Sura Ya Sita
Yehova—“Mungu Mwenye Haki, Mwokozi”
1, 2. Ni mahakikisho gani yanayotolewa katika Isaya sura ya 45, na ni maswali gani yatakayochunguzwa?
AHADI za Yehova zinategemeka. Yeye ndiye Mungu wa ufunuo, na tena ndiye Mungu wa uumbaji. Tena na tena amekuwa Mungu mwenye haki na mwokozi wa watu wa mataifa yote. Hayo ndiyo baadhi ya uhakikisho wa kuchangamsha moyo unaopatikana katika Isaya sura ya 45.
2 Zaidi ya hayo, Isaya sura ya 45 ina mfano mzuri ajabu unaoonyesha kwamba Yehova ana uwezo wa kutoa unabii. Roho ya Mungu inamwezesha Isaya kukazia macho nchi za mbali na kukagua matukio ya karne zitakazokuja, kisha roho hiyo inamsukuma kusimulia tukio ambalo ni Yehova tu, yule Mungu wa unabii wa kweli, angeweza kutabiri kwa usahihi sana hivyo. Hilo ni tukio gani? Nalo lina matokeo gani juu ya watu wa Mungu katika siku za Isaya? Tena lina umaana gani kwetu leo? Acheni tuyachunguze maneno ya nabii huyo.
Tangazo Rasmi la Yehova Kupinga Babiloni
3. Isaya 45:1-3a inasimulia ushindi wa Koreshi kwa maneno gani dhahiri?
3 “Haya ndiyo BWANA amwambiayo Koreshi, masihi wake, ambaye nimemshika mkono wake wa kuume, ili kutiisha mataifa mbele yake, nami nitalegeza viuno vya wafalme; ili kufungua milango mbele yake, hata malango hayatafungwa. Nitakwenda mbele yako, na kupasawazisha mahali palipoparuza; nitavunja vipande vipande milango ya shaba, na kukata-kata mapingo ya chuma; nami nitakupa hazina za gizani, na mali zilizofichwa za mahali pa siri.”—Isaya 45:1-3a.
4. (a) Kwa nini Yehova anamwita Koreshi “masihi” wake? (b) Yehova atamhakikishiaje Koreshi ushindi?
4 Yehova anamtumia Isaya kumtaja Koreshi kana kwamba yuko hai, ingawa Koreshi bado hajazaliwa siku za Isaya. (Waroma 4:17) Kwa kuwa Yehova anamweka rasmi Koreshi mapema ili atimize kazi fulani hususa, Koreshi anaweza kusemwa kuwa ni “masihi” wa Mungu. Koreshi ataongozwa na Mungu kutiisha mataifa, awadhoofishe wafalme na kuwamaliza nguvu za ukinzani. Kisha, Koreshi ashambuliapo Babiloni, Yehova atahakikisha kwamba milango ya jiji imeachwa wazi, aifanye iwe ovyo kama malango ambayo yamekwisha kuvunjwa-vunjwa. Ataenda mbele ya Koreshi, akitandaza vipingamizi vyote. Mwishowe, vikosi vya Koreshi vitalishinda jiji na kutwaa “mali zilizofichwa” humo, utajiri wake uliowekwa katika ghala za gizani. Isaya anatabiri hivyo. Je, maneno yake yanatimia?
5, 6. Unabii wa anguko la Babiloni unatimia wakati gani na jinsi gani?
5 Mwaka wa 539 K.W.K.—kama miaka 200 baada ya Isaya kuandika unabii huu—kwa kweli Koreshi anawasili kwenye kuta za Babiloni kushambulia jiji hilo. (Yeremia 51:11, 12) Hata hivyo, Wababiloni hawajali. Wanaona kwamba jiji lao halishindiki. Kuta zake ndefu zimeinuka sana juu ya mahandaki ya kina kirefu yaliyojaa maji ya Mto Eufrati, ambao ni sehemu ya mfumo wa kinga za jiji. Miaka zaidi ya mia moja ndiyo hiyo, na hakuna adui amefaulu kuipiga Babiloni dafrao! Kwa kweli, Belshaza, aliye mtawala mkazi wa Babiloni, anajiona salama salimini, hata anakula karamu na washiriki wa baraza lake. (Danieli 5:1) Usiku huo—huo usiku wa Oktoba 5/6—Koreshi akamilisha mbinu murua ya ushambulizi wa kijeshi.
