Kuifungua Njia ya Kurudi ya Kwenye Paradiso
“[Yesu] akasema kwake: ‘Kweli kweli mimi nakuambia wewe leo, Wewe utakuwa pamoja na mimi katika Paradiso.’”—LUKA 23:43, NW.
1, 2. (a) “Paradiso” yamaanisha nini, na ni lazima bustani ya Edeni iwe ilikuwa kama nini? (b) Neno la Kiebrania kwa “bustani” limetafsiriwaje katika Maandiko ya Kigiriki ya Kikristo?
JAMAA ya kibinadamu ilipata mwanzo wayo katika Paradiso. Kwa habari ya kuumbwa kwa mwanadamu, twasoma hivi katika kitabu cha kwanza cha Maandiko Matakatifu: “Bwana [Yehova, NW] Mungu akamfanya mtu kwa mavumbi ya ardhi, akampulizia puani pumzi ya uhai; mtu akawa nafsi hai. Bwana [Yehova, NW] Mungu akapanda bustani upande wa mashariki wa Edeni, akamweka ndani yake huyo mtu aliyemfanya.” (Mwanzo 2:7, 8) Jina “Edeni” lamaanisha “Raha,” na hivyo bustani ya Edeni ilikuwa bustani kubwa ya raha, ikiwa na vitu vingi mbalimbali vyenye upendezi.
2 Neno “paradiso” limechukuliwa kutokana na lugha ya Kigiriki, na katika lugha hiyo yamaanisha bustani , iliyo kama shamba lenye mazingira ya kupendeza. Neno la Kigiriki lililotumiwa kutafsiri jina la Kiebrania gan, linalomaanisha “bustani,” ni pa·raʹdei·sos. Maandiko ya kuanzia Mathayo hadi Ufunuo yaliandikwa katika lugha ya Kigiriki, na neno hili la Kigiriki lilitumiwa katika kuyaandika katika kumbukumbu maneno ya Bwana Yesu Kristo alipokuwa akiteseka adhabu ya kifo juu ya mti wa mateso kwenye Kalvari siku ya Nisani 14 ya mwaka 33 W.K.
Ahadi ya Paradiso Ambayo Yesu Alimtolea Mtenda Maovu
3. (a) Mtenda maovu mwenye huruma alimwomba Yesu nini? (b) Ombi la mtenda maovu huyo lilionyesha nini kuhusu imani yake juu ya Yesu?
3 Wakati huo, watenda maovu wawili walitundikwa kando ya Yesu. Mmoja wao alikuwa ameacha kunena kimatusi kwa Yesu kwa njia ile ambayo mnyang’anyi wa pili aliyetundikwa kando ya Yesu aliendelea kunena. Mtenda maovu huyo mwenye huruma aligeuka na kusema: “Yesu, nikumbuke utakapoingia katika ufalme wako,” hivyo akionyesha imani kwamba, ingawa alitundikwa kando yake, Yesu alikuwa katika mstari wa kuelekea kupata ufalme wa wakati ujao. (Luka 23:42; Marko 15:32) Ni lazima jambo hilo liwe liliugusa sana moyo wa Bwana Yesu! Mhalifu huyo mwenye urafiki aliamini kwamba Yesu Kristo hakuwa na hatia na kwamba hakustahili adhabu kali sana kama hiyo ya kutundikwa mtini kwa kuaibishwa mbele ya watu wote. (Luka 23:41) Kwa ombi lake alionyesha kwamba aliamini Yesu angefufuliwa kutoka kwa wafu na angeingia katika ufalme fulani. Mtenda maovu huyo alionyesha pia imani ya kwamba yeye mwenyewe angeweza kupata ufufuo na kwamba Yesu ndiye yule Mmoja ambaye angemwita atoke kwa wafu na kumpendelea kwa uhai uliofanywa upya duniani.
