Vijana Huuliza . . .
Kwa Nini Vijana Wengine Hupata Raha Yote?
“Twataka kupata raha tu, lakini ni vigumu mno,” akalalamika Jason mwenye umri wa miaka 15.
NI JAMBO la asili tu kutaka kupata raha—hasa wakati ungali mchanga! Kwa vijana wengi, kupata raha ni kwa maana kama vile kula na kulala. Wakichochewa na marika wao na vyombo vya habari, vijana hufuatia kwa bidii utendaji mbalibmali wa kitafrija. Kulingana na uchunguzi mmoja, kutembelea marafiki, kutazama televisheni, kwenda sinemani, kushiriki katika karamu, na kucheza dansi kulikuwa juu zaidi katika orodha ya vipitisha-wakati vipendwavyo sana miongoni mwa matineja. Kusoma, kucheza, na kusikiliza muziki kulipendwa na wengi pia.
Kukiwa na utendaji mwingi sana wenye raha upatikanao, huenda watu wazima wakaona ikiwa vigumu kuelewa kwa nini vijana fulani, kama vile Jason, huhisi kwamba hawapati raha ya kutosha. Lakini hilo hasa ndilo vijana fulani Wakristo wamedai! Casey mchanga, mmoja wa Mashahidi wa Yehova, alisema hivi: “Unaona marafiki wako shuleni wakiwa na karamu na kufanya mambo, nawe wahisi ukiwa umetengwa.” Lakini je, hali ni mbaya hivyo hasa?
Je, Biblia hukataza kuwa na wakati mzuri? Kinyume sana na hilo. Biblia humwita Yehova “Mungu mwenye furaha.” (1 Timotheo 1:11, NW) Basi haipasi kukushangaza kwamba Mfalme Sulemani alisema: “Kwa kila jambo kuna majira yake, . . . wakati wa kulia, na wakati wa kucheka; wakati wa kuomboleza, na wakati wa kucheza.” (Mhubiri 3:1, 4) Neno la awali la Kigiriki kwa neno “cheka” lililotumiwa hapa na maneno yanayohusiana yaweza pia kumaanisha “sherehekea,” “cheza,” “fanya mchezo,” ‘andaa kitumbuizo,’ na “kuwa na wakati mzuri.”—2 Samweli 6:21; Ayubu 41:5; Waamuzi 16:25; Kutoka 32:6; Mwanzo 26:8, linganisha NW.
Nyuma katika nyakati za Biblia, watu wa Mungu walifurahia utendaji mbalimbali wenye kujenga, kama vile kucheza ala za muziki, kuimba, kucheza dansi, kuzungumza, na kucheza. Pia walikuwa na pindi za kipekee kwa ajili ya ushirika wenye kusherehekea na wenye shangwe. (Yeremia 7:34; 16:9; 25:30; Luka 15:25) Kwani, Yesu Kristo mwenyewe alihudhuria sherehe ya arusi!—Yohana 2:1-10.
Kwa hiyo kujifurahisha kufaako hakukatazwi miongoni mwa vijana Wakristo leo. Kwa hakika, Biblia husema: “Wewe kijana, uufurahie ujana wako, na moyo wako ukuchangamshe siku za ujana wako.” Hata hivyo, Sulemani afuatia maneno haya na tahadhari: “Lakini ujue wewe ya kwamba kwa ajili ya haya yote Mungu atakuleta hukumuni.” (Mhubiri 11:9) Ndiyo, utatozwa hesabu mbele za Mungu kwa machaguo unayofanya. Kwa hiyo, ni lazima ‘uangalie sana jinsi unavyoenenda; si kama watu wasio na hekima bali kama watu wenye hekima’ inapohusu tafrija. (Waefeso 5:15, 16) Kwa sababu gani? Vijana wengi hufanya machaguo yasiyofaa kwa habari hii.
Wakati Raha Ipitapo Mipaka
Fikiria kilichotukia nyuma katika nyakati za Biblia. Waisraeli fulani walipoteza hisi yote ya usawaziko ilipohusu tafrija, wakifanya karamu zisizodhibitiwa zilizoendelea usiku kucha! Nabii Isaya alisema: “Ole wao waamkao asubuhi na mapema, wapate kufuata kileo; wakishinda sana hata usiku wa manane mpaka mvinyo imewaka kama moto ndani yao! Na kinubi, na zeze, na matari, na filimbi, na mvinyo, zote ziko katika karamu zao.” Si kwamba lilikuwa kosa kukutana pamoja na kufurahia chakula, muziki na kucheza dansi. Lakini Isaya alisema hivi kuhusu wanakaramu hao wenye kelele: “Hawaiangalii kazi ya BWANA.”—Isaya 5:11, 12.
Vijana wengi leo hufanya vivyo hivyo—hawamfikirii Mungu wanapotafuta tafrija. Wengine kwa ushupavu hupuuza viwango vya kimungu, wakijihusisha katika ngono kabla ya ndoa, kuharibu mali za wengine kimakusudi, utumizi mbaya wa dawa za kulevya, na mwenendo mwingineo wa kujasiria ili wapate “raha.” Ingawa hivyo, katika visa vinginevyo, vijana hao kwa kweli hawajaribu kuwa waovu. Lakini wanakosa kufanya mambo kwa kiasi nao hupita kiasi. (Mithali 23:20; 1 Timotheo 3:11) Kwa hiyo wanapokutana pamoja ili kuwa na wakati mzuri, mambo huelekea kupita mipaka.—Linganisha 1 Wakorintho 10:6-8.
Hivi majuzi, Amkeni! liliuliza vijana fulani, “Ni nini kitendekacho katika karamu za kilimwengu leo?” Msichana mmoja tineja alijibu: “Dawa za kulevya, unywaji wa kupita kiasi. Hilo hutukia kikweli.” Andrew mchanga alisema hivi kuhusu wavulana fulani waenda-karamuni katika shule yake: “Kile wafanyacho tu ni kujigamba kuhusu kiasi walichokunywa.” Jason hata alifika kiwango cha kusema: “Karibu sikuzote karamu ya kilimwengu huwa na mambo mabaya.” Kwa kuwa “karamu za ulevi,” au “karamu zenye kelele,” zakatazwa katika Biblia, vijana wenye kumhofu Mungu huepuka vikusanyiko vya kijamii ambavyo huwa na mazoea kama hayo.—Wagalatia 5:21, Byington.
Hatari zaweza kuweko hata katika aina za tafrija zionekanazo kuwa zisizodhuru. Kwa kielelezo, sinema nyingi za leo huonyesha uchi, ngono ya wazi, na jeuri yenye kukirihisha. Nyimbo zipendwazo na wengi zina maneno ya kiponografia. Maonyesho ya roki mara nyingi huwa mahali pa utumizi mbaya wa dawa za kulevya, fujo, na jeuri.a
Wazazi Wasemapo La
Msingi ni nini? Ikiwa wewe ni Mkristo, kwa wazi huwezi kufanya mambo yote ambayo marika wako wanafurahia kufanya. Kwa vyovyote, Yesu alisema kwamba wafuasi wake hawangekuwa “wa ulimwengu,” na hilo lamaanisha kuwa tofauti na watu wengine. (Yohana 15:19) Ikiwa wazazi wako wanamhofu Mungu, wanafahamu vizuri uhakika huu. Kwa hiyo nyakati fulani, kwa sababu ya tamaa ya kukulinda, huenda wazazi wako wakakuzuia au kukukataza mambo fulani kwa uthabiti—mambo ambayo vijana wengine wanaruhusiwa kufanya. Hili si rahisi kulikubali sikuzote. “Watu wanataka kupata raha!” akasisitiza msichana mmoja tineja. “Wazazi wetu walipata kujifurahisha walipokuwa wachanga, lakini nyakati fulani huonekana kama wanataka kutufungia.”
Huenda isiwe rahisi kufuata shauri la wazazi wako katika mambo kama hayo, hata wakati ambapo kimsingi unashiriki maoni yao. Kijana mmoja mwenye umbo la mwanariadha tutakayemwita Jared akumbuka hivi: “Nilitaka kucheza mpira wa vikapu kwenye timu ya shule. Watu wengi walinisonga nicheze, na hilo lilinisumbua kidogo. Kisha nikazungumza na wazazi wangu.” Wazazi wa Jared walitaja hatari za “mashirika mabaya” na kumkumbusha jinsi utendaji wake wa michezo ungechukua wakati mwingi. (1 Wakorintho 15:33, NW) “Mambo yakaishia hapo,” asema Jared kwa huzuni. Alitii shauri la wazazi wake, lakini bado alihisi vibaya kwa kuwa hakuweza kucheza mpira.
‘Nakosa Raha!’
Haidhuru hali yako ni ipi, huenda ukavunjika moyo vilevile nyakati fulani unaposikia wanashule wenzako wakijiringia nyakati zao nzuri. ‘Kwa nini vijana wengine hupata raha yote?’ huenda ukauliza. Ndiyo, waweza kushindaje hisia ya kwamba unakosa raha?
Yaweza kusaidia ukisoma Zaburi 73 na kutafakari ono la mwandikaji wa Biblia aitwaye Asafu. Katika mistari 2 na 3, yeye aungama hivi: “Kwa habari yangu, miguu yangu ilikuwa imekaribia kugeuka kando, hatua zangu zilikuwa karibu kufanywa ziteleze. Kwa kuwa niliwaonea wivu wajivunao.” Ndiyo, Asafu alipokuwa akiishi maisha yaliyowekewa mipaka, wengine walijivuna kwamba wangeweza kufanya lolote walilotaka—yaelekea bila kupata matokeo yoyote mabaya. Ilionekana kwamba walikuwa na vitu vingi vya kimwili nao sikuzote walikuwa wakipata zaidi. (Mstari 12) Hivyo Asafu akavunjika moyo sana hivi kwamba akalia: “Basi, je, ni bure tu, kwamba nimejiweka nikiwa safi na sijatenda dhambi?”—Zaburi 73:13, Today’s English Version.
Kwa uzuri, Asafu alirudia fahamu zake kabla ya kufanya chochote mbio-mbio. Yeye alizuru “patakatifu pa Mungu,” na katika mazingira hayo yafaayo, aliyafikiria mambo kwa uzito. Muda si muda Asafu alikuwa amefikia mkataa wenye kutazamisha kuhusu watafuta-anasa wasiomhofu Mungu: “Hakika Wewe huwaweka penye utelezi, huwaangusha mpaka palipoharibika.”—Zaburi 73:17, 18.
Jambo lilo hilo laweza kusemwa kuhusu wengi wa marika wako wenye kutafuta anasa. Huenda wakafikiri wanapata wakati mzuri sasa. Lakini ufurahiaji wa dhambi ni wa muda tu! (Waebrania 11:25) Kwa sababu hawafuati viwango vya Biblia, wanasimama “penye utelezi” na wako katika hatari ya daima ya kuanguka vibaya—kwa ghafula na bila onyo lolote. Neno la Mungu hutangaza: “Cho chote apandacho mtu, ndicho atakachovuna.” (Wagalatia 6:7) Bila shaka umesikia juu ya vijana wenye umri wako ambao tayari wamepatwa na kifo cha mapema, magonjwa ya zinaa, mimba zisizotakwa, au kufungwa gerezani likiwa tokeo la tendo la ujasiri la “raha.” Basi, je, haupati manufaa kujiepusha na mambo kama hayo?—Isaya 48:17.
Sulemani anatoa shauri nzuri asemapo: “Moyo wako usiwahusudu wenye dhambi; bali mche BWANA mchana kutwa. Maana bila shaka iko thawabu; na tumaini lako halitabatilika.” (Mithali 23:17, 18) Ndiyo, hakuna wakati “mzuri” unaostahili kufanya mtu apoteze tumaini lake la kuishi milele katika Paradiso duniani.
Kwa wakati uliopo, waweza kutoshelezaje tamaa yako ya kiasili ya kuwa na wakati mzuri kikweli pindi kwa pindi? Je, kuna njia salama, zifaazo za kufanya hivyo? Namna gani ikiwa fedha na mali nyinginezo ni chache? Amkeni! liliwauliza vijana ulimwenguni pote madokezo na mawazo. Haya yatazungumziwa katika makala fulani ya wakati ujao katika mfululizo huu.
[Maelezo ya Chini]
a Ona makala “Vijana Huuliza . . . Je, Nihudhurie Maonyesho ya Roki?” katika toleo letu la Desemba 22, 1995.
[Picha katika ukurasa wa 26]
Je, wapaswa kuhisi ukiwa umetengwa kwa sababu huwezi kujihusisha katika kile ambacho ulimwengu hukiita raha?