Tuna Sababu ya Kulia kwa Shangwe

“Wao watapata mchachawo na kushangilia, na huzuni na kupiga kite lazima zikimbie mbali.”—ISAYA 35:10, NW.

1. Ni nani leo walio na sababu ya shangwe hasa?

YAELEKEA umeona kwamba ni watu wachache walio na shangwe halisi siku hizi. Lakini, wakiwa Wakristo wa kweli, Mashahidi wa Yehova wana shangwe. Na taraja la kupata shangwe iyo hiyo tayari lapatikana kwa mamilioni mengine ya wale ambao hawajabatizwa bado, vijana kwa wazee, wanaoshirikiana na Mashahidi. Jambo la kwamba wewe sasa unasoma maneno haya katika gazeti hili laonyesha kwamba shangwe hii ni yako tayari au waweza kuipata kwa urahisi.

2. Shangwe ya Mkristo hutofautianaje na hali ya kawaida ya watu walio wengi?

² Watu walio wengi huhisi kwamba maisha zao zinakosa jambo fulani. Namna gani wewe? Ni kweli, huenda usiwe na kila kitu cha kimwili ambacho ungeweza kutumia, kwa hakika huna vyote ambavyo matajiri na watu wenye nguvu wa leo walivyo navyo. Na huenda ukapenda kuwa na mengi zaidi kwa habari ya afya nzuri na nguvu. Hata hivyo, yaweza kusemwa bila kusita kwamba kwa habari ya shangwe, wewe ni tajiri zaidi na mwenye afya zaidi kuliko walio wengi wa mabilioni ya watu wa dunia. Namna gani?

3. Ni maneno gani yenye maana yanayostahili uangalifu wetu, na kwa nini?

³ Kumbuka maneno haya ya Yesu: “Mambo hayo nimewaambia, ili shangwe yangu ipate kuwa katika nyinyi na shangwe yenu ipate kufanywa yenye kujaa.” (Yohana 15:11, NW) “Shangwe yenu ipate kufanywa yenye kujaa.” Huo ni ufafanuzi ulioje! Funzo la kindani juu ya njia ya kuishi ya Kikristo lingefunua sababu nyingi za kujaa kwa shangwe yetu. Lakini sasa hivi, ona maneno yenye maana kwenye Isaya 35:10 (NW). Haya ni yenye maana kwa sababu yanahusiana sana nasi leo. Twasoma hivi: “Wale wenyewe waliokombolewa na Yehova watarudi na kwa hakika watakuja Zayoni kwa kilio chenye shangwe; na kushangilia hadi wakati usio dhahiri kutakuwa juu ya kichwa chao. Wao watapata mchachawo na kushangilia, na huzuni na kupiga kite lazima zikimbie mbali.”

4. Ni shangwe ya namna gani inayotajwa kwenye Isaya 35:10, na kwa nini tukazie jambo hilo uangalifu?

⁴ “Kushangilia hadi wakati usio dhahiri.” Fungu la maneno “hadi wakati usio dhahiri” ni ufasiri sahihi wa kile ambacho Isaya aliandika katika Kiebrania. Lakini, kama vile imeonyeshwa katika maandiko mengine, maana yalo katika mstari huu ni “milele.” (Zaburi 45:6; 90:2; Isaya 40:28) Kwa hiyo kushangilia huko kutakuwa bila kikomo, katika hali zitakazoruhusu—ndiyo, zitakazothibitisha—kushangilia kudumuko milele. Je, hilo halisikiki kuwa jambo lenye kupendeza? Lakini, labda mstari huo waonekana kwako kuwa simulizi juu ya hali ya kuwaziwa tu, likikufanya uhisi: ‘Hilo kwa kweli halinihusu mimi kadiri ambavyo matatizo na mahangaiko yangu ya kila siku hunihusu.’ Lakini, mambo ya hakika huonyesha vingine. Ahadi ya kiunabii kwenye Isaya 35:10 ina maana kwako leo. Ili kupata kujua ni jinsi gani, acheni tuchunguze sura hii nzuri, Isaya 35, tukiangalia kila sehemu kulingana na muktadha. Uwe na uhakika kwamba utafurahia kile tutakachopata.

