Dhihirisha Maendeleo Yako
“Fikiri kwa uzito juu ya mambo haya; vama katika hayo, ili kusonga mbele kwako kupate kuwa dhahiri kwa watu wote.”—1 TIMOTHEO 4:15.
1. Unawezaje kujua wakati ambapo tunda limeiva na liko tayari kuliwa?
HEBU wazia tunda unalolipenda zaidi—pichi, pea, embe, au tunda jinginelo. Je, unaweza kujua wakati ambapo limeiva na liko tayari kuliwa? Bila shaka. Unaweza kujua kama utafurahia kula tunda hilo kwa kuligusa-gusa, kwa harufu yake na kwa rangi yake. Unapoliuma, unapata kwamba tunda hilo ni zuri sana. Mmm ni tamu wee! Unalifurahia kwelikweli.
2. Ukomavu hudhihirishwa jinsi gani, nao huathirije mahusiano ya kibinafsi?
2 Kuna mambo mengi maishani tunayoweza kuyalinganisha na mfano huo sahili lakini wenye kupendeza. Kwa mfano, kama vile tunda lililoiva, mtu anaweza kudhihirisha ukomavu wa kiroho katika njia mbalimbali. Tunatambua kwamba mtu fulani amekomaa tunapoona akiwa na sifa kama vile utambuzi, ufahamu wenye kina, hekima, na kadhalika. (Ayubu 32:7-9) Bila shaka inafurahisha kufanya kazi na pia kushirikiana na watu wanaodhihirisha sifa hizo katika matendo na mitazamo yao.—Mithali 13:20.
3. Maelezo ya Yesu kuhusu watu wa siku zake yanaonyesha nini kuhusu ukomavu?
3 Kwa upande mmoja, huenda mtu akawa amekomaa kimwili, lakini namna anavyozungumza na kutenda yaweza kuonyesha kwamba hajakomaa kihisia-moyo na kiroho. Kwa mfano, akizungumzia kizazi kilichopotoka katika siku zake, Yesu Kristo alisema: “Yohana alikuja akiwa hali wala hanywi, na bado watu husema, ‘Ana roho mwovu’; Mwana wa binadamu alikuja akiwa anakula na kunywa, na bado watu husema, ‘Tazama! Mtu aliye mlafi na mwenye tabia ya kunywa divai.’” Hata ingawa watu hao walikuwa wamekomaa kimwili, Yesu alisema kwamba walitenda kama “watoto wachanga”—hawakuwa wakomavu. Hivyo, aliongezea kusema: “Hata hivyo, hekima huthibitishwa kuwa yenye uadilifu kwa kazi zayo.”—Mathayo 11:16-19.
4. Ukomavu na kusonga mbele hudhihirika katika njia gani?
4 Kutokana na maneno ya Yesu, tunaweza kutambua kama mtu ana hekima ya kweli ambayo ni ishara ya kipekee ya ukomavu inayodhihirishwa na kazi anazofanya na matokeo ya kazi hizo. Kuhusiana na jambo hilo, ona shauri la mtume Paulo kwa Timotheo. Baada ya kuorodhesha mambo ambayo Timotheo alipaswa kufuatia, Paulo alisema: “Fikiri kwa uzito juu ya mambo haya; vama katika hayo, ili kusonga mbele kwako kupate kuwa dhahiri kwa watu wote.” (1 Timotheo 4:15) Naam, kusonga mbele kwa Mkristo kufikia ukomavu huwa “dhahiri,” au huonekana waziwazi. Ukomavu wa Kikristo ambao ni kama nuru inayong’aa, si sifa iliyofichika. (Mathayo 5:14-16) Kwa hiyo, tutachunguza njia mbili kuu ambazo maendeleo na ukomavu unaweza kudhihirishwa: (1) kuongeza ujuzi, uelewevu, na hekima; (2) kudhihirisha matunda ya roho.
Umoja Katika Imani na Ujuzi
5. Ukomavu waweza kufasiriwaje?
5 Kamusi nyingi hufafanua neno ukomavu kuwa hali ya kukomaa kabisa au ukuzi kamili. Kama ilivyotajwa mapema, tunda huwa limekomaa au bivu kabisa linapokuwa lenye kuvutia kwa jinsi linavyoonekana, kwa rangi yake, harufu, na ladha. Kwa hiyo, neno ukomavu lina maana sawa na ubora na hata ukamilifu.—Isaya 18:5; Mathayo 5:45-48; Yakobo 1:4.
