Sura Ya Ishirini Na Moja

Ibada ya Kweli Yapanuka Ulimwenguni Pote

Isaya 60:1-22

 1. Isaya sura ya 60 ina ujumbe gani wa kutia moyo?

SURA ya 60 ya Isaya imeandikwa kama drama yenye kuchochea kweli kweli. Katika mistari ya kwanza, fikira zetu zinanaswa na tamasha yenye kusisimua moyo. Matukio yanafuatana mbio-mbio, yakituongoza kwenye upeo wa kuvutia. Sura hiyo inatumia maneno maridadi kuhusu kurudishwa kwa ibada ya kweli katika Yerusalemu la kale na kupanuka kwa ibada ya kweli ulimwenguni pote leo. Tena, inaelekeza kwenye baraka za milele zinazowangoja wale wanaomwabudu Mungu kwa uaminifu-mshikamanifu. Kila mmoja wetu anaweza kushiriki katika utimizo wa sehemu hii ya kusisimua ya unabii wa Isaya. Basi acheni tuichunguze kwa uangalifu.

Nuru Yang’aa Gizani

 2. Mwanamke fulani aliyelala gizani anapewa amri gani, na kwa nini anapaswa kutii haraka?

² Maneno ya kwanza ya sura hii ya Isaya yameelekezwa kwa mwanamke mwenye hali za huzuni. Ni wazi kwamba mwanamke huyo amelala kifudifudi gizani. Kwa ghafula, nuru yapenya ule weusi, huku Yehova akimtumia Isaya kupaaza sauti hivi: “Ondoka, [“inuka, Ee mwanamke,” “NW”] uangaze; kwa kuwa nuru yako imekuja; na utukufu wa BWANA umekuzukia.” (Isaya 60:1) Ndiyo, “mwanamke” huyo anapaswa kusimama ili yeye naye aangaze utukufu wa Mungu! Kwa nini afanye hivyo haraka? Unabii unaendelea kusema hivi: “Tazama, giza litaifunika dunia, na giza kuu litazifunika kabila za watu; bali BWANA atakuzukia wewe, na utukufu wake utaonekana juu yako.” (Isaya 60:2) Ni lazima “mwanamke” huyo ‘aangaze’ kwa faida ya wale wanaomzunguka, ambao wangali wanapapasa-papasa gizani. Kutakuwa na matokeo gani? “Mataifa wataijilia nuru yako, na wafalme kuujia mwanga wa kuzuka kwako.” (Isaya 60:3) Maneno haya ya kwanza yanaandaa maana hasa ya kile kitakachoelezwa kwa urefu katika mistari inayofuata. Yaani, ni lazima ibada ya kweli ipanuke ulimwenguni pote!

 3. (a) “Mwanamke” huyo ni nani? (b) Kwa nini “mwanamke” huyo amekuwa akilala gizani?

³ Ingawa Yehova anaongea juu ya matukio ya wakati ujao, anamwambia yule “mwanamke” kwamba nuru yake “imekuja.” Hiyo inakazia uhakika wa kwamba unabii huo utatimizwa. “Mwanamke” anayetajwa ni Sayuni, au Yerusalemu, jiji kuu la Yuda. (Isaya 52:1, 2; 60:14) Jiji hilo linawakilisha taifa zima. Wakati wa utimizo wa kwanza wa unabii huo, “mwanamke” huyo anapatikana amelala gizani, na amekuwa hapo tangu Yerusalemu lilipoharibiwa mwaka wa 607 K.W.K. Hata hivyo, mwaka wa 537 K.W.K., mabaki waaminifu kati ya Wayahudi waliohamishwa wanarudi Yerusalemu na kurudisha ibada safi. Mwishowe, Yehova anaangaza nuru juu ya “mwanamke” wake, na watu wake waliorudishwa wanakuwa chanzo cha kuangaza nuru miongoni mwa mataifa yaliyo katika giza la kiroho.

Utimizo Mkubwa Zaidi

 4. Ni akina nani leo duniani wanaowakilisha yule “mwanamke,” na matumizi mapana ya unabii huo yanahusu nani?

⁴ Licha ya kupendezwa na utimizo wa unabii huu kuhusiana na Yerusalemu la kale, tunapendezwa pia na utimizo wake wa baadaye. Leo “mwanamke” wa kimbingu wa Yehova anawakilishwa duniani na “Israeli wa Mungu.” (Wagalatia 6:16) Katika muda ambao taifa hili la kiroho limekuwako, tangu Pentekoste 33 W.K. mpaka sasa, limekuja kuwa na jumla ya washirika watiwa-mafuta 144,000, “ambao wamenunuliwa kutoka katika dunia” wakitazamia kutawala pamoja na Kristo mbinguni. (Ufunuo 14:1, 3) Utimizo wa kisasa wa Isaya sura ya 60 unawahusu hasa wale 144,000 walio hai duniani wakati wa “siku za mwisho.” (2 Timotheo 3:1) Unabii huu unawahusu pia waandamani wa Wakristo hao watiwa-mafuta, yaani “umati mkubwa” wa “kondoo wengine.”—Ufunuo 7:9; Yohana 10:11, 16.

