“Ni Nani Aliye Kama Yehova Mungu Wetu?”
“Ni nani aliye kama Yehova Mungu wetu, huyo ambaye anafanya kao lake huko juu?”—ZABURI 113:5, NW.
1, 2. (a) Mashahidi wa Yehova huonaje Mungu na Biblia? (b) Ni maswali gani yanayostahili kufikiriwa?
WALE wanaomsifu Yehova wanabarikiwa kwelikweli. Ni pendeleo kama nini kuwa kati ya umati huo wenye furaha! Tukiwa Mashahidi wake, tunakubali shauri, sheria, mafundisho, ahadi, na unabii mbalimbali wa Neno la Mungu, Biblia. Tunafurahi kujifunza kutokana na Maandiko na ‘kufundishwa na Yehova.’—Yohana 6:45, NW.
2 Kwa sababu ya kicho chao chenye staha kwa Mungu, Mashahidi wa Yehova wanaweza kuuliza hivi: “Ni nani aliye kama Yehova Mungu wetu?” (Zaburi 113:5, NW) Maneno hayo ya mtunga zaburi hudokeza imani. Lakini ni kwa nini Mashahidi wana imani ya jinsi hiyo katika Mungu? Nao wana sababu zipi za kumsifu Yehova?
Imani na Sifa Zafaa
3. Zaburi za Halelu ni nini, na kwa nini zinaitwa hivyo?
3 Imani katika Yehova yastahili kwa sababu yeye ni Mungu asiye na kifani. Hilo lakaziwa katika Zaburi 113, 114, na 115, sehemu ya zile Zaburi za Halelu sita. Kulingana na Shule ya Hillel ya kirabi, Zaburi 113 na 114 ziliimbwa wakati wa Sikukuu ya Kupitwa ya Kiyahudi baada ya kikombe cha divai cha pili kumiminwa na umaana wa mwadhimisho huo kuelezwa. Zaburi 115 hadi 118 ziliimbwa baada ya kikombe cha divai cha nne. (Linganisha Mathayo 26:30.) Ziliitwa “Zaburi za Halelu” kwa sababu zilitumia kwa kurudia-rudia ule mpaazo Haleluya!—“Sifuni Yah!”
4. Maana ya neno “Haleluya” ni nini, nalo hutokea mara ngapi katika Biblia?
4 “Haleluya!” ni unukuzihati (badilisho la mfumo wa maandishi) wa maneno ya Kiebrania yanayotokea mara 24 katika Zaburi. Kwingineko katika Biblia, namna ya Kigiriki ya maneno hayo hutokea mara nne kwa habari ya shangwe iliyoonwa juu ya uharibifu wa Babuloni Mkubwa, milki ya ulimwengu ya dini bandia, na shangwe iliyoshirikishwa na kuanza kwa Yehova Mungu kutawala akiwa Mfalme. (Ufunuo 19:1-6) Tunapochunguza sasa tatu kati ya Zaburi za Halelu, twaweza kwa kufaa kujiwazia wenyewe tukiziimba nyimbo hizo kwa sifa ya Yehova.
Sifuni Yah!
5. Zaburi 113 hujibu swali gani, na amri ya Zaburi 113:1, 2 huhusu nani hasa?
5 Zaburi 113 hujibu lile swali, Kwa nini tumsifu Yehova? Inafungua na amri hii: “Enyi watumishi wa BWANA [Yehova, NW], sifuni, Lisifuni jina la BWANA [Yehova, NW]. Jina la BWANA [Yehova, NW] lihimidiwe tangu leo na hata milele.” (Zaburi 113:1, 2) “Haleluya!” Naam, “Sifuni Yah!” Amri hiyo huwahusu hasa watu wa Mungu katika “wakati [huu] wa mwisho.” (Danieli 12:4) Kutoka wakati huu na kuendelea, jina la Yehova litakwezwa duniani pote. Mashahidi wake wanajulisha sasa kwamba Yehova ndiye Mungu, Kristo ndiye Mfalme, na Ufalme umesimamishwa mbinguni. Shetani Ibilisi na tengenezo lake hawawezi kuzuia kusifu huko kwa Yehova.