6, 7. (a) Ni nini kinachoonyesha kwamba Yehova anapendezwa sana kuona waabudu wake wote wakisonga mbele hadi kufikia ukomavu wa kiroho? (b) Ukomavu wa kiroho wahusiana sana na nini?
6 Yehova Mungu anapendezwa kuona waabudu wake wote wakisonga mbele hadi kufikia ukomavu wa kiroho. Ili kufikia ukomavu huo, ametoa maandalizi mazuri katika kutaniko la Kikristo. Mtume Paulo aliwaandikia Wakristo katika Efeso hivi: “Alitoa wengine kuwa mitume, wengine kuwa manabii, wengine kuwa waeneza-evanjeli, wengine kuwa wachungaji na walimu, kwa kusudi la kuwarekebisha upya watakatifu, kwa ajili ya kazi ya huduma, kwa ajili ya kuujenga mwili wa Kristo, mpaka sisi sote tuufikie umoja katika imani na katika ujuzi sahihi wa Mwana wa Mungu, kufikia kuwa mwanamume aliyekua kabisa, kufikia kipimo cha kimo ambacho ni cha ujao wa Kristo; ili tusiwe tena vitoto, tukirushwa huku na huku kama vile na mawimbi na kuchukuliwa huku na huku na kila upepo wa fundisho kwa njia ya mbinu ya hadaa ya watu, kwa njia ya ujanja katika kutunga kosa.”—Waefeso 4:11-14.
7 Katika mistari hiyo, Paulo alieleza kwamba baadhi ya sababu zilizomfanya Mungu atoe maandalizi hayo mengi ya kiroho katika kutaniko ni ili kwamba wote ‘waufikie umoja katika imani na katika ujuzi sahihi,’ wawe ‘wanaume waliokua kabisa,’ na wawe na ‘kipimo cha kimo cha Kristo.’ Ni kwa kufanya hivyo tu, tutaepuka kuchukuliwa huku na huku kama watoto wa kiroho na mawazo na mafundisho yasiyo ya kweli. Kwa hiyo twaona uhusiano wa karibu uliopo kati ya kusonga mbele hadi kufikia ukomavu wa Kikristo na kupata “umoja katika imani na katika ujuzi sahihi wa Mwana wa Mungu.” Kuna mambo kadhaa tunayopaswa kutii kutokana na shauri la Paulo.
8. Ni nini kinachotakikana ili kufikia “umoja” katika imani na katika ujuzi sahihi?
8 Kwanza, kwa kuwa “umoja” unahitaji kudumishwa, Mkristo mkomavu apaswa kuwa na muungano na kupatana kabisa na waabudu wenzake katika imani na ujuzi. Haendelezi au kusisitiza maoni yake ya kibinafsi au kushikilia mawazo ya kibinafsi kuhusiana na uelewevu wa Biblia. Badala yake, ana uhakika kamili katika kweli iliyofunuliwa na Yehova Mungu kupitia Mwana wake, Yesu Kristo, na “mtumwa mwaminifu na mwenye busara.” Tunapokula chakula cha kiroho kwa ukawaida kinachoandaliwa “kwa wakati ufaao”—kupitia vichapo vya Kikristo, mikutano, makusanyiko, na mikusanyiko—tunaweza kuwa na hakika kwamba tunadumisha “umoja” pamoja na Wakristo wenzetu katika imani na ujuzi.—Mathayo 24:45.