Watu Waliohitaji Kushangilia

5. Unabii katika Isaya sura ya 35 umo katika kikao kipi cha kiunabii?

⁵ Ukiwa msaada, acheni tuangalie habari ya msingi, na kikao cha kihistoria, cha unabii huu wenye kusisimua. Nabii Mwebrania Isaya aliuandika wakati fulani karibu na 732 K.W.K. Hiyo ilikuwa miongo kadhaa kabla ya majeshi ya Babiloni kuharibu Yerusalemu. Kama vile Isaya 34:1, 2 lionyeshavyo, Mungu alikuwa ametabiri kwamba atalipiza kisasi mataifa, kama vile Edomu, lililotajwa kwenye Isaya 34:6. Kwa wazi yeye alitumia Wababiloni wa kale ili kufanya hivyo. Vivyo hivyo, Mungu alitumia Wababiloni wafanye Yuda ukiwa kwa sababu Wayahudi hawakuwa waaminifu. Tokeo likawa nini? Watu wa Mungu walichukuliwa mateka, na bara lao likawa ukiwa kwa miaka 70.—2 Mambo ya Nyakati 36:15-21.

6. Kuna tofauti gani kati ya kile ambacho kingepata Waedomu na kile ambacho kingepata Wayahudi?

⁶ Hata hivyo, kuna tofauti kubwa kati ya Waedomu na Wayahudi. Adhabu ya kimungu juu ya Waedomu ilikuwa yenye kudumu; hatimaye wao walitoweka wakiwa kikundi cha watu. Ndiyo, waweza bado kuyazuru yale magofu matupu yaliyo katika eneo ambapo Waedomu walikuwa wakiishi, kama yale mabaki ya Petra yajulikanayo ulimwenguni pote. Lakini leo, hakuna taifa wala kikundi cha watu kiwezacho kuthibitishwa kuwa ‘Waedomu.’ Kwa upande mwingine, je, ule ukiwa wa Yuda uliosababishwa na Babiloni ungedumu milele, ukiacha bara hilo bila shangwe milele?

7. Wayahudi waliotekwa Babiloni huenda wakawa waliitikiaje Isaya sura ya 35?

⁷ Hapa huo unabii mzuri ajabu katika Isaya sura ya 35 una maana yenye kusisimua. Huo waweza kuitwa unabii wa kurudishwa, kwa maana ulikuwa na utimizo wao wa kwanza wakati Wayahudi waliporudi bara lao katika 537 K.W.K. Waisraeli waliokuwa wametekwa Babiloni walipewa uhuru wa kurudi bara lao. (Ezra 1:1-11) Hata hivyo, mpaka hilo lilipotendeka Wayahudi waliotekwa Babiloni waliofikiria unabii huo wa kimungu huenda wakawa walijiuliza ni hali za namna gani wangepata waliporudi bara lao la kitaifa, Yuda. Nao wenyewe wangekuwa katika hali gani? Majibu yanahusiana moja kwa moja na sababu kwa nini sisi kwa kweli tuna sababu ya kulia kwa shangwe. Acheni tuone.

8. Wayahudi walipata hali zipi waliporudi kutoka Babiloni? (Linganisha Ezekieli 19:3-6; Hosea 13:8.)

⁸ Kwa hakika hali isingeonekana kuwa nzuri kwa Wayahudi hata waliposikia kwamba waliweza kurudi bara lao. Bara lao lilikuwa limekuwa ukiwa kwa miongo saba, muda wa maisha ya mtu. Bara hilo lilikuwa limepatwa na nini? Mashamba yoyote yaliyokuwa yamelimwa, ya mizabibu, au ya miti yenye matunda yangalikuwa yamekuwa nyika. Bustani au nyanja zenye kunyunyizwa maji zingezorota kuwa bara kavu lililo tupu au jangwa. (Isaya 24:1, 4; 33:9; Ezekieli 6:14) Fikiria pia, wanyama wa pori ambao wangekuwa wengi. Hao wangetia ndani wale walao nyama, kama vile simba na chui. (1 Wafalme 13:24-28; 2 Wafalme 17:25, 26; Wimbo Ulio Bora 4:8) Wala hawangeweza kupuuza dubu, waliokuwa na uwezo wa kumpiga kwa nguvu mwanamume, mwanamke, au mtoto. (1 Samweli 17:34-37; 2 Wafalme 2:24; Mithali 17:12) Na hata hatuhitaji kutaja wale nyoka-vipiri na nyoka wengine wenye sumu, wala nge. (Mwanzo 49:17; Kumbukumbu la Torati 32:33; Ayubu 20:16; Zaburi 58:4; 140:3; Luka 10:19) Kama ungalikuwa pamoja na wale Wayahudi wenye kurudi kutoka Babiloni katika 537 K.W.K., labda ungalisita kutembea huku na huku katika eneo hilo. Hilo halikuwa paradiso walipowasili.

