Sura ya Kumi na Tano
Sikiliza Shauri, Kubali Nidhamu
1. (a) Kwa nini sisi sote tunahitaji shauri na nidhamu? (b) Ni swali gani tunalopaswa kufikiria?
BIBLIA yasema hivi katika Yakobo 3:2: “Sisi sote hujikwaa mara nyingi.” Mara nyingi tumekosa kuonyesha sifa ambazo Neno la Mungu linatuhimiza tuonyeshe. Kwa hiyo tunakubali kwamba Biblia haikosei inaposema: “Sikiliza shauri na ukubali nidhamu, ili upate kuwa mwenye hekima wakati wako ujao.” (Mithali 19:20, NW) Bila shaka tayari tumerekebisha maisha yetu ili yapatane na mafundisho ya Biblia. Lakini tunatendaje Mkristo mwenzetu anapotushauri juu ya jambo fulani?
2. Tufanye nini tunaposhauriwa?
2 Watu fulani hutoa udhuru wanaposhauriwa, hupunguza uzito wa kosa walilofanya, au huwalaumu wengine. Lakini ni heri kusikiliza shauri na kulifuata. (Waebrania 12:11) Bila shaka, hakuna mtu anayepaswa kuwatarajia wengine wawe wakamilifu, wala anayepaswa kuwashauri-shauri wengine kwa sababu ya mambo madogo-madogo au mambo ambayo Biblia inamwacha mtu ajiamulie. Pia yule anayetoa shauri anaweza kuelezwa kwa heshima mambo mengine ambayo labda hakuyazingatia. Lakini mazungumzo yafuatayo yatakazia shauri au nidhamu inayofaa inayotegemea Biblia. Tuitikieje tunaposhauriwa?
Mifano ya Kufikiria Tunaposhauriwa
3, 4. (a) Biblia ina nini kinachoweza kutusaidia kuwa na maoni yanayofaa kuhusu shauri na nidhamu? (b) Mfalme Sauli aliitikiaje aliposhauriwa, na matokeo yalikuwa nini?
3 Neno la Mungu linaeleza juu ya watu ambao walishauriwa walipokosea. Wengine walishauriwa kisha wakatiwa nidhamu. Mfano mmoja ni ule wa Mfalme Sauli wa Israeli aliyekataa kutii maagizo ya Yehova kuhusu taifa la Amaleki. Waamaleki walikuwa wamewapinga watumishi wa Mungu, na Yehova aliagiza kwamba Waamaleki wote waangamizwe pamoja na mifugo yao. Lakini Mfalme Sauli hakumwangamiza mfalme wao na mifugo yao bora.—1 Samweli 15:1-11.
4 Yehova alimtuma nabii Samweli amkaripie Sauli. Sauli aliitikiaje? Alibisha kwamba aliwashinda Waamaleki lakini akaamua tu kumwacha mfalme wao. Lakini alikiuka amri ya Yehova kwa kufanya hivyo. (1 Samweli 15:20) Sauli alijaribu kuwalaumu watu kwa sababu ya kuiacha mifugo, alisema: “Naliwaogopa wale watu, nikaitii sauti yao.” (1 Samweli 15:24) Yaonekana kwamba alihangaikia mno sifa yake, hata akamwomba Samweli amheshimu mbele ya watu. (1 Samweli 15:30) Mwishowe, Yehova alimkataa Sauli asiwe mfalme.—1 Samweli 16:1.
5. Ni nini kilichompata Mfalme Uzia alipokataa shauri?
5 Mfalme Uzia wa Yuda ‘alimwasi BWANA, Mungu wake; kwani aliingia hekaluni mwa BWANA, ili afukize uvumba.’ (2 Mambo ya Nyakati 26:16) Lakini ni makuhani tu walioruhusiwa kufukiza uvumba. Mfalme Uzia alikasirika kuhani mkuu alipojaribu kumzuia. Ikawaje? Biblia yasema: ‘Ukamtokea ukoma katika paji la uso wake, kwa sababu BWANA alikuwa amempiga. Uzia mfalme akawa na ukoma hata siku ya kufa kwake.’—2 Mambo ya Nyakati 26:19-21.
6. (a) Kwa nini Sauli na Uzia walikataa shauri? (b) Kwa nini kukataa shauri ni tatizo zito leo?
6 Kwa nini Sauli na Uzia walikataa shauri? Tatizo hasa lilikuwa kiburi, kila mmoja wao alijiona kuwa mtu wa maana sana. Watu wengi hujiletea msiba kwa sababu ya sifa hiyo. Wao hufikiri kwamba wataonekana kuwa dhaifu au sifa yao itaharibika wakikubali shauri. Lakini kiburi ni udhaifu. Kiburi humpumbaza mtu na kumfanya akatae msaada ambao Yehova anatoa kupitia Neno na tengenezo lake. Kwa hiyo, Yehova anaonya hivi: “Kiburi hutangulia uangamivu; na roho yenye kutakabari hutangulia maanguko.”—Mithali 16:18; Waroma 12:3.