6 Kwenye maji ya upande wa juu kutoka Babiloni, wahandisi wa Koreshi wamepasua njia kuupita ukingo wa Mto Eufrati, wakabadili mkondo wa maji yake mengi, na sasa hayatiririki tena kusini kuelekea jijini. Muda si muda, maji ya mto yaliyo ndani ya Babiloni na vizingo vyake yamepunguka sana hivi kwamba vikosi vya Koreshi vyaweza kupita chubwichubwi katika sakafu ya mto, kuelekea kitovu cha jiji hilo. (Isaya 44:27; Yeremia 50:38) Jamani, malango kando ya mto yako wazi, sawasawa na utabiri wa Isaya. Majeshi ya Koreshi yamiminika Babiloni kama siafu, yanaiteka kasri, yanamwua Mfalme Belshaza. (Danieli 5:30) Kwa usiku mmoja, ushindi wakamilika. Babiloni kaanguka, unabii katimizwa neno kwa neno.
7. Wakristo wanatiwaje nguvu na utimizo mzuri ajabu wa unabii wa Isaya kuhusu Koreshi?
7 Utimizo hususa wa unabii huu unaimarisha imani ya Wakristo leo. Hiyo ni sababu thabiti ya kuwafanya wao waamini kwamba unabii wa Biblia ambao bado haujatimizwa unategemeka kabisa. (2 Petro 1:20, 21) Waabudu wa Yehova wanajua kwamba anguko la “Babiloni Mkubwa,” lililotangulia kufananishwa na anguko la Babiloni mwaka wa 539 K.W.K., lilikwisha kutukia kule nyuma mwaka wa 1919. Na bado, wanatazamia tengenezo hilo la kisasa la kidini liharibiwe, na vilevile mfumo wa kisiasa ulio chini ya udhibiti wa Shetani uondolewe kama ilivyoahidiwa, naye Shetani afungwe ndani ya abiso, kisha kuwe na mbingu mpya na dunia mpya. (Ufunuo 18:2, 21; 19:19-21; 20:1-3, 12, 13; 21:1-4) Wanajua kwamba unabii mbalimbali wa Yehova si ahadi tupu, bali ni masimulizi ya matukio mahususi ya wakati ujao. Uhakika wa Wakristo wa kweli unatiwa nguvu wanapoukumbuka utimizo wa mambo yote madogo-madogo ya unabii wa Isaya yanayohusiana na anguko la Babiloni. Wao wanajua kwamba Yehova hutimiza neno lake daima.
Sababu Itakayofanya Yehova Ampendelee Koreshi
8. Ni sababu gani mojawapo inayofanya Yehova ampe Koreshi ushindi juu ya Babiloni?
8 Baada ya kutaja ni nani atakayeshinda Babiloni na atashinda jinsi gani, Yehova anaendelea kueleza sababu moja itakayofanya Koreshi apewe ushindi huo. Yehova anaongea na Koreshi kwa njia ya unabii na kusema kwamba sababu ni ili “upate kujua ya kuwa mimi ni BWANA [“Yehova,” “NW”], nikuitaye kwa jina lako, naam, Mungu wa Israeli.” (Isaya 45:3b) Inafaa mtawala huyo wa serikali kubwa ya nne ya ulimwengu katika historia ya Biblia atambue kwamba ushindi wake mkubwa zaidi umetokea kwa kuungwa mkono na mtu mkubwa kuliko yeye—Yehova, Mwenye Enzi Kuu ya Ulimwengu Mzima. Inampasa Koreshi akiri kwamba yule anayemwita, au kumpa utume, ni Yehova, Mungu wa Israeli. Maandishi ya Biblia yanaonyesha kwamba kwa kweli Koreshi alikiri kuwa ushindi wake mkubwa ulitoka kwa Yehova.—Ezra 1:2, 3.