4. Yesu alijibuje ombi la mtenda maovu huyo, na hiyo ikionyesha nini?
4 Yesu aliposema kwake hivi: “Kweli kweli mimi nakuambia wewe leo, Wewe utakuwa pamoja na mimi katika Paradiso,” alielekeza kwenye ufufuo wa mtenda maovu huyo mwenye huruma. Ni lazima hiyo iwe ilimliwaza kweli kweli mhalifu aliyeonyesha imani. Ili ufufuo wa mtu huyo utukie, ilikuwa lazima Yesu afufuliwe kwanza. Halafu, kwa kujizoeza nguvu zake alizopewa na Mungu za ufufuo, Yesu angemwita mtenda maovu huyu arudi kutoka kwa wafu katika siku ya kufufuliwa kwa ulimwengu wa aina ya binadamu.—Luka 23:43; Yohana 5:28, 29; 1 Wakorintho 15:20, 23; Waebrania 9:15.
5, 6. (a) Gavana Pontio Pilato aliandikisha nini juu ya Yesu mtundikwa? (b) Yaelekea kuwa Yesu alinena kwa mtenda maovu katika lugha gani?
5 Yesu alitoa ahadi hiyo kwa usemi gani? Semi kadhaa zilikuwa zikitumiwa huko wakati huo. Hiyo yaonyeshwa na maneno ambayo Gavana Pontio Pilato alisababisha yaandikwe juu ya kichwa cha Yesu Kristo aliyetundikwa, akimtambulisha ili wapitaji wote wasome. Usimulizi ulio kwenye Yohana 19:19, 20, NW, wasema hivi: “Pilato akaandika mtajo wa cheo pia na kuuweka juu ya mti wa mateso. Uliandikwa hivi: ‘Yesu Mnazareti Mfalme wa Wayahudi.’ Kwa hiyo wengi wa Wayahudi wakasoma huu mtajo wa cheo, kwa sababu mahali ambapo Yesu alitundikwa palikuwa karibu na jiji lile; nao uliandikwa katika Kiebrania, katika Kilatini, katika Kigiriki.”
6 Kwa kuzaliwa katika Bethlehemu na mama yake bikira, Mariamu, Yesu alizaliwa akiwa Myahudi, au Mwebrania. Kwa hiyo, katika kuhubiri kwake kwa miaka mitatu na nusu katika bara la uzaliwa wake, ushuhuda ni wazi kwamba yeye alihubiri katika lugha ya wakati huo ya Kiyahudi, au Kiebrania. Kwa sababu hiyo, alipomwambia mtenda maovu maneno ya kumpa uhakikishio, yaelekea kwamba alinena kwa Kiebrania. Kwa hiyo ingetazamiwa kwamba alilitumia neno la Kiebrania gan akirejezea Paradiso—neno lipatikanalo kwenye Mwanzo 2:8. Humo, tafsiri ya Septuagint ya Kigiriki ya Maandiko Matakatifu yatumia neno pa·raʹdei·sos inapolitafsiri neno la awali gan.
7. Yesu alitukuzwaje alipofufuliwa?
7 Yesu alifufuliwa kutoka kwa wafu katika siku ya tatu iliyofuata kutundikwa kwake, au katika Nisani 16 ya kalenda ya Kiebrania. Siku 40 baadaye alirudi mbinguni, makao yake ya awali, lakini sasa akiwa katika hali ya kukwezwa zaidi. (Matendo 5:30, 31; Wafilipi 2:9) Sasa yeye alivikwa hali ya kutokufa, sifa yenye kushirikiwa pamoja na Baba yake wa kimbingu. Yehova Mungu peke yake alikuwa amekuwa ndiye Mwenye hali ya kutokufa mpaka Yesu alipofufuliwa kutoka kwa wafu Jumapili hiyo, Nisani 16.—Warumi 6:9; 1 Timotheo 6:15, 16.
Ukombozi Waifungua Njia
8. Kusudi la awali la Yehova lilikuwa nini kuhusu dunia, na ni kitu gani chaonyesha kwamba yeye hushikamana na kusudi hilo?
8 Zote hizi zilikuwa hatua katika kusudi la Mungu ili kuifanya dunia nzima ivikwe upendezi wa kiparadiso, ndiyo, iwe paradiso ya tufe lote. (Mwanzo 1:28; Isaya 55:10, 11) Kwenye 1 Wakorintho 15:45, mtume Paulo amtaja Yesu kuwa “Adamu wa mwisho.” Hii yaonyesha kwamba Mungu ameshikilia kusudi lake la awali kuhusu dunia na kwamba mtu fulani atatimiza kusudi ambalo Adamu wa kwanza alishindwa kulitekeleza.