Twapaswa Kukubali Shauri
7. Ni masomo gani muhimu tunayojifunza kutokana na jinsi Musa alivyokubali shauri?
7 Maandiko pia yanataja mifano mizuri ya watu waliokubali shauri, nasi twaweza kuwaiga. Mfikirie Musa. Baba-mkwe wake alimpa shauri la jinsi ya kushughulikia kazi nyingi aliyokuwa nayo. Musa alimsikiliza na akafuata shauri lake mara moja. (Kutoka 18:13-24) Kwa nini Musa alikubali shauri ajapokuwa na mamlaka? Kwa sababu alikuwa mnyenyekevu. “Musa, alikuwa mpole sana zaidi ya wanadamu wote waliokuwa juu ya uso wa nchi.” (Hesabu 12:3) Sifa ya unyenyekevu ni muhimu kadiri gani? Andiko la Sefania 2:3 laonyesha kwamba uhai wetu unategemea sifa hiyo.
8. (a) Daudi alifanya dhambi gani? (b) Daudi alitendaje alipokaripiwa na Nathani? (c) Dhambi za Daudi zilimletea matokeo gani mabaya?
8 Mfalme Daudi alizini na Bath-sheba na akajaribu kuficha dhambi hiyo kwa kupanga njama ili Uria mumewe auawe. Yehova alimtuma nabii Nathani amkaripie Daudi. Alitubu na akakubali hivi mara moja: “Nimemfanyia BWANA dhambi.” (2 Samweli 12:13) Ingawa Mungu alimsamehe Daudi alipotubu, bado angevuna matokeo mabaya ya dhambi yake. Yehova alimwambia kwamba upanga ‘haungeondoka nyumbani mwake,’ na kwamba wake zake wangepewa ‘jirani yake,’ na mwana aliyemzaa kwa uzinzi ‘angekufa hakika.’—2 Samweli 12:10, 11, 14.
9. Hatupaswi kusahau nini tunaposhauriwa au kutiwa nidhamu?
9 Mfalme Daudi alijua faida ya kusikiliza shauri. Pindi fulani alimshukuru Mungu kwa kumtuma mtu amshauri. (1 Samweli 25:32-35) Je, sisi hufanya hivyo? Ikiwa ndivyo, tutaepuka kusema au kutenda mambo ambayo yanaweza kutuletea majuto. Lakini vipi tukishauriwa au kutiwa nidhamu kwa sababu ya jambo fulani? Tusisahau kwamba tunashauriwa au kutiwa nidhamu kwa sababu Yehova anatupenda, na anataka tuishi milele.—Mithali 3:11, 12; 4:13.
Sifa Muhimu Sana Tunazopaswa Kukuza
10. Yesu alisema ni sifa ipi ambayo wale watakaoingia katika Ufalme wanapaswa kukuza?
10 Ili tuwe na uhusiano mzuri na Yehova na ndugu zetu Wakristo, tunahitaji kukuza sifa fulani. Yesu alitaja mojawapo ya sifa hizo alipomsimamisha mtoto mchanga katikati ya wanafunzi wake na kusema: “Msipogeuka kabisa na kuwa kama watoto wachanga, hamtaingia kwa vyovyote katika ufalme wa mbingu. Basi, yeyote atakayejinyenyekeza mwenyewe kama mtoto mchanga huyu ndiye aliye mkubwa zaidi sana katika ufalme wa mbingu.” (Mathayo 18:3, 4) Wanafunzi wa Yesu walihitaji kukuza sifa ya unyenyekevu, kwa sababu walikuwa wamebishana kuhusu ni yupi aliye mkuu zaidi miongoni mwao.—Luka 22:24-27.
11. (a) Tunahitaji kujinyenyekeza kwa nani, na kwa nini? (b) Tukiwa wanyenyekevu, tutatendaje tunaposhauriwa?
11 Mtume Petro aliandika hivi: “Nyinyi nyote jifungeni hali ya akili ya kujishusha chini kuelekea mtu na mwenzake, kwa sababu Mungu hupinga wenye kiburi, lakini huwapa wanyenyekevu fadhili isiyostahiliwa.” (1 Petro 5:5) Twajua kwamba tunapaswa kujinyenyekeza kwa Mungu, lakini andiko hili linaonyesha kwamba tunapaswa pia kujinyenyekeza kwa waamini wenzetu. Tukiwa wanyenyekevu, hatutakataa madokezo yafaayo kutoka kwa wengine, bali tutajifunza kutokana nayo.—Mithali 12:15.
12. (a) Unyenyekevu unahusiana na sifa gani muhimu? (b) Kwa nini tunapaswa kufikiria jinsi mwenendo wetu unavyowaathiri wengine?