9. Ni sababu gani ya pili inayofanya Yehova amlete Koreshi kushinda Babiloni?
9 Yehova anaeleza sababu ya pili inayofanya amlete Koreshi kushinda Babiloni: “Kwa ajili ya Yakobo, mtumishi wangu, na Israeli, mteule wangu, nimekuita kwa jina lako; nimekupa jina la sifa; ijapokuwa hukunijua.” (Isaya 45:4) Ushindi wa Koreshi juu ya Babiloni unatetemesha nchi. Unaangusha serikali moja kubwa ya ulimwengu na kutawaza nyingine, kisha unaweka kumbukumbu ya daima katika historia ya vizazi vingi vinavyokuja. Hata hivyo, inaelekea kwamba mataifa ya huku na huku, wanaotazama kwa matazamio, wangegutuka kujua kwamba yote hayo yanatendeka kwa faida ya wahamishwa ‘duni’ walioko Babiloni, ambao idadi yao ni elfu chache tu—wale Wayahudi ambao ni wazao wa Yakobo. Lakini, machoni pa Yehova, waokokaji hao wa taifa la kale la Israeli si duni kamwe. Wao ni “mtumishi” wake. Kati ya mataifa yote ya dunia, wao ndio ‘mteule wake.’ Hata ingawa Koreshi hakumjua Yehova hapo kwanza, Yehova anamtumia akiwa mtiwa-mafuta Wake kulipindua jiji hilo lililokataa kuwaachilia mateka waliomo. Mungu hakusudii wateule wake waendelee kunyong’onyea katika nchi ya kigeni milele.
10. Ni sababu gani muhimu kupita zote inayofanya Yehova amtumie Koreshi kuikomesha Serikali Kubwa ya Ulimwengu ya Babiloni?
10 Kuna sababu ya tatu, iliyo ya maana zaidi, inayofanya Yehova amtumie Koreshi kupindua Babiloni. Yehova anasema hivi: “Mimi ni BWANA, wala hapana mwingine; zaidi yangu mimi hapana Mungu; nitakufunga mshipi ijapokuwa hukunijua; ili wapate kujua toka maawio ya jua, na toka magharibi, ya kuwa hapana mwingine zaidi ya mimi; Mimi ni BWANA, wala hapana mwingine.” (Isaya 45:5, 6) Naam, kuanguka kwa Serikali Kubwa ya Ulimwengu ya Babiloni kunaonyesha Uungu wa Yehova, na kuthibitishia watu wote kwamba yeye pekee ndiye anayestahili ibada. Kwa sababu watu wa Mungu wanafunguliwa, hiyo itafanya watu mmoja-mmoja wa mataifa mengi—kutoka mashariki hadi magharibi—waje kukiri kwamba ni Yehova pekee aliye Mungu wa kweli.—Malaki 1:11.
11. Yehova anaonyeshaje kwamba ana uwezo wa kutimiza kusudi lake kuhusu Babiloni?
11 Kumbuka kwamba unabii huu wa Isaya uliandikwa miaka 200 hivi kabla ya tukio hilo. Huenda ikawa wengine walijiuliza hivi walipousikia, ‘Je, kweli Yehova ana uwezo wa kuutimiza?’ Ndiyo anao, kulingana na ushuhuda wa historia. Yehova anaeleza kwa nini inafaa itazamiwe kwamba yeye anaweza kutimiza maneno yake: “Mimi naiumba nuru, na kulihuluku giza; mimi nafanya suluhu [“amani,” “NW”], na kuhuluku ubaya; Mimi ni BWANA, niyatendaye hayo yote.” (Isaya 45:7) Kila kitu katika uumbaji—kuanzia nuru mpaka giza—na kila kitu katika historia—kuanzia amani mpaka ubaya—kinaweza kudhibitiwa na Yehova. Yeye atafanyia Israeli amani, na Babiloni ubaya, sawa na vile yeye aumbavyo nuru ya mchana na giza la usiku. Yehova ana uwezo wa kuumba ulimwengu mzima, tena ana uwezo wa kutimiza unabii wake mbalimbali. Huo ni uhakikisho wenye faraja kwa Wakristo leo, wanaojifunza neno lake la unabii kwa makini.
12. (a) Yehova anafanya mbingu na dunia za mfano zizae nini? (b) Maneno ya Isaya 45:8 yana ahadi gani ya kuwafariji Wakristo leo?
