Je, Kweli Uhai Udumuo Milele Wawezekana?

“Mwalimu, ni lazima nifanye wema gani kusudi nipate uhai udumuo milele?”—MATHAYO 19:16.

1. Ni nini liwezalo kusemwa kuhusu urefu wa maisha yetu ya kibinadamu?

MFALME Mwajemi Shasta wa Kwanza, aitwaye Ahasuero katika Biblia, alikuwa akilikagua jeshi lake kabla ya pigano mwaka wa 480 K.W.K. (Esta 1:1, 2) Kulingana na mwanahistoria Mgiriki Herodoto, mfalme alitokwa machozi alipowatazama wanaume wake. Kwa sababu gani? “Yanihuzunisha,” Shasta akasema, “nifikiriapo juu ya ufupi wa maisha ya mwanadamu. Kwa kuwa watu hawa wote, hakuna hata mmoja atakayekuwa hai miaka mia moja kutoka sasa.” Huenda wewe pia umeona kwamba maisha ni mafupi vya kusikitisha na kwamba hakuna yeyote anayetaka kuzeeka, kuwa mgonjwa, na kufa. Ah, laiti tungeweza kufurahia maisha katika hali na furaha ya ujana!—Ayubu 14:1, 2.

2. Watu wengi huwaza juu ya tumaini gani, na kwa nini?

² Ni jambo la maana kwamba The New York Times Magazine la Septemba 28, 1997, lilikuwa na makala “Wao Wataka Kuishi.” Lilimnukuu mtafiti aliyesema haya: “Kwa kweli naamini kwamba huenda tukawa kizazi cha kwanza ambacho kitaishi milele”! Huenda wewe pia unaamini kwamba uhai udumuo milele wawezekana. Huenda ukafikiri hivyo kwa sababu Biblia yaahidi kwamba twaweza kuishi milele hapa duniani. (Zaburi 37:29; Ufunuo 21:3, 4) Ingawa hivyo, watu fulani huamini kwamba uhai udumuo milele wawezekana ikitegemea sababu nyingine mbali na zile zipatikanazo katika Biblia. Kuchunguza sababu mbili kati ya hizo kutatusaidia tutambue kwamba kweli uhai udumuo milele wawezekana.

Tumebuniwa Tuishi Milele

3, 4. (a) Kwa nini watu wengine huamini kwamba twapaswa kuishi milele? (b) Daudi alisema nini kuhusu jinsi alivyoumbwa?

³ Sababu moja inayowafanya watu wengi waamini kwamba wanadamu wapaswa kuishi milele yahusiana na jinsi ambavyo tumeumbwa kwa namna ya ajabu. Kwa mfano, ni jambo la kimwujiza kweli jinsi tulivyoumbwa ndani ya tumbo la uzazi la mama yetu. Mtu mmoja mwenye ujuzi juu ya hali ya kuzeeka aliandika hivi: “Baada ya kufanya miujiza inayotupata kutoka kutungwa mimba hadi kuzaliwa kisha hadi upevuko wa kingono na utu uzima, hali-asili ilichagua kutounda kile kionekanacho kuwa mfumo wa utendaji ulio sahili zaidi ambao ungedumisha miujiza hiyo milele.” Ndiyo, tufikiriapo jinsi tulivyoumbwa kimwujiza, swali hili labaki, Kwa nini inakuwa lazima tufe?

⁴ Maelfu ya miaka iliyopita, Daudi, mwandishi wa Biblia, alifikiria kwa makini miujiza hiyo, ingawa hangeweza kuona kihalisi ndani ya tumbo la uzazi kama wanasayansi wawezavyo kuona leo. Daudi alitafakari juu ya jinsi alivyoumbwa alipoandika kwamba alikuwa ‘amefichwa tumboni mwa mama yake.’ Alisema ‘figo zake zilifanyizwa’ wakati huo. Pia, yeye alisema kuhusu kuumbwa kwa “mifupa” yake wakati, kama alivyosema, “Nilipoumbwa kwa siri.” Kisha Daudi akasema juu ya “kiinitete changu” na kutaarifu kuhusu kiinitete hicho katika tumbo la uzazi la mama yake hivi: “Chuoni mwako ziliandikwa zote.”—Zaburi 139:13-16, NW.

