Sura ya Kumi na Saba
Uwe Mwenye Ujitoaji-Kimungu Nyumbani
1. Kufuata mwongozo wa Neno la Mungu kumekuwa na matokeo gani katika ndoa mbalimbali?
YEHOVA ndiye Mwanzilishi wa ndoa, na Neno lake lina mwongozo bora sana kwa familia. Watu wengi wamekuwa na ndoa zenye furaha kwa sababu ya kufuata mwongozo huo. Hata wengine waliokuwa wakiishi tu pamoja wanastahili pongezi kwa sababu wamechochewa kuandikisha ndoa zao kisheria. Wengine wamekoma kufanya uzinzi. Wanaume wajeuri ambao walikuwa wakiwatesa wake na watoto wao wamejizoeza kuonyesha fadhili na upendo.
2. Maisha ya familia ya Kikristo yanahusisha nini?
2 Maisha ya familia ya Kikristo yanahusisha mambo mengi, kama vile maoni yetu juu ya kudumu kwa ndoa, jinsi tunavyotimiza madaraka yetu katika familia, na jinsi tunavyowatendea washiriki wa familia yetu. (Waefeso 5:33–6:4) Ijapokuwa huenda tukajua mashauri ya Biblia kuhusu maisha ya familia, bado si rahisi kuyafuata. Hakuna yeyote kati yetu anayependa kuwa kama wale walioshutumiwa na Yesu kwa sababu ya kupuuza amri za Mungu. Walifikiri isivyofaa kwamba kuwa mtu wa kidini kulitosha. (Mathayo 15:4-9) Hatutaki kujisingizia kuwa na ujitoaji-kimungu na kukosa kuonyesha sifa hiyo nyumbani mwetu. Badala yake, tunataka kuwa na ujitoaji-kimungu wa kweli, ambao unaleta “faida kubwa.”—1 Timotheo 5:4; 6:6; 2 Timotheo 3:5.
Ndoa Itadumu kwa Muda Gani?
3. (a) Ndoa nyingi zinakuwaje, lakini tunapaswa kuazimia kufanya nini? (b) Ukitumia Biblia yako, jibu maswali yaliyoorodheshwa baada ya fungu hili.
3 Ndoa nyingi zinavunjika ovyoovyo. Wenzi fulani wa ndoa ambao wameishi pamoja kwa miaka mingi huamua kutalikiana na kutafuta mwenzi mwingine. Isitoshe, ni kawaida kusikia kwamba wenzi wapya wa ndoa wametengana baada ya kuishi pamoja kwa muda mfupi tu. Bila kujali matendo ya wengine, tunapaswa kuazimia kumpendeza Yehova. Hebu tuchunguze maswali na maandiko yafuatayo ili tuone kile ambacho Neno la Mungu linasema kuhusu muda ambao ndoa inapaswa kudumu.
Mwanamume na mwanamke wanapofunga ndoa, wanapaswa kuishi pamoja kwa muda gani? (Marko 10:6-9; Waroma 7:2, 3)
Msingi pekee wa kutalikiana na kufunga ndoa tena unaokubaliwa na Mungu ni upi? (Mathayo 5:31, 32; 19:3-9)
Yehova ana maoni gani kuhusu talaka ambazo zinakiuka Neno lake? (Malaki 2:13-16)
Je, Biblia inapendekeza kutengana kuwa njia ya kutatua matatizo ya ndoa? (1 Wakorintho 7:10-13)
Ni hali gani zinazoweza kuwaruhusu wenzi wa ndoa watengane? (Zaburi 11:5; Luka 4:8; 1 Timotheo 5:8)
4. Kwa nini ndoa fulani zinadumu?
4 Ndoa fulani zina furaha na zinadumu. Kwa nini? Moja ya mambo muhimu ni kutofunga ndoa hadi wote wawili wawe wakomavu, ni muhimu pia kutafuta mwenzi ambaye ana mapendezi kama yako na ambaye unaweza kuzungumza naye mambo waziwazi. Hata hivyo, jambo muhimu hata zaidi ni kupata mwenzi ambaye anampenda Yehova na kuliheshimu Neno lake kuwa msingi wa kutatua matatizo. (Zaburi 119:97, 104; 2 Timotheo 3:16, 17) Mwenzi kama huyo hatakuwa na maoni ya kwamba anaweza kutengana na mwenzi wake au kupata talaka mambo yanapoharibika. Hatatumia udhaifu wa mwenzi wake kuwa udhuru wa kupuuza madaraka yake. Badala yake, atakabili matatizo na kuyatatua ifaavyo.
5. (a) Uaminifu kwa Yehova unahusikaje katika ndoa? (b) Kuna faida gani kwa kutii kanuni za Yehova licha ya upinzani?