 5. Washiriki waliobaki wa Israeli wa Mungu walijikuta wakiwa wamelala gizani lini, na nuru ya Yehova iliwaangazia lini?

⁵ Kwa muda mfupi katika miaka ya mapema ya 1900, washirika wa Israeli wa Mungu ambao wangali duniani walikuwa wakisujudu gizani, kwa usemi wa mfano. Vita ya kwanza ya ulimwengu ilipokuwa ikikaribia kumalizika, walikuwa katika hali inayoelezwa kwa njia ya mfano katika kitabu cha Ufunuo, yaani, maiti zao zilikuwa zimelala “juu ya njia pana ya jiji kubwa ambalo katika maana ya kiroho laitwa Sodoma na Misri.” (Ufunuo 11:8) Hata hivyo, mwaka wa 1919 Yehova akawaangazia nuru yake. Nao wakaitikia kwa kusimama na kuangazia wengine nuru hiyo, wakitangaza habari njema za Ufalme wa Mungu bila hofu.—Mathayo 5:14-16; 24:14.

 6. Ulimwengu kwa ujumla umeitikiaje tangazo la kuwapo kwa Yesu akiwa mfalme, lakini ni nani ambao wamevutiwa na nuru ya Yehova?

⁶ Wanadamu kwa ujumla wameshawishiwa na Shetani, mkuu wa “watawala wa ulimwengu wa giza hili,” kulikataa tangazo linalotolewa kuhusu kuwapo kwa Yesu Kristo, aliye “nuru ya ulimwengu.” Tangazo hilo linasema kwamba sasa Yesu ni mfalme. (Waefeso 6:12; Yohana 8:12; 2 Wakorintho 4:3, 4) Hata hivyo, mamilioni ya watu wamevutiwa na nuru ya Yehova. Watu hao ni kutia ndani “wafalme” (wale ambao wamekuwa warithi watiwa-mafuta wa Ufalme wa kimbingu) na “mataifa” (ule umati mkubwa wa kondoo wengine).

Mpanuko Waleta Shangwe ya Moyoni

 7. Yule “mwanamke” anaona jambo gani la kuchangamsha moyo?

⁷ Akiendeleza habari iliyotajwa katika Isaya 60:3, Yehova anampa yule “mwanamke” amri nyingine: “Inua macho yako, utazame pande zote”! “Mwanamke” huyo anapotii, anaona jambo la kuchangamsha moyo—loo, watoto wake ndio hawa wakija nyumbani! “Wote wanakusanyana; wanakujia wewe; wana wako watakuja kutoka mbali. Na binti zako watabebwa nyongani.” (Isaya 60:4) Matokeo ya kutangazwa kwa Ufalme katika mataifa yote kuanzia mwaka wa 1919 ni kwamba maelfu ya “wana” na “binti” watiwa-mafuta wanaunganishwa na Israeli wa Mungu. Kwa njia hiyo, Yehova alichukua hatua za kukamilisha idadi iliyotabiriwa ya wale 144,000, ambao watatawala pamoja na Kristo.—Ufunuo 5:9, 10.

 8. Israeli wa Mungu wamekuwa na sababu gani ya kufurahi tangu mwaka wa 1919?

⁸ Ongezeko hilo lilileta shangwe. “Ndipo utakapoona na kutiwa nuru, na moyo wako utatetemeka na kukunjuka; kwa kuwa wingi wa bahari utageuzwa kukujia, utajiri wa mataifa utakuwasilia.” (Isaya 60:5) Israeli wa Mungu alifurahi sana kwa sababu ya kukusanywa kwa watiwa-mafuta miaka ya 1920 na ya 1930. Hata hivyo, wamekuwa na sababu nyingine ya shangwe. Hasa tangu miaka ya katikati ya 1930, watu ambao hapo kwanza walikuwa sehemu ya “bahari” ya wanadamu waliotenganishwa na Mungu wametoka katika mataifa yote ili kuabudu pamoja na Israeli wa Mungu. (Isaya 57:20; Hagai 2:7) Watu hawa hawaendi zao kumtumikia Mungu, kila mtu kivyake. Bali, wanamjia “mwanamke” wa Mungu na kuwa sehemu ya kundi la Mungu lenye umoja. Matokeo ni kwamba, watumishi wote wa Mungu wanashiriki kuipanua ibada ya kweli.