9. Ni kwa sababu gani wale wenye kurudi walikuwa na msingi wa kuwa na tumaini na uhakika?

⁹ Bado, Yehova mwenyewe alikuwa amewaongoza waabudu wake hadi nyumbani, naye ana uwezo wa kugeuza kabisa hali ya ukiwa. Je, huamini hivyo kuhusu Muumba? (Ayubu 42:2; Yeremia 32:17, 21, 27, 37, 41) Kwa hiyo yeye angewafanyia nini—yeye aliwafanyia nini—wale Wayahudi wenye kurudi na bara lao? Hilo linaathirije watu wa Mungu katika nyakati za kisasa na linaathirije hali yako—sasa na wakati ujao? Kwanza acheni tuone ni nini kilichotendeka wakati huo wa nyuma.

Wenye Shangwe Juu ya Hali Iliyobadilika

10. Isaya 35:1, 2 lilitabiri badiliko jipi?

¹⁰ Ni nini kingetendeka wakati Sairasi (Koreshi) alipowaruhusu Wayahudi warudi bara hilo lenye kutia hofu? Soma ule unabii wenye kusisimua kwenye Isaya 35:1, 2, NW: “Nyika na mkoa usio na maji utachachawa, na uwanda wa jangwa utakuwa wenye shangwe na kuchanua maua kama waridi. Hautakosa kuchanua maua, nao utakuwa wenye shangwe kwelikweli kwa kushangilia na kwa kulia kwa furaha. Lazima upewe utukufu wa Lebanoni wenyewe, uzuri wa Karmeli na wa Sharoni. Kutakuwa na wale watakaoona utukufu wa Yehova, uzuri wa Mungu wetu.”

11. Isaya alitumia ujuzi upi juu ya bara?

¹¹ Katika nyakati za Biblia, Lebanoni, Karmeli, na Sharoni zilijulikana kwa uzuri wazo wa mimea mibichi. (1 Mambo ya Nyakati 5:16; 27:29; 2 Mambo ya Nyakati 26:10; Wimbo Ulio Bora 2:1; 4:15; Hosea 14:5-7) Isaya alitumia vielezi hivyo ili kufafanua jinsi ambavyo lile bara lililogeuzwa lingekuwa, kwa msaada wa Mungu. Lakini je, hilo lilipaswa liwe tokeo juu ya udongo pekee? Bila shaka la!

12. Kwa nini twaweza kusema kwamba unabii katika Isaya sura ya 35 unakazia fikira watu?

¹² Isaya 35:2, (NW), husema juu ya bara kuwa ‘lenye shangwe kwa kushangilia na kwa kulia kwa furaha.’ Twajua kwamba udongo na mimea haikuwa ‘yenye shangwe kwa kushangilia,’ kihalisi. Hata hivyo, kugeuzwa kwayo kuwa yenye rutuba na yenye kuzaa kungefanya watu wahisi hivyo. (Mambo ya Walawi 23:37-40; Kumbukumbu la Torati 16:15; Zaburi 126:5, 6; Isaya 16:10; Yeremia 25:30; 48:33) Mabadiliko halisi katika bara lenyewe yangelingana na mabadiliko katika watu, kwa kuwa watu ndio wanaokaziwa fikira katika unabii huu. Kwa hiyo tuna sababu ya kuyaelewa maneno ya Isaya kuwa yanakazia fikira hasa mabadiliko katika Wayahudi wenye kurudi, hasa hali yao ya kushangilia.

13, 14. Isaya 35:3, 4 lilitabiri badiliko gani katika watu?

¹³ Kwa hiyo, acheni tuchunguze zaidi unabii huu wenye kusisimua tuone jinsi ilivyotimizwa baada ya kuwekwa huru kwa Wayahudi na kurudi kwao kutoka Babiloni. Katika mstari wa 3 na wa 4, Isaya asema juu ya mabadiliko mengine katika wale wenye kurudi: “Itieni nguvu mikono iliyo dhaifu, yafanyeni imara magoti yaliyolegea, Waambieni walio na moyo wa hofu, Jipeni moyo, msiogope; tazama, Mungu wenu atakuja na kisasi, na malipo ya Mungu; atakuja na kuwaokoa ninyi.”