12 Kwa kufaa, Yehova anatumia matukio ya kawaida ya uumbaji kutoa mfano wa mambo yanayowangoja Wayahudi mateka: “Dondokeni, enyi mbingu, toka juu, mawingu na yamwage haki; nchi [“dunia,” “NW”] na ifunuke, ili kutoa wokovu, nayo itoe haki ikamee pamoja; Mimi, BWANA, nimeiumba.” (Isaya 45:8) Sawa na vile mbingu halisi zinavyonyesha mvua iletayo uhai, ndivyo Yehova atakavyofanya miongozo ya haki iwanyeshee watu wake kutoka kwenye mbingu za mfano. Na sawa na vile dunia halisi ifungukavyo kuzaa mavuno kemkemu, ndivyo Yehova atakavyoitolea dunia ya mfano mwito wa kutokeza matukio yanayopatana na kusudi lake la haki—hasa wokovu kwa watu wake walio mateka Babiloni. Mwaka wa 1919, Yehova alifanya matukio ya jinsi hiyo hiyo yatoke ‘mbinguni’ na ‘duniani’, ili kuwakomboa watu wake. Wakristo leo hushangilia kwa kuyaona mambo hayo. Kwa nini? Kwa sababu matukio hayo huimarisha imani yao wanapoutazamia wakati ambao mbingu za mfano, yaani Ufalme wa Mungu, zitaleta baraka kwenye dunia ya haki. Wakati huo haki na wokovu ambazo zitatoka kwenye mbingu na dunia za mfano zitakuwa nyingi sana kuliko wakati Babiloni la kale lilipopinduliwa. Utimizo huo wa mwisho wa maneno ya Isaya utakuwa mtukufu wee!— 2 Petro 3:13; Ufunuo 21:1.
Baraka za Kuitambua Enzi Kuu ya Yehova
13. Kwa nini ni upuzi wanadamu kuthubutu kushindana na makusudi ya Yehova?
13 Baada ya kuelezea baraka hizo zenye shangwe za wakati ujao, unabii unageuka ghafula kuelekea upande mwingine, na Isaya anatangaza ole maradufu: “Ole wake ashindanaye na Muumba wake! kigae kimoja katika vigae vya dunia! Je! udongo umwambie yeye aufinyangaye; Unafanya nini? au kazi yako, Hana mikono? Ole wake amwambiaye baba yake, Wazaa nini? au mwanamke, Una utungu wa nini?” (Isaya 45:9, 10) Inaonekana kwamba wana wa Israeli wanaukataa utabiri wa Yehova. Labda hawaamini kwamba Yehova ataruhusu watu wake waende uhamishoni. Au labda wanaona ni makosa Israeli kukombolewa utumwani na mfalme wa taifa la kipagani badala ya kukombolewa na mfalme wa nyumba ya Daudi. Kuonyesha upuzi wa kukataa kwao, Isaya anawalinganisha wenye kukataa na mafungu ya udongo na vigae vilivyotupwa ambavyo eti vingethubutu kuitilia shaka hekima ya mwenye kuvitengeneza. Kitu kile kile kilichofanyizwa na mfinyanzi eti sasa kinasema mfinyanzi hana mikono wala uwezo wa kufanyiza vitu. Upumbavu gani huo! Wenye kukataa ni kama watoto wadogo wanaothubutu kuchambua mamlaka ya wazazi wao.
14, 15. Maneno “Mtakatifu” na “Muumba” yanafunua nini juu ya Yehova?
14 Isaya anatoa jibu la Yehova kwa hao wenye kukataa: “BWANA, Mtakatifu wa Israeli, na Muumba wake, asema hivi; Niulize habari za mambo yatakayokuja; mambo ya wana wangu, na habari ya kazi ya mikono yangu; haya! niagizeni. Mimi nimeiumba dunia, nimemhuluku mwanadamu juu yake; Mimi, naam, mikono yangu mimi, imezitanda mbingu, na jeshi lake lote nimeliamuru. Mimi nimemwinua katika haki, nami nitazinyosha njia zake zote; ataujenga mji wangu, naye atawaacha huru watu wangu waliohamishwa, si kwa kulipwa fedha, wala kwa kupewa zawadi, asema BWANA wa majeshi.”—Isaya 45:11-13.
15 Yehova anapojitaja kuwa “Mtakatifu,” anakazia utakato wake. Kumwita “Muumba” kunatia mkazo kwamba yeye ndiye Muumba aliye na haki ya kuamua jinsi mambo yatakavyokuwa. Yehova anaweza kuwaarifu wana wa Israeli mambo yatakayokuja na kuutunza ufundi wa mikono yake, yaani, watu wake. Hapa tena, kanuni za uumbaji na za ufunuo zinaonyeshwa kuwa zinahusiana. Kwa kuwa Yehova ndiye Muumba wa ulimwengu mzima, ana haki ya kuongoza matukio kulingana na uamuzi wake. (1 Mambo ya Nyakati 29:11, 12) Katika kisa kinachozungumziwa, Mtawala Mwenye Enzi Kuu ameamua kumwinua Koreshi, mpagani, awe mkombozi wa Israeli. Ingawa bado Koreshi hajaja, ni hakika kwamba atakuja sawa na vile ilivyo hakika kwamba kuna mbingu na dunia. Basi, ni mwana yupi wa Israeli angethubutu kumchambua Baba, “BWANA wa majeshi”?