Mataifa Yatoka Pande Zote Kuja Kukutanikia Yerusalemu

9, 10. Ni nani wanaoonekana wakitoka pande mbalimbali kuja kukutanikia Yerusalemu, na Yehova anawapokeaje?

⁹ Yehova anaeleza jinsi mpanuko utakavyofanyika, akitumia mifano inayofahamika na watu wa wakati wa Isaya. “Mwanamke” huyo anatazama akiwa pale alipo juu ya Mlima Sayuni na kuangaza-angaza macho yake kwenye upeo wa mashariki. Anaona nini? “Wingi wa ngamia utakufunika, ngamia vijana wa Midiani na Efa; wote watakuja kutoka Sheba; wataleta dhahabu na uvumba; na kuzitangaza sifa za BWANA.” (Isaya 60:6) Misafara ya ngamia inayotumiwa na wafanya-biashara wa makabila mbalimbali inashika njia kwenda Yerusalemu ikipita katika barabara zinazoelekea huko. (Mwanzo 37:25, 28; Waamuzi 6:1, 5; 1 Wafalme 10:1, 2) Ngamia wako kila mahali, kama mafuriko yanayoifunika nchi! Misafara hiyo inaleta zawadi za thamani kubwa, kuonyesha kwamba wafanya-biashara hao wanakuja wakiwa na makusudio ya amani. Wanataka kumwabudu Yehova na kumpa kilicho bora.

¹⁰ Si wafanya-biashara hawa tu walio mwendoni. “Makundi yote ya Kedari yatakusanyika kwako, kondoo waume wa Nebayothi watakutumikia.” Ndiyo, hata makabila yaliyo na desturi ya kuchunga mifugo yanasafiri kwenda Yerusalemu. Yanakuja na zawadi za mali zao zenye thamani kubwa zaidi, yaani makundi ya kondoo, kisha wanajitoa wawe wahudumu. Yehova atawapokeaje? Yeye anasema: “Watapanda juu ya madhabahu yangu kwa kibali, nami nitaitukuza nyumba ya utukufu wangu.” (Isaya 60:7) Yehova anazikubali zawadi zao, nazo zitatumiwa katika ibada safi.—Isaya 56:7; Yeremia 49:28, 29.

11, 12. (a) Yule “mwanamke” anaona nini anapokaza macho magharibi? (b) Kwa nini watu wengi sana wanafanya haraka kwenda Yerusalemu?

¹¹ Sasa Yehova anamwagiza yule “mwanamke” atazame kwenye upeo wa magharibi. Halafu Yehova anauliza: “Ni nani hawa warukao kama wingu, na kama njiwa waendao madirishani kwao?” Yehova mwenyewe anajibu hivi: “Hakika yake visiwa vitaningojea, na merikebu za Tarshishi kwanza, ili kuleta wana wako kutoka mbali, na fedha yao na dhahabu yao pamoja nao, kwa ajili ya jina la BWANA, Mungu wako, kwa ajili yake Mtakatifu wa Israeli, kwa kuwa amekutukuza wewe.”—Isaya 60:8, 9.

¹² Wazia kwamba umesimama pamoja na “mwanamke” huyo, ukikaza macho magharibi ng’ambo ya Bahari Kuu. Unaona nini? Wingu la mbali la madoa meupe yakielea juu ya maji. Wanaonekana kama ndege. Lakini wanapokaribia zaidi, unaona kwamba kumbe ni merikebu zenye matanga yaliyotwekwa. ‘Zimekuja kutoka mbali.’a (Isaya 49:12) Mashua zinazoenda kasi kuelekea Sayuni ni nyingi sana hivi kwamba zinaonekana kama kundi la njiwa wanaoelekea nyumbani. Haraka yote hiyo ya nini? Kikosi hicho kina hamu nyingi ya kuwafikisha pwani waabudu wa Yehova waliomo, ambao wametoka bandari za mbali. Kwa kweli, wote wale wanaowasili sasa hivi—Waisraeli na wageni pia, kutoka mashariki au magharibi na kutoka nchi za karibu au za mbali—wanafanya haraka kwenda Yerusalemu wakafanye vitu vyote walivyo navyo viwe wakfu kwa jina la Yehova, Mungu wao.—Isaya 55:5.