9. Yesu aliandaa nini kuifungua njia ya kurudi kwenye Paradiso?
9 Kulingana na Paulo, Yesu aliandaa “ukombozi [unaolingana, NW].” (1 Timotheo 2:6) Yesu Kristo mwenyewe alikuwa amesema hivi: ‘Mwana wa Adamu hakuja kutumikiwa, bali kutumika, na kutoa nafsi yake iwe fidia ya wengi.’ Hii ilifanya iwezekane wale wanaojizoeza imani katika Yesu Kristo wapate uhai wa milele.—Mathayo 20:28; Yohana 3:16.
10. (a) Mungu alikusudia nini kuhusu hesabu ndogo ya wanadamu wapendelewa? (b) Kuchaguliwa kwa “kundi dogo” kulianza lini, na kulianzwa na nani?
10 Yesu alipopaa mbinguni baada ya kufufuliwa kwake kutoka kwa wafu, angeweza kumtolea Mungu ustahili wa dhabihu yake ya ukombozi kwa ajili ya jamaa ya kibinadamu. Hata hivyo, lilikuwa kusudi la Baba yake wa kimbingu, Yehova Mungu, kutoa katika mataifa ya dunia ‘watu kwa ajili ya jina lake.’ (Matendo 15:14) Kulingana na Ufunuo 7:4 na 14:1-4, hesabu yao itakuwa watu mmoja mmoja 144,000 tu, lile “kundi dogo,” walioitwa kwenye Ufalme wa kimbingu wa Mungu. (Luka 12:32) Kuchaguliwa kwa hawa waliopendelewa na Yehova Mungu kwa njia ya pekee kulianza na uchaguliwa wa wale mitume 12 wa Yesu Kristo. (Mathayo 10:2-4; Matendo 1:23-26) Yesu alisema hivi kwa washiriki wale wa msingi wa kundi lake: “Si ninyi mlionichagua mimi, bali ni mimi niliyewachagua ninyi.” (Yohana 15:16) Hawa wangekuwa ndio waongozi wakuu wa kupiga mbiu juu ya Paradiso ya tufe lote inayokuja chini ya utawala wa Ufalme.
Ukaribio wa Kuja kwa Ufalme
11. Ufalme wa Kimesiya ungesimamishwa wakati gani?
11 Katika jina la Bwana Yesu Kristo, sisi leo twaendelea kumtolea Yehova sala ya kwamba Ufalme Wake uje. (Mathayo 6:9, 10; Yohana 14:13, 14) Ufalme wa Kimesiya ulikuwa karibu kusimamishwa mwishoni mwa “nyakati zilizowekwa za mataifa.” (Luka 21:24, NW) Hizo Nyakati za Wasio Wayahudi zilitimizwa kufikia mwaka 1914.a
12. Kulitukia nini katika 1914 kupatana na unabii wa Yesu wa mambo ya kustaajabisha ambayo yangekuwa ishara ya kuwapo kwake kusikoonekana?
12 Mwaka huo ulitiwa alama na vita ya ulimwengu ya kwanza ya historia ya kibinadamu. Hii ilipatana na unabii wa Yesu kuhusu mambo ya kustaajabisha ambayo yangekuwa ishara ya kuwapo kwake kusikoonekana katika mamlaka ya Ufalme juu ya dunia. Wanafunzi wake walikuwa wamemuuliza swali hili: “Tuambie, Mambo hayo yatakuwa wakati gani, na ni nini itakayokuwa ishara ya kuwapo kwako na ya umalizio wa mfumo wa mambo?” Kwa kujibu Yesu alisema: “Taifa litainuka dhidi ya taifa na ufalme dhidi ya ufalme, na kutakuwako upungufu wa chakula na matetemeko ya dunia mahali hapa na mahali hapa. Mambo haya yote ni mwanzo wa utungu wa taabu. Na habari njema hizi za ufalme zitahubiriwa katika dunia nzima yote inayokaliwa kwa ajili ya ushuhuda kwa mataifa yote; na ndipo ule mwisho utakuja.”—Mathayo 24:3, 7, 8, 14; Marko 13:10, NW.