9. Eleza maana ya neno “imani” kama linavyotumiwa na Paulo katika barua yake kwa Waefeso.
9 Pili, neno “imani” halirejezei usadikisho ambao kila Mkristo anao, bali utimilifu wa mambo tunayoamini, “upana na urefu na kimo na kina” cha mambo hayo. (Waefeso 3:18; 4:5; Wakolosai 1:23; 2:7) Kwa kweli, Mkristo anawezaje kuwa na umoja na waabudu wenzake ikiwa anaamini tu au anakubali sehemu fulani ya “imani”? Hii yamaanisha kwamba hatupaswi kuridhika tu kwa kujua mafundisho ya msingi ya Biblia au kuwa na ujuzi usio kamili kuhusu kweli. Badala yake, twapaswa kufurahia kutumia maandalizi yote ambayo Yehova anatoa kupitia tengenezo lake na kufanya utafiti katika Neno lake. Twapaswa kujitahidi kadiri tuwezavyo kupata ujuzi sahihi na uelewevu kuhusu mapenzi ya Mungu na makusudi yake. Hii yatia ndani kutenga wakati wa kusoma na kujifunza Biblia na vichapo vinavyotegemea Biblia, kusali kwa Mungu atusaidie na kutuongoza, kuhudhuria mikutano ya Kikristo kwa ukawaida, na kushiriki kikamili katika kazi ya kuhubiri juu ya Ufalme na kufanya wanafunzi.—Mithali 2:1-5.
10. Maneno yaliyotumiwa katika Waefeso 4:13 “mpaka sisi sote tuufikie” yanamaanisha nini?
10 Tatu, Paulo alitanguliza ufafanuzi wa mradi huo wenye sehemu tatu kwa maneno “mpaka sisi sote tuufikie.” Kuhusu usemi “sisi sote,” kijitabu kimoja kinachozungumza juu ya Biblia chaeleza maana yake kuwa “si tukiwa mtu mmoja-mmoja bali sote pamoja.” Yaani, kila mmoja wetu apaswa kujitahidi vilivyo kufuatia mradi wa ukomavu wa Kikristo pamoja na ndugu wote. Kichapo The Interpreter’s Bible chasema: “Mtu hawezi kukomaa kabisa kiroho kwa kujitenga na wenzake, kama vile kiungo kimoja cha mwili kisivyoweza kukomaa ikiwa mwili wote hauendelei kukua kwa njia ifaayo.” Paulo aliwakumbusha Wakristo katika Efeso kwamba wanapaswa kujitahidi kuelewa mambo yote yanayohusu imani wakiwa “pamoja na watakatifu wote.”—Waefeso 3:18a.
11. (a) Kufanya maendeleo ya kiroho hakumaanishi nini? (b) Tunahitaji kufanya nini ili tufanye maendeleo?
11 Kutokana na maneno ya Paulo ni wazi kwamba kufanya maendeleo ya kiroho hakumaanishi kujaza tu akili zetu ujuzi na elimu nyingi. Mkristo mkomavu si yule anayestaajabisha wengine kwa kuwa na akili nyingi. Badala yake, Biblia husema: “Njia ya wenye haki ni kama nuru ing’aayo, ikizidi kung’aa hata mchana mkamilifu.” (Mithali 4:18) Naam, “njia” ndiyo ‘inayozidi kung’aa’ bali si mtu. Tukijitahidi daima kwenda sambamba na uelewevu unaozidi kuongezeka wa Neno la Mungu ambao Yehova anawapa watu wake, tutakuwa tukifanya maendeleo ya kiroho. Kuhusiana na jambo hilo, kwenda sambamba ni kusonga mbele, nasi sote tunaweza kufanya hivyo.—Zaburi 97:11; 119:105.
Dhihirisha “Matunda ya Roho”
12. Kwa nini ni muhimu kudhihirisha matunda ya roho tunapojitahidi kufanya maendeleo ya kiroho?
12 Ingawa ni jambo muhimu kufikia “umoja katika imani na katika ujuzi sahihi,” ni jambo muhimu pia kudhihirisha matunda ya roho ya Mungu katika maisha yetu yote. Kwa nini? Hii ni kwa sababu, kama tulivyoona, ukomavu si sifa iliyofichika, bali hudhihirishwa na sifa zinazoonekana wazi ambazo zinaweza kunufaisha na kujenga wengine. Bila shaka, tunapojitahidi kufanya maendeleo ya kiroho hatufanyi hivyo tu ili kujionyesha kwa wengine. Badala yake, tunapokua kiroho, na kutii mwelekezo wa roho ya Mungu, tutafanya marekebisho makubwa sana katika matendo na mtazamo wetu. “Fulizeni kutembea kwa roho na hamtatekeleza tamaa ya kimwili hata kidogo,” akasema mtume Paulo.—Wagalatia 5:16.
13. Ni badiliko gani linalodhihirisha waziwazi maendeleo?
13 Paulo aliendelea kuorodhesha “kazi za mwili,” ambazo ni nyingi na ni “dhahiri.” Kabla mtu hajaelewa matakwa ya Mungu, huwa anaishi kama watu wa ulimwengu na huenda akawa anashiriki sana baadhi ya mambo yaliyotajwa na Paulo: “uasherati, ukosefu wa usafi, mwenendo mlegevu, ibada ya sanamu, zoea la uwasiliani-roho, uadui, zogo, wivu, hasira za ghafula, magomvi, migawanyiko, mafarakano, husuda, vipindi vya kulewa, sherehe zenye kelele za ulevi na ulafi, na mambo kama haya.” (Wagalatia 5:19-21) Lakini kadiri mtu huyo afanyavyo maendeleo ya kiroho, yeye huacha hatua kwa hatua “kazi [hizo] za mwili” zisizopendeza na badala yake anasitawisha “matunda ya roho.” Badiliko hilo linaloonekana, ni udhihirisho wa wazi kwamba mtu huyo anazidi kufanya maendeleo kufikia ukomavu wa Kikristo.—Wagalatia 5:22.
14. Eleza maana ya semi mbili “kazi za mwili” na “matunda ya roho.”
14 Twapaswa kutambua semi hizo mbili “kazi za mwili” na “matunda ya roho.” “Kazi” ni matokeo ya mambo ambayo mtu hufanya, matokeo ya matendo yake. Yaani, mambo ambayo Paulo aliorodhesha kuwa kazi za mwili ni matokeo ya ama mambo ambayo mtu huchagua kufanya kimakusudi au athari za hali ya kutokamilika ya kibinadamu. (Waroma 1:24, 28; 7:21-25) Kwa upande mwingine, usemi “matunda ya roho” waonyesha kwamba sifa zinazoorodheshwa, si matokeo ya kusitawisha tabia au utu, bali ni matokeo ya jinsi roho ya Mungu inavyotenda katika mtu. Kama vile mti utakavyozaa matunda kwa kutunzwa vizuri, ndivyo mtu atakavyodhihirisha matunda ya roho wakati roho takatifu inapotenda bila kuzuiwa na chochote katika maisha yake.—Zaburi 1:1-3.
15. Kwa nini ni jambo muhimu kuzingatia sifa zote za “matunda ya roho”?
15 Jambo jingine tunalopaswa kufikiria ni jinsi Paulo anavyotumia neno “matunda” ili kufafanua sifa zote nzuri alizotaja. Roho haitokezi matunda ya namna nyingi ili tuchague lile tunalopenda. Sifa zote zilizoorodheshwa na Paulo—upendo, shangwe, amani, ustahimilivu, fadhili, wema, imani, upole, kujidhibiti—ni za maana na zote pamoja hutuwezesha kuwa na utu mpya wa Kikristo. (Waefeso 4:24; Wakolosai 3:10) Kwa hiyo, ingawa huenda tukapata kwamba tunadhihirisha baadhi ya sifa hizo zaidi kwa sababu ya utu wetu na mwelekeo wetu, ni jambo muhimu kuzingatia sifa zote zinazotajwa na Paulo. Kwa kufanya hivyo, tunaweza kudhihirisha kikamili utu kama wa Kristo katika maisha yetu.—1 Petro 2:12, 21.
16. Lengo letu la kufikia ukomavu wa Kikristo ni nini, nalo laweza kufikiwaje?
16 Jambo la maana tunaloweza kujifunza kutokana na mazungumzo ya Paulo ni kwamba, tunapojitahidi kufikia ukomavu wa Kikristo lengo letu kuu halipaswi kuwa kupata ujuzi mwingi na elimu nyingi wala kujionyesha kwa wengine. Lengo ni kupata roho ya Mungu maishani mwetu. Kadiri ambavyo kufikiri na kutenda kwetu kunavyopatana na mwelekezo wa roho ya Mungu, ndivyo tunavyokomaa kiroho. Tunawezaje kufikia lengo hilo? Twapaswa kuruhusu roho ya Mungu itende katika mioyo na akili zetu. Hii yatia ndani kuhudhuria na kushiriki kwa ukawaida katika mikutano ya Kikristo. Pia twapaswa kujifunza Neno la Mungu kwa ukawaida na kulitafakari, na kuruhusu kanuni zake zituongoze tunaposhughulika na wengine na katika uchaguzi na maamuzi tunayofanya. Ndipo, maendeleo yetu yatakapokuwa dhahiri kabisa.
Fanya Maendeleo kwa Utukufu wa Mungu
17. Kufanya maendeleo kwahusianaje na kumtukuza Baba yetu wa kimbingu?
17 Hatimaye, kudhihirisha maendeleo yetu huleta sifa na utukufu si kwetu sisi, bali kwa Baba yetu wa kimbingu, Yehova ambaye hutuwezesha kufikia ukomavu wa kiroho. Usiku uliotangulia kifo chake, Yesu aliwaambia wanafunzi wake hivi: “Baba yangu hutukuzwa katika hili, kwamba mfulize kuzaa matunda mengi na kujithibitisha wenyewe kuwa wanafunzi wangu.” (Yohana 15:8) Wanafunzi walimletea Yehova utukufu kwa matunda ya roho na kwa matokeo waliyopata katika huduma yao ya Ufalme.—Matendo 11:4, 18; 13:48.
18. (a) Ni uvunaji gani wenye shangwe unaofanywa leo? (b) Uvunaji huo hutokeza mwito gani wa ushindani?
18 Leo, Yehova anawabariki watu wake wanapofanya kazi ya uvunaji wa kiroho ulimwenguni pote. Kwa miaka kadhaa sasa, karibu wapya 300,000 kila mwaka wamekuwa wakijiweka wakfu kwa Yehova na kuonyesha wakfu wao kwa kubatizwa katika maji. Jambo hilo hutufurahisha na bila shaka linaufurahisha moyo wa Yehova pia. (Mithali 27:11) Hata hivyo, ili jambo hilo liendelee kuleta shangwe na utukufu kwa Yehova, wapya hao wote wanahitaji ‘kuendelea kutembea katika muungano na Kristo, wakiwa wenye kutia mizizi na kujengwa katika yeye na kuimarishwa katika imani.’ (Wakolosai 2:6, 7) Jambo hilo hutokeza mwito wa ushindani kwa njia mbili kwa watu wa Mungu. Kwa upande mmoja, ikiwa umebatizwa hivi karibuni, je, utakubali kujitoa mwenyewe ili “kusonga mbele kwako kupate kuwa dhahiri kwa watu wote”? Kwa upande mwingine, ikiwa umekuwa katika kweli kwa muda fulani, je utakubali daraka la kuhangaikia masilahi ya kiroho ya wapya? Katika sehemu hizo mbili, ni wazi kwamba kuna uhitaji wa kusonga mbele hadi kufikia ukomavu.—Wafilipi 3:16; Waebrania 6:1.
19. Unaweza kupata pendeleo na baraka gani kwa kudhihirisha maendeleo yako?
19 Wale wote wanaojitahidi sana kudhihirisha maendeleo yao, watapokea baraka nyingi. Kumbuka maneno ya Paulo yenye kutia moyo baada ya kumhimiza Timotheo afanye maendeleo: “Daima kaza uangalifu kwako mwenyewe na kwa kufundisha kwako. Kaa katika mambo haya, kwa maana kwa kufanya hivi utajiokoa wewe mwenyewe na wale wakusikilizao pia.” (1 Timotheo 4:16) Kwa kufanya bidii ili kudhihirisha maendeleo yako, wewe pia unaweza kushiriki pendeleo la kulitukuza jina la Mungu na kufurahia baraka zake.
Je, Unakumbuka?
• Ukomavu wa kiroho unaweza kudhihirishwa katika njia gani?
• Ni ujuzi na uelewevu wa aina gani unaoonyesha ukomavu?
• Kudhihirisha “matunda ya roho” huonyeshaje maendeleo ya kiroho?
• Ni mwito gani wa ushindani tunaopaswa kuukubali tunaposonga mbele kufikia ukomavu?
[Picha katika ukurasa wa 13]
Ubivu, au ukomavu, huonekana waziwazi
[Picha katika ukurasa wa 15]
Tunafanya maendeleo ya kiroho kwa kwenda sambamba na kweli iliyofunuliwa
[Picha katika ukurasa wa 17]
Sala hutusaidia kudhihirisha “matunda ya roho”