SIKU YA HUKUMU

Ni “siku” au kipindi hususa cha wakati, ambacho vikundi vya watu, mataifa, au wanadamu kwa ujumla wanawajibika mbele za Mungu. Huenda wakati huo wale watakaohukumiwa kwamba wanastahili kifo wataangamizwa, au huenda baadhi ya watu watapata nafasi ya kuokolewa na hata kupata uzima wa milele. Yesu Kristo na mitume wake walirejelea “Siku ya Hukumu” ambayo ingekuja wakati ujao na ingehusisha watu walio hai na waliokufa zamani.​—Mt 10:15; 11:21-24; 12:41, 42; 2Ti 4:1, 2.

Hukumu Katika Nyakati Zilizopita. Katika pindi mbalimbali zamani, Yehova aliwahukumu watu na mataifa kwa sababu ya matendo yao na kutekeleza hukumu zake kwa kuwaangamiza. Hakutekeleza hukumu hizo bila kujali ili kuonyesha tu uwezo wake au nguvu zake nyingi. Nyakati nyingine neno la Kiebrania linalotafsiriwa “hukumu” (mish·patʹ) humaanisha pia “maamuzi” na “jambo la haki.” (Ezr 7:10; Mwa 18:25) Biblia inakazia kwamba Yehova “anapenda uadilifu na haki,” kwa hiyo hukumu zake hutekelezwa kupatana na sifa hizo mbili.​—Zb 33:5.

Pindi fulani alitekeleza hukumu zake kwa sababu watu walitenda uovu katika maisha yao ya kila siku. Mfano mmoja ni Sodoma na Gomora. Yehova alichunguza majiji hayo na kuamua kwamba dhambi ya wakaaji wake ilikuwa nzito sana; akaamua kuharibu majiji hayo. (Mwa 18:20, 21; 19:14) Baadaye Yuda aliandika kwamba majiji hayo ‘yalihukumiwa adhabu [Kigr., diʹken; “hukumu,” tafsiri ya Da; “haki,” tafsiri ya Yg; “kisasi cha haki,” tafsiri ya ED] ya moto wa milele.’ (Yuda 7) Kwa hiyo majiji hayo yalikabili “siku” ya hukumu.

Yehova alifanya kesi dhidi ya Babiloni la kale, adui wa muda mrefu wa Mungu na watu wake. Kwa kuwatesa Wayahudi kikatili isivyo lazima, na kukataa kuwaachilia huru baada ya kuwachukua mateka kwa miaka 70, na kusema kwamba Merodaki ndiye aliyewawezesha kuwashinda watu wa Mungu, Babiloni lilistahili kuhukumiwa. (Yer 51:36; Isa 14:3-6, 17; Da 5:1-4) Hukumu ya Babiloni ilitekelezwa mwaka wa 539 K.W.K. liliposhindwa na Wamedi na Waajemi. Kwa sababu hukumu hiyo ilitekelezwa na Yehova, kipindi hicho kinaweza kuitwa “siku ya Yehova.”​—Isa 13:1, 6, 9.

Vivyo hivyo, Yeremia alitabiri kwamba Mungu ‘angehukumu’ Edomu, na mataifa mengine. (Yer 25:17-31) Hivyo, taifa ambalo lilimchukia Yehova na watu wake liliangamizwa katika “siku ya Yehova.”​—Ob 1, 15, 16.

Watu wa Yuda na Yerusalemu walipoasi na kupoteza kibali cha Mungu, aliahidi ‘kutekeleza hukumu katikati yao.’ (Eze 5:8) Mwaka wa 607 K.W.K. “siku ya ghadhabu ya Yehova” ilifika alipotekeleza hukumu yake kwa kuwaangamiza. (Eze 7:19) Hata hivyo, “siku” au pindi nyingine ya kuhukumu Yerusalemu ilitabiriwa. Yoeli alitabiri kwamba roho ingemiminwa kabla ya “ile siku ya Yehova iliyo kuu na yenye kuogopesha.” (Yoe 2:28-31) Katika siku ya Pentekoste ya mwaka wa 33 W.K., Petro aliongozwa na roho takatifu kusema kwamba walikuwa wakiona utimizo wa unabii huo. (Mdo 2:16-20) “Siku ya Yehova” ya uharibifu ilifika mwaka wa 70 W.K. majeshi ya Roma yalipotekeleza hukumu ya Mungu dhidi ya Wayahudi. Kama Yesu alivyotabiri, zilikuwa “siku za kutekeleza haki.”​—Lu 21:22; ona UHARIBIFU.

Hukumu Wakati Ujao. Mbali na unabii wa Maandiko ya Kiebrania, Biblia inataja waziwazi siku kadhaa za hukumu zitakazotekelezwa wakati ujao. Kitabu cha Ufunuo kinazungumzia wakati ambapo “Babiloni Mkubwa” atateketezwa kabisa kwa moto. Anapokea adhabu hiyo ya hukumu kwa sababu ya uasherati wake pamoja na mataifa na kulewa damu ya mashahidi wa Yesu. (Ufu 17:1-6; 18:8, 20; 19:1, 2) Petro alitaja hukumu nyingine itakayotekelezwa kwa kurejelea mambo yaliyotukia katika siku za Noa na kutabiri “siku ya hukumu na ya kuangamizwa kwa watu wasiomwogopa Mungu.” (2Pe 3:7) Kitabu cha Ufunuo kinasema kwamba maangamizi hayo yatatekelezwa na “Neno la Mungu,” ambaye atayapiga mataifa kwa upanga mrefu. (Ufu 19:11-16; linganisha Yuda 14, 15.) Pia, Ibilisi tayari alihukumiwa katika karne ya kwanza, nao roho waovu anaowaongoza wanajua kwamba watatupwa katika shimo refu lisilo na mwisho, pamoja na Shetani. (1Ti 3:6; Lu 8:31; Ufu 20:1-3) Hivyo ni wazi kwamba hukumu itakayotekelezwa dhidi yao tayari imeamuliwa.​—Yuda 6; 2Pe 2:4; 1Ko 6:3.

Inaweza Kuwa Hukumu ya Hatia au Isiyo ya Hatia. Mara nyingi neno “hukumu” (Kigr., kriʹsis na kriʹma) katika Maandiko ya Kigiriki ya Kikristo linamaanisha hatia, au hukumu kali. Katika Yohana 5:24 na 29 “hukumu” inatofautishwa na “uzima” na “uzima wa milele,” jambo linalodokeza kwamba itakuwa hukumu ya hatia inayoongoza kwenye maangamizi, yaani, kifo. (2Pe 2:9; 3:7; Yoh 3:18, 19) Hata hivyo, si hukumu zote kali zinazoongoza kwenye maangamizi. Jambo hilo linaonyeshwa na maneno ya Paulo katika 1 Wakorintho 11:27-32 kuhusiana na kuadhimisha Mlo wa Jioni wa Bwana. Ikiwa mtu hakutambua vizuri jambo analofanya, angekula au kunywa “hukumu dhidi yake mwenyewe.” Kisha Paulo anaongeza hivi: “Tunapohukumiwa, Yehova anatutia nidhamu, ili tusihukumiwe pamoja na ulimwengu.” Hivyo, mtu anaweza kuhukumiwa vikali lakini akitubu hataangamizwa milele.

Isitoshe, andiko la 2 Wakorintho 5:10 linaonyesha kwamba si lazima hukumu iwe ya hatia. Linasema hivi kuwahusu wale waliosimama mbele ya kiti cha hukumu: ‘Kila mmoja atapata malipo kulingana na mambo aliyotenda, yawe mema au mabaya.’ Ni wazi kwamba hukumu inayotajwa katika Ufunuo 20:13 inaleta matokeo mazuri kwa wengi. Kati ya wafu wanaohukumiwa, wale wanaohukumiwa vikali wanatupwa katika “ziwa la moto.” Wengine wanaokoka hukumu hiyo kwa sababu ‘wanapatikana wameandikwa katika kile kitabu cha uzima.’​—Ufu 20:15.

Siku ya Kumhukumu Mtu Binafsi. Waebrania wa kabla ya Ukristo walijua kwamba Mungu atamhukumu kibinafsi kila mmoja wao kwa sababu ya matendo yake. (Mhu 11:9; 12:14) Maandiko ya Kigiriki ya Kikristo yanaeleza kwamba wakati ujao kutakuwa na kipindi hususa, au “siku,” ambayo wanadamu wote, walio hai na waliokufa zamani, watahukumiwa kibinafsi.​—2Ti 4:1, 2.

Kuwatambua mahakimu. Katika Maandiko ya Kiebrania, Yehova anatambulishwa kuwa “Mwamuzi wa dunia yote.” (Mwa 18:25) Pia, katika Maandiko ya Kigiriki ya Kikristo anaitwa “Mwamuzi wa wote.” (Ebr 12:23) Hata hivyo, amemkabidhi Mwana wake kazi ya kuhukumu kwa niaba yake. (Yoh 5:22) Biblia inasema kwamba Yesu ‘ameagizwa,’ ‘amewekwa rasmi,’ na kwamba ‘atahukumu.’ (Mdo 10:42; 17:31; 2Ti 4:1) Uhakika wa kwamba Yesu amepewa mamlaka ya kuhukumu na Mungu, unaondoa utata wa maandiko yaliyoonekana yanapingana, yaani, andiko linalosema kwamba watu ‘watasimama mbele ya kiti cha hukumu cha Mungu’ na lile linalosema kwamba ‘watasimama mbele ya kiti cha hukumu cha Kristo.’​—Ro 14:10; 2Ko 5:10.

Pia, Yesu aliwaambia mitume wake kwamba atakapoketi katika kiti chake cha ufalme wakati wa “uumbaji mpya,” wao ‘wataketi kwenye viti vya ufalme 12’ ili kuhukumu. (Mt 19:28; Lu 22:28-30) Paulo alisema kwamba Wakristo ‘walioitwa kuwa watakatifu’ watauhukumu ulimwengu. (1Ko 1:2; 6:2) Pia, mtume Yohana aliona katika maono baadhi yao wakipewa “mamlaka ya kuhukumu.” (Ufu 20:4) Maandiko hayo yanaonyesha wazi kwamba hao wanatia ndani mitume na watakatifu wengine. Sehemu ya mwisho ya mstari huo inayotaja wale watakaotawala na Kristo kwa Miaka Elfu Moja inatusaidia kufikia mkataa huo. Hao watakuwa mahakimu wa kifalme pamoja na Yesu.

Tuna hakika kwamba watahukumu kwa njia bora kabisa katika Siku ya Hukumu kwa sababu “hukumu [za Yehova] ni za kweli na za uadilifu.” (Ufu 19:1, 2) Pia, mamlaka ya kuhukumu anayotoa ni ya uadilifu na ya kweli. (Yoh 5:30; 8:16; Ufu 1:1; 2:23) Hukumu haitapotoshwa kamwe wala ukweli hautafichwa.

Kutakuwa na Ufufuo. Yesu alipotumia maneno “Siku ya Hukumu,” alitokeza wazo la ufufuo wa wafu. Alitaja kwamba jiji linaweza kuwakataa mitume na ujumbe wao, kisha akasema: “Katika Siku ya Hukumu itakuwa afadhali zaidi kwa Sodoma na Gomora kuliko kwa jiji hilo.” (Mt 10:15) Ingawa ni wazi alikuwa akitia chumvi (kwa sababu Sodoma na Gomora tayari yalikuwa yameharibiwa milele), maneno yake yalionyesha kwamba baadhi ya watu wa jiji fulani la Kiyahudi la karne ya kwanza wangehukumiwa wakati ujao. (Linganisha Mt 11:21-24; Lu 10:13-15; Yuda 7.) Yesu aliweka jambo hilo wazi zaidi aliposema kwamba “malkia wa kusini atasimamishwa katika hukumu.” (Mt 12:41, 42; Lu 11:31, 32) Biblia inaposema kwamba Yesu atakuwa mwamuzi wa “walio hai na wafu” inaonyesha ukweli wa kwamba kutakuwa na ufufuo katika Siku ya Hukumu.​—Mdo 10:42; 2Ti 4:1.

Jambo la mwisho linaloonyesha kwamba wengi watakaohukumiwa katika Siku ya Hukumu watakuwa wale waliofufuliwa, linapatikana katika andiko la Ufunuo 20:12 na 13. Watu wanaonekana wakiwa “wamesimama mbele ya kile kiti cha ufalme.” Wafu wanatajwa na pia kifo na Kaburi vinawatoa wafu waliokuwa ndani yake. Hao wote wanahukumiwa.

Wakati wa Siku ya Hukumu. Katika Yohana 12:48, Kristo anahusianisha kuhukumiwa kwa watu na “siku ya mwisho.” Andiko la Ufunuo 11:17 na 18 linataja kwamba kuhukumiwa kwa wafu kutatokea baada ya Mungu kuchukua nguvu zake kuu na kuanza kutawala kwa njia ya pekee akiwa mfalme. Jambo hilo linakuwa wazi zaidi tunapochunguza mfuatano wa matukio yaliyoandikwa katika Ufunuo sura ya 19 na  20. Katika andiko hilo tunasoma kwamba “Mfalme wa wafalme” anapigana vita na kuwaangamiza “wafalme wa dunia na majeshi yao.” (Awali katika Ufunuo [16:14] vita hivyo vinaitwa “vita vya siku kuu ya Mungu Mweza-Yote.”) Kisha Shetani anafungwa kwa miaka elfu moja. Katika kipindi hicho cha miaka elfu moja mahakimu wa kifalme watatawala pamoja na Kristo. Muktadha huohuo unataja kufufuliwa na kuhukumiwa kwa wafu. Sasa hilo ndilo linaloonyesha wakati Siku ya Hukumu itakapofika. Na kulingana na Maandiko tunaweza kurejelea kipindi cha miaka elfu moja kuwa “siku” moja, kwa sababu Biblia inataja ulinganifu huo.​—2Pe 3:8; Zb 90:4.

Msingi wa hukumu. Andiko la Ufunuo 20:12 linapoeleza mambo yatakayotukia duniani wakati wa hukumu, linasema kwamba watakaofufuliwa ‘watahukumiwa kutokana na yale mambo yaliyoandikwa katika vile vitabu kulingana na matendo yao.’ Watu watakaofufuliwa hawatahukumiwa kwa matendo waliyofanya katika maisha yao kabla ya kifo, kwa sababu kanuni iliyo katika Waroma 6:7 inasema hivi: “Yule ambaye amekufa ameondolewa hatia ya dhambi yake.”

Hata hivyo, Yesu alisema kwamba kukosa kutambua kazi zake zenye nguvu na kutubu au kukosa kukubali ujumbe wa Mungu kutafanya iwe vigumu kwa wengine kuokoka katika Siku ya Hukumu.​—Mt 10:14, 15; 11:21-24.