Sura ya 22

Ole wa Kwanza—Nzige

1. Ni nani hufuatisha wakati malaika wanapovumisha mipigo ya tarumbeta zao, na ule mpigo wa tarumbeta ya tano hutangaza nini?

MALAIKA wa tano anajitayarisha kupuliza tarumbeta yake. Tayari tarumbeta nne za kimbingu zimevumishwa, na tauni nne zimekwisha elekezwa kwenye ile theluthi ya dunia ambayo Yehova anaona kuwa yenye kulaumika zaidi—Jumuiya ya Wakristo. Hali yayo yenye ugonjwa wa kufisha imekwisha gubuliwa. Wakati malaika wanapovumisha mipigo ya tarumbeta, watoa habari wa kibinadamu hufuatia duniani. Sasa tarumbeta ya tano ya kimalaika inakaribia kutangaza ole wa tano, wenye kuhofisha hata zaidi ya zile zilizotangulia. Unahusiana na tauni yenye kutisha ya nzige. Ingawa hivyo, kwanza acheni tuchunguze maandiko mengine ambayo yatatusaidia kuelewa tauni hii vizuri zaidi.

2. Ni kitabu kipi cha Biblia kinachoeleza tauni ya nzige inayofanana na ile ambayo Yohana anaona, na tokeo layo lilikuwa nini juu ya Waisraeli wa kale?

² Kitabu cha Biblia cha Yoeli, kilichoandikwa wakati wa karne ya tisa K.W.K., kinaeleza habari ya tauni fulani ya wadudu, kutia na nzige, inayofanana na ile ambayo Yohana anaona. (Yoeli 2:1-11, 25)a Ilikusudiwa isumbue sana Israeli mwasi-imani lakini pia ingetokeza toba kwa Waisraeli mmoja mmoja na kurudi kwenye kibali cha Yehova. (Yoeli 2:6, 12-14) Wakati huo uwasilipo, Yehova angemimina roho yake juu ya “kila aina ya mnofu,” huku ishara zenye kutia hofu na maajabu yenye kushtua yangetangulia “kuja kwa ile siku kuu na yenye kuvuvia hofu ya Yehova.”—Yoeli 2:11, 28-32, NW.

Tauni ya Karne ya Kwanza

3, 4. (a) Ni wakati gani kulipokuwa na utimizo wa Yoeli sura ya 2, na jinsi gani? (b) Ni jinsi gani kulikuwako na tauni kama ya kundi la nzige katika karne ya kwanza W.K., tauni hiyo iliendelea kwa muda gani?

³ Kulikuwako utimizo wa Yoeli sura ya pili katika karne ya kwanza. Ilikuwa ndipo kwenye Pentekoste ya 33 W.K., roho takatifu ilipomiminwa, ikipaka mafuta Wakristo wa karne ya kwanza na kuwatia nguvu ili waseme “yale mambo matukufu ya Mungu” katika ndimi nyingi. Tokeo, umati mkubwa ulikusanyika. Mtume Petro alisema na watazamaji hawa waliokuwa wameshangaa, akidondoa Yoeli 2:28, 29 na kueleza kwamba wao walikuwa wakishuhudia utimizo wao. (Matendo 2:1-21, NW) Lakini hakuna maandishi yanayoonyesha kwamba walikuwako wadudu halisi wakati huo, wakisumbua baadhi yao na kuongoza wengine watubu.

⁴ Je! kulikuwako tauni ya kitamathali wakati wa siku hizo? Ndiyo, kweli kweli! Ilikuja ikiwa tokeo la kazi isiyokoma ya kuhubiri ya Wakristo hao waliokuwa ndipo tu wametoka kupakwa mafuta.b Kupitia wao, Yehova alialika wale Wayahudi ambao wangesikiliza watubu na kufurahia baraka kutoka kwake. (Matendo 2:38-40; 3:19) Watu mmoja mmoja ambao waliitikia walipokea kibali chake kwa kadiri yenye kutazamisha. Lakini kwa waliokataa mwaliko huo, wale Wakristo wa kwanza walikuwa kama kundi la nzige lenye kukumba. Wakianzia Yerusalemu, walisambaa Yudea yote na Samaria. Upesi walikuwa kila mahali, wakitesa-tesa Wayahudi wasioitikadi kwa kupiga peupe mbiu ya ufufuo wa Yesu, pamoja na yote ambayo huo ulimaanisha. (Matendo 1:8; 4:18-20; 5:17-21, 28, 29, 40-42; 17:5, 6; 21:27-30) Tauni hiyo iliendelea mpaka “siku yenye kuvuvia hofu,” katika 70 W.K., wakati Yehova alipoleta majeshi ya Roma dhidi ya Yerusalemu kuliangamiza. Wakristo wale tu ambao kwa imani waliita juu ya jina la Yehova ndio waliookolewa.—Yoeli 2:32; Matendo 2:20, 21; Mithali 18:10, NW.

Tauni ya Nzige Leo

5. Unabii wa Yoeli umekuwaje na utimizo tangu 1919?

⁵ Kupatana na kuwaza kuzuri, sisi tungetarajia unabii wa Yoeli uwe na utimizo kamili katika wakati wa mwisho. Na ndivyo imekuwa! Kwenye mkusanyiko wa Wanafunzi wa Biblia katika Sida Pointi Ohaiyo, U.S.A., Septemba 1-8, 1919, mmimino wa roho ya Yehova unaostahili kuangaliwa uliwatendesha watu wake wapange kitengenezo tena kampeni ya pote katika tufe ya kuhubiri. Kati ya wote waliodai kuwa Wakristo, wao pekee ndio waliotambua kwamba Yesu alikuwa ameketishwa katika kiti cha ufalme akiwa Mfalme wa kimbingu katika 1914, nao walitumia jitihada yote katika kutangaza kotekote hizo habari njema. Kutoa ushuhuda kwao kusikokoma kukawa tauni yenye kutesa kwa Jumuiya ya Wakristo yenye kuasi imani.—Mathayo 24:3-8, 14; Matendo 1:8.

6. (a) Yohana aliona nini wakati malaika wa tano alipopuliza tarumbeta yake? (b) “Nyota” hii inafananisha nani, na kwa nini?

⁶ Ufunuo, ulioandikwa miaka yapata 26 baada ya uharibifu wa Yerusalemu, hueleza pia habari ya tauni hiyo. Unaongezea nini elezo la unabii wa Yoeli? Acheni sisi tuchukue maandishi, kama Yohana anavyoripoti: “Na malaika wa tano akapuliza tarumbeta yake. Na mimi nikaona nyota moja ambayo ilikuwa imeanguka kwenye dunia kutoka mbinguni, na ufunguo wa shimo la abiso akapewa yeye.” (Ufunuo 9:1, NW) “Nyota” hii ni tofauti na ile ya Ufunuo 8:10 ambayo Yohana aliona ikiwa katika tendo la kuanguka. Yeye anaona “nyota ambayo ilikuwa imeanguka kutoka mbinguni” na ambayo sasa ina mgawo kwa habari ya dunia hii. Je! hii ni mtu wa roho au wa mnofu? Mshikaji wa huu “ufunguo wa shimo la abiso” anaelezwa habari zake baadaye kuwa akivurumisha Shetani ndani ya “abiso.” (Ufunuo 20:1-3, NW) Yeye lazima awe mtu wa roho mwenye nguvu. Kwenye Ufunuo 9:11, Yohana anatuambia kwamba hao nzige wana “mfalme, malaika wa abiso.” Mistari yote miwili lazima iwe inaelekeza kwa mtu yule yule mmoja, kwa maana yule malaika anayeshika ule ufunguo wa abiso kimantiki angekuwa malaika wa abiso. Na hiyo nyota lazima iwe ni ufananisho wa Mfalme aliyewekwa rasmi wa Yehova, kwa maana Wakristo wanakiri Mfalme mmoja tu wa kimalaika, Yesu Kristo.—Wakolosai 1:13; 1 Wakorintho 15:25.

7. (a) Kunakuwa nini “shimo la abiso” linapofunguliwa? (b) “Abiso” ni nini na ni nani waliotumia wakati mfupi ndani yayo?

⁷ Lile simulizi linaendelea: “Na yeye akafungua shimo la abiso, na moshi ukapaa kutoka shimo kama moshi wa tanuri kubwa, na jua likatiwa giza, pia hewa, kwa moshi wa shimo lile. Na katika moshi wakatoka nzige wakaenda juu ya dunia; na mamlaka walipewa wao, mamlaka ile ile kama ambayo nge wa dunia wanayo.” (Ufunuo 9:2, 3, NW) Kimaandiko, “abiso” ni mahali pa kutotenda, hata pa kifo. (Linga Warumi 10:7; Ufunuo 17:8; 20:1, 3.) Kikosi kidogo cha ndugu za Yesu kilitumia wakati mfupi katika “abiso” kama hiyo ya kutotenda kwa kadiri mwishoni mwa vita ya kwanza ya ulimwengu (1918-19). Lakini wakati Yehova alipomimina roho yake juu ya watumishi wake waliotubu katika 1919, wao walitoka wakiwa kundi wakabili tatizo la kazi iliyokuwa mbele.

8. Inakuwaje kwamba kuachiliwa kwa wale nzige kunaandamana na “moshi” mwingi?

⁸ Yohana anapotazama, kuachiliwa kwa nzige kunaandamana na moshi mwingi, kama “moshi wa tanuri kubwa.”c Ndivyo ilivyothibitika kuwa katika 1919. Hali ilikuwa yenye giza kwa Jumuiya ya Wakristo na kwa ulimwengu kwa ujumla. (Linga Yoeli 2:30, 31.) Kuachiliwa kwa hao nzige wa jamii ya Yohana kulikuwa ushinde kikweli kwa viongozi wa kidini wa Jumuiya ya Wakristo, ambao walikuwa wametunga hila ya kuua kabisa kazi ya Ufalme na ambao sasa walikataa Ufalme wa Mungu. Ithibati ya giza lenye kufunika kama moshi ilianza kuenea juu ya Jumuiya ya Wakristo yenye kuasi imani wakati hicho kikosi cha nzige kilipopewa mamlaka na kikaanza kuitumia katika kupiga mbiu ya jumbe za hukumu zenye kujaa nguvu. “Jua” la Jumuiya ya Wakristo mwonekano wayo wa kuwa mtio-nuru—lilipatwa na giza, na “hewa” ikawa nzito kwa majulisho-wazi ya hukumu za kimungu wakati “mtawala wa mamlaka ya hewa” alipoonyeshwa kuwa ndiye mungu wa Jumuiya ya Wakristo.—Waefeso 2:2, NW; Yohana 12:31; 1 Yohana 5:19.

Nzige Hao Wenye Kutesa!

9. Ni maagizo gani ya pigano waliyopokea hao nzige?

⁹ Ni maagizo gani ya pigano waliyopokea hao nzige? Yohana anaripoti: “Na wao waliambiwa wasidhuru mmea wowote wa dunia wala kitu chochote cha chanikiwiti wala mti wowote, ila wale watu tu ambao hawana muhuri wa Mungu juu ya vipaji vya nyuso zao. Na hao nzige walipewa ruhusa, si kuua wao, bali kwamba hawa wapaswe kuteswa kwa miezi mitano, na mateso yaliyokuwa juu yao yalikuwa kama mateso ya nge wakati anapopiga mtu. Na katika siku hizo watu watatafuta kifo lakini hawatapata hicho, na wao watatamani kufa lakini kifo hufuliza kukimbia kutoka kwao.”—Ufunuo 9:4-6, NW.

10. (a) Tauni hiyo inaelekezwa kwa nani hasa, na kukiwa na tokeo gani kwao? (b) Ni mateso ya namna gani yanayohusika? (Ona pia kielezi cha chini.)

¹⁰ Angalia kwamba tauni hii haielekezwi kwanza kwa watu au wale mashuhuri miongoni mwao—ile ‘mimea na miti ya dunia.’ (Linga Ufunuo 8:7.) Nzige wapaswa kudhuru tu wale watu ambao hawana “muhuri wa Mungu juu ya vipaji vya nyuso zao,” wale katika Jumuiya ya Wakristo ambao hudai kuwa wametiwa muhuri lakini rekodi inaonyesha dai hilo kuwa la uwongo. (Waefeso 1:13, 14) Hivyo, matamko yenye kutesa ya nzige wa ki-siku-hizi yalielekezwa kwanza dhidi ya viongozi wa kidini wa Jumuiya ya Wakristo. Ni lazima watu hawa wenye kujitanguliza wawe waliteseka kama nini waliposikia ikitangazwa peupe kwamba hawakuwa wakishindwa tu kuongoza makundi yao yaende mbinguni bali pia wao wenyewe hawangefika huko!d Kwa kweli, kimekuwa kisa cha ‘kipofu akiongoza kipofu’!—Mathayo 15:14.

11. (a) Nzige wanapewa mamlaka watese adui za Mungu kwa muda gani, na ni kwa nini kwa kweli huo si muda mfupi? (b) Mateso hayo ni makali kadiri gani?

¹¹ Mateso huendelea kwa muda wa miezi mitano. Je! huo ni wakati mfupi kadiri hiyo? Si hivyo kwa maoni yanayohusu nzige halisi. Miezi mitano hueleza habari ya muda wa kawaida wa maisha halisi ya mmoja wa wadudu hawa. Kwa sababu hiyo, ingekuwa ni kadiri ya muda wa kuishi kwao kwamba nzige wa ki-siku-hizi wangeendelea kuchoma kwa uchungu adui za Mungu. Zaidi ya hilo, mateso ni makali sana hivi kwamba watu hutafuta kufa. Kweli, sisi hatuna rekodi kuonyesha kwamba wowote wa hao waliochomwa kwa uchungu na nzige kwa kweli walijaribu kujiua wenyewe. Lakini huo usemi husaidia sisi kupata picha ya ukali wa mateso—kana kwamba kwa shambulio lisilokoma la nge. Yako kama yale mateso yaliyotangulia kuonwa na Yeremia kwa Waisraeli wasioaminika ambao wangetawanywa na Wababuloni washindi na ambao kwao kifo kingependelewa kuliko uhai.—Yeremia 8:3; ona pia Mhubiri 4:2, 3.

12. Ni kwa nini nzige wanapewa ruhusa ya kutesa viongozi wa kidini wa Jumuiya ya Wakristo katika maana ya kiroho lakini si kuwaua?

¹² Ni kwa nini, kusema kwa njia ya kiroho, ruhusa inapewa kutesa hao na si kuwaua? Huu ni ole wa kwanza katika kufichua uwongo wa Jumuiya ya Wakristo na kushindwa kwayo, lakini ni baadaye tu, kadiri siku ya Bwana iendeleavyo, ndipo hali yayo iliyo kama kifo inapotangazwa peupe kikamili. Itakuwa wakati wa ole wa pili ndipo theluthi ya watu wanauawa.—Ufunuo 1:10; 9:12, 18; 11:14.

Nzige Wapewa Vifaa kwa Ajili ya Pigano

13. Nzige wana mwonekano gani?

¹³ Lo! nzige hao wana mwonekano wa kutazamisha kama nini! Yohana anaeleza habari yao: “Na mifanano ya nzige ilishabihi farasi walio tayari kwa ajili ya pigano; na juu ya vichwa vyao palikuwa na kilichoonekana kuwa mataji kama dhahabu, na nyuso zao zilikuwa kama nyuso za wanadamu, lakini walikuwa na nywele kama nywele za wanawake. Na meno yao yalikuwa kama yale ya masimba; na walikuwa na mabamba-kifua kama mabamba-kifua ya chuma. Na mvumo wa mabawa yao ulikuwa kama mvumo wa magari ya farasi wengi wenye kukimbia kuingia ndani ya pigano.”—Ufunuo 9:7-9, NW.

14. Ni kwa nini elezo la Yohana kuhusu hao nzige lilikifaa kile kikundi cha Wakristo waliohuishwa katika 1919?

¹⁴ Hii hutoa vizuri kielezi cha kikundi kishikamanifu cha Wakristo waliohuishwa katika 1919. Kama farasi, walikuwa tayari kwa ajili ya pigano, wakiwa na hamu nyingi ya kupigania ukweli katika njia aliyoeleza mtume Paulo. (Waefeso 6:11-13; 2 Wakorintho 10:4) Juu ya vichwa vyao Yohana huona kinachoonekana kuwa mataji kama ya dhahabu. Haingefaa wao kuwa na taji halisi kwa sababu wao hawaanzi kutawala wakati wangali duniani. (1 Wakorintho 4:8; Ufunuo 20:4) Lakini katika 1919 wao tayari walikuwa na mwonekano wa kifalme. Wao walikuwa ndugu za Mfalme, na mataji yao ya kimbingu walikuwa wamewekewa akiba maadamu wao wangeendelea kuwa waaminifu mpaka mwisho.—2 Timotheo 4:8; 1 Petro 5:4.

15. Ni jambo gani linalomaanishwa na (a) mabamba-kifua ya chuma ya hao nzige? (b) nyuso kama za wanadamu? (c) nywele kama za wanawake? (d) meno kama yale ya masimba? (e) kufanya kelele nyingi?

¹⁵ Katika njozi, hao nzige wana mabamba-kifua ya chuma, kufananisha uadilifu usiovunjika. (Waefeso 6:14-18) Pia wao wana nyuso kama za wanadamu, sura hii ikielekeza kwenye sifa ya upendo kwa kuwa mwanadamu aliumbwa kwa mfano wa Mungu, ambaye ni upendo. (Mwanzo 1:26; 1 Yohana 4:16) Nywele zao ni ndefu kama za mwanamke, ambazo hutoa vizuri picha ya utii wao kwa Mfalme wao, “malaika wa abiso.” Na meno yao hushabihi meno ya simba. Simba hutumia meno yake kurarua nyama. Tangu 1919 na kuendelea, jamii ya Yohana imekuwa ikiweza kutwaa chakula kigumu cha kiroho, hasa zile kweli juu ya Ufalme wa Mungu unaotawalwa na “simba ambaye ni wa kabila la Yuda,” Yesu Kristo. Kama vile simba hufananisha ushujaa, ndivyo ushujaa mwingi umekuwa ukihitajiwa ili kuyeyusha tumboni huu ujumbe wenye kupiga sana, kuutia katika vichapo, na kuugawanya kuzunguka tufe lote. Nzige hao wa kitamathali wamefanyiza kelele nyingi, kama “mvumo wa magari ya farasi wengi wenye kukimbia kuingia ndani ya pigano.” Wakifuata kielelezo cha Wakristo wa karne ya kwanza, wao hawakusudii kukaa kimya.—1 Wakorintho 11:7-15; Ufunuo 5:5, NW.

16. Ni nini maana ya kwamba hao nzige walikuwa na “mikia na michomo kama nge”?

¹⁶ Kuhubiri huku hutia ndani zaidi ya neno la kunenwa tu! “Pia, wao wana mikia na michomo yenye uchungu kama nge; na katika mikia yao mna mamlaka yao kudhuru watu kwa miezi mitano.” (Ufunuo 9:10, NW) Hiyo ingeweza kumaanisha nini? Waendapo huku na huku katika kazi yao ya Ufalme, Mashahidi wa Yehova, kwa maneno na vichapo wanatoa taarifa zenye mamlaka zinazotegemea Neno la Mungu. Ujumbe wao una mchomo wenye uchungu kama wa nge kwa sababu huonya juu ya siku ya kisasi ya Mungu inayokaribia. (Isaya 61:2) Kabla ya hiki kizazi cha sasa cha nzige wa kiroho kumaliza muda wa uhai wacho, kazi yacho iliyoamuriwa kimungu ya kujulisha wazi hukumu za Yehova itakuwa imemalizika—kwa dhara la wakufuru wote wenye shingo ngumu.

17. (a) Ni nini kilichotangazwa kwenye mkusanyiko wa 1919 wa Wanafunzi wa Biblia ambacho kingeongeza mchomo mkali wenye uchungu wa kazi yao ya kutoa ushuhuda? (b) Viongozi wa kidini wameteswa-teswaje, nao walitendaje katika kuitikia?

¹⁷ Kikosi hicho cha nzige kilifurikwa na shangwe wakati gazeti jingine jipya, The Golden Age, lilipotangazwa kwenye mkusanyiko wao wa 1919. Lilikuwa gazeti lenye kutokea kila majuma mawili, lililokusudiwa kuongeza mchomo mkali wenye uchungu wa kazi yao ya kutoa ushuhuda.e Toleo lalo Na. 27, la Septemba 29, 1920, lilifunua udanganyifu wa viongozi wa kidini katika kunyanyasa Wanafunzi wa Biblia katika United States wakati wa kipindi cha 1918-19. Muda wote wa miaka ya 1920 na 1930, The Golden Age lilitesa-tesa viongozi wa kidini kwa makala zaidi zenye kuchoma kwa uchungu na kartuni ambazo zilifichua kugaagaa kwao kwa ujanja katika siasa, na hasa ile miafaka iliyofanywa na jamii ya mapadri wa Kikatoliki pamoja na madikteta wa Nazi na Ufashisti. Katika kuitikia, hao viongozi wa kidini ‘walitunga madhara kwa sheria’ na wakapanga vikundi vya wenye ghasia watumie jeuri juu ya watu wa Yehova.—Zaburi 94:20.

Watawala wa Ulimwengu Wataarifiwa

18. Ni kazi gani ambayo nzige walikuwa nayo kufanya, na ni nini kilichofuata katika kuitikia mpigo wa tarumbeta ya tano?

¹⁸ Nzige wa ki-siku-hizi walikuwa na kazi ya kufanya. Zile habari njema za Ufalme zilikuwa sharti zihubiriwe. Makosa yalikuwa sharti yafichuliwe. Kondoo waliopotea walikuwa sharti watafutwe. Wakati nzige walipokuwa wakienda huku na huku katika kazi zao hizi, ulimwengu ulilazimika kuamka na kujua jambo hilo. Katika kutii mipigo ya tarumbeta ya malaika, ile jamii ya Yohana imeendelea kuifichua Jumuiya ya Wakristo kuwa inastahili kupatwa na hukumu kali za Yehova. Katika kuitikia tarumbeta ya tano, upande fulani hasa wa hukumu hizi ulikaziwa kwenye mkusanyiko wa Wanafunzi wa Biblia katika London, Uingereza, Mei 25-31, 1926. Huo ulitoa azimio “Ushahidi kwa Watawala wa Ulimwengu,” na hotuba ya watu wote katika Royal Albert Hall juu ya “Sababu Serikali za Ulimwengu Zinaterereka—Kiponyi,” maandishi kamili ya haya yote mawili yalichapwa katika nyusipepa mbili kuu za London kesho yake. Baadaye, kile kikosi cha nzige kiligawa ulimwenguni pote nakala milioni 50 za azimio hilo zikiwa trakti—mateso kweli kweli kwa viongozi wa kidini! Miaka kadhaa baadaye, watu katika Uingereza walikuwa wangali wakisema juu ya mfichuo huo wenye kuchoma kwa uchungu.

19. Ni kifaa gani zaidi cha kupiga vita walichopokea hao nzige, nacho kilikuwa na jambo gani la kusema juu ya hati ya julisho-wazi la London?

¹⁹ Kwenye mkusanyiko huu, nzige walipokea kifaa kingine cha kutumia katika kupiga vita, kitabu kipya chenye kujulikana sana chenye kichwa Deliverance. Kilitia ndani mazungumzo ya Kimaandiko ya ile ishara kuthibitisha kwamba serikali ‘mtoto mwanamume,’ Ufalme wa kimbingu wa Kristo, ulikuwa umezaliwa katika 1914. (Mathayo 24:3-14; Ufunuo 12:1-10, NW) Baada ya hapo, kilidondoa kutoka julisho-wazi lililochapwa London katika 1917 na likatiwa sahihi na viongozi wa kidini wanane, walioelezwa habari zao kuwa “wamo miongoni mwa wahubiri walio mashuhuri zaidi sana ulimwenguni” na waliwakilisha migawanyiko mashuhuri zaidi ya Kiprotestanti—ya Kibaptisti, Kikongrigetionali, Kipresbeteri, Kiepiskopali, na Kimethodisti. Hata julisho-wazi hili lilipiga mbiu kwamba “hatari iliyopo sasa huelekeza kwenye kikomo cha majira ya Mataifa” na kwamba “ule ufunuo wa Bwana unaweza kutarajiwa dakika yo yote.” Ndiyo, hao viongozi wa kidini walikuwa wameitambua ishara ya kuwapo kwa Yesu! Lakini je! wao walitaka kufanya lolote juu yayo? Kile kitabu Deliverance hutupasha sisi habari hii: “Ile sehemu ya kutazamisha zaidi sana ya kisa hiki ni kwamba wanaume wale wale waliotia sahihi hati julisho-wazi baadaye walikataa katakata na wakakana ithibati ambayo inathibitisha kwamba sisi tuko kwenye mwisho wa ulimwengu na katika siku ya kuwapo kwa pili kwa Bwana.”

20. (a) Viongozi wa kidini wamefanya chaguo gani kwa habari ya kikosi cha nzige na Mfalme wao? (b) Ni nani ambaye Yohana husema yu juu ya hicho kikosi cha nzige, na jina lake ni gani?

²⁰ Badala ya kuutangaza Ufalme wa Mungu unaokuja, viongozi wa kidini wa Jumuiya ya Wakristo wamechagua kubaki na ulimwengu wa Shetani. Wao hawataki kuwa sehemu moja na kikosi cha nzige na Mfalme wao, ambao kwa habari yao Yohana anasema: “Wao wana mfalme juu yao, malaika wa abiso. Katika Kiebrania jina lake ni Abadoni [maana yalo “Uharibifu”], lakini katika Kigiriki yeye ana jina Apolioni [maana yalo “Mharabu,”].” (Ufunuo 9:11, NW) Akiwa “malaika wa abiso” na “Mharabu,” kwa kweli Yesu alikuwa ameachilia ole wenye kusumbua juu ya Jumuiya ya Wakristo. Lakini zitafuata zaidi!

[Maelezo ya Chini]

[Picha katika ukurasa wa 143]

Kupulizwa kwa tarumbeta ya tano huanzisha mmoja wa ole tatu

[Picha katika ukurasa wa 146]

Mishale yako ni mikali, katika moyo wa adui za Mfalme. (Zaburi 45:5) Ikionekana ikiwa na maneno hayo, kartuni hii ni mfano wa nyingi zilizochapishwa katika miaka ya 1930 zilizochoma kwa uchungu “watu tu ambao hawana muhuri wa Mungu”

[Picha katika ukurasa wa 147]

Royal Albert Hall, mahali kitabu Deliverance kilipotolewa na azimio “Ushahidi kwa Watawala wa Ulimwengu” likakubaliwa