12 Unyenyekevu unahusiana pia na sifa ya kuwajali wengine. Mtume Paulo aliandika hivi: “Acheni kila mmoja afulize kutafuta sana, si faida yake mwenyewe, bali ya mtu yule mwingine. . . . Kwa hiyo, kama mnakula au mnakunywa au mnafanya jambo jingine lolote, fanyeni mambo yote kwa utukufu wa Mungu. Epukeni kuwa sababu za kukwaza Wayahudi vilevile Wagiriki na kutaniko la Mungu.” (1 Wakorintho 10:24-33) Paulo hakusema tusiwe na mapendezi yoyote ya kibinafsi, lakini alitusihi tusifanye jambo lolote ambalo litamchochea mwingine afanye jambo ambalo litachafua dhamiri yake.
13. Ni mfano gani unaoweza kuonyesha kwamba tunafuata shauri la Maandiko?
13 Je, unatanguliza masilahi ya wengine kabla ya mapendezi yako? Sote tunapaswa kujifunza kufanya hivyo. Kuna njia nyingi sana za kufanya hivyo. Kwa mfano fikiria mavazi na kujipamba. Haya ni mambo yanayotegemea mapendezi ya mtu binafsi maadamu havunji kanuni za Maandiko za kuwa mwenye kiasi, nadhifu, na safi. Lakini ukigundua kwamba watu wa malezi fulani katika eneo lenu hawataki kusikiliza ujumbe wa Ufalme kwa sababu ya mavazi na mapambo yako, je, utafanya marekebisho? Bila shaka kumsaidia mtu mwingine apate uhai wa milele ni muhimu kuliko mapendezi yako.
14. Kwa nini kukuza unyenyekevu na kuwajali wengine ni muhimu?
14 Yesu aliweka mfano mzuri kwa kuwa mnyenyekevu na kuwajali wengine, hata aliwaosha miguu wanafunzi wake. (Yohana 13:12-15) Neno la Mungu lasema hivi kumhusu: “Tunzeni mtazamo huu wa akili ndani yenu uliokuwa pia ndani ya Kristo Yesu, ambaye, ijapokuwa alikuwa akiwako katika umbo la Mungu, hakufikiria upokonyaji, yaani, kwamba yeye awe sawa na Mungu. La, bali alijifanya mwenyewe kuwa mtupu na kuchukua umbo la mtumwa na kuja kuwa katika ufanani wa wanadamu. Zaidi ya hilo, alipojipata mwenyewe katika sura ya kuwa binadamu alijinyenyekeza mwenyewe akawa mtiifu hadi kifo.”—Wafilipi 2:5-8; Waroma 15:2, 3.
Usikatae Nidhamu ya Yehova
15. (a) Ili kuwa na utu unaompendeza Mungu ni lazima tufanye mabadiliko gani? (b) Yehova hutupatia sote mashauri na nidhamu kwa njia zipi?
15 Kwa sababu sisi sote ni watenda-dhambi, ni lazima tubadili mtazamo na mwenendo wetu ili tudhihirishe utu wa Mungu wetu. Tunapaswa kuvaa “utu mpya.” (Wakolosai 3:5-14) Mashauri na nidhamu hutusaidia kujua mambo ambayo tunahitaji kurekebisha na jinsi tunavyoweza kuyarekebisha. Tunaweza kupata maagizo tunayohitaji katika Biblia. (2 Timotheo 3:16, 17) Vichapo vya Biblia na mikutano inayopangwa na tengenezo la Yehova hutusaidia kufuata Neno la Mungu. Hata kama tumewahi kusikia shauri fulani, je, sisi hutambua kwamba tunalihitaji na kujaribu kulitumia?
16. Yehova anamsaidiaje kila mmoja wetu?
16 Kwa upendo, Yehova hutusaidia kutatua matatizo yetu. Mamilioni ya watu wamesaidiwa kupitia mafunzo ya Biblia ya nyumbani. Wazazi huwashauri na kuwatia nidhamu watoto wao ili kuwalinda na mwenendo wenye kudhuru. (Mithali 6:20-23) Katika kutaniko, mara nyingi wengine huwaomba wahudumu wenye uzoefu mashauri na madokezo kuhusu jinsi ya kuboresha utumishi wao. Nyakati nyingine, huenda wazee wakaomba shauri kutoka kwa wazee wenzao au wengine ambao wana uzoefu katika huduma. Wale wanaostahili kiroho hutumia Biblia kuwasaidia kwa roho ya upole wale wanaohitaji msaada. Unapotoa shauri, kumbuka “kujiangalia mwenyewe, kwa kuhofu wewe pia usipate kushawishwa.” (Wagalatia 6:1, 2) Naam, sote tunahitaji shauri na nidhamu ili tumwabudu Mungu wa pekee wa kweli tukiwa na umoja.
Mazungumzo ya Kurudia
• Yehova anatusaidiaje kwa upendo kuona mambo tunayohitaji kurekebisha?
• Kwa nini wengi hukataa kukubali shauri, na kwa nini kufanya hivyo ni hatari?
• Ni sifa gani muhimu sana zitakazotusaidia kukubali shauri, na Yesu aliwekaje mfano kuhusiana na sifa hizo?
[Picha kaitika ukurasa wa 142]
Uzia alikataa shauri, akapigwa na ukoma
[Picha kaitika ukurasa wa 142]
Musa alifaidika alipokubali shauri la Yethro