13. Nyakati za kisasa, “wana” na “binti” ni akina nani, na “utajiri wa mataifa” ni akina nani?

¹³ Lo, andiko la Isaya 60:4-9 linatoa ufafanuzi ulio wazi kama nini kuhusu mpanuko ambao umetukia ulimwenguni pote tangu “mwanamke” wa Yehova aanze kuangaza nuru katikati ya giza la ulimwengu huu! Kwanza wakafika “wana” na “binti” za Sayuni wa kimbingu, wale waliokuja kuwa Wakristo watiwa-mafuta. Mwaka wa 1931, walijitambulisha peupe kuwa Mashahidi wa Yehova. Halafu wingu la watu watiifu, ambao ndio “utajiri wa mataifa” na “wingi wa bahari,” likafanya haraka kujiunga na ndugu za Kristo waliobaki.b Leo watumishi wote hawa wa Yehova wanaotoka pembe nne za dunia na kutoka hali zote za maisha wanajiunga na Israeli wa Mungu kumsifu Bwana wao Mwenye Enzi Kuu, Yehova, na kukweza jina lake kuwa ndilo tukufu zaidi katika ulimwengu mzima.

14. Wale wanaowasili sasa hivi ‘wanapandaje juu ya madhabahu ya Mungu’?

¹⁴ Ingawa hivyo, inamaanisha nini kwamba watu hawa wanaowasili sasa hivi kutoka kwenye mataifa “watapanda juu ya madhabahu [ya Mungu]”? Dhabihu huwekwa juu ya madhabahu. Mtume Paulo alitumia usemi unaohusisha dhabihu alipoandika hivi: “Nawasihi sana nyinyi . . . mtoe miili yenu iwe dhabihu iliyo hai, takatifu, yenye kukubalika kwa Mungu, utumishi mtakatifu pamoja na nguvu zenu za kufikiri kuzuri.” (Waroma 12:1) Wakristo wa kweli wana moyo wa kujitoa. (Luka 9:23, 24) Wanatoa wakati wao, nguvu zao, na stadi zao kuendeleza ibada safi. (Waroma 6:13) Kwa kufanya hivyo, wanatoa dhabihu zinazokubalika za kumsifu Mungu. (Waebrania 13:15) Jambo la kwamba mamilioni ya waabudu wa Yehova leo, vijana kwa wazee, wameweka tamaa zao za kibinafsi nyuma ya masilahi ya Ufalme wa Mungu, linachangamsha moyo kama nini! Wanaonyesha roho ya kweli ya kujidhabihu.—Mathayo 6:33; 2 Wakorintho 5:15.

Wale Wanaowasili Sasa Hivi Wanashiriki Katika Mpanuko

15. (a) Nyakati za kale, rehema ya Yehova ilionyeshwaje kuhusiana na wageni? (b) Nyakati za kisasa, “wageni” wameshiriki jinsi gani kuijenga ibada ya kweli?

¹⁵ Wale wanaowasili sasa hivi wanatoa mali zao na hata huduma zao binafsi kumtegemeza “mwanamke” wa Yehova. “Wageni watajenga kuta zako, na wafalme wao watakuhudumu; maana katika ghadhabu yangu nalikupiga, lakini katika upendeleo wangu nimekurehemu.” (Isaya 60:10) Rehema ya Yehova ilionyeshwa karne ya sita K.W.K. wakati wageni waliposaidia kazi ya ujenzi Yerusalemu. (Ezra 3:7; Nehemia 3:26) Katika utimizo mkubwa wa leo, “wageni,” yaani umati mkubwa, wanaunga mkono mabaki watiwa-mafuta kujenga ibada ya kweli. Wanasaidia kujenga sifa za Kikristo katika wanafunzi wao wa Biblia, na hivyo wanajenga makutaniko ya Kikristo na kuimarisha “kuta” za tengenezo la Yehova. (1 Wakorintho 3:10-15) Pia wanajenga kwa njia halisi, wakijibidiisha kujenga Majumba ya Ufalme, Majumba ya Kusanyiko, na majengo ya Betheli. Hivyo wanajiunga na ndugu zao watiwa-mafuta kutunza mahitaji ya tengenezo la Yehova linalopanuka.—Isaya 61:5.

16, 17. (a) “Malango” ya tengenezo la Mungu yamewekwaje wazi? (b) “Wafalme” wamemhudumiaje Sayuni? (c) Itakuwaje kwa wale wanaojaribu kuyafunga “malango” ambayo Yehova anataka yaachwe wazi?