16. Kwa nini watumishi wa Yehova wanapaswa kujitiisha chini yake?
16 Mistari hii hii ya Isaya ina sababu nyingine ya kuwafanya watumishi wa Mungu wajitiishe kwake. Maamuzi yake ni ya kunufaisha watumishi wake daima. (Ayubu 36:3) Alitunga sheria za kuwasaidia watu wake wajinufaishe. (Isaya 48:17) Wayahudi wa siku za Koreshi wanaoikubali enzi kuu ya Yehova wanauona ukweli huo. Koreshi anatenda kupatana na haki ya Yehova na kuwaagiza watoke Babiloni wakalijenge hekalu upya. (Ezra 6:3-5) Vivyo hivyo leo, baraka hupatikana na wale wanaotumia sheria za Mungu katika maisha yao ya kila siku na kujinyenyekeza chini ya enzi kuu yake.—Zaburi 1:1-3; 19:7; 119:105; Yohana 8:31, 32.
Baraka kwa Mataifa Mengine
17. Zaidi ya Israeli, ni nani watakaonufaika na matendo ya Yehova ya kuokoa, na jinsi gani?
17 Israeli silo taifa pekee litakalonufaika na kuanguka kwa Babiloni. Isaya anasema hivi: “BWANA asema hivi, Kazi ya Misri [“vibarua wasiolipwa wa Misri,” “NW”], na bidhaa ya Kushi [“wafanyabiashara wa Ethiopia,” “NW”], na Waseba, watu walio warefu, [“wao wenyewe,” “NW”] watakujilia, nao watakuwa wako; watakufuata; watakuja katika minyororo; wataanguka chini mbele yako, watakuomba, wakisema, Hakika Mungu yu ndani yako [“yumo katika muungano na wewe,” “NW”]; wala hapana mwingine, hapana Mungu tena.” (Isaya 45:14) Siku za Musa, “kundi kubwa la watu [wasio Waisraeli] waliochangamana” na Waisraeli liliandamana pamoja nao katika lile tukio la Kutoka Misri. (Kutoka 12:37, 38) Vivyo hivyo, wageni wataandamana na wahamishwa Wayahudi wanaorudi kutoka Babiloni. Watu hao wasio Wayahudi hawatalazimishwa kwenda, bali ‘wao wenyewe watakuja.’ Yehova anaposema, “wataanguka chini mbele yako” na “watakuomba,” anamaanisha ujitiisho na ushikamano wa hiari ambao wageni hao waliwaonyesha Israeli. Wakivaa minyororo, itakuwa kwa moyo wa kupenda, kuonyesha nia yao ya kuwatumikia watu wa agano la Mungu, wawaambie hivi: ‘Mungu yumo katika muungano na wewe.’ Watamwabudu Yehova wakiwa wageuzwa-imani, chini ya maandalizi ya agano lake pamoja na Israeli.—Isaya 56:6.