13. (a) Habari njema za Ufalme wa Mungu zinahubiriwa kuhusu nini? (b) Sala za kuomba Ufalme wa Mungu uje zimeelekezwa juu kwa muda gani, na je! mashahidi wake duniani hawakuchoka kamwe kuzitoa sala hizi?
13 Habari njema hizi za Ufalme wa Yehova sasa zinahubiriwa katika mabara zaidi ya 200, na jitihada zinafanywa za kuzieneza katika maeneo zaidi. Si habari za serikali ya ulimwengu ambayo ingali itakuja, bali za ufalme ambao sasa umo katika mamlaka, mmoja ambao tayari unatawala. Ufalme huo ulisimamishwa katika 1914. Uliandaa uwanja wa kujibu sala ambayo Yesu aliipangilia zaidi ya miaka 1,900 iliyopita. Sala hiyo imetolewa kuelekezwa juu kwa yule Mwanzishi wa Ufalme huo wakati wote tangu yule ambaye angekuwa Mfalme wa serikali hiyo alipowafundisha wanafunzi wake kusali wakiuomba. Kwa hiyo Mwanzishi wa Ufalme huo amekuwa akisikia ukiombwa kwa muda mrefu sana. Yeye amefurahia kusikia sala hiyo ikitolewa kuelekezwa kwake na mashahidi wake duniani muda wote huo, kwa maana ilionyesha kwamba wao walishikamana na imani yao katika kuja kwa Ufalme huo. Hawakuchoka kutoa sala hiyo kwa kuielekeza juu kwa ‘Baba aliye mbinguni,’ kana kwamba ilikuwa imekuwa kitu cha kukosa ladha kwao.—Mathayo 6:9, 10.
14. Kwa nini Mashahidi wa Yehova huendelea tu kuzihubiri habari njema za Ufalme wa Mungu?
14 Ingawa Mashahidi wa Yehova wanaamini na kujulisha wazi kwamba Ufalme huo ulisimamishwa imara katika mbingu katika 1914, wao hudumu katika kuhubiri habari njema hizi za Ufalme. Wao hufanya hivyo kwa sababu Ufalme huo uliosimamishwa imara haujachukua mamlaka kamili ili huo pekee uwe ndio wenye kudhibiti dunia bali umeruhusu falme za ulimwengu ziendelee kujizoeza nguvu na mamlaka yazo juu ya makabila na jamii za rangi zote za aina ya binadamu. (Warumi 13:1) Kwa hiyo ni lazima huo uje katika maana kamili, yaani, kwa kadiri ya kuwa serikali pekee yenye amri juu ya dunia yote.—Danieli 2:44.
15. Ni kitu gani kimekuwa kikiendelea tangu Pentekoste 33 W.K. ambacho kipo kwa kadiri kubwa kuliko wakati wafalme wa Israeli walipopakwa mafuta?
15 Ingawa alitajwa kuwa Mfalme wa Ufalme huo, Yesu hatawali peke yake. Yehova Mungu ameweka wafuasi 144,000 wa Mwana wake wa kifalme wawe warithi-waungani katika Ufalme wa Kimesiya wa Mungu. (Danieli 7:27) Sawa na vile wafalme wa kale wa Israeli walivyopakwa mafuta na kuhani mkuu kwa mafuta matakatifu ya kupaka, hivyo tangu siku ya Pentekoste ya 33 W.K., Yehova amefanya warithi-waungani 144,000 wa Yesu Kristo wapakwe mafuta kwa roho takatifu Yake, akiwazaa kwenye uhai wa kiroho katika mbingu wawe pamoja na ‘Mfalme wa wafalme na Bwana wa mabwana.’—Ufunuo 19:16; linganisha 1 Wafalme 1:39.
Paradiso Kurudishwa na “Adamu wa Mwisho”
16. Matazamio yalikuwa nini kuhusu Ufalme wakati wa Yesu kutundikwa mtini, na kwa nini yeye hakuwa amekuwa mpiga mbiu wa habari zenye makosa?