¹⁶ Matokeo ya programu ya ujenzi wa kiroho ni kwamba, kila mwaka mamia ya maelfu ya “wageni” huanza kushirikiana na tengenezo la Yehova, na njia huwa wazi ili wengi hata zaidi waingie. Yehova anasema hivi: “Malango yako nayo yatakuwa wazi daima; hayatafungwa mchana wala usiku; ili watu wapate kukuletea utajiri wa mataifa, na wafalme wao wakiongozwa pamoja nao.” (Isaya 60:11) Ingawa hivyo, ni akina nani wale “wafalme” wanaoongoza kuuletea Sayuni utajiri wa mataifa? Nyakati za kale Yehova aligusa mioyo ya watawala fulani ili ‘kumhudumia’ Sayuni. Kwa mfano, Koreshi alichukua hatua ya kwanza ya kuwaagiza Wayahudi warudi Yerusalemu ili wakalijenge upya hekalu. Baadaye, Artashasta alichanga rasilmali na kumwagiza Nehemia ajenge upya kuta za Yerusalemu. (Ezra 1:2, 3; Nehemia 2:1-8) Kwa kweli “moyo wa mfalme huwa katika mkono wa BWANA; kama mifereji ya maji.” (Mithali 21:1) Mungu wetu anaweza kugusa mioyo ya hata watawala walio na nguvu zaidi watende kupatana na mapenzi yake.

¹⁷ Nyakati za kisasa “wafalme” au wenye mamlaka wengi wa kiserikali wamejaribu kufunga “malango” ya tengenezo la Yehova. Hata hivyo, wengine wametumikia Sayuni kwa kufanya maamuzi yaliyosaidia kuyaweka “malango” hayo yakiwa wazi. (Waroma 13:4) Mwaka wa 1919, wenye mamlaka wa kiserikali walimfungua Joseph F. Rutherford na waandamani wake kutoka gerezani walikokuwa wamefungwa bila haki. (Ufunuo 11:13) Serikali za kibinadamu ‘zilimeza kabisa’ mafuriko ya mnyanyaso yaliyomiminwa na Shetani kwa nguvu nyingi baada ya anguko lake kutoka mbinguni. (Ufunuo 12:16) Serikali fulani zimeunga mkono maoni ya kuvumiliana na imani za kidini za watu, nyakati nyingine zikiwatetea Mashahidi wa Yehova hasa. Huduma ya aina hiyo imefanya iwe rahisi zaidi makundi ya watu watiifu yakubali kupita katika yale “malango” yaliyo wazi na kuingia katika tengenezo la Yehova. Namna gani wapinzani wanaojaribu kuyafunga “malango” hayo? Hawatafaulu kamwe. Yehova anasema hivi kuhusu watu hao: “Kila taifa na ufalme wa watu wasiotaka kukutumikia wataangamia; naam, mataifa hayo wataharibiwa kabisa.” (Isaya 60:12) Mtu ye yote au matengenezo mazima yanayopigana na “mwanamke” wa Mungu ataangamia katika vita ya Har-Magedoni, wala si baada ya hapo.—Ufunuo 16:14, 16.

18. (a) Ahadi ya kwamba miti itasitawi katika Israeli inamaanisha nini? (b) Leo ‘mahali pa miguu ya Yehova’ ni wapi?

¹⁸ Baada ya kutoa onyo hilo la hukumu, unabii unazirudia ahadi za utukuzo na ufanisi. Akiongea na “mwanamke” wake, Yehova anasema hivi: “Utukufu wa Lebanoni utakujia wewe, Mberoshi na mtidhari na mteashuri pamoja; ili kupapamba mahali pangu patakatifu, nami nitapatukuza mahali pa miguu yangu.” (Isaya 60:13) Miti inayositawi inafananisha urembo na uzaaji wa matunda. (Isaya 41:19; 55:13) Maneno “patakatifu” na “mahali pa miguu yangu” katika mstari huu yanamaanisha hekalu la Yerusalemu. (1 Mambo ya Nyakati 28:2; Zaburi 99:5) Hata hivyo, mtume Paulo alieleza kwamba hekalu la Yerusalemu lilikuwa kiwakilishi halisi kilichotangulia kuwa kivuli cha hekalu kubwa zaidi la kiroho ambalo lingetokea baadaye, yaani mpango wa kumkaribia Yehova katika ibada kwa msingi wa dhabihu ya Kristo. (Waebrania 8:1-5; 9:2-10, 23) Leo Yehova hupatukuza ‘mahali pa miguu yake,’ yaani nyua za kidunia za hekalu hilo kubwa la kiroho. Nyua hizo zinakuwa za kupendeza macho sana kiasi cha kwamba zinawavutia watu kutoka mataifa yote ili washiriki katika ibada ya kweli wakiwa hapo.—Isaya 2:1-4; Hagai 2:7.