5. Ni miujiza gani huhusika katika kufanyizwa kwetu ndani ya tumbo la uzazi?

⁵ Kwa wazi, hakukuwa ramani halisi iliyoandikwa kwa mkono kwa ajili ya kufanyizwa kwa Daudi ndani ya tumbo la uzazi la mama yake. Lakini katika kutafakari kwa Daudi juu ya kufanyizwa kwa “figo” zake, “mifupa” yake, na sehemu nyingine za mwili wake, kwake ilionekana kana kwamba ukuzi wa vitu hivi uliendelea kwa mpango—kwamba kila kitu kilikuwa, kusema kitamathali, ‘kimeandikwa chuoni.’ Ilikuwa kana kwamba chembe iliyotungishwa mimba ndani ya mama yake ilikuwa na chumba kikubwa kilichojaa vitabu vikiwa na maagizo mengi mno kuhusu namna ya kufanyiza mtoto wa kibinadamu na maagizo hayo tata yakapitishwa hadi kwa kila chembe iliyokuwa ikifanyizwa. Hivyo, gazeti Science World latumia mfano wa ‘kila chembe katika kiinitete kinachokua kuwa ina kabati iliyojaa ramani.’

6. Kuna uthibitisho gani kwamba sisi, kama alivyoandika Daudi, ‘tumeumbwa kwa jinsi ya ajabu ya kutisha’?

⁶ Je, umewahi kufikiria jinsi mwili wetu unavyofanya kazi kimwujiza? Mwanabiolojia Jared Diamond alitaarifu hivi: “Sisi hubadilisha chembe zilizo ukutani mwa matumbo yetu mara moja baada ya siku chache, zile zilizo ukutani mwa kibofu cha mkojo mara moja baada ya miezi miwili, na chembe zetu nyekundu za damu mara moja kwa miezi minne.” Alimalizia kusema hivi: “Nguvu za asili zatutawanya vipande-vipande na kutuunganisha tena kila siku.” Hilo lamaanisha nini hasa? Lamaanisha kwamba haidhuru huenda tukaishi miaka mingapi—iwe 8, 80, au hata 800—mwili wetu wabaki ukiwa mchanga sana. Wakati mmoja, mwanasayansi fulani alikadiria hivi: “Kwa mwaka mmoja atomi ambazo sisi hupata kupitia hewa, chakula, na maji tunayotumia, zitachukua mahali pa zile atomi zipatazo asilimia 98 tulizo nazo sasa.” Kwa kweli, kama Daudi alivyosifu, tumeumbwa kwa “jinsi ya ajabu ya kutisha.”—Zaburi 139:14.

7. Kwa kutegemea jinsi ambavyo miili yetu imebuniwa, watu fulani wamefikia mkataa gani?

⁷ Ikitegemea muundo wa maumbile ya miili yetu, mamlaka yenye kuheshimika juu ya hali ya kuzeeka ilisema hivi: “Haiko wazi kwa nini kuzeeka kwapaswa kutokea.” Kwa kweli yaonekana kwamba twapaswa kuishi milele. Na hiyo ndiyo sababu watu wanajaribu kufikia lengo hilo kupitia tekinolojia zao. Muda mfupi uliopita, Dakt. Alvin Silverstein aliandika akiwa na uhakika katika kitabu chake Conquest of Death: “Tutavumbua mambo yanayotatanisha juu ya uhai. Tutafahamu . . . jinsi mtu anavyozeeka.” Kukiwa na matokeo gani? Alitabiri hivi: “Hakutakuwa tena na watu ‘wazee’ kwa kuwa ujuzi utakaoruhusu kushindwa kwa kifo utaleta pia ujana usio na mwisho.” Kwa kufikiria uchunguzi wa kisasa wa kisayansi kuhusu maumbile ya mwanadamu, je, wazo la uhai udumuo milele lasikika kuwa lisiloaminika? Kuna sababu nyingine yenye nguvu hata zaidi ya kuamini kwamba uhai udumuo milele wawezekana.