¹⁴ Je, haitii nguvu kufikiri kwamba Mungu wetu, ambaye aliweza kugeuza hali ya ardhi yenye ukiwa, hupendezwa sana na waabudu wake? Yeye hakutaka Wayahudi waliotekwa wahisi udhaifu, kuvunjika moyo, au kuhangaikia wakati ujao. (Waebrania 12:12) Fikiria hali ya mateka hao Wayahudi. Kando ya lile tumaini ambalo waliweza kupata kutoka katika unabii mbalimbali wa Mungu juu ya wakati ujao wao, ingalikuwa vigumu kwao kuwa wenye matazamio mazuri. Ilikuwa kana kwamba walikuwa ndani ya gereza la chini ya ardhi lenye giza, bila uhuru wa kwenda huku na huku na kuwa wenye bidii katika kumtumikia Yehova. Kwa hakika ingalionekana kwao kana kwamba hakukuwa na nuru huko mbele.—Linganisha Kumbukumbu la Torati 28:29; Isaya 59:10.

15, 16. (a) Twaweza kukata maneno kwamba Yehova aliwafanyia nini wale wenye kurudi? (b) Kwa nini wale wenye kurudi wasingalitazamia maponyo ya kimwili ya kimuujiza, lakini Mungu alifanya nini kulingana na Isaya 35:5, 6?

¹⁵ Lakini, hilo lilibadilika kama nini, wakati Yehova alipomfanya Sairasi awaachilie ili warudi nyumbani! Hakuna uthibitisho wa Kibiblia kwamba Mungu alifumbua kimuujiza macho yoyote mapofu ya Wayahudi wenye kurudi huko, akazibua masikio ya wowote waliokuwa viziwi, au kuponya viungo vyovyote vilivyolemaa au vilivyokosekana. Hata hivyo, kwa kweli yeye alifanya jambo lililo tukufu zaidi. Aliwarudisha kwenye nuru na uhuru wa bara lao walilopenda!

¹⁶ Hakuna jambo lionyeshalo kwamba wale wenye kurudi walimtazamia Yehova afanye maponyo hayo ya kimwili ya kimuujiza. Ni lazima iwe waling’amua kwamba Mungu hakuwa amefanya hivyo na Isaka, Samsoni, au Eli. (Mwanzo 27:1; Waamuzi 16:21, 26-30; 1 Samweli 3:2-8; 4:15) Lakini ikiwa walitazamia kugeuzwa kwa hali yao kitamathali kwa njia ya kimungu, hawakukatishwa tamaa. Kwa hakika, mstari wa 5 na wa 6 ulikuwa na utimizo kabisa katika maana ya kitamathali. Isaya alitabiri hivi kwa usahihi: “Ndipo macho ya vipofu yatafumbuliwa, na masikio ya viziwi yatazibuliwa. Ndipo mtu aliye kilema ataruka-ruka kama kulungu, na ulimi wake aliye bubu utaimba.”

Kufanya Bara Liwe Kama Paradiso

17. Yehova alifanya mabadiliko gani ya halisi hatimaye?

¹⁷ Wale wenye kurudi kwa hakika wangalikuwa na sababu ya kulia kwa furaha juu ya hali kama zile ambazo Isaya aliendelea kufafanua: “Maana katika nyika maji yatabubujika; na vijito jangwani. Na mchanga ung’aao mfano wa maji utakuwa ziwa la maji, na nchi yenye kiu itakuwa chemchemi za maji; katika makao ya mbweha, walipokuwa wamelala, patakuwa na majani, pamoja na mianzi na manyasi.” (Isaya 35:6b, 7) Ingawa huenda tusione hali hiyo katika mkoa huo wote leo, uthibitisho hudokeza kwamba wakati mmoja eneo lililokuwa Yuda lilikuwa “paradiso ya kimalisho.”a

18. Yaelekea Wayahudi wenye kurudi wangaliitikiaje baraka za Mungu?

¹⁸ Kwa habari ya visababishi vya shangwe, fikiria jinsi ambavyo mabaki ya Wayahudi lazima yawe yalihisi yaliporudishwa kwenye Bara Lililoahidiwa! Yalikuwa na fursa ya kuchukua lile bara kavu, lililokaliwa na mbweha na wanyama wengine wa jinsi hiyo, na kuligeuza. Je, wewe usingalipata shangwe katika kufanya kazi hiyo ya kurudisha hali nzuri, hasa ikiwa ulijua kwamba Mungu alikuwa akibariki jitihada zako?