19. Wapinzani watalazimika kukubali nini, na watakubali hivyo kabla ya kumalizika kwa wakati gani?

¹⁹ Sasa akielekeza fikira zake kwa wapinzani, Yehova anasema hivi: “Wana wa watu wale waliokutesa watakuja kwako na kukuinamia; nao wote waliokudharau watajiinamisha hata nyayo za miguu yako; nao watakuita, Mji wa BWANA, Sayuni wa Mtakatifu wa Israeli.” (Isaya 60:14) Ndiyo, wapinzani fulani watalazimika kuinama na kupaaza sauti wamwite yule “mwanamke” kwa kuona ongezeko hilo kubwa na njia bora ya maisha ambayo baraka ya Mungu inawaletea watu wake. Hiyo ni kusema kwamba, watu hao watalazimika kukubali kabla au wakati wa Har-Magedoni, wala si baada ya hapo, kwamba mabaki watiwa-mafuta na waandamani wao ndio wawakilishi wa kweli wa tengenezo la Mungu la kimbingu, ‘mji wa Yehova, Sayuni wa Mtakatifu wa Israeli.’

Kutumia Mali Ambazo Zipo

20. Hali za yule “mwanamke” zitabadilikaje sana?

²⁰ Lo, sasa hali za “mwanamke” wa Yehova zinabadilika kama nini! Yehova anasema hivi: “[Badala ya,” “NW”] kuwa umeachwa na kuchukiwa, hata ikawa hapana mtu aliyepita ndani yako, nitakufanya kuwa fahari ya milele, furaha ya vizazi vingi. Utanyonya maziwa ya mataifa, utanyonya matiti ya wafalme; nawe utajua ya kuwa mimi, BWANA, ni mwokozi wako, na mkombozi wako, Mwenye enzi wa Yakobo.”—Isaya 60:15, 16.

21. (a) Yerusalemu la kale linapataje “fahari”? (b) Watumishi watiwa-mafuta wa Yehova wamefurahia baraka zipi tangu mwaka wa 1919, na wamenyonyaje “maziwa ya mataifa”?

²¹ Kwa muda wa miaka 70, Yerusalemu la kale ni kama limeondolewa kwenye ramani, kwani ‘hapana mtu anayepita ndani yake.’ Lakini kuanzia mwaka wa 537 K.W.K., Yehova anarudisha watu katika jiji hilo, akilipatia “fahari.” Vivyo hivyo, kuelekea mwisho wa vita ya kwanza ya ulimwengu, Israeli wa Mungu walipatwa na kipindi cha ukiwa ambamo walihisi ‘wameachwa.’ Lakini mwaka wa 1919, Yehova aliwakomboa watumishi wake watiwa-mafuta kutoka utekwani, na tangu wakati huo amewabariki kwa mpanuko na ufanisi wa kiroho ambao haujawahi kuonekana kabla ya hapo. Watu wake wamenyonya “maziwa ya mataifa,” wakitumia mali zinazotoka kwenye mataifa ili kuendeleza ibada ya kweli. Kwa mfano, kutumia ufundi wa kisasa kwa njia ya hekima kumefanya iwezekane kutafsiri na kuchapisha Biblia na vitabu vya Biblia katika mamia ya lugha. Matokeo ni kwamba, mamia ya maelfu ya watu hujifunza Biblia na Mashahidi wa Yehova kila mwaka na kupata kujua kwamba Yehova ndiye Mwokozi na Mkombozi wao kupitia Kristo.—Matendo 5:31; 1 Yohana 4:14.

Maendeleo ya Kitengenezo

22. Yehova anaahidi maendeleo gani ya pekee?

²² Ukuzi wa idadi ya watu wa Yehova unaambatana na maendeleo ya kitengenezo. Yehova anasema hivi: ‘Badala ya shaba nitaleta dhahabu, na badala ya chuma nitaleta fedha, na badala ya mti, shaba, na badala ya mawe, chuma; tena nitawafanya wasimamizi wako wawe amani, na hao wakutozao fedha kuwa haki.’ (Isaya 60:17) Kubadilisha fedha kwa dhahabu ni maendeleo, na hata kubadilishwa kwa vifaa vingine vilivyotajwa hapa ni maendeleo. Kupatana na hilo, watu wa Yehova wamekuwa wakipata maendeleo ya kitengenezo muda wote wa siku za mwisho.

23, 24. Watu wa Yehova wamekuwa wakipata maendeleo gani ya kitengenezo tangu mwaka wa 1919?

