“Nitaishibisha Nafsi Iliyochoka”

 1. Ni baraka gani hasa unazotazamia kwa hamu katika ulimwengu mpya?

“ULIMWENGU mpya.” Unaposikia maneno hayo, je, wewe hufikiria baadhi ya baraka halisi zilizotabiriwa? Labda afya nzuri, chakula kinachojenga mwili, wanyama wasiodhuru, au makao mazuri. Huenda hata unaweza kutaja mistari ya Biblia inayotabiri mambo hayo. Pamoja na yote hayo, baraka hii pia ni muhimu—hali nzuri ya kiroho na ya kihisia. Pasipo hali hiyo, huwezi kuwa na shangwe ya kweli.

2, 3. Kutokana na mambo ambayo Yeremia aliandika, ni baraka gani za pekee tunazoweza kutazamia?

² Alipokuwa akimwagiza Yeremia alitabiri kuhusu kurudi kwa Wayahudi kutoka Babiloni, Mungu alikazia jinsi ambavyo wangehisi: “Utajipamba kwa matari yako na kwa kweli utaenda katika dansi ya wale wanaocheka.” (Soma Yeremia 30:18, 19; 31:4, 12-14) Kisha Mungu akaongeza jambo lingine ambalo linaweza kukutia moyo: “Nitaishibisha nafsi iliyochoka, nami nitaijaza kila nafsi ambayo ni dhaifu.” Tafsiri ya NET Bible inasema hivi kuhusu ahadi hiyo ya Mungu: “Nitatosheleza kabisa mahitaji ya wale waliochoka na kuziburudisha kabisa nafsi za wale walio dhaifu.”—Yer. 31:25.

³ Ni tazamio zuri kama nini! Yehova alisema kwamba atamshibisha, au kumtosheleza kabisa, yule aliyechoka na kuvunjika moyo. Na chochote ambacho Mungu ameahidi, atatimiza. Mambo ambayo Yeremia aliandika yanatuhakikishia kwamba sisi pia tutashibishwa. Pia, maneno hayo yanatupa utambuzi wa jinsi ambavyo, hata leo, tunaweza kutiwa moyo na kuwa na matumaini mazuri. Isitoshe, maneno yake yanatuonyesha jinsi tunavyoweza kuwatia moyo wengine, na kuwasaidia kushibisha nafsi zao zilizochoka.

 4. Kwa nini hisia za Yeremia zinaeleweka?

⁴ Ahadi hiyo ilimfariji Yeremia, nayo inaweza kutufariji pia. Kwa nini? Kumbuka jambo lililotajwa katika Sura ya 1 ya kitabu hiki—kwamba Yeremia, sawa na Eliya, “alikuwa mtu mwenye hisia kama zetu.” (Yak. 5:17) Fikiria sababu chache tu ambazo huenda nyakati nyingine, zilimfanya Yeremia avunjike moyo au hata kushuka moyo. Unapozifikiria, wazia jinsi ambayo wewe mwenyewe ungehisi ikiwa ungekuwa katika hali kama hizo, na ni kwa nini huenda wewe pia ukavunjika moyo mara kwa mara.—Rom. 15:4.

 5. Huenda ni nini kilichomvunja moyo Yeremia?

⁵ Huenda kwa kiasi fulani Yeremia alivunjwa moyo na mambo kutoka nyumbani kwao. Alilelewa Anathothi, mji wa Walawi uliokuwa kilomita chache kaskazini-magharibi mwa Yerusalemu. Huenda nabii huyo alikuwa na marafiki na watu wa ukoo mjini humo. Yesu alisema kwamba nabii haheshimiwi katika nchi yake, na ndivyo ilivyokuwa katika kisa cha Yeremia. (Yoh. 4:44) Watu wa mji huo hawakumpuuza na kumdharau tu, bali pia walitaka kumuua Yeremia. Pindi moja, Mungu alimwambia Yeremia: ‘Watu wa Anathothi wanaitafuta nafsi yako.’ Watu hao walimwambia hivi kwa ukaidi: “Usitoe unabii katika jina la Yehova, usije ukafa mkononi mwetu.” Vitisho vibaya kama nini, tena kutoka kwa watu wa ukoo ambao walipaswa kumuunga mkono!—Yer. 1:1; 11:21.

 6. Ikiwa wafanyakazi wenzako au watu wengine wanakupinga, unaweza kufaidika jinsi gani kutokana na masimulizi ya Yeremia na “watu wa Anathothi”?

⁶ Unapotendewa isivyofaa na majirani, wanafunzi, wafanyakazi, au hata watu fulani wa familia yenu, unaweza kupata faraja kwa kutafakari jinsi Yehova alivyoshughulika na Yeremia. Wakati huo, Mungu alisema ‘angekaza fikira zake juu’ ya watu wa Anathothi waliokuwa wakimpinga nabii wake. (Soma Yeremia 11:22, 23.) Bila shaka, maneno hayo ya Mungu yalimwimarisha Yeremia kushinda upinzani wowote kutoka kwa watu hao. Baadaye, Mungu alileta “msiba juu ya watu wa Anathothi.” Wewe pia uwe na hakika kwamba Yehova anakaza fikira, au anaona kila kitu. (Zab. 11:4; 66:7) Ukiendelea ‘kukaa katika’ mafundisho ya Biblia na kufanya yaliyo sawa, unaweza kuwasaidia wapinzani fulani pia waepuke msiba ambao la sivyo utawapata.—1 Tim. 4:16.

7, 8. Yeremia aliteswa jinsi gani, naye aliathiriwa namna gani?

⁷ Vitisho vya watu wa nyumbani kwa Yeremia havikuwa vya maneno tu. Kisa kimoja ni kile cha Pashuri, kuhani mashuhuri jijini Yerusalemu.a Baada ya kusikia unabii wa Mungu, “Pashuri akampiga Yeremia nabii na kumweka katika mikatale.” (Yer. 20:1, 2) Huenda kipigo hicho hakikuwa tu kofi la usoni. Kulingana na watu fulani, Pashuri aliamuru Yeremia apigwe mijeledi au viboko vipatavyo 40. (Kum. 25:3) Huku Yeremia akiwa na maumivu, huenda watu walikuwa wakimdhihaki na kumtukana, na labda hata kumtemea mate. Mambo hayakuishia hapo. Pashuri alimfunga Yeremia katika “mikatale” usiku kucha. Neno la Kiebrania linalotumiwa katika mstari huo linadokeza kwamba mwili wake ulikuwa umepindwa na kukunjwa. Yeremia aliteseka usiku kucha, huenda akiwa amefungwa kwenye kiunzi cha mbao.

⁸ Mambo hayo yalimwathiri Yeremia jinsi gani? Alimwambia Mungu: “Nikawa chombo cha kuchekwa mchana kutwa.” (Yer. 20:3-7) Hata alianza kufikiria kuacha kusema katika jina la Mungu. Hata hivyo, tunajua kwamba Yeremia hangeweza kufanya hivyo, wala hakufanya hivyo. Badala yake, ujumbe ambao Mungu alimwagiza autangaze ulikuwa “kama moto unaowaka ambao umefungiwa ndani ya mifupa [yake].”—Soma Yeremia 20:8, 9.

 9. Kutafakari mambo yaliyompata Yeremia kunaweza kutusaidia jinsi gani?

⁹ Masimulizi hayo yanaweza kutusaidia tunapodhihakiwa na watu tunaowafahamu, iwe ni watu wa ukoo, majirani, wafanyakazi, au wanafunzi wenzetu. Tukivunjika moyo kwa sababu ya upinzani kama huo, hatupaswi kushangaa. Huenda pia tukavunjika moyo tunapoteswa kwa sababu ya ibada ya kweli. Mambo hayo yalimpata Yeremia, mwanadamu asiye mkamilifu kama sisi. Jinsi alivyohisi ndivyo tunavyohisi. Hata hivyo, tusisahau kwamba Mungu alimtegemeza Yeremia, naye akawa na shangwe na uhakika tena. Hakuvunjika moyo milele, nasi si lazima tubaki tukiwa tumevunjika moyo.—2 Kor. 4:16-18.

10. Biblia inafunua nini kuhusu hisia za Yeremia?

¹⁰ Nyakati nyingine hisia za Yeremia zilikuwa zikibadilika-badilika ghafula. Je, umewahi kuwa na furaha na shangwe pindi moja kisha ghafula unaanza kuwa na wasiwasi na huzuni? Kuhusu hisia nzuri, ona maneno ya Yeremia 20:12, 13. (Soma.) Baada ya masaibu aliyopata mikononi mwa Pashuri, Yeremia alishangilia kama mmoja wa maskini waliokombolewa “kutoka mkononi mwa watenda-maovu.” Huenda nyakati nyingine ukasisimka sana, na hata kutaka kumwimbia Yehova, iwe ni baada ya kupata msaada fulani au kwa sababu ya tukio lenye kufurahisha maishani mwako au katika utumishi wako wa Kikristo. Hizo ni hisia nzuri kama nini!—Mdo. 16:25, 26.

11. Hisia zetu zinapobadilika ghafula, tunapaswa kukumbuka nini kuhusu Yeremia?

¹¹ Hata hivyo, kwa sababu ya kutokamilika kwetu, hisia zetu zinaweza kubadilika ghafula kama hisia za Yeremia zilivyobadilika-badilika. Baada ya kusema kwa shangwe ‘mwimbieni Yehova,’ alishuka moyo sana, huenda hata machozi yalianza kumtiririka. (Soma Yeremia 20:14-16.) Alikuwa ameshuka moyo sana hivi kwamba akaanza kulaani siku aliyozaliwa! Akiwa na huzuni nyingi, alisema kwamba mtu aliyetangaza kuzaliwa kwake asikitikiwe kama Sodoma na Gomora. Hata hivyo, suala kuu ni hili: Je, Yeremia alishuka moyo milele? Je, alikata tamaa, na kuhisi kwamba hana tumaini lolote? Hapana. Badala yake, alijitahidi kushinda hali hiyo, naye alifanikiwa. Fikiria masimulizi yanayofuata katika kitabu cha Yeremia. Yule Pashuri mwingine, aliyekuwa mmoja wa wakuu, alimfikia Yeremia akiwa na utume kutoka kwa Sedekia akitaka kujua kuhusu kuzingirwa kwa Yerusalemu na Wababiloni. Yeremia hakusita kutangaza kwa ujasiri hukumu ya Yehova na matokeo yake. (Yer. 21:1-7) Ni wazi kwamba Yeremia aliendelea kuwa na bidii!

12, 13. Tunaweza kufanya nini tunapokabili hali zenye kuhuzunisha?

¹² Baadhi ya watumishi wa Mungu leo huwa mabadiliko-badiliko ya hisia. Huenda mabadiliko hayo yakasababishwa na homoni au kemikali mwilini. Katika hali kama hizo daktari anaweza kupendekeza njia za kupunguza matatizo hayo. (Luka 5:31) Hata hivyo, kwa walio wengi kati yetu, furaha au huzuni tunayopata nyakati nyingine ni ya kawaida nayo si ya kupita kiasi. Kuwa na huzuni ni jambo la kawaida katika maisha ya wanadamu wasio wakamilifu. Huenda hisia hizo zikatokana na uchovu au kufiwa na mpendwa. Tukijikuta katika hali kama hizo, tunaweza kukumbuka kwamba Yeremia alikuwa katika hali kama hizo, hata hivyo, hakupoteza kibali cha Mungu. Ili kukabiliana na hisia hizo, huenda tukahitaji kubadili shughuli zetu za kawaida na kupumzika vya kutosha. Au huenda tukahitaji kujipa muda wa kutosha ili kurudia hali yetu ya kawaida baada ya kufiwa. Hata hivyo, ni muhimu sana kuendelea kuhudhuria mikutano ya Kikristo na kushiriki kwa ukawaida katika utendaji wa kitheokrasi. Hiyo ndiyo siri ya kudumisha usawaziko na shangwe katika utumishi wetu kwa Mungu.—Mt. 5:3; Rom. 12:10-12.

¹³ Iwe kuvunjika kwako moyo ni jambo la pindi moja tu, mara kwa mara, au ni la kawaida, masimulizi ya Yeremia yanaweza kukusaidia. Kama ilivyotajwa, nyakati nyingine alivunjika moyo sana. Hata hivyo, hakuruhusu hali hiyo imkengeushe kutoka kwa Mungu ambaye alimpenda na kumtumikia kwa uaminifu. Wapinzani wake walipomtendea mabaya, alimwomba Yehova msaada na kumtegemea. (Yer. 18:19, 20, 23) Azimia kumwiga Yeremia.—Omb. 3:55-57.

14. Yeremia alitiwa moyo jinsi gani hasa?

¹⁴ Ni vizuri kuzingatia jinsi Yeremia alivyotiwa moyo na jinsi alivyotia moyo ‘nafsi zilizochoka’ za wengine. (Yer. 31:25) Yehova hasa ndiye aliyemtia moyo nabii huyo. Fikiria jinsi ambavyo ungeimarishwa ikiwa ungemsikia Yehova akikwambia: “Mimi, tazama, leo nimekufanya wewe kuwa jiji lenye ngome . . . Nao hakika watapigana nawe, lakini hawatakushinda, kwa maana ‘Mimi niko pamoja nawe,’ asema Yehova, ‘ili nikukomboe.’” (Yer. 1:18, 19) Yeremia alikuwa na sababu nzuri ya kumrejelea Yehova kuwa ‘nguvu zake na ngome yake, na kimbilio lake katika siku ya taabu.’—Yer. 16:19.

15, 16. Kama Yehova alivyomtia moyo Yeremia, tunaweza kufanya nini ili kuwatia wengine moyo?

¹⁵ Inapendeza kujua kwamba Yehova alimwambia Yeremia: “Niko pamoja nawe.” Kutokana na maneno hayo, je, unaona jambo fulani unavyoweza kufanya wakati ambapo mtu unayemfahamu anahitaji kutiwa moyo? Haitoshi tu kutambua kwamba ndugu au dada Mkristo au mtu wa ukoo anahitaji kutiwa moyo. Mengi zaidi yanahitajiwa. Katika visa vingi, njia yenye matokeo zaidi ni kufanya kile ambacho Mungu alimfanyia Yeremia—kuwa pamoja na mtu anayeteseka. Kisha, wakati unaofaa, mwambie maneno yenye kutia moyo, lakini yasiwe mengi mno. Maneno machache lakini yenye kusadikisha na yenye kujenga yanaweza kuwa na matokeo mazuri. Huhitaji kutumia maneno yaliyoteuliwa kwa makini. Badala yake tumia maneno yanayoeleweka kwa urahisi, yanayoonyesha kwamba unamjali na kumhangaikia mtu huyo, nawe una upendo wa Kikristo. Maneno kama hayo huwa na matokeo mazuri zaidi.—Soma Methali 25:11.

¹⁶ Yeremia alimsihi Yehova: “Ee Yehova, nikumbuke na unikazie fikira zako.” Ikawaje? Nabii huyo anaeleza: “Maneno yako yalipatikana, nami nikayala; na neno lako linakuwa kwangu furaha na kushangilia kwa moyo wangu.” (Yer. 15:15, 16) Huenda mtu unayetaka kumtia moyo akahitaji kuhangaikiwa kwa fadhili. Ni kweli kwamba maneno yako hayawezi kamwe kulinganishwa na maneno ya Yehova. Hata hivyo, unaweza kutia ndani baadhi ya maneno ya Mungu katika yale unayosema. Maneno hayo manyoofu, yanayotoka moyoni, na yanayotegemea Biblia yanaweza kufanya moyo wa mtu aliyevunjika moyo ushangilie.—Soma Yeremia 17:7, 8.

17. Tunaweza kujifunza nini kutokana na jinsi Yeremia alivyomtendea Sedekia na Yohanani?

¹⁷ Kumbuka kwamba baada ya kutiwa moyo na Mungu, Yeremia aliwatia moyo wengine. Jinsi gani? Pindi moja, Mfalme Sedekia alimwambia Yeremia kwamba ana wasiwasi kuhusu Wayahudi waliokuwa wamejiunga na Wababiloni. Nabii huyo alisema maneno yenye kutia moyo, akimhimiza mfalme amtii Yehova ili mambo yamwendee vema. (Yer. 38:19, 20) Baada ya Yerusalemu kuanguka na mabaki wachache Wayahudi kubaki nchini humo, mkuu wa jeshi, Yohanani, alitaka kuwapeleka watu Misri. Hata hivyo, alimuuliza Yeremia. Nabii huyo akamsikiliza Yohanani kisha akasali kwa Yehova. Baadaye, alimjulisha jibu la Yehova lenye kutia moyo na kumwambia mema ambayo yangetokana na kufuata mwongozo wa Mungu wa kubaki katika nchi yao. (Yer. 42:1-12) Katika visa vyote viwili, Yeremia alitega sikio—alisikiliza kabla ya kusema. Ili kuwatia moyo wengine, ni muhimu kusikiliza wanachosema. Mruhusu aliyevunjika afungue moyo wake. Sikiliza kwa makini kinachomhangaisha na kumtia wasiwasi. Inapofaa, sema maneno yenye kutia moyo. Hutapata ufunuo kutoka mbinguni ukiambiwa mambo unayopaswa kumwambia mtu anayehitaji kutiwa moyo, hata hivyo, unaweza kutumia baadhi ya maneno yanayofaa kutoka katika Neno la Mungu yanayotoa tumaini la wakati ujao.​—Yer. 31:7-14.

18, 19. Ni vielelezo gani vya kuwatia wengine moyo tunavyoweza kujifunza kutokana na masimulizi kuhusu Warekabu na Ebed-meleki?

¹⁸ Sedekia na Yohanani hawakukubali shauri la Yeremia lenye kutia moyo, na leo pia huenda watu fulani wasikubali shauri unalowapa. Usivunjike moyo. Wengine walikubali kutiwa moyo na Yeremia, na yaelekea wengi watakubali kutiwa moyo nawe. Wafikirie Warekabu, kikundi cha Wakeni walioshirikiana na Wayahudi kwa miaka mingi. Mojawapo ya amri walizopewa na Yehonadabu babu yao, ni kwamba wakiwa wakaaji wageni, wasinywe divai. Wababiloni walipokuwa wakishambulia, Yeremia aliwaingiza Warekabu katika chumba cha kulia chakula ndani ya hekalu. Mungu alimwagiza Yeremia awaandalie divai. Tofauti na Waisraeli ambao hawakutii, Warekabu walimheshimu na kumtii babu yao, nao wakakataa kunywa divai hiyo. (Yer. 35:3-10) Yehova aliwapongeza kupitia Yeremia na kuwatangazia ahadi Yake kuhusu wakati ujao. (Soma Yeremia 35:14, 17-19.) Hicho ni kielelezo kizuri kama nini cha kuwatia wengine moyo: Kila unapopata fursa, wapongeze wengine kutoka moyoni.

¹⁹ Yeremia pia alimtendea vivyo hivyo Ebed-meleki, Mwethiopia aliyekuwa akifanya kazi katika nyumba ya Mfalme Sedekia. Wakuu wa Yuda walimtupa Yeremia ndani ya tangi lenye matope na kumwacha afe. Ebed-meleki alimsihi Mfalme Sedekia, naye mfalme akamwagiza amwokoe nabii huyo. Mwanamume huyo kutoka nchi nyingine alifanya hivyo licha ya kwamba ilikuwa hatari kufanya hivyo. (Yer. 38:7-13) Kwa kutenda kinyume na wakuu hao, huenda Ebed-meleki alihofia wakati wake ujao. Yeremia hakukaa kimya na kutumaini kwamba Ebed-meleki atajua la kufanya. Alisema maneno yenye kutia moyo kuhusu jinsi ambavyo Mungu angembariki Ebed-meleki wakati ujao.—Yer. 39:15-18.

20. Tunapaswa kuwa na hamu ya kufanya nini kwa ajili ya ndugu zetu, wawe vijana au wazee?

²⁰ Tunaposoma kitabu cha Yeremia, tunapata mifano mizuri ya jinsi ambavyo kila mmoja wetu anaweza kufanya yale ambayo mtume Paulo aliwahimiza ndugu zetu wa Thesalonike wafanye: “Endeleeni kufarijiana na kujengana . . . Fadhili zisizostahiliwa za Bwana wetu Yesu Kristo na ziwe pamoja nanyi.”—1 The. 5:11, 28.