6. Yehova anasifiwaje ‘kutoka maawio ya jua hata machweo’?
6 Wimbo wa sifa utaendelea kuimbwa mpaka Yehova ausababishe ujaze dunia. “Toka maawio ya jua hata machweo yake jina la BWANA [Yehova, NW] husifiwa.” (Zaburi 113:3) Hilo lamaanisha zaidi ya kuabudiwa kila siku na baadhi ya viumbe vya kidunia. Jua hucha mashariki na huchwea magharibi, likieneza dunia yote. Kila mahali ambapo jua huangaza, jina la Yehova litasifiwa hivi karibuni na watu wote waliowekwa huru kutoka utumwa wa dini bandia na tengenezo la Shetani. Kwa kweli, wimbo huo ambao hautakoma kamwe waimbwa sasa na Mashahidi wa Yehova wapakwa-mafuta na wale watakaokuwa watoto wa kidunia wa Mfalme wake, Yesu Kristo. Wao wana pendeleo lililoje wakiwa waimbaji wa sifa za Yehova!
Yehova Hawezi Kulinganishwa
7. Ni sehemu gani mbili za ukuu wa Yehova zinazoonyeshwa kwenye Zaburi 113:4?
7 Mtunga zaburi aongeza hivi: “BWANA [Yehova, NW] ni mkuu juu ya mataifa yote, na utukufu wake ni juu ya mbingu.” (Zaburi 113:4) Hilo laelekeza fikira kwenye sehemu mbili za ukuu wa Mungu: (1) Kwa Yehova Aliye Mkuu Zaidi, “juu ya mataifa yote,” hayo ni kama tone la maji kutoka ndoo na kama mavumbi membamba juu ya mizani; (Isaya 40:15; Danieli 7:18) (2) utukufu wake ni mkuu zaidi ya ule wa mbingu halisi, kwani malaika hufanya mapenzi ya enzi kuu yake.—Zaburi 19:1, 2; 103:20, 21.
8. Kwa nini na kwa jinsi gani Yehova hujishusha ili kuchunguza mambo mbinguni na duniani?
8 Akisukumwa na ukuu wa Mungu, mtunga zaburi alisema hivi: “Ni nani aliye kama Yehova Mungu wetu, huyo ambaye anafanya kao lake huko juu? Yeye anajishusha ili atazame mbingu na dunia.” (Zaburi 113:5, 6, NW) Mungu amekwezeka sana hivi kwamba ni lazima ajishushe ili aone mambo mbinguni na duniani. Ingawa Yehova si mdogo kuliko yeyote au hamo katika hali ya kujitiisha kwa wengine, yeye huonyesha unyenyekevu katika kuzoea rehema na huruma kuelekea watenda dhambi wa hali ya chini. Kuandaa kwake Mwana wake, Yesu Kristo kuwa “dhabihu ya kusuluhisha” kwa ajili ya Wakristo wapakwa-mafuta na kwa ajili ya ulimwengu wa ainabinadamu ni wonyesho wa unyenyekevu wa Yehova.—1 Yohana 2:1, 2, NW.
Yehova Ni Mwenye Huruma
9, 10. Mungu ‘humpandishaje maskini, akamketishe pamoja na wakuu’?
9 Akikazia huruma ya Mungu, mtunga zaburi aongeza kwamba Yehova “humwinua mnyonge kutoka mavumbini, na kumpandisha maskini kutoka jaani. Amketishe pamoja na wakuu, pamoja na wakuu wa watu wake. Huweka nyumbani mwanamke aliye tasa, awe mama ya watoto mwenye furaha. [Sifuni Yah, enyi watu!, NW].” (Zaburi 113:7-9) Watu wa Yehova wana imani kwamba yeye aweza kuwakomboa wanyoofu wenye uhitaji, kubadili hali yao, na kutosheleza mahitaji na tamaa zao zifaazo. ‘Yeye Aliye Juu na Aliyetukuka huifufua roho ya wanyenyekevu na moyo wa wanaopondwa.’—Isaya 57:15.
10 Yehova ‘humpandishaje maskini, akamketishe pamoja na wakuu’? Iwapo ni mapenzi ya Mungu, yeye huweka watumishi wake katika vyeo vyenye utukufu vilivyo sawa na vya wakuu. Alifanya hivyo katika kisa cha Yusufu, aliyekuja kuwa msimamizi wa chakula wa Misri. (Mwanzo 41:37-49) Katika Israeli, kuketi pamoja na wakuu, au wanaume wenye mamlaka miongoni mwa watu wa Yehova, kulikuwa pendeleo lililothaminiwa sana. Kama wazee Wakristo leo, wanaume hao walikuwa na msaada na baraka ya Mungu.
11. Kwa nini yaweza kusemwa kwamba Zaburi 113:7-9 huhusu hasa watu wa Yehova wa nyakati za ki-siku-hizi?
11 Namna gani ‘kumfanya mwanamke aliye tasa kuwa mama mwenye furaha’? Mungu alimpa Hana aliyekuwa tasa mwana—Samweli, ambaye Hana alimtoa kwa utumishi Wake. (1 Samweli 1:20-28) Kwa umaana zaidi, kuanzia na Yesu na kwa kule kumwagwa kwa roho takatifu juu ya wanafunzi wake kwenye Pentekoste 33 W.K., mwanamke wa Mungu wa ufananisho, Sayuni wa kimbingu, alianza kuzaa watoto wa kiroho. (Isaya 54:1-10, 13; Matendo 2:1-4) Na kama vile Mungu alivyorudisha Wayahudi kwao baada ya uhamisho katika Babuloni, katika 1919 aliwaweka huru mabaki wapakwa-mafuta wa “Israeli wa Mungu” kutoka katika utekwa wa Kibabuloni na amewabariki sana kiroho hivi kwamba maneno ya Zaburi 113:7-9 huwahusu. (Wagalatia 6:16) Wakiwa Mashahidi wa Yehova waaminifu-washikamanifu, mabaki ya Israeli wa kiroho na washiriki wao wenye matumaini ya kidunia wanaitikia kwa moyo wote maneno ya mwisho ya Zaburi 113, NW: “Sifuni Yah, enyi watu!”
Uthibitisho wa Kwamba Yehova Hana Kifani
12. Zaburi 114 huonyeshaje kwamba Yehova hana kifani?
12 Zaburi 114 huonyesha kwamba Yehova hana kifani kwa kutaja matukio yasiyo na kifani yaliyowahusisha Waisraeli. Mtunga zaburi aliimba hivi: “Israeli alipotoka Misri, na Yakobo katika watu wa lugha ya kigeni, Yuda ilikuwa patakatifu pake, Israeli milki yake.” (Zaburi 114:1, 2) Mungu alikomboa Israeli kutoka katika utumwa wa Wamisri, ambao lugha yao ilikuwa ya kigeni kwa masikio yao. Ukombozi wa watu wa Yehova, wanaoitwa Yuda na Israeli katika ulinganifu wa kishairi, huonyesha kwamba Mungu aweza kuwakomboa watumishi wake wote leo.
13. Zaburi 114:3-6 huonyeshaje ukuu wa Yehova na kuhusisha maono ya Israeli ya kale?
13 Enzi kuu ya Yehova juu ya uumbaji wote huonyeshwa waziwazi katika maneno haya: “Bahari iliona ikakimbia, Yordani ilirudishwa nyuma. Milima iliruka kama kondoo waume, vilima kama wana-kondoo. Ee bahari, una nini, ukimbie? Yordani, urudi nyuma? Enyi milima, mruke kama kondoo waume? Enyi vilima, kama wana-kondoo?” (Zaburi 114:3-6) Bahari Nyekundu ‘ilikimbia’ wakati Mungu alipowafungulia watu wake kijia ili kuipitia. Kisha Israeli wakaona mkono mkuu wa Yehova ukitenda dhidi ya Wamisri waliokufa katika maji yenye kurudi. (Kutoka 14:21-31) Katika wonyesho kama huo wa nguvu ya kimungu, Mto Yordani ‘ulirudishwa nyuma,’ ukiwaruhusu Waisraeli wavuke kuingia Kanaani. (Yoshua 3:14-16, NW) Mlima Sinai ulipotoka moshi na kutetemeka wakati agano la Sheria lilipoanzishwa, “milima iliruka kama kondoo waume.” (Kutoka 19:7-18) Alipokuwa akifikia upeo wa wimbo wake, mtunga zaburi aliweka habari katika namna ya maswali, labda akidokeza kwamba bahari, mto, milima, na vilima visivyo na uhai viliduwazwa na maonyesho hayo ya nguvu ya Yehova.
14. Ni nini kilichofanywa na nguvu ya Yehova kwenye Meriba na Kadeshi, na hilo lapaswa kuathirije watumishi wake wa ki-siku-hizi?
14 Bado akionyesha nguvu ya Yehova, mtunga zaburi aliimba hivi: “Tetemeka, Ee nchi, mbele za uso wa Bwana, mbele za uso wa Mungu wa Yakobo. Augeuza mwamba kuwa ziwa la maji, jiwe gumu kuwa chemchemi.” (Zaburi 114:7, 8) Hivyo, katika njia ya kitamathali, mtunga zaburi aonyesha kwamba ainabinadamu inapaswa imhofu Yehova, aliye Bwana na Mtawala wa Ulimwengu Wote Mzima wa dunia nzima. Yeye alikuwa ndiye “Mungu wa Yakobo,” au Israeli, jinsi alivyo Mungu wa Waisraeli wa kiroho na waandamani wao wa kidunia. Kwenye Meriba na Kadeshi jangwani, Yehova alionyesha nguvu yake kwa kuandalia Israeli maji kimuujiza, ‘akiugeuza mwamba kuwa ziwa la maji na jiwe gumu kuwa chemchemi.’ (Kutoka 17:1-7; Hesabu 20:1-11) Vikumbusho vya jinsi hiyo vya nguvu ya Yehova yenye kuhofisha na utunzaji wake mwororo huwapa Mashahidi wake sababu zifaazo za kuwa na imani isiyo na shaka katika yeye.
Tofauti na Miungu ya Sanamu
15. Huenda ikawa Zaburi 115 iliimbwaje?
15 Zaburi 115 hutuhimiza tumsifu na kumtumaini Yehova. Inamhesabia baraka na msaada na kuthibitisha kwamba sanamu hazifai kitu. Huenda ikawa kwamba zaburi hiyo iliimbwa kwa kuitikiana. Yaani, sauti moja huenda ikaimba: “Enyi mmchao BWANA [Yehova, NW], mtumainini BWANA [Yehova, NW].” Huenda ikawa kundi lilijibu: “Yeye ni msaada wao na ngao yao.”—Zaburi 115:11
16. Ni tofauti gani inayoweza kupatikana kati ya Yehova na sanamu za mataifa?
16 Utukufu haupaswi utujie sisi bali wapaswa uendee jina la Yehova, Mungu mwenye fadhili-upendo, au upendo wenye uaminifu-mshikamanifu, na ukweli. (Zaburi 115:1) Huenda adui wakauliza kwa kudhihaki: “Yuko wapi Mungu wao?” Lakini watu wa Yehova wanaweza kuitikia hivi: ‘Mungu wetu yuko mbinguni na hufanya lolote alitakalo.’ (Mistari 2, 3) Hata hivyo, sanamu za mataifa haziwezi kufanya lolote, kwani hizo ni mifano ya fedha na dhahabu iliyofanywa na wanadamu. Zijapokuwa na midomo, macho, na masikio, hazina uwezo wa kusema, kuona, wala kusikia. Zina pua lakini haziwezi kunusa, miguu lakini haziwezi kutembea, koo lakini haziwezi kutoa sauti yoyote. Wale wanaofanya sanamu zisizo na uwezo wowote pamoja na wale wanaozitumaini watakuwa sawasawa nazo bila uhai.—Mistari 4-8.
17. Kwa kuwa wafu hawawezi kumsifu Yehova, sisi twapaswa kufanya nini, na kukiwa na matarajio gani?
17 Halafu himizo latolewa kumtumaini Yehova akiwa ndiye Msaidizi na Ngao ya ulinzi ya Israeli, ya nyumba ya Haruni ya kikuhani, na ya wote wanaomhofu Mungu. (Zaburi 115:9-11) Tukiwa wale wanaomhofu Yehova, tuna kicho kingi chenye staha kwa Mungu na hofu ifaayo ya kutompendeza. Pia tuna imani kwamba “Aliyezifanya mbingu na nchi” hubariki waabudu wake waaminifu-washikamanifu. (Mistari 12-15) Mbingu ndipo mahali pa kiti chake cha utawala, lakini Mungu aliifanya dunia iwe makao ya milele ya ainabinadamu yenye uaminifu-mshikamanifu na utii. Kwa kuwa wafu wanyamavu, wasio na ufahamu hawawezi kumsifu Yehova, sisi, tulio hai, twapaswa kufanya hivyo kwa ujitoaji na uaminifu-mshikamanifu kamili. (Mhubiri 9:5) Ni wale tu wanaomsifu Yehova watakaofurahia uhai wa milele na kuweza ‘kumbariki Yah’ milele, wakimsifu “hadi wakati usiojulikana.” Kwa hiyo acheni tujiunge kwa uaminifu-mshikamanifu pamoja na wale wanaotii lile himizo: “Sifuni Yah, enyi watu!”—Zaburi 115:16-18, NW.
Sifa za Yehova za Ajabu
18, 19. Sifa za Yehova humtofautisha na vijimungu bandia katika njia zipi?
18 Tofauti na sanamu zisizo na uhai, Yehova ni Mungu aliye hai, anayeonyesha sifa za ajabu. Yeye ndiye kielelezo bora kabisa cha upendo na ni mwenye “huruma, mwenye fadhili, si mwepesi wa hasira, mwingi wa rehema [fadhili-upendo, NW].” (Kutoka 34:6; 1 Yohana 4:8) Yeye hutofautiana kama nini na kile kijimungu cha Kikanaani Moleki chenye ukatili, ambacho watoto walitolewa kuwa dhabihu kwacho! Inadokezwa kwamba mfano wa kijimungu hicho ulikuwa na umbo la mwanadamu na kichwa cha fahali. Yasemwa kwamba sanamu hiyo ilipashwa moto sana hata kuwa nyekundu, na watoto walitupwa ndani ya mikono yayo iliyonyooshwa, wakianguka ndani ya tanuri lenye moto lililokuwa chini. Lakini Yehova ni mwenye upendo na rehema sana hivi kwamba wazo la dhabihu hizo za kibinadamu “halikuingia moyoni [mwake]” kamwe.—Yeremia 7:31.
19 Sifa kuu za Yehova hutia ndani pia haki kamilifu, hekima isiyo na kikomo, na nguvu ya uweza yote. (Kumbukumbu la Torati 32:4; Ayubu 12:13; Isaya 40:26) Namna gani viabudiwa vya kingano? Badala ya kuzoea haki, vijimungu na vijimungu-vike vya Kibabuloni vilikuwa vyenye kulipiza kisasi. Viabudiwa vya Kimisri havikuwa mifano mizuri ya hekima bali vilionyeshwa kuwa na udhaifu wa kibinadamu. Hilo halishangazi, kwa kuwa vijimungu na vijimungu-vike bandia vimekuwa matokeo ya wanadamu ‘wenye bongo tupu’ wanaodai kuwa na hekima. (Warumi 1:21-23, Habari Njema kwa Watu Wote) Yadhaniwa kwamba viabudiwa vya Kigiriki vilifanyiana njama. Kwa mfano, katika ngano, Zeu alitumia vibaya nguvu yake kwa kumwachisha utawala baba yake, Kronasi, ambaye naye alikuwa amemwondosha baba yake mwenyewe, Zohari. Ni baraka kama nini kumtumikia na kumsifu Yehova, Mungu wa kweli na aliye hai, anayeonyesha upendo, haki, hekima, na nguvu kamilifu!
Yehova Astahili Sifa ya Milele
20. Mfalme Daudi alitoa sababu zipi za kulisifu jina la Yehova?
20 Kama vile Zaburi za Halelu huonyesha, Yehova astahili sifa ya milele. Vivyo hivyo, Daudi na Waisraeli wenzake walipochangia ujenzi wa hekalu, alisema hivi mbele ya kundi: “Uhimidiwe, Ee BWANA [Yehova, NW], Mungu wa Israeli baba yetu, milele na milele. Ee BWANA [Yehova, NW], ukuu ni wako, na uweza, na utukufu, na kushinda, na enzi; maana vitu vyote vilivyo mbinguni na duniani ni vyako; ufalme ni wako, Ee BWANA [Yehova, NW], nawe umetukuzwa, u mkuu juu ya vitu vyote. Utajiri na heshima hutoka kwako wewe, nawe watawala juu ya vyote; na mkononi mwako mna uweza na nguvu; tena mkononi mwako mna kuwatukuza na kuwawezesha wote. Basi sasa, Mungu wetu, twakushukuru na kulisifu jina lako tukufu.”—1 Mambo ya Nyakati 29:10-13.
21. Ufunuo 19:1-6, NW, hutoa uthibitisho gani wa kusifiwa kwa Yehova na vikundi vya kimbingu?
21 Yehova pia atabarikiwa na kusifiwa kwa umilele mbinguni. Mtume Yohana alisikia “umati mkubwa katika mbingu” ukisema: “Sifuni Yah, enyi watu! Wokovu na utukufu na nguvu ni za Mungu wetu, kwa sababu hukumu zake ni za kweli na za uadilifu. Kwa maana yeye ametekeleza hukumu juu ya kahaba mkubwa ambaye alifisidi dunia kwa uasherati wake, na yeye amelipiza kisasi cha damu ya watumwa wake katika mkono wake.” Tena wakasema: “Sifuni Yah, enyi watu!” Vilevile na “wale wazee ishirini na wanne na viumbe hai wanne.” Sauti kutoka katika kiti cha ufalme ikasema: “Mwe mkisifu Mungu wetu, nyinyi nyote watumwa wake, ambao huhofu yeye, wadogo na wakubwa.” Kisha Yohana akaongeza hivi: “Mimi nikasikia kilichokuwa kama sauti ya umati mkubwa na kama mvumo wa maji mengi na kama mvumo wa ngurumo kubwa. Zikasema: ‘Sifuni Yah, enyi watu, kwa sababu Yehova Mungu wetu, Mweza Yote, ameanza kutawala akiwa mfalme.’”—Ufunuo 19:1-6, NW.
22. Yehova atasifiwaje katika ulimwengu wake mpya ulioahidiwa?
22 Inafaa kama nini kwamba vikundi vya kimbingu vinamsifu Yehova! Katika ulimwengu wake mpya ulio karibu sasa, waaminifu-washikamanifu watakaofufuliwa wataungana na waokokaji wa mwisho wa mfumo huu katika kumsifu Yah. Milima ya juu sana itainua vichwa vyayo katika nyimbo za kumsifu Mungu. Vilima vyenye majani mabichi na miti yenye matunda itaimba sifa zake. Kwani, kila kiumbe kinachoishi na kupumua kitasifu jina la Yehova katika korasi hiyo kubwa ya Haleluya! (Zaburi 148) Je! sauti yako itasikiwa katika umati huo wenye shangwe? Itasikiwa ukimtumikia Yah kwa uaminifu-mshikamanifu pamoja na watu wake. Hilo lapaswa liwe kusudi lako maishani, kwani ni nani aliye kama Yehova Mungu wetu?
Ungejibuje?
◻ Kwa nini tumsifu Yehova Mungu?
◻ Ni katika njia zipi Yehova hawezi kulinganishwa?
◻ Kuna uthibitisho gani kwamba Yehova ni mwenye huruma?
◻ Yehova hutofautianaje na sanamu zisizo na uhai na viabudiwa bandia?
◻ Kwa nini twaweza kusema kwamba Yehova atapokea sifa ya milele mbinguni na duniani?
[Picha katika ukurasa wa 9]
Zaburi za Halelu ziliimbwa wakati wa mlo wa Sikukuu ya Kupitwa