²³ Kufikia mwaka wa 1919, makutaniko yalikuwa na wazee na mashemasi waliochaguliwa kidemokrasi. Kuanzia mwaka huo, mkurugenzi wa utumishi aliwekwa rasmi kitheokrasi ili asimamie utumishi mbalimbali wa shambani katika kutaniko, lakini kulikuwako visa fulani ambapo wazee waliochaguliwa kwa kupigiwa kura walimpinga mkurugenzi wa utumishi. Mwaka wa 1932, mambo yakabadilika. Kupitia Mnara wa Mlinzi, makutaniko yakaagizwa yaache uchaguzi wa kupigia wazee na mashemasi kura. Badala yake, wakawa sasa wakichagua halmashauri ya utumishi ifanye kazi kwa kushirikiana na mkurugenzi wa utumishi. Hayo yalikuwa maendeleo makubwa.

²⁴ Mwaka wa 1938, “dhahabu” zaidi ililetwa wakati ilipothibitishwa kwamba watumishi wote kutanikoni walipasa kuwekwa rasmi kitheokrasi. Usimamizi wa kutaniko ukaja kuwa mikononi mwa mtumishi wa kampuni (baadaye, mtumishi wa kutaniko) na watumishi mbalimbali waliomsaidia, wote hao wakiwa wamewekwa rasmi chini ya uangalizi wa “mtumwa mwaminifu na mwenye busara.”c (Mathayo 24:45-47) Hata hivyo, mwaka wa 1972 ilionekana kwamba njia ya Kimaandiko ya uangalizi wa kutaniko ni kupitia baraza la wazee badala ya kupitia mwanamume mmoja. (Wafilipi 1:1) Mabadiliko mengine yalifanywa katika makutaniko na katika Baraza Linaloongoza. Mfano wa badiliko lililofanywa katika baraza hilo ulionekana siku ya Oktoba 7, 2000, ilipotangazwa kwamba washirika wa Baraza Linaloongoza waliokuwa wakitumikia wakiwa wakurugenzi wa shirika la Watch Tower Society of Pennsylvania na mashirika mengine yanayohusiana na hilo wameviacha vyeo vyao kwa hiari. Hivyo basi, Baraza Linaloongoza lenye kuwakilisha mtumwa mwaminifu na mwenye busara linaweza kuzingatia uangalizi wa kiroho wa kulitunza “kutaniko la Mungu” na washirika wake, wale kondoo wengine. (Matendo 20:28) Mipango yote hiyo imeleta maendeleo. Imelitia nguvu tengenezo la Yehova na kuwabariki waabudu wake.

25. Ni nani ambaye amekuwa akisababisha maendeleo ya kitengenezo ya watu wa Yehova, na wamevuna manufaa gani?

²⁵ Ni nani ambaye amesababisha maendeleo hayo? Je, yametokana na watu wenye uwezo wa kusimamia mambo vizuri au akili bora za wanadamu fulani? Sivyo, kwa maana Yehova alisema hivi: “Nitaleta dhahabu.” Maendeleo yote haya ni matokeo ya mwongozo wa kimungu. Watu wa Yehova wanapojitiisha chini ya mwongozo wake na kufanya marekebisho, wanapata faida nyingi. Wao huwa na amani nyingi miongoni mwao, na kupenda uadilifu ndiko huwashurutisha kumtumikia.

26. Ni alama gani inayowatambulisha Wakristo wa kweli ambayo hata wapinzani huiona?

²⁶ Amani inayotolewa na Mungu ina nguvu za kubadili mambo. Yehova anaahidi hivi: “Jeuri haitasikiwa tena katika nchi yako, ukiwa na uharibifu hazitakuwa mipakani mwako; bali utaziita kuta zako, Wokovu, na malango yako, Sifa.” (Isaya 60:18) Hiyo ni kweli kabisa! Hata wapinzani wanakubali kwamba hali ya amani ni alama ya wazi ya Wakristo wa kweli. (Mika 4:3) Kuwa na amani pamoja na Mungu na miongoni mwa Mashahidi wa Yehova wenyewe hufanya kila mahali pa mikutano ya Kikristo pawe kama sehemu ya kupata burudiko katika ulimwengu wenye jeuri. (1 Petro 2:17) Ni kionjo cha amani tele itakayokuwako wakati wakaaji wote wa dunia ‘watakapofundishwa na Yehova.’—Isaya 11:9; 54:13.

Nuru Tukufu ya Ukubali wa Mungu

27. “Mwanamke” wa Yehova huangaziwa nuru gani?

