Fanikisheni Maisha Yenu!
“Heri mtu yule asiyekwenda katika shauri la wasio haki . . . Kila alitendalo litafanikiwa.”—ZABURI 1:1, 3.
1. (a) Vijana wengi katika ulimwengu huyaonaje mafanikio? (b) Biblia humfafanuaje mtu mwenye mafanikio?
MAFANIKIO—neno hilo lamaanisha nini kwako? “Mradi wangu mkuu ni kufanikiwa kibiashara,” akasema kijana mmoja mwanamume. Mwanamke mmoja kijana alisema hivi: “Mradi wangu mkuu ni kuwa na familia yenye furaha.” Lakini mwanamke mwingine kijana asema hivi: “Mradi wangu ni kuwa na nyumba nzuri, gari zuri . . . Najifikiria mwenyewe tu.” Tatizo ni kwamba wala pesa, wala familia, wala hata kazi-maisha nzuri si kipimo cha mafanikio ya kweli. Twasoma katika Zaburi 1:1-3: “Heri mtu yule asiyekwenda katika shauri la wasio haki . . . Sheria ya BWANA ndiyo impendezayo . . . Kila alitendalo litafanikiwa.”
2. Mafanikio ya kweli hupatikana wapi, na ni njia gani pekee ya kuyapata?
2 Hapo, Biblia yaahidi kitu asichoweza kutoa mwanadamu yeyote—mafanikio ya kweli! Lakini haizungumzii mafanikio ya kifedha. Biblia yenyewe yaonya hivi: “Kupenda fedha ni mzizi wa mambo mabaya ya namna zote.” (1 Timotheo 6:10) Mafanikio ya kweli hupatikana kwa kumpendeza Mungu—kutia ndani kufuata sheria ya Yehova. Ni hilo tu liwezalo kuleta uradhi na furaha ya kweli! Labda wazo la kuwa chini ya sheria ya Yehova na kuambiwa la kufanya huonekana lisilovutia. Ingawa hivyo, Yesu alisema: “Wenye furaha ni wale wenye kuona uhitaji wao wa kiroho.” (Mathayo 5:3) Iwe watambua au la, uliumbwa ukiwa na mahitaji ya kiroho—kutia ndani uhitaji mkubwa wa kumjua Mungu na kuyajua makusudi yake. Kwa hiyo, waweza kupata furaha ya kweli ukiridhisha tu mahitaji hayo na kuifuata “sheria ya BWANA [“Yehova,” NW].”
Sababu Twahitaji Sheria za Mungu
3. Kwa nini twapaswa kufurahia kumruhusu Yehova ‘aelekeze hatua zetu’?
3 Nabii Yeremia aliandika hivi: “Ee BWANA, najua ya kuwa njia ya mwanadamu haimo katika nafsi yake; kuelekeza hatua zake si katika uwezo wa mwanadamu.” (Yeremia 10:23) Hilo lahusu wanadamu wote, vijana kwa wazee. Si kwamba tu hatuna hekima, uzoefu, na ujuzi wa kuelekeza hatua zetu wenyewe; bali hatuna haki ya kujielekeza. Katika Ufunuo 4:11, Biblia yasema: “Wewe wastahili, Yehova, naam, Mungu wetu, kupokea utukufu na heshima na nguvu, kwa sababu uliumba vitu vyote, na kwa sababu ya mapenzi yako vilikuwako na vikaumbwa.” Akiwa Muumba wetu, Yehova ndiye “chemchemi ya uzima.” (Zaburi 36:9) Kwa hiyo, ajua vema zaidi kuliko mwingine yeyote jinsi tupasavyo kuishi maisha yetu. Hivyo, yeye alitunga sheria za kutusaidia kujinufaisha wenyewe, wala si kutunyima furaha. (Isaya 48:17) Ukipuuza sheria ya Mungu, utajiangamiza tu.
4. Kwa nini vijana wengi sana hujiangamiza?
4 Kwa kielelezo, umewahi kujiuliza sababu inayofanya vijana wengi wajiangamize kwa dawa za kulevya, uasherati, na maovu mengine? Zaburi 36:1, 2 yaeleza hivi: “Kuasi kwake yule mwovu hunena moyoni mwake, hakuna hofu ya Mungu mbele ya macho yake. Kwa maana hujipendekeza machoni pake kuwa upotovu wake hautaonekana na kuchukiwa.” Kwa sababu hawana “hofu ya Mungu” ifaayo, vijana wengi hujidanganya kwa kuamini kwamba hawatapatwa na matokeo ya mwenendo hatari. Hata hivyo, ni lazima hatimaye wakabili kanuni hii isiyobadilika: “Lolote lile mtu analopanda, hilo atavuna pia; kwa sababu yeye anayepanda katika mwili wake atavuna ufisadi kutokana na mwili wake, lakini yeye anayepanda katika roho atavuna uhai udumuo milele kutokana na roho.”—Wagalatia 6:7, 8.
“Kuzihesabu Siku”
5, 6. (a) Kwa nini vijana wapaswa ‘kuzihesabu siku zao,’ na kuhesabu siku kwamaanisha nini? (b) Yamaanisha nini ‘kumkumbuka Muumba wetu’?
5 Unaweza kufanikishaje maisha yako na ‘uvune uhai udumuo milele’? Musa aliandika hivi: “Siku za miaka yetu ni miaka sabini, na ikiwa tuna nguvu miaka themanini . . . Maana chapita upesi tukatokomea mara.” (Zaburi 90:10) Ni nadra ufikirie kifo. Kwa kweli, vijana wengine hutenda kana kwamba hawawezi kufa. Lakini Musa atuonyesha uhalisi wenye kuhuzunisha wa kwamba maisha ni mafupi. Hata hakuna hakikisho kwamba tutaishi kufika miaka 70 au 80. “Wakati na tukio lisilotazamiwa” vyaweza kuangamiza hata walio wachanga na wenye afya. (Mhubiri 9:11, linganisha NW.) Basi, utatumiaje uhai wenye thamani unaofurahia sasa? Musa alisali hivi: “Utujulishe kuzihesabu siku zetu, tujipatie moyo wa hekima.”—Zaburi 90:12.
6 Yamaanisha nini kuzihesabu siku zetu? Haimaanishi kwamba uhangaikie sana kuhusu muda utakaoishi. Musa alikuwa akisali kwamba Yehova awafundishe watu Wake jinsi ya kutumia siku zao zilizobaki kwa njia inayomletea Yeye heshima. Je, unazihesabu siku za maisha yako—ukiiona kila siku kama rasilimali inayopaswa kutumiwa kumletea Mungu sifa? Biblia yawapa vijana kitia-moyo hiki: “Ondoa majonzi moyoni mwako, nawe uuondoe ubaya mwilini mwako; kwa maana ujana ni ubatili, na utu uzima pia. Mkumbuke Muumba wako siku za ujana wako.” (Mhubiri 11:10–12:1) Kumkumbuka Muumba wetu humaanisha mengi kuliko tu kutosahau kwamba yeye yuko. Mhalifu alipomsihi Yesu, “Nikumbuke mimi uingiapo katika ufalme wako,” alimtaka Yesu afanye mengi kuliko tu kulikumbuka jina lake. Alitaka Yesu atende, amfufue! (Luka 23:42; linganisha Mwanzo 40:14, 23; Ayubu 14:13.) Vivyo hivyo, kumkumbuka Yehova huhusisha matendo, kufanya yanayompendeza. Je, inaweza kusemwa kwamba wewe unamkumbuka Yehova?
Epukeni Kuhusudu Wakosaji
7. Kwa nini vijana fulani huamua kumsahau Muumba wao? Toa kielelezo.
7 Vijana wengi huamua kumsahau Yehova kwa sababu wanaona kwamba kuwa Shahidi ni kujinyima mno. Ndugu mmoja nchini Hispania akumbuka jinsi alivyohisi akiwa tineja: “Nilivutiwa na ulimwengu kwa sababu kweli ilionekana kuwa ngumu na isiyopindika. Ilihusisha kuketi, kujifunza, kwenda mikutanoni, kufunga tai, nami sikufurahia kufanya mambo hayo.” Je, nyakati nyingine wewe huona kwamba unakosa mambo fulani kwa sababu unamtumikia Mungu? Labda utashangaa kufahamu kwamba mmoja wa waandikaji wa Biblia alikuwa na maoni hayohayo. Tafadhali fungua Biblia yako na usome Zaburi 73.
8. Kwa nini Asafu ‘aliwahusudu wenye kujivuna’?
8 Na tuichunguze zaburi hii kwa undani. Mstari wa 2 na 3 wasema: “Nami miguu yangu ilikuwa karibu na kupotoka, hatua zangu zilikuwa karibu na kuteleza. Maana naliwaonea wivu wenye kujivuna, nilipoiona hali ya amani ya wasio haki.” Kulingana na maandishi ya utangulizi, zaburi hii iliandikwa na Asafu. Alikuwa mwimbaji Mlawi naye aliishi siku za Mfalme Daudi. (1 Mambo ya Nyakati 25:1, 2; 2 Mambo ya Nyakati 29:30) Ingawa alikuwa na pendeleo jema la kutumikia hekaluni mwa Yehova, ‘aliwaonea wivu [“aliwahusudu,” NW]’ watu waliojivunia kuasi sheria. Walionekana kunufaika; labda wakifurahia amani na usalama. Kwa kweli, mambo yaliyoonekana kuwa mafanikio yao ‘yalipita kadiri ya mawazo ya mioyo yao.’ (Mstari wa 5, 7) Wao wangesema juu ya matendo yao “kana kwamba wako juu,” yaani, kwa kujigamba. (Mstari wa 8) ‘Wangeweka kinywa chao mbinguni, na ulimi wao ungetanga-tanga duniani,’ pasipo kumjali yeyote—awe mbinguni au duniani.—Mstari wa 9.
9. Vijana fulani Wakristo leo wanaweza kuwaje na maoni kama ya Asafu?
9 Labda marika wako shuleni wako vivyo hivyo. Huenda ukawasikia wakijisifu bila aibu juu ya matendo yao machafu ya ngono, karamu zao zenye makelele, na kujifurahisha kwa vileo na dawa za kulevya. Unapolinganisha tofauti iliyopo kati ya maisha yao yaitwayo eti ya raha na njia nyembamba unayopaswa kuitembea ukiwa Mkristo, huenda nyakati nyingine ‘ukawahusudu wenye kujivuna.’ (Mathayo 7:13, 14) Asafu alifikia hatua ya kusema kwa hasira hivi: “Hakika nimejisafisha moyo wangu bure, nimenawa mikono yangu kwa kutokukosa. Maana mchana kutwa nimepigwa.” (Mstari wa 13, 14) Naam, alianza kushuku faida ya kumtumikia Mungu na kuishi maisha manyofu.
10, 11. (a) Ni nini kilichomfanya Asafu abadili maoni yake? (b) Wakosaji wapo mahali “penye utelezi” kwa njia gani? Toa kielelezo.
10 Kwa uzuri, Asafu hakudumu katika hali hiyo ya kuvunjika moyo. Upesi akatambua kwamba ile inayoonekana kuwa amani ya watu waovu ni udanganyo tu—amani ya muda mfupi! Alisema kwa mkazo hivi: “Hakika Wewe huwaweka penye utelezi, huwaangusha mpaka palipoharibika. Namna gani wamekuwa ukiwa mara! Wametokomea na kutoweshwa kwa utisho.” (Mstari 18, 19) Vivyo hivyo, marika wako wengi wapo mahali “penye utelezi.” Punde si punde wao watapatwa na matokeo ya tabia yao ya kutomwogopa Mungu, labda ikitokeza mimba zisizotakikana, maradhi yaambukizwayo kingono, hata kufungwa jela au kifo! Lililo baya hata zaidi ni kwamba wao wamekataliwa na Mungu.—Yakobo 4:4.
11 Shahidi mchanga nchini Hispania alijionea mwenyewe ukweli huu. Aliishi maisha maradufu akiwa kijana, akashirikiana mno na kikundi cha vijana wasiomwogopa Mungu. Mara, akampenda mmoja wao—mraibu wa dawa za kulevya. Ingawa yeye mwenyewe hakutumia dawa za kulevya, alimnunulia mwanamume huyo dawa za kulevya. “Hata nilimsaidia kujidunga sindano,” akiri. Kwa uzuri, dada huyo alirudiwa na fahamu zake, akapata tena afya ya kiroho. Lakini alishtuka baadaye aliposikia kwamba rafiki yake mwenye kutumia dawa za kulevya alikufa kwa UKIMWI. Naam, kama alivyosema mtunga-zaburi, watu wasiomwogopa Mungu wapo mahali “penye utelezi.” Huenda wengine wakafa ghafula kwa sababu ya maisha yao maovu. Waliobaki nao wasipobadili njia zao, karibuni watakabili “ufunuo wa Bwana Yesu kutoka mbinguni pamoja na malaika zake wenye nguvu katika moto wenye kuwaka mwali, aletapo kisasi juu ya wale wasiomjua Mungu na wale wasiotii habari njema juu ya Bwana wetu Yesu.”—2 Wathesalonike 1:7, 8.
12. Kijana mmoja nchini Japani alipataje kufahamu upumbavu wa kuwahusudu wakosaji?
12 Basi, ni jambo la upumbavu kama nini kuwahusudu “wale wasiomjua Mungu”! Kwa kweli, wale wamjuao Yehova na walio na tumaini la kuishi milele ndio wapaswao kuhusudiwa. Ndugu mmoja mchanga nchini Japani alitambua hivyo. Akiwa kijana, yeye pia “alitaka uhuru zaidi.” Aeleza hivi: “Nilidhani kwamba nilikuwa nakosa mambo fulani. Ndipo nikatambua namna ambavyo maisha yangu yangekuwa bila kweli. Najua ningeishi miaka ipatayo 70 au 80 kisha nife. Lakini Yehova hutoa tumaini la uhai udumuo milele! Kutambua jambo hilo kulinisaidia nithamini kwelikweli kile nilichokuwa nacho.” Hata hivyo, ni vigumu sana kudumu ukiwa mwaminifu huku ukizungukwa na watu wasiofuata sheria za Mungu. Ni mambo gani uwezayo kufanya ili kukinza mibano hiyo?
Angalia Mashirika Yako!
13, 14. Kwa nini ni muhimu kuwa mteuzi inapohusu mashirika?
13 Na tuangalie tena ufafanuzi wa mtu mwenye mafanikio, uliorekodiwa katika Zaburi 1:1-3: “Heri mtu yule asiyekwenda katika shauri la wasio haki; wala hakusimama katika njia ya wakosaji; wala hakuketi barazani pa wenye mizaha. Bali sheria ya BWANA ndiyo impendezayo, na sheria yake huitafakari mchana na usiku. Naye atakuwa kama mti uliopandwa kandokando ya vijito vya maji, uzaao matunda yake kwa majira yake, wala jani lake halinyauki; na kila alitendalo litafanikiwa.”
14 Kwanza kabisa, ona kwamba mashirika yako hutimiza fungu kubwa. Mithali 13:20 yasema: “Enenda pamoja na wenye hekima, nawe utakuwa na hekima; bali rafiki wa wapumbavu ataumia.” Hilo halimaanishi ukose huruma, urafiki, ama uwe mfidhuli kwa vijana wasio Mashahidi wa Yehova. Biblia hutusihi tuwapende jirani zetu nasi ‘tufanye amani na watu wote.’ (Waroma 12:18; Mathayo 22:39) Hata hivyo, waweza kujikuta ‘ukitembea katika shauri’ la wasiofuata viwango vya Biblia ikiwa washirikiana nao kwa ukaribu mno.
Manufaa za Usomaji wa Biblia
15. Vijana waweza kusitawishaje hamu yao ya kusoma Biblia?
15 Mtunga-zaburi alisema pia kwamba mtu mwenye mafanikio hupendezwa kuisoma sheria ya Mungu “kwa sauti ya chini mchana na usiku.” (Zaburi 1:1, 2, linganisha NW.) Ni kweli, kuisoma Biblia si kazi rahisi, na ndani yake mna “mambo fulani magumu kuelewa.” (2 Petro 3:16) Lakini si lazima usomaji wa Biblia uwe kazi yenye kuchosha. Yawezekana ‘kufanyiza hamu sana ya maziwa yasiyoghushiwa’ ya Neno la Mungu. (1 Petro 2:2) Jaribu kusoma angalau sehemu ndogo kila siku. Ikiwa kuna mambo usiyoelewa, fanya utafiti. Kisha, tafakari yale uliyosoma. (Zaburi 77:11, 12) Ukiona ni vigumu kukaza fikira, jaribu kusoma kwa “sauti ya chini.” Hatimaye, upendo wako kwa usomaji wa Biblia utaongezeka. Dada mmoja mchanga nchini Brazili akumbuka: “Sikuzote nilimwona Yehova kuwa mbali nami. Lakini kwa miezi kadhaa sasa, nimekuwa nikiboresha funzo langu la kibinafsi na usomaji wangu wa Biblia. Sasa naona kwamba uhusiano wangu na Yehova umeimarika zaidi. Yeye ni halisi zaidi kwangu.”
16. Twaweza kunufaikaje zaidi kwenye mikutano ya kutaniko?
16 Kuhudhuria mikutano ya kutaniko ni muhimu pia kwa ukuzi wako wa kiroho. ‘Ukikazia uangalifu jinsi usikilizavyo,’ waweza kutiwa moyo sana. (Luka 8:18) Je, nyakati nyingine unaona kwamba mikutano haipendezi sana? Basi, jiulize hivi, ‘Mimi hufanya nini ili kufanya mikutano iwe yenye kupendeze? Je, mimi husikiliza kwa makini? Mimi hutayarisha? Je, mimi hutoa maelezo?’ Kwani, Biblia hutuambia “tufikiriane ili kuchocheana kwenye upendo na kazi zilizo bora, . . . [tukitiana] moyo.’ (Waebrania 10:24, 25) Ili kufanya hivyo, ni lazima ushiriki! Bila shaka, ni lazima ujifunze mapema ndiposa ushiriki. Dada mmoja mchanga akiri hivi: “Kwa hakika, ni rahisi zaidi kushiriki kwenye mikutano ikiwa umetayarisha.”
Kufuata Njia ya Mungu Huleta Mafanikio
17. Msomaji wa Biblia mwenye bidii hufananaje na “mti uliopandwa kandokando ya vijito vya maji”?
17 Mtunga-zaburi aendelea kumfafanua mtu mwenye mafanikio kuwa aliye “kama mti uliopandwa kandokando ya vijito vya maji.” Huenda vijito vya maji vilirejezea mifereji ya umwagiliaji maji iliyotumiwa kumwagilia miti maji katika mashamba ya matunda. (Isaya 44:4) Usomaji wa Biblia kila siku ni kama kuunganishwa na chemchemi yenye kudumu kama hiyo ya malisho na kiburudisho. (Yeremia 17:8) Kila siku, utapata nguvu unayohitaji ili kuvumilia majaribu na magumu. Baada ya kujifunza fikira za Yehova, utakuwa na hekima unayohitaji ili kufanya maamuzi yenye hekima.
18. Ni nini kiwezacho kuhakikisha mafanikio ya mtu mchanga katika kumtumikia Yehova?
18 Huenda wakati mwingine ikaonekana kuwa vigumu kumtumikia Yehova. Lakini usifikiri kamwe ni vigumu mno kumtumikia. (Kumbukumbu la Torati 30:11) Biblia yakuahidi kwamba ‘kila ulitendalo litafanikiwa’ hatimaye, maadamu nia yako ni kumpendeza Yehova na kuufurahisha moyo wake! (Mithali 27:11) Nawe ukumbuke kwamba huko peke yako. Yehova na Yesu Kristo wanakutegemeza. (Mathayo 28:20; Waebrania 13:5) Wanajua mibano unayokabili, nao hawatakuacha kamwe. (Zaburi 55:22) Pia, unategemezwa na “ushirika mzima wa ndugu,” pamoja na wazazi wako, ikiwa wanamhofu Mungu. (1 Petro 2:17) Ukiwa na utegemezo kama huo, pamoja na azimio na jitihada zako, unaweza kufurahia maisha yenye mafanikio sasa na kwa umilele!
Maswali ya Kupitia
◻ Mafanikio ya kweli ni nini?
◻ Kwa nini twahitaji Yehova aelekeze hatua zetu?
◻ Vijana wawezaje ‘kuzihesabu siku zao’?
◻ Kwa nini ni upumbavu kuwahusudu wakosaji?
◻ Kusoma Biblia kila siku na kuhudhuria mikutano kwa kawaida kwaweza kuwasaidiaje vijana wafurahie maisha yenye mafanikio?
[Picha katika ukurasa wa 20]
Kwa sababu hawana “hofu ya Mungu” ifaayo, vijana wengi hujiingiza katika tabia yenye kuangamiza
[Picha katika ukurasa wa 22]
Mara nyingi vijana husahau kwamba matendo yao yana matokeo
[Picha katika ukurasa wa 23]
Sitawisha upendo kwa usomaji wa Biblia
[Picha katika ukurasa wa 23]
Utaifurahia mikutano zaidi ukishiriki