5 Shetani anadai kwamba tutaziacha njia za Yehova tukiteseka. (Ayubu 2:4, 5; Mithali 27:11) Lakini Mashahidi wengi wa Yehova ambao wameteswa na wenzi wao wapinzani hawajavunja viapo vyao vya ndoa. Wanaendelea kuwa waaminifu kwa Yehova na kwa amri zake. (Mathayo 5:37) Baadhi ya wale ambao wamevumilia wamefurahi kuwaona wenzi wao wakijiunga nao katika kumtumikia Yehova—hata baada ya kupinga kwa miaka mingi sana! (1 Petro 3:1, 2) Wakristo wenye wenzi ambao wamekataa kubadilika au wale ambao wameachwa na wenzi wao kwa sababu ya kumtumikia Yehova, wanajua pia kwamba watabarikiwa kwa sababu ya kuonyesha ujitoaji-kimungu nyumbani.—Zaburi 55:22; 145:16.
Kila Mmoja Anapaswa Kutimiza Daraka Lake
6. Ili ndoa ifanikiwe, ni lazima wenzi wa ndoa waheshimu mpango upi?
6 Bila shaka ni lazima wenzi wa ndoa wajikakamue sana ili kuwa na ndoa yenye furaha. Jambo moja muhimu ni kwamba kila mwenzi wa ndoa anapaswa kuheshimu mpango wa Yehova wa ukichwa. Kufanya hivyo huchangia utaratibu na amani nyumbani. Twasoma hivi kwenye 1 Wakorintho 11:3: “Kichwa cha kila mwanamume ni Kristo; nacho kichwa cha mwanamke ni mwanamume; nacho kichwa cha Kristo ni Mungu.”
7. Mume anapaswa kusimamiaje familia yake?
7 Je, umeona andiko hilo linataja nini kwanza? Naam, kila mwanamume ana Kichwa, Kristo, ambaye anapaswa kujitiisha kwake. Hilo lamaanisha kwamba mume anapaswa kuonyesha sifa za Yesu anaposimamia familia yake. Kristo hujitiisha kwa Yehova, analipenda kutaniko kwa moyo, naye hulitunza. (1 Timotheo 3:15) Hata ‘alijikabidhi mwenyewe kwa ajili yalo.’ Yesu si mwenye kiburi wala bila huruma, lakini ni “mwenye tabia-pole na wa hali ya chini moyoni.” Wale walio chini ya ukichwa wake ‘wanapata burudisho kwa ajili ya nafsi zao.’ Mume anapoitendea familia yake kwa njia hiyo, anaonyesha kwamba anajitiisha kwa Kristo. Akifanya hivyo, mke Mkristo ataona kwamba kushirikiana na mumewe na kujitiisha kwake kunaleta faida na kunaburudisha.—Waefeso 5:25-33; Mathayo 11:28, 29; Mithali 31:10, 28.
8. (a) Kwa nini inaweza kuwa vigumu kwa familia nyingine kufuata kanuni za Kikristo? (b) Tufanye nini tunapokabili hali kama hiyo?
8 Hata hivyo, matatizo yatatokea. Huenda kabla ya kujifunza kanuni za Biblia, washiriki wa familia walichukia kuelekezwa na wengine. Hata ukiwasihi kwa fadhili na kwa upendo huenda wasikubali maoni yako. Twajua kwamba Biblia inatuambia tutupilie mbali “hasira na hasira ya kisasi na kupiga kelele na usemi wenye kuudhi.” (Waefeso 4:31) Lakini ufanye nini ikiwa washiriki fulani wa familia hawawezi kuelewa jambo wasipozomewa? Yesu hakuwatukana wale waliomtisha na kumtukana, bali alimtegemea Baba yake. (1 Petro 2:22, 23) Kwa hiyo, kunapokuwa na hali zenye kufadhaisha nyumbani, onyesha ujitoaji-kimungu kwa kumwomba Yehova msaada badala ya kufanya mambo kama watu wa ulimwengu.—Mithali 3:5-7.
9. Badala ya kutafuta-tafuta makosa, waume wengi Wakristo wamejifunza kufanya nini?
9 Mabadiliko hayatokei upesi nyakati zote, lakini shauri la Biblia huwa na matokeo linapotumiwa kwa subira na kwa bidii. Waume wengi wamegundua kwamba ndoa zao zilianza kuwa na furaha walipopata kufahamu jinsi Kristo alivyolitendea kutaniko. Washiriki wa kutaniko ni wanadamu wasiokamilika. Lakini Yesu analipenda, analiwekea mfano mzuri, na anatumia Maandiko kulisaidia kufanya maendeleo. Alitoa uhai wake kwa ajili ya kutaniko hilo. (1 Petro 2:21) Mfano wake umewasaidia waume wengi Wakristo wasimamie familia zao vizuri na kuzisaidia kwa upendo kufanya maendeleo. Kufanya hivyo huwa na matokeo mazuri kuliko kutafuta-tafuta makosa au kunyamaza tu.