16 Wakati wa Yesu kutundikwa mtini katika 33 W.K., haikuonekana kamwe kwamba yeye angeweza kuwa na ufalme. Lakini katika kuhubiri kwake Ufalme wa Mungu, hakuwa amekuwa mpiga mbiu wa habari zenye makosa. Katika siku ya tatu baada ya kutundikwa kwake, Mwanzishi wa Ufalme huo alihakikisha kwamba wanafunzi wa Yesu hawangekuwa wakitoa sala kwa kuielekeza juu wakiomba serikali ambayo haingewezekana. Yehova alifufua Mmoja huyo ambaye angemwakilisha Yeye katika Ufalme huo wenye kufanyiwa sala na akamvika hali ya kutokufa.
17, 18. (a) Ina maana gani Yesu kuitwa “Adamu wa mwisho”? (b) Matukio ya ulimwengu tangu 1914 yaonyesha nini?
17 Yesu alijua kwamba Muumba wa Paradiso ya kwanza duniani angeweka juu yake wajibu wa kuifanya upya Paradiso na kuhakikisha kwamba bustani ya tufe lote imejazwa watu. Kwenye 1 Wakorintho 15:45, 47, twasoma hivi: “Ndivyo ilivyoandikwa, Mtu wa kwanza, Adamu, akawa nafsi iliyo hai; Adamu wa mwisho ni roho yenye kuhuisha. Mtu wa kwanza atoka katika nchi, ni wa udongo. Mtu wa pili atoka mbinguni.” Adamu wa pili alishuka chini kutoka mbinguni na ndiye Yehova humtumia kuisimamisha upya Paradiso hapa duniani. Ni kwa msingi huu kwamba Bwana Yesu alisema hivi kwa yule mtenda maovu mwenye huruma: “Wewe utakuwa pamoja na mimi katika Paradiso.” (Luka 23:43, NW) Kutokana na maongezi haya yaonekana tena kwamba Paradiso itasimamishwa imara duniani chini ya Ufalme wa mbinguni mikononi mwa Yesu Kristo mtukuzwa, yule “Adamu wa mwisho.”
18 Matukio ya ulimwengu tangu 1914 yapatana na manabii yaliyotamkwa na Yesu Kristo na hivyo yathibitisha kwamba Yesu amekuwa katika mamlaka tangu wakati huo. Kwa zaidi ya miongo saba ya miaka sasa, watu wa kizazi hiki cha karne ya 20 wanaoishi tangu 1914 wamejionea utimizo wa matukio yaliyoorodheshwa katika unabii upatikanao katika Mathayo sura ya 24. Kwa hiyo, kipindi hiki kinakaribia mwisho wacho, huku kurudishwa kwa Paradiso duniani kukiwa karibu.—Mathayo 24:32-35; linganisha Zaburi 90:10.
Muda Wenye Kusisimua wa Ulimwengu Mpya Upo Hapa Karibu Tu
19, 20. (a) Baada ya Har–Magedoni, Yehova atawaingiza wampendao katika kitu gani? (b) Ni nini litakalohitaji kufanywa muda mfupi baada ya Har–Magedoni?
19 Mfumo wa mambo ambamo Yehova ataingiza wampendao baada ya kuitetea enzi kuu yake ya ulimwengu mzima kwenye uwanja wa pigano la Har–Magedoni hata usiweze kutiliwa chembe moja ya shaka, hautakuwa usio na upendezi. Muda unaokuja wa jamaa ya kibinadamu ikiwa chini ya utawala unaofaa wa Mfalme wa Kimesiya, Yesu, Mwana wa Mungu, utakuwa wa kusisimua kweli kweli. Wee, ni manufaa zitakazohitaji kufanywa ni nyingi kama nini! Makovu yoyote yatakayoachwa juu ya uso wa dunia kutokana na pambano lenye kulifunika tufe lote kati ya majeshi ya kimbingu ya Yehova na kani za uovu zenye kuongozwa na amiri-jeshi wazo yataondolewa. Hakuna kidalili kitakachobaki.