19. Kurudi kutoka utekwa wa Kibabiloni kulikuwa na masharti katika maana gani?

¹⁹ Hata hivyo, si kwamba Wayahudi wote waliotekwa Babiloni waliweza kurudi au walirudi ili kushiriki katika mgeuzo huo wa hali wenye shangwe. Mungu aliweka masharti. Hakuna yeyote aliyechafuliwa na mazoea ya kidini ya kipagani, yaliyo ya Kibabiloni aliyekuwa na haki ya kurudi. (Danieli 5:1, 4, 22, 23; Isaya 52:11) Wala hakuna yeyote aliweza kurudi aliyejitia kwa upumbavu katika mwendo usio wenye hekima. Watu wote kama hao hawakustahili. Kwa upande mwingine, wale waliotimiza viwango vya Mungu, ambao aliwaona kuwa watakatifu kwa kadiri fulani, wangeweza kurudi Yuda. Wangeweza kusafiri kana kwamba wakiwa katika Njia ya Utakatifu. Isaya alielewesha hilo wazi katika mstari wa 8, NW: “Kwa hakika kutakuja kuwa na njia kuu huko, hata njia; na hiyo itaitwa Njia ya Utakatifu. Na yule asiye safi hataipitia. Nayo itakuwa kwa ajili ya yule atembeaye katika njia hiyo, na wapumbavu wowote hawatazurura juu yayo.”

20. Wayahudi hawakuhitaji kuhofu nini walipokuwa wakirudi, hilo likitokeza nini?

²⁰ Wayahudi wenye kurudi hawakuhitaji kuhofu shambulio lolote kutoka kwa watu walio kama hayawani au kwa magenge ya watekaji. Kwa nini? Kwa sababu Yehova asingeruhusu hao wawe katika Njia hiyo pamoja na watu wake walionunuliwa tena. Kwa hiyo waliweza kusafiri wakiwa na matazamio mazuri yenye shangwe, wakiwa na mataraja yenye furaha. Ona jinsi Isaya alivyofafanua hilo katika kumalizia unabii huo: “Hakuna simba atakayethibitika kuwa huko, na aina ya hayawani-mwitu wakali hawataiingia. Hakuna watakaopatikana huko; na wale walionunuliwa tena lazima watembee humo. Na wale wenyewe waliokombolewa na Yehova watarudi na kwa hakika watakuja Zayoni kwa kilio chenye shangwe; na kushangilia hadi wakati usio dhahiri kutakuwa juu ya kichwa chao. Wao watapata mchachawo na kushangilia, na huzuni na kupiga kite lazima zikimbie mbali.”—Isaya 35:9, 10, NW.

21. Sisi leo twapaswa kuonaje utimizo wa Isaya sura ya 35 ambao umetukia tayari?

²¹ Tuna maelezo ya kiunabii yaliyoje hapa! Lakini, hatupaswi kuyaona haya kuwa yakishughulika na historia tu iliyopita, kana kwamba yalikuwa masimulizi yenye kupendeza yasiyohusu sana hali yetu au wakati wetu ujao. Jambo la hakika ni kwamba unabii huu una utimizo wa ajabu leo miongoni mwa watu wa Mungu, kwa hiyo kwa kweli unaathiri kila mmoja wetu. Huo watuandalia sababu timamu za kulia kwa shangwe. Sehemu hizi zinazohusu maisha yako sasa na katika wakati ujao zinashughulikiwa katika makala inayofuata.

[Maelezo ya Chini]

Je, Wakumbuka?

◻ Isaya sura ya 35 ilikuwa na utimizo wayo wa kwanza wakati gani?

◻ Utimizo wa kwanza wa unabii huo ungekuwa na tokeo gani?

◻ Yehova alitimizaje Isaya 35:5, 6?

◻ Wayahudi wenye kurudi waliona mabadiliko gani katika bara na katika hali yao?

[Picha katika ukurasa wa 9]

Magofu ya Petra, katika eneo ambapo Waedomu waliishi wakati mmoja

[Hisani]

Garo Nalbandian

[Picha katika ukurasa wa 10]

Wayahudi walipokuwa uhamishoni, sehemu kubwa ya Yuda ilikuwa kama nyika, iliyojaa hayawani wakali kama vile dubu na simba

[Hisani]

Garo Nalbandian

Simba na Dubu: Safari-Zoo of Ramat-Gan, Tel Aviv