18. Ni nani leo wamenufaika na hatua ya Yehova ya kukomboa “Israeli wa Mungu,” na kwa njia zipi?
18 Tangu mwaka wa 1919, “Israeli wa Mungu” alipokombolewa kutoka utekwa wa kiroho, maneno ya Isaya yametimizwa kwa njia kubwa zaidi kuliko katika siku za Koreshi. Mamilioni ya watu duniani pote wanaonyesha moyo wa kupenda kumtumikia Yehova. (Wagalatia 6:16; Zekaria 8:23) Wao hujitolea kutumia nguvu zao za kimwili na fedha zao kwa uchangamfu ili kuunga mkono ibada ya kweli, kama wale “vibarua” na “wafanyabiashara” wanaotajwa na Isaya. (Mathayo 25:34-40; Marko 12:30) Wao hujiweka wakfu kwa Mungu na hutembea katika mapito yake, wakifurahia kuwa watumwa wake. (Luka 9:23) Wao humwabudu Yehova peke yake, wakifurahia manufaa za kushirikiana na “mtumwa mwaminifu na mwenye busara,” ambao wamo katika uhusiano wa pekee wa agano pamoja na Mungu. (Mathayo 24:45-47; 26:28; Waebrania 8:8-13) Ingawa “vibarua” na “wafanyabiashara” hao si washiriki katika agano hilo, wananufaika kutokana nalo na wanatii sheria zinazoshirikishwa nalo, wakitangaza hivi kwa ujasiri: “Hakuna Mungu mwingine.” Inasisimua kama nini leo kujionea ongezeko kubwa sana la watu wanaounga mkono ibada ya kweli kwa moyo wa kupenda jinsi hiyo!—Isaya 60:22.
19. Ni nini kitakachowapata wale wanaoendelea kuabudu sanamu?
19 Akiisha kufunua kwamba watu wa mataifa watajiunga kumwabudu Yehova, nabii anapaza sauti ya mshangao hivi: “Hakika wewe u Mungu ujifichaye nafsi yako, Ee Mungu wa Israeli, Mwokozi”! (Isaya 45:15) Ingawa Yehova anajizuia asionyeshe uwezo wake sasa, wakati ujao hatajificha tena. Ataonyesha kuwa yeye ni Mungu wa Israeli, Mwokozi wa watu wake. Hata hivyo, Yehova hatakuwa Mwokozi wa wale wanaozitumaini sanamu. Kuhusu hao, Isaya anasema hivi: “Watatahayarika, naam, watafadhaika, wote pia; wale wafanyao sanamu wataingia fadhaa pamoja.” (Isaya 45:16) Fadhaa yao haitakuwa fedheha na aibu ya muda tu. Bali, itamaanisha kifo—kinyume cha ahadi ambayo sasa Yehova anampa Israeli.
20. Taifa la Israeli litapataje “wokovu wa milele”?
20 “Bali Israeli wataokolewa na BWANA [“katika muungano na Yehova,” “NW”] kwa wokovu wa milele; ninyi hamtatahayarika, wala kufadhaika, milele na milele.” (Isaya 45:17) Yehova anawaahidi Israeli wokovu wa milele, lakini kuna masharti. Ni lazima Israeli wabaki “katika muungano na Yehova.” Israeli watakapovunja muungano huo kwa kumkataa Yesu wakisema siye Mesiya, taifa hilo litapoteza taraja lake la kupata “wokovu wa milele.” Hata hivyo, wengine katika Israeli watadhihirisha kuwa wana imani katika Yesu, nao watakuwa kiini cha taifa la Israeli wa Mungu, ambalo litachukua mahali pa Israeli wa kimwili. (Mathayo 21:43; Wagalatia 3:28, 29; 1 Petro 2:9) Taifa la Israeli wa kiroho halitaaibishwa kamwe. Litaingizwa katika “agano lidumulo milele.”—Waebrania 13:20.
Yehova Anategemeka Katika Uumbaji na Katika Ufunuo
21. Yehova anaonyeshaje kuwa yeye ni mwenye kutegemeka kabisa katika kuumba na katika kufunua mambo?
21 Je, Wayahudi wanaweza kuitegemea ahadi ya Yehova ya kuwapa Israeli wokovu wa milele? Isaya anajibu hivi: “Maana BWANA, aliyeziumba mbingu, asema hivi; Yeye ni Mungu; ndiye aliyeiumba dunia na kuifanya; ndiye aliyeifanya imara; hakuiumba ukiwa [“bure,” “NW”], aliiumba ili ikaliwe na watu; Mimi ni BWANA, wala hapana mwingine. Sikusema kwa siri, katika mahali pa nchi ya giza; sikuwaambia wazao wa Yakobo; Nitafuteni bure; Mimi, BWANA, nasema haki; nanena mambo ya adili.” (Isaya 45:18, 19) Kwa mara ya nne na ya mwisho kabisa katika sura hii, Isaya anafungua kifungu cha maneno mazito ya unabii kwa usemi huu: ‘BWANA asema hivi.’ (Isaya 45:1, 11, 14) Yehova anasema nini? Kwamba yeye ni mwenye kutegemeka, katika kuumba na katika kufunua mambo. Hakuiumba dunia “bure.” Vivyo hivyo, yeye hawaombi watu wake, Israeli, wamtafute “bure.” Sawa na vile kusudi la Mungu kwa dunia litakavyotimizwa, ndivyo kusudi la Mungu kwa wateule wake litakavyotimizwa. Maneno ya Yehova husemwa waziwazi, tofauti na matamko yasiyo wazi ya wale wanaotumikia miungu ya uwongo. Maneno yake ni ya haki, nayo yatatimia. Wale wanaomtumikia hawatamtumikia bure tu.
22. (a) Wayahudi waliopelekwa uhamishoni Babiloni wanaweza kuwa na uhakika wa jambo gani? (b) Wakristo leo wana uhakikisho gani?
22 Maneno hayo yanawahakikishia watu wa Mungu waliopelekwa uhamishoni Babiloni kwamba Nchi ya Ahadi haitabaki ukiwa. Itakaliwa upya. Na ahadi za Yehova kuwahusu zinatimia. Kwa maana pana, maneno ya Isaya yanawahakikishia watu wa Mungu leo kwamba dunia haitakuwa magofu yenye ukiwa—ichomwe na moto iwe makaa, kama vile wengine wanavyoamini, wala iharibiwe na makombora ya nyukilia, kama vile wengine wanavyohofu. Mungu anakusudia dunia ibaki milele, ikiwa imepambwa uzuri wa kiparadiso na kukaliwa na wakaaji wenye haki. (Zaburi 37:11, 29; 115:16; Mathayo 6:9, 10; Ufunuo 21:3, 4) Ndiyo, maneno ya Yehova yatategemeka kama vile yalivyotegemeka kuhusu Israeli.
Yehova Hukunjua Rehema Yake
23. Kuna matokeo gani kwa wale wanaoabudu sanamu, na wale wanaomwabudu Yehova wanakuwa na hali gani?
23 Wokovu wa Israeli unakaziwa katika maneno ya Yehova yanayofuata: “Jikusanyeni mje; na kukaribia pamoja, ninyi wa mataifa mliookoka; hawana maarifa wale wachukuao mti wa sanamu yao ya kuchonga; wamwombao mungu asiyeweza kuokoa. Hubirini, toeni habari; naam, na wafanye mashauri pamoja; ni nani aliyeonyesha haya tangu zamani za kale? ni nani aliyeyahubiri hapo zamani? Si mimi, BWANA? wala hapana Mungu zaidi ya mimi; Mungu mwenye haki, mwokozi; hapana mwingine zaidi ya mimi.” (Isaya 45:20, 21) Yehova anawaagiza ‘waliookoka’ waulinganishe wokovu wao na kile kinachowapata wanaoabudu sanamu. (Kumbukumbu la Torati 30:3; Yeremia 29:14; 50:28) Kwa sababu waabudu-sanamu husali na kutumikia miungu hoi isiyoweza kuwaokoa, “hawana maarifa.” Ibada yao ni ya bure—bure bilashi. Hata hivyo, wale wanaomwabudu Yehova wanapata kwamba ana uwezo wa kutimiza matukio aliyotabiri “zamani za kale,” mojawapo likiwa ni wokovu wa watu wake walioko uhamishoni Babiloni. Uwezo huo na nguvu hizo za kuona mbele humtofautisha Yehova na miungu mingine yote. Kwa kweli, yeye ni “Mungu mwenye haki, mwokozi.”
“Sisi Tunawiwa Wokovu na Mungu Wetu”
24, 25. (a) Yehova anatoa mwaliko gani, na kwa nini ni hakika kwamba ahadi yake itatimizwa? (b) Yehova anataka apewe nini kilicho haki yake?
24 Rehema ya Yehova humsukuma kutoa mwaliko huu: “Niangalieni mimi, mkaokolewe, enyi ncha zote za dunia; maana mimi ni Mungu; hapana mwingine. Kwa nafsi yangu nimeapa, neno hili limetoka kinywani mwangu katika haki, wala halitarudi, ya kwamba mbele zangu kila goti litapigwa, kila ulimi utaapa. Mmoja ataniambia, Kwa BWANA, peke yake, iko haki [“kamili,” “NW”] na nguvu; naam, watu watamwendea yeye, na wote waliomkasirikia watatahayarika. Katika BWANA wazao wote wa Israeli watapewa haki, na kutukuka [“kujisifu juu yao wenyewe,” “NW”].”—Isaya 45:22-25.
25 Yehova anawaahidi Israeli kwamba atawaokoa wale walioko Babiloni ambao wanamgeukia. Haiwezekani unabii wake ushindwe kutimia kwa sababu Yehova ana tamaa na pia uwezo wa kuwaokoa watu wake. (Isaya 55:11) Maneno ya Mungu yenyewe yanategemeka, lakini yanategemeka hata zaidi Yehova anapoyaongezea kiapo chake kuyathibitisha. (Waebrania 6:13) Kwa haki, yeye hutaka wale wanaotamani upendeleo wake wamwonyeshe unyenyekeo (“kila goti litapigwa”) na kuwajibika mbele zake (“kila ulimi utaapa”). Waisraeli wanaovumilia katika kumwabudu Yehova wataokolewa. Wataweza kujisifia yale ambayo Yehova anawafanyia.—2 Wakorintho 10:17.
26. “Umati mkubwa” kutoka kwenye mataifa yote unaitikiaje mwaliko wa Yehova kwamba wamgeukie?
26 Hata hivyo, si wahamishwa walioko Babiloni peke yao wanaopewa mwaliko wa Mungu wamgeukie. (Matendo 14:14, 15; 15:19; 1 Timotheo 2:3, 4) Mwaliko huo ungali ukitolewa, na “umati mkubwa . . . kutoka katika mataifa yote” unaitikia na kutangaza hivi: ‘Sisi tunawiwa wokovu na Mungu wetu na Mwana-Kondoo,’ Yesu. (Ufunuo 7:9, 10; 15:4) Kila mwaka, mamia ya maelfu ya wapya huipanua idadi ya umati mkubwa kwa kumgeukia Mungu, wakitambua kikamili enzi yake kuu na kutangaza peupe ushikamanifu wao kwake. Zaidi ya hilo, wao huwaunga mkono Israeli wa kiroho, “mbegu ya Abrahamu.” (Wagalatia 3:29) Wao huonyesha wanaupenda utawala mwadilifu wa Yehova kwa kutangaza ulimwenguni pote hivi: ‘Kwa BWANA, peke yake, iko haki na nguvu kamili.’a Katika barua yake kwa Waroma, mtume Paulo alinukuu tafsiri ya Septuagint ya Isaya 45:23 kuonyesha kwamba hatimaye kila mtu aliye hai atakiri enzi kuu ya Mungu na kusifu jina lake kwa uendelevu.—Waroma 14:11; Wafilipi 2:9-11; Ufunuo 21:22-27.
27. Kwa nini Wakristo leo wanaweza kuzitumaini kabisa ahadi za Yehova?
27 Kwa nini washiriki wa umati mkubwa wanaweza kutumaini kwamba kumgeukia Mungu humaanisha wokovu? Ni kwa sababu ahadi za Yehova zinategemeka, kama vile maneno ya unabii yaliyomo katika Isaya sura ya 45 yanavyoonyesha wazi. Sawa na vile Yehova alivyokuwa na uwezo na hekima ya kuziumba mbingu na dunia, ndivyo alivyo na uwezo na hekima ya kutimiza unabii wake mbalimbali. Na sawa na vile alivyohakikisha kwamba unabii uliomhusu Koreshi ulitimizwa, ndivyo atakavyotimiza unabii mwingine wowote wa Biblia ambao bado unangoja kutimizwa. Kwa hiyo, waabudu wa Yehova wanaweza kuwa na uhakika kwamba karibuni Yehova atathibitika tena kuwa “Mungu mwenye haki, mwokozi.”
[Maelezo ya Chini]
a Biblia ya New World Translation hutumia usemi “uadilifu kamili” kwa sababu maandishi ya Kiebrania yanaonyesha neno “uadilifu” kwa namna ya wingi. Hapa wingi umetumiwa kuonyesha utele wa uadilifu wa Yehova.
[Picha katika ukurasa wa 80, 81]
Yehova, anayefanyiza nuru na kuumba giza, anaweza kufanyiza amani na kuumba ubaya
[Picha katika ukurasa wa 83]
Yehova atafanya “mbingu” zinyeshe baraka na “dunia” itokeze wokovu
[Picha katika ukurasa wa 84]
Je, vigae vilivyotupwa vitilie shaka hekima ya mwenye kuvitengeneza?
[Picha katika ukurasa wa 89]
Yehova hakuiumba dunia bure