10. (a) Mume au mke—hata yule anayedai kuwa Mkristo—anawezaje kufanya maisha ya wengine yawe magumu nyumbani? (b) Tatizo hilo linaweza kutatuliwaje?
10 Vipi ikiwa mume hajali mahitaji ya kihisia ya familia yake au anapuuza funzo la familia la Biblia na utendaji mwingine? Au vipi ikiwa mke hana ujitiisho wa kimungu na hamuungi mkono mumewe? Wengine hupata matokeo mazuri kwa kuzungumzia matatizo hayo kwa heshima wakiwa familia. (Mwanzo 21:10-12; Mithali 15:22) Hata tusipopata matokeo tuliyotarajia, kila mmoja wetu anaweza kuchangia hali nzuri nyumbani kwa kusitawisha matunda ya roho ya Mungu maishani mwetu, na kuwapenda na kuwajali washiriki wengine wa familia. (Wagalatia 5:22, 23) Hatuwezi kuboresha hali ya familia kwa kumngojea yule mwingine atimize daraka lake, bali kwa kutimiza daraka letu, na hivyo kuonyesha kwamba tuna ujitoaji-kimungu.—Wakolosai 3:18-21.
Tutafute Msaada Wapi?
11, 12. Yehova ametupatia nini ili kutusaidia tuwe na maisha ya familia yenye furaha?
11 Watu hutafuta mashauri ya kuboresha maisha ya familia zao kutoka vyanzo mbalimbali. Lakini tunajua kwamba Neno la Mungu lina mashauri bora kabisa, nasi tunashukuru kwamba Mungu hutusaidia kufuata mashauri hayo kupitia tengenezo lake linaloonekana. Je, unanufaika kabisa na msaada huo?—Zaburi 119:129, 130; Mika 4:2.
12 Zaidi ya kuhudhuria mikutano ya kutaniko, je, mmepanga wakati wa kujifunza Biblia kwa ukawaida mkiwa familia? Familia zinazofanya hivyo zinaweza kuabudu kwa umoja. Maisha yao ya familia yanakuwa bora wanapofuata Neno la Mungu maishani mwao.—Kumbukumbu la Torati 11:18-21.
13. (a) Ikiwa tuna maswali kuhusu mambo ya kifamilia, tunaweza kupata msaada wapi? (b) Maamuzi yote tunayofanya yanapasa kuonyesha nini?
13 Huenda ukawa na maswali kuhusu mambo ya kifamilia. Kwa mfano, vipi kupanga uzazi? Je, kutoa mimba kunaruhusiwa pindi nyingine? Ikiwa mtoto hapendezwi sana na mambo ya kiroho, je, anapaswa kulazimishwa kushiriki ibada ya familia? Maswali mengi kama hayo yamezungumziwa katika vichapo vya Mashahidi wa Yehova. Jifunze kutumia vichapo vinavyozungumzia habari za Biblia, kama vile fahirisi ili kupata majibu. Ikiwa huna vichapo ambavyo vimetajwa kwenye fahirisi, vitafute kwenye maktaba ya Jumba la Ufalme. Au unaweza kuvisoma vichapo hivyo katika kompyuta yako. Unaweza pia kuzungumzia maswali yako na wanaume na wanawake Wakristo ambao ni wakomavu. Lakini usitarajie sikuzote kupata jibu la moja kwa moja kwa kila swali unalouliza. Mara nyingi, ni lazima ufanye uamuzi, ukiwa peke yako au na mwenzi wako wa ndoa. Fanya maamuzi ambayo yanaonyesha kwamba una ujitoaji-kimungu si hadharani tu bali pia nyumbani.—Waroma 14:19; Waefeso 5:10.
Mazungumzo ya Kurudia
• Uaminifu kwa Yehova unahusianaje na uaminifu kwa mwenzi wa ndoa?
• Ni nini kitakachotusaidia kufanya mambo yanayompendeza Mungu tunapofadhaishwa na matatizo ya kifamilia?
• Tunaweza kusuluhishaje mambo washiriki wengine katika familia yetu wanaposhindwa kutimiza daraka lao?
[Picha katika ulurasa wa 155]
Mume anapaswa kuonyesha sifa za Yesu anaposimamia familia yake
[Picha katika ukurasa wa 157]
Familia inayojifunza Biblia kwa ukawaida huwa na umoja