Tamaa ya Kuishi Milele

8, 9. Ni tamaa gani ya asili ambayo watu wamewaza juu yake katika historia yote?

⁸ Je, umewahi kutambua kwamba kuishi milele ni tamaa ya asili ya mwanadamu? Daktari mmoja aliandika hivi katika jarida la Ujerumani: “Ile tamaa kubwa ya uhai udumuo milele labda ni ya zamani kama mwanadamu mwenyewe.” Kikieleza itikadi fulani za Wanaulaya wa kale, kichapo The New Encyclopædia Britannica hutaarifu hivi: “Watu wanaostahili wataishi milele katika jumba lenye kung’aa lililoezekwa kwa dhahabu.” Na, lo! jinsi ambavyo watu wamejitahidi sana kutosheleza tamaa hiyo ya msingi ya uhai udumuo milele!

⁹ Kichapo The Encyclopedia Americana chasema kwamba zaidi ya miaka 2,000 iliyopita huko China, “wamaliki na watu wengine wa [kawaida] pia, chini ya uongozi wa makuhani wa Kitao, walipuuza kazi ngumu ili kutafuta madawa ya kurefusha maisha”—yanayoitwa eti chemchemi ya ujana. Kwa kweli, katika historia yote, watu wameamini kwamba kwa kutumia michanganyo mbalimbali au hata kunywa maji fulani, wangeweza kubaki wakiwa vijana.

10. Ni jaribio gani la kisasa ambalo limefanywa ili kufikia uhai uliorefushwa?

¹⁰ Jitihada za kisasa za kujaribu kutosheleza tamaa ya asili ya kuishi milele ni zenye kutokeza vilevile. Mfano unaojulikana na wengi ni zoea la kugandisha mtu aliyekufa kutokana na ugonjwa. Hilo limefanywa kwa matumaini ya kumrudishia mtu huyo uhai wakati fulani ujao, wakati tiba ya ugonjwa huo itakapokuwa imepatikana. Mtetezi wa zoea hili linaloitwa cryonics, aliandika hivi: “Ikiwa matumaini yetu chanya yatathibitika, na kujifunza jinsi ya kutibu na kurekebisha madhara yote—kutia ndani udhaifu wa umri wa uzee—ndipo wale ‘wafao’ leo watakapopata maisha yaliyoendelezwa kwa kipindi kisichojulikana kwa wakati ujao.”

11. Kwa nini watu hutamani kuishi milele?

¹¹ Huenda ukauliza, kwa nini hii tamaa ya uhai udumuo milele imekazwa sana ndani ya akili zetu? Je, ni kwa sababu “[Mungu] ameweka milele akilini mwa mwanadamu”? (Mhubiri 3:11, Revised Standard Version) Hilo ni jambo linalohitaji kufikiriwa kwa uzito! Hebu fikiria: Kwa nini tutamani kuishi milele ikiwa lisingalikuwa kusudi la Muumba wetu kwamba tamaa hiyo itoshelezwe? Na, je, lingekuwa jambo la upendo kwa Mungu kutuumba tukiwa na tamaa ya uhai udumuo milele kisha atukatishe tamaa kwa kutuzuia tusitimize kamwe tamaa hiyo?—Zaburi 145:16.

Tumtumaini Nani?

12. Watu fulani wana uhakika upi, lakini, je, wewe unaamini kwamba uhakika huo una msingi mzuri?

¹² Lakini tumaini letu la kupata uhai udumuo milele lapasa kuwekwa wapi, au katika kitu gani? Katika tekinolojia ya kibinadamu ya karne ya 20 au ya 21? Makala ya gazeti The New York Times Magazine yenye kichwa “Wao Wataka Kuishi” ilizungumzia juu ya “mungu: tekinolojia” na ile “shauku juu ya uwezo wa tekinolojia.” Hata ilisemekana kwamba mtaalamu mmoja ana “uhakika kwa furaha . . . kwamba mbinu za utokezaji jeni zitapatikana mapema vya kutosha ku[tu]okoa kwa kukomesha kuzeeka, hata pengine kutokeza ujana.” Hata hivyo, kwa kweli jitihada za wanadamu za kukomesha uzee au kushinda kifo zimeshindwa kabisa.