²⁷ Yehova anaeleza kwamba Yerusalemu ataangaziwa nuru nyingi sana, anaposema hivi: “Jua halitakuwa nuru yako tena wakati wa mchana, wala mwezi hautakupa nuru kwa mwangaza wake; bali BWANA atakuwa nuru ya milele kwako, na Mungu wako atakuwa utukufu wako. Jua lako halitashuka tena, wala mwezi wako hautajitenga; kwa kuwa BWANA mwenyewe atakuwa nuru yako ya milele; na siku za kuomboleza kwako zitakoma.” (Isaya 60:19, 20) Yehova ataendelea kuwa “nuru ya milele” kwa “mwanamke” wake. ‘Hatashuka’ kamwe kama jua la machweo, wala ‘kujitenga’ kama mwezi.d Nuru yake ya kibali cha daima inawaangazia Wakristo watiwa-mafuta, wawakilishi wa kibinadamu wa “mwanamke” wa Mungu. Wao, pamoja na umati mkubwa, wanafurahia nuru kubwa ajabu ya kiroho isiyoweza kuzimwa na giza lolote la kisiasa wala la kiuchumi. Kisha wana hakika ya kuupata wakati ujao mwangavu ambao Yehova ameweka mbele yao.—Waroma 2:7; Ufunuo 21:3-5.

28. (a) Ni jambo gani ambalo limeahidiwa kuhusu wakaaji wa Yerusalemu wanaorudi? (b) Wakristo watiwa-mafuta walirithi nini mwaka wa 1919? (c) Waadilifu watairithi nchi kwa muda gani?

²⁸ Yehova anaendelea kusema hivi kwa habari ya wakaaji wa Yerusalemu: “Watu wako nao watakuwa wenye haki wote, nao watairithi nchi milele; chipukizi nililolipanda mimi mwenyewe, kazi ya mikono yangu mwenyewe, ili mimi nitukuzwe.” (Isaya 60:21) Israeli wa asili waliporudi kutoka Babiloni, ‘walirithi nchi.’ Lakini wakati huo “milele” ikawa ni kufikia karne ya kwanza W.K. wakati majeshi ya Roma yalipoharibu Yerusalemu na taifa la Kiyahudi. Mwaka wa 1919 mabaki ya Wakristo watiwa-mafuta walitoka katika utekwa wa kiroho wakamiliki nchi ya kiroho. (Isaya 66:8) Nchi hii, au makao ya utendaji, inatambulishwa na ufanisi wa paradiso ya kiroho ambao hautafifia. Israeli wa kiroho, wakiwa jamii nzima, hawataacha kuwa waaminifu kama vile Israeli wa kale walivyofanya. Zaidi ya hilo, unabii wa Isaya utatimizwa kihalisi pia wakati dunia itakapokuwa paradiso halisi yenye “wingi wa amani.” Wakati huo waadilifu walio na tumaini la kidunia watairithi nchi milele.—Zaburi 37:11, 29.

29, 30. “Mdogo” amekuwaje “elfu”?

²⁹ Mwishoni mwa Isaya sura ya 60 mnaweza kupatikana ahadi nzito, ambayo Yehova anaitoa kwa kutumia jina lake mwenyewe kuhakikisha kabisa kwamba ataitimiza. Anasema hivi: “Mdogo atakuwa elfu, na mnyonge atakuwa taifa hodari; mimi, BWANA, nitayahimiza hayo wakati wake.” (Isaya 60:22) Wakati watiwa-mafuta waliotawanywa waliporudishwa kwenye utendaji mwaka wa 1919, wao ndio waliokuwa yule “mdogo.”e Lakini idadi yao iliongezeka wakati Waisraeli wa kiroho waliobaki walipokuwa wakiletwa ndani. Kisha ongezeko hilo likawa kubwa sana wakati umati mkubwa ulipoanza kukusanywa.

³⁰ Muda si muda, amani na uadilifu uliomo miongoni mwa watu wa Mungu ukawavutia watu wengi sana wenye mioyo ya kupenda haki kiasi cha kwamba yule “mdogo” akaongezeka kuwa “taifa hodari” kihalisi. Kwa sasa taifa hilo lina watu wengi kuliko mataifa mengi ya ulimwengu yanayojitawala. Ni wazi kwamba Yehova, kupitia Yesu Kristo, ameelekeza kazi ya Ufalme na kuihimiza. Kuona ibada ya kweli ikipanuka ulimwenguni pote na kushiriki katika mpanuko huo kunasisimua kama nini! Ndiyo, ni shangwe kutambua kwamba ongezeko hili humletea Yehova utukufu, aliyetoa unabii wa mambo hayo zamani za kale.

[Maelezo ya Chini]

[Picha katika ukurasa wa 305]

Yule “mwanamke” anaamriwa ‘ainuke’

[Picha katika ukurasa wa 312, 313]

“Merikebu za Tarshishi” zinabeba waabudu wa Yehova waliomo