20 Lakini namna gani vyombo vyote vya vita ambavyo mataifa yataviacha nyuma? Vyombo hivyo vitakuwa vingi ajabu, ikiangaliwa kulingana na ufananisho wa muda ambao itachukua kuondolea mbali sehemu zavyo zinazoweza kuteketea. (Ezekieli 39:8-10) Huenda waokokaji wa Har–Magedoni wakaweza kubadili vyombo vyovyote vya masalio ya mataifa ya kivita viwe na makusudi yenye mafaa.—Isaya 2:2-4.
21. Ni hali gani yenye kufanana na ile ya waokokaji wa Gharika ambayo itakabili waokokaji wa Har–Magedoni, lakini kukiwa na tofauti gani kubwa?
21 Wabarikiwa wa ki-siku-hizi wenye kulingana na Noa na jamaa yake yenye kuokoka Gharika ya duniani pote watakabili hali ya kidunia yenye kufanana na ile ambayo jamaa ya Noa iliipata. Hata hivyo, Shetani Ibilisi na majeshi yake ya kishetani hawatasumbua tena mbingu zisizoonekana zenye kuizunguka dunia bali watakuwa wamefanywa hoi kabisa wasiwe watendaji kwa muda wa karne kumi. (Ufunuo 20:1-3) Waokokaji wa Har–Magedoni watakuwa na lile furushi lenye wito wa ushindani la kutiisha dunia ambayo imepita katika “ile siku kubwa ya Mungu Mweza Yote,” wakikabili matokeo yoyote ambayo vita hiyo itakuwa imeyaacha juu ya sayari hii.—Ufunuo 16:14, NW.
22. Waokokaji wa Har–Magedoni watauitikiaje wito wa ushindani wa kuieneza Paradiso duniani pote?
22 Wakiwa wachache kwa ulinganisho, kwa kawaida waokokaji hawa wa Har–Magedoni wangeweza kutarajiwa watishike sana wakabidhiwapo lile furushi kubwa sana la kuieneza Paradiso duniani pote. Lakini kinyume cha hivyo, wao watakuwa wamesisimuka mno hata waanze kazi hiyo kwa uhodari na utiifu. Wao watambua kikamili kwamba dunia hii ni kibago cha ufananisho cha kuwekea nyayo za Mungu, na kwa moyo mweupe wao wataka kwamba kizio hiki cha ulimwengu kifanyizwe kiwe na uvutio na upendezi unaomstahili yeye kuziweka nyayo zake hapa.
23. Waokokaji wa Har–Magedoni watakuwa na uhakikishio gani kwamba kazi yao ya kuirudisha Paradiso itafaulu?
23 Inafurahisha na kutia moyo kujua kwamba wao hawataachwa wakiwa peke yao na bila msaada baada ya kuuanza utumishi huu wenye shangwe katika kuitimiza kazi waliyokabidhiwa na Mungu kuhusu dunia. (Linganisha Isaya 65:17, 21-24.) Watakuwa na tegemezo kamili lisilo na mipaka la Mmoja aliyefanya ahadi kwamba Paradiso itarudishwa na aliyesema hivi katika siku ya kupaa kwake mbinguni: “Nimepewa mamlaka yote mbinguni na duniani.” (Mathayo 28:18) Yeye angali ana mamlaka hiyo, naye aweza kutimiza ile ahadi yake ya ajabu aliyomtolea mtenda maovu mwenye huruma, kama tutakavyoona kutokana na makala inayofuata.
[Maelezo ya Chini]
a Kwa maelezo marefu, ona kitabu “Ufalme Wako Uje,” chenye kutangazwa kwa chapa na Sosaiti ya Mnara wa Mlinzi Biblia na Trakti ya New York, kurasa 135-9. Ona pia Ezekieli 21:27.
Maswali ya Kurudia
◻ Ahadi ya Yesu kule Kalvari yatoa uhakikishio gani kwa aina ya binadamu na kwa mhalifu mmoja?
◻ Ni jambo gani la msingi katika kuifungua njia ya kurudi kwenye Paradiso?
◻ Adamu wa kwanza alishindwa kufanya nini, lakini “Adamu wa mwisho” atatimiza nini?
◻ Baada ya Har–Magedoni, Yehova atawaingiza wampendao katika aina gani ya mfumo wa mambo?
[Picture on page 13]
Makala “Mwisho wa Falme Zote Katika 1914” lilitokea katika “The World Magazine” la Agosti 30, 1914.