinyi mkate wa kweli kutoka mbinguni. Kwa maana mkate wa Mungu ni yeye ambaye huteremka kutoka mbinguni na huupa ulimwengu uhai. . . . Nimeteremka kutoka mbinguni kufanya, si mapenzi yangu, bali mapenzi yake aliyenituma.”—Yohana 6:32, 33, 38.
◻ “Huu ndio mkate ambao huteremka kutoka mbinguni, ili yeyote apate kula kutokana nao na asife. Mimi ndio mkate ulio hai ulioteremka kutoka mbinguni; yeyote akila kutokana na mkate huu ataishi milele.”—Yohana 6:50, 51.
◻ “Kwa hiyo, namna gani ikiwa mtamwona Mwana wa binadamu akipaa kwenda alikokuwa kabla ya hapo?”—Yohana 6:62.
◻ “Ushahidi wangu ni kweli, kwa sababu najua mahali nilikotoka na mahali ninakoenda. . . . Nyinyi mwatoka kwenye makao ya chini; mimi natoka kwenye makao ya juu. Nyinyi mwatoka katika ulimwengu huu; mimi sitoki katika ulimwengu huu.”—Yohana 8:14, 23.
◻ “Kama Mungu angekuwa ndiye Baba yenu, mngenipenda, kwa maana nilikuja kutoka kwa Mungu nami nipo hapa. Wala sikuja kwa uanzisho wangu mwenyewe hata kidogo, lakini Huyo alinituma.”—Yohana 8:42.
◻ “Kwa kweli kabisa mimi nawaambia, Kabla Abrahamu hajakuja kuwako, mimi nimekuwako.”—Yohana 8:58.
◻ “Baba, nitukuze kando yako mwenyewe kwa utukufu niliokuwa nao kando yako kabla ya ulimwengu kuwa. Baba, kwa habari ya ambacho umenipa, nataka kwamba, mahali nilipo mimi, wao pia wapate kuwa pamoja nami, kusudi waone utukufu wangu ambao umenipa, kwa sababu ulinipenda kabla ya kuwekwa msingi wa ulimwengu.”—Yohana 17:5, 24.
[Picha katika ukurasa wa 23]
Yoshua akutana na mkuu wa majeshi ya Yehova