13. Muundo wa ubongo wetu huonyeshaje kwamba tulikusudiwa tuishi milele?

¹³ Je, hilo lamaanisha kwamba hakuna njia ya kupata uhai udumuo milele? Sivyo kabisa! Njia ipo! Muundo wa ubongo wetu, ukiwa na uwezo usio na kikomo wa kujifunza mambo, wapaswa utusadikishe juu ya hilo. Mwanabiolojia wa molekuli James Watson aliuita ubongo wetu “kitu tata zaidi ambacho tumepata kugundua katika ulimwengu wetu.” Naye mtaalamu wa elimu ya mfumo wa neva Richard Restak alisema hivi: “Hakuna chochote katika ulimwengu ujulikanao kinachofanana nao hata kidogo.” Sababu gani tuwe na ubongo wenye uwezo wa kuhifadhi na kukusanya habari isiyoelekea kuwa na kikomo na mwili uliobuniwa kuishi milele ikiwa hatukukusudiwa kuishi milele?

14. (a) Waandikaji wa Biblia wanaelekeza kwenye mkataa gani unaohusu uhai wa mwanadamu? (b) Kwa nini yatupasa tuweke tumaini letu katika Mungu wala si katika mwanadamu?

¹⁴ Basi, twaweza kufikia mkataa gani wa pekee, wenye kupatana na akili, na wenye kutegemea mambo ya hakika? Je, si kwamba tulibuniwa na kuumbwa na Mfanyi mwenye nguvu zote na mwenye akili ili tupate kuishi milele? (Ayubu 10:8; Zaburi 36:9; 100:3; Malaki 2:10; Matendo 17:24, 25) Kwa hiyo, je, hatupaswi kutii kwa hekima agizo lililopuliziwa la mtunga-zaburi wa Biblia: “Msiwatumainie wakuu, wala binadamu ambaye hakuna wokovu kwake”? Kwa nini tusimtumainie mwanadamu? Kwa sababu, kama mtunga-zaburi alivyoandika, “pumzi yake hutoka, huurudia udongo wake, siku hiyo mawazo yake yapotea.” Kwa kweli, licha ya uwezekano wa kuishi milele, wanadamu hawana uwezo kabisa wanapokabili kifo. Mtunga-zaburi afikia mkataa huu: “Heri ambaye . . . tumaini lake ni kwa BWANA, Mungu wake.”—Zaburi 146:3-5.

Je, Kweli Ni Kusudi la Mungu?

15. Ni nini kionyeshacho kwamba ni kusudi la Mungu tuishi milele?

¹⁵ Lakini, huenda ukauliza, Je, kweli ni kusudi la Yehova kwamba tufurahie uhai udumuo milele? Ndiyo, bila shaka! Neno lake laahidi uhai udumuo milele mara nyingi. “Zawadi ambayo Mungu hutoa ni uhai udumuo milele,” Biblia yatuhakikishia. Yohana mtumishi wa Mungu aliandika hivi: “Hili ndilo jambo lililoahidiwa ambalo [Mungu] mwenyewe alituahidi, uhai udumuo milele.” Haishangazi kwamba mwanamume kijana alimwuliza Yesu hivi: “Mwalimu, ni lazima nifanye wema gani kusudi nipate uhai udumuo milele?” (Waroma 6:23; 1 Yohana 2:25; Mathayo 19:16) Kwa hakika, mtume Paulo aliandika juu ya “tumaini la uhai udumuo milele ambao Mungu, asiyeweza kusema uwongo, aliahidi kabla ya nyakati zinazodumu muda mrefu.”—Tito 1:2.

16. Huenda Mungu aliuahidi uhai udumuo milele “kabla ya nyakati zinazodumu muda mrefu” katika maana gani?

¹⁶ Yamaanisha nini kwamba Mungu aliuahidi uhai udumuo milele “kabla ya nyakati zinazodumu muda mrefu”? Wengine hufikiria kwamba mtume Paulo alimaanisha kwamba kabla ya kuumbwa kwa wenzi wa kwanza, Adamu na Hawa, Mungu alikusudia kwamba wanadamu wapaswa kuishi milele. Hata hivyo, ikiwa Paulo alikuwa akirejezea wakati fulani baada ya wanadamu kuumbwa na wakati Yehova alipotaarifu kusudi lake, bado ni wazi kwamba mapenzi ya Mungu yatia ndani uhai udumuo milele kwa wanadamu.

17. Kwa nini Adamu na Hawa waliondolewa katika bustani ya Edeni, na kwa nini makerubi waliwekwa langoni?

¹⁷ Biblia yasema kwamba katika bustani ya Edeni, “BWANA Mungu akachipusha katika ardhi . . . mti wa uzima.” Sababu iliyotolewa ya kumwondoa Adamu nje ya bustani ni ili “asije akanyosha mkono wake akatwaa matunda ya mti wa uzima, akala, akaishi”—naam, milele! Baada ya kuwafukuza Adamu na Hawa kutoka bustani ya Edeni, Yehova akaweka “Makerubi . . . na upanga wa moto uliogeuka huko na huko, kuilinda njia ya mti wa uzima.”—Mwanzo 2:9; 3:22-24.

18. (a) Kula kutoka kwa mti wa uzima kungemaanisha nini kwa Adamu na Hawa? (b) Kula kutoka kwa mti huo kuliwakilisha nini?

¹⁸ Iwapo Adamu na Hawa wangeruhusiwa kula kutokana na mti wa uhai, hilo lingemaanisha nini kwao? Naam, pendeleo la kuishi milele katika Paradiso! Msomi mmoja wa Biblia alikisia hivi: “Mti wa uzima ni lazima uwe ulikuwa na uwezo fulani ambao kupitia huo, mwanadamu hangedhoofishwa na umri, wala kuoza kunakomalizikia katika kifo.” Hata alidai kwamba “kulikuwa na mitishamba katika paradiso, yenye uwezo wa kukabiliana na athari” za kuzeeka. Hata hivyo, Biblia haisemi kwamba mti wa uzima wenyewe ulikuwa na ubora wenye kutoa uhai. Badala yake, mti huo uliwakilisha uhakikisho kamili wa Mungu wa uhai udumuo milele kwa yeyote yule ambaye angeruhusiwa kula matunda yake.—Ufunuo 2:7.

Kusudi la Mungu Halikubadilika

19. Kwa nini Adamu alikufa, na kwa nini sisi, uzao wake, tunakufa pia?

¹⁹ Adamu alipokosea, alipoteza haki ya uhai udumuo milele kwa ajili yake na wazao wake wote ambao hawakuwa wamezaliwa. (Mwanzo 2:17) Alipopata kuwa mtenda-dhambi kwa sababu ya kutotii kwake, akawa mwenye kasoro, asiye mkamilifu. Tokea wakati huo na kuendelea, kwa kweli mwili wa Adamu ukapangiwa kufa. Kama isemavyo Biblia, “mshahara ambao dhambi hulipa ni kifo.” (Waroma 6:23) Isitoshe, uzao usio mkamilifu wa Adamu nao pia ukapangiwa kufa, wala si kuishi milele. Biblia yaeleza hivi: “Kupitia mtu mmoja [Adamu] dhambi iliingia katika ulimwengu na kifo kupitia dhambi, na hivyo kifo kikasambaa kwa watu wote kwa sababu wote walikuwa wamefanya dhambi.”—Waroma 5:12.

20. Ni nini kionyeshacho kwamba wanadamu walikusudiwa waishi milele duniani?

²⁰ Lakini vipi kama Adamu hangefanya dhambi? Vipi kama asingalikosa kumtii Mungu na awe ameruhusiwa kula kutokana na mti wa uzima? Angefurahia zawadi ya Mungu ya uhai udumuo milele akiwa wapi? Mbinguni? La! Mungu hakusema lolote kuhusu kupelekwa kwa Adamu mbinguni. Yeye alipewa kazi ya kufanya duniani. Biblia yaeleza kwamba “BWANA Mungu akachipusha katika ardhi kila mti unaotamanika kwa macho na kufaa kwa kuliwa,” nayo yasema: “BWANA Mungu akamtwaa huyo mtu, akamweka katika bustani ya Edeni, ailime na kuitunza.” (Mwanzo 2:9, 15) Baada ya Hawa kuumbwa awe mwenzi wa Adamu, wote wawili walipewa mgawo wa ziada wa kazi hapa duniani. Mungu aliwaambia hivi: “Zaeni, mkaongezeke, mkaijaze nchi, na kuitiisha; mkatawale samaki wa baharini, na ndege wa angani, na kila kiumbe chenye uhai kiendacho juu ya nchi.”—Mwanzo 1:28.

21. Ni matazamio gani ya ajabu yaliyofurahiwa na wanadamu wa kwanza?

²¹ Wazia mataraja ya ajabu ya kidunia ambayo maagizo hayo kutoka kwa Mungu yalifungulia Adamu na Hawa! Walipaswa kulea wana na binti wenye afya kamili katika Paradiso ya kidunia. Kadiri watoto wao wapendwa walivyokua, wangeshiriki pamoja nao katika kuzaa na kufanya kazi ya kufurahisha kwenye bustani, ili kuidumisha Paradiso. Na wanyama wote wakijitiisha chini yao, maisha yao yangekuwa yenye kuridhisha sana. Fikiria ile shangwe ya kupanua mipaka ya bustani ya Edeni hivi kwamba dunia yote hatimaye ingekuwa paradiso! Je, ungefurahia maisha pamoja na watoto katika makao mazuri kama hayo bila kuhangaikia uzee na kifo? Acha moyo wako ujibu swali hilo.

22. Kwa nini twaweza kuwa na uhakika kwamba Mungu hakubadili kusudi lake kwa dunia?

²² Kwa hiyo, basi, Adamu na Hawa walipokosa kutii na kufukuzwa kutoka katika bustani ya Edeni, je, Mungu alibadili kusudi lake la wanadamu kuishi milele katika Paradiso duniani? La hasha! Ikiwa Mungu angefanya hivyo ingemaanisha kukubali kushindwa kwa uwezo wake wa kutimiza kusudi lake la awali. Twaweza kuwa na uhakika kwamba Mungu hufanya yale anayoahidi, kama atangazavyo mwenyewe hivi: “Ndivyo litakavyokuwa neno langu, litokalo katika kinywa changu; halitanirudia bure, bali litatimiza mapenzi yangu, nalo litafanikiwa katika mambo yale niliyolituma.”—Isaya 55:11.

23. (a) Ni nini huthibitisha kwa mara nyingine kwamba ni kusudi la Mungu kwa wenye mwelekeo wa uadilifu kuishi milele duniani? (b) Tutazungumzia nini katika makala inayofuata?

²³ Biblia yaonyesha waziwazi kwamba kusudi la Mungu kwa dunia halijabadilika, ambapo Mungu aahidi hivi: “Wenye haki watairithi nchi, nao watakaa humo milele.” Hata Yesu Kristo alisema katika Mahubiri ya Mlimani kwamba wenye tabia-pole watairithi dunia. (Zaburi 37:29; Mathayo 5:5) Hata hivyo, twaweza kupataje uhai udumuo milele, nasi twapaswa kufanya nini ili tuufurahie uhai huo? Hilo litazungumziwa katika makala inayofuata.

Ungejibuje?

◻ Kwa nini watu wengi huamini kwamba uhai udumuo milele wawezekana?

◻ Ni nini kipasacho kutusadikisha kwamba tulikusudiwa tuishi milele?

◻ Kusudi la awali la Mungu kwa dunia na mwanadamu lilikuwa nini?

◻ Kwa nini twaweza kuwa na uhakika kwamba Mungu atatimiza